Bài giảng Địa lý 9 - Tiết 22: Vùng đồng bằng sông Hồng - Năm học 2017-2018

GIÁO ÁN ĐỊA LÍ 9NĂM HỌC: 2017- 2018TIẾT 22 VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG HỒNGI. Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ Dựa vào lược đồ H20.1, cho biết vùng ĐBSHtiếp giáp với các khu vực nào của nước ta?TRUNG DU MIỀN NÚI BẮC BỘBẮC TRUNG BỘVỊNH BẮC BỘDải đất rìa trung duVịnh Bắc Bộ Vùng ĐBSH gồm những bộ phận nào?ĐB . châu thổ Đồng bằng sông Hồng gồm đồng bằng châu thổ, dải đất rìa Trung du và vịnh Bắc BộDựa vào SGK em hãy cho biết diện tích của vùng Đồng bằng sông Hồng- Diện tích: 14806km2 (chiếm 4,5% diện tích cả nước)Dựa vào SGK và kiến thức thực tếCho biết vùng ĐBSH gồm các tỉnh,Thành phố nào?Gồm 10 tỉnh, thành phốVị trí địa lí đó có ý nghĩa gì đối với phát triển kinh tế- xã hội của vùng* Ý nghĩa: Vùng có vị trí thuận lợi trong giao lưu KT- XH với các vùng khác trong cả nước và với nước ngoài. Phát triển kinh tế cả trên đất liền và biển đảo.II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiênThảo luận nhóm: (thời gian 3 phút) Dựa vào H20.1 và kênh chữ SGK hãy cho biết:Nhóm 1: Ý nghĩa của sông Hồng đối với sự phát triển nông nghiệp và đời sống dân cư? Nêu sự phân bố của các loại đất ở ĐBSH? Loại đất nào có ý nghĩa lớn nhất trong việc thâm canh lúa nước? Nhóm 2: Nêu đặc điểm khí hậu nổi bật của vùng ĐBSH? Ý nghĩa? Nhóm 3: ĐBSH có những loại khoáng sản nào? Phân bố ở đâu? Vùng biển có ý nghĩa gì trong sự phát triển KT – XH của vùng? Nhóm 4: Vùng có những tiềm năng gì để phát triển du lịchTài nguyên thiên nhiên phong phú đa dạng:Thuận lợi:S Ô N G H Ồ N GS Ô N G H Ồ N GSông Hồng bồi đắp phù sa màu mỡ, cung cấp nước tưới , mở rộng diện tích đất canh tác.Có nhiều loại đất, đất phù sa có giá trị cao chiếm diện tích lớn nhất→ thuận lợi cho thâm canh lúa nướcKhí hậu nhiệt đới ẩm có mùa đông lạnh → thâm canh tăng vụ và đưa vụ đông trở thành vụ sản xuất chính.RAU VỤ ĐÔNG- Một số khoáng sản có giá trịVùng biển giàu tiềm năng, thuận lợi để phát triển ngành khai thác, nuôi trồng thủy sản. Có nhiều tiềm năng phát triển du lịch: cảnh quan thiên nhiên, lễ hội, di tích lịch sử, làng nghề truyền thống... Ngoài những thuận lợi trên vùng còn có những khó khăn gì về điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên?Khó khăn:Thời tiết diễn biến thất thường Chế độ nước sông Hồng thất thường gây khó khăn cho giao thông, thủy lợi. Bình quân đất canh tác theo đầu người thấp và đang bị thu hẹp. Môi trường đang bị ô nhiễm ở nhiều địa phương.Có nhiều diện tích đất lầy thụt, đất phèn cần được cải tạo; đại bộ phận đất trong đê bị bạc màu.III. Đặc điểm dân cư, xã hội Dựa vào SGK cho biết số dân của vùng và chiếm tỉ lệ bao nhiêu so với cả nước?- Số dân: 17,5 triệu người (2002)- chiếm 22% dân số cả nước. Năm 2014: 20,4 triệu ngườiHình 20.2. Biểu đồ mật độ dân số của Đồng bằng sông Hồng, Trung du và miền núi Bắc Bộ, Tây Nguyên, cả nước năm 2002. Dựa vào hình 20.2 SGK, cho biết đồng bằng sông Hồng có mật độ dân số cao gấp bao nhiêu lần trung bình của cả nước, của các vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ, Tây Nguyên?10.314.64.9Là vùng đông dân, mật độ dân số cao, năm 2003 là 1192 người/km2 gấp gần 5 lần mật độ dân số cả nước. Năm 2014: 971ng/km2Hình 3.1. Lược đồ phân bố dân cư và đô thị Việt Nam, năm 1999. Dựa vào lược đồ H3.1 em có nhận xét gì về sự phân bố dân cư của vùng?Dân cư đông có những thuận lợi và khó khăn gì cho sự phát triển kinh tế- xã hội? Tiêu chíĐơn vị tínhĐBSHCả nướcTỉ lệ gia tăng tự nhiên%1.11.4Tỉ lệ thất nghiệp%9.37.4Tỉ lệ thiếu việc làm ở nông thôn%2626.5Thu nhập bình quân đầu người/thángNghìn đồng280.3295Tỉ lệ người biết chữ%94.590.3Tuổi thọ trung bìnhNăm73.770.9Tỉ lệ dân thành thị%19.923.6Bảng 20.1. Một số chỉ tiêu phát triển dân cư, xã hội ở đồng bằng sông Hồng. Quan sát bảng 20.1 nhận xét tình hình dân cư xã hội của vùng Đồng bằng sông Hồng? ( So sánh các chỉ tiêu phát triển, nhận xét số liệu) ><- Trình độ phát triển dân cư, xã hội khá cao.Hình 20.3. Một đoạn đê biển ở đồng bằng sông Hồng.Hình 7.1. Kênh mương nội đồng đã được kiên cố hóa Quan sát H7.1&H20.3 kết hợp kênh chữ (SGK) nhận xét về kết cấu hạ tầng nông thôn ở Đồng bằng sông Hồng?- Kết cấu hạ tầng nông thôn tương đối hoàn thiện, một số đô thị, di tích văn hóa hình thành lâu đờiPhố Hàng Ngang – Hà NộiChợ Đồng Xuân- Hà NộiCảng Hải Phòng xưaĐường phố Hải Phòng xưa Đời sống cư dân vùng đồng bằng sông Hồng còn gặp khó khăn gì?Khó khăn: thất nghiệp, thu nhập bình quân đầu người thấp... ? MËt ®é d©n sè cao ë §ång b»ng s«ng Hång cã nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héiA. Nguån lao ®éng dåi dµoB. B×nh qu©n ®Êt n«ng nghiÖp (®Æc biÖt lµ ®Êt trång lóa) hiÖn ë møc thÊpC. VÊn ®Ò gi¶i quyÕt viÖc lµm D. ThÞ tr­êng tiªu thô réng línE ChÊt l­îng m«i tr­êng (®Êt, n­íc) suy gi¶mThuËn lîiThuËn lîiKhã kh¨nKhã kh¨nKhã kh¨nCỦNG CỐ Bµi tËp 1: NÐt ®éc ®¸o cña nÒn v¨n ho¸ s«ng Hång, v¨n ho¸ ViÖt Nam tõ l©u ®êi lµ:HÖ thèng ®ª ®iÒu ven s«ng ven biÓn.C¶ng H¶i Phßng cöa ngâ quan träng h­íng ra VÞnh B¾c Bé.Kinh thµnh Th¨ng Long (nay lµ Hµ Néi) cã qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ l©u ®êi.C¶ 3 ®Òu ®óng. Bµi tËp 2: Lo¹i ®Êt chiÕm diÖn tÝch lín nhÊt trong c¬ cÊu sö dông ®Êt ë §ång b»ng s«ng Hång lµ:§Êt thæ c­ C. §Êt l©m nghiÖp§Êt chuyªn dïng D. §Êt n«ng nghiÖpLùa chän ®¸p ¸n ®óng:Làm bài tập số 3 SGK Học bài, sưu tầm tư liệu về kinh tế công nghiệp, nông nghiệp vùng Đồng bằng sông HồngHƯỚNG DẪN HỌCBÀI HỌC ĐẾN ĐÂY KẾT THÚCCHÀO TẠM BIỆT