Bài giảng Chiều tối (Mộ)

KiÓm tra bµi cò C©u 1: Em h·y ®äc thuéc lßng bµi th¬ §©y th«n VÜ D¹ - Hµn MÆc Tö vµ cho biÕt hoµn c¶nh s¸ng t¸c cña bµi th¬ ? C©u 2: H·y tr×nh bµy ng¾n gän gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt c¬ b¶n cña bµi th¬ §©y th«n VÜ d¹ - Hµn MÆc Tö? kiÓm tra bµi cò (mé) (Hå ChÝ Minh) I.T×m hiÓu chung 1. vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ * N¨m 1990, UNESCO ghi nhËn vµ suy t«n Ng­êi lµ Anh hïng gi¶i phãng d©n téc ViÖt Nam, danh nh©n v¨n hãa thÕ giíi. * Hå ChÝ Minh (1890-1969), lµ vÞ l·nh tô c¸ch m¹ng vÜ ®¹i, lµ nhµ v¨n, nhµ th¬ lín cña d©n téc ViÖt Nam. ChiÒu tèi - Hå chÝ minh ChiÒu tèi - Hå chÝ minh I. T×m hiÓu chung 1. Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ I.T×m hiÓu chung 1.T¸c gi¶ 2. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c “ NhËt ký trong tï” vµ bµi th¬ “ChiÒu tèi” * “NhËt ký trong tï’’ s¸ng t¸c tõ 8/1942 ®Õn 9/1943 khi Hå ChÝ Minh sang Trung Quèc bÞ chÝnh quyÒn T­ëng Giíi Th¹ch b¾t giam, bÞ gi¶i ®i kh¾p c¸c nhµ lao cña 13 huyÖn thuéc tØnh Qu¶ng T©y- Trung Quèc. * Bµi th¬ “ChiÒu tèi” s¸ng t¸c trong hoµn c¶nh Trªn ®­êng chuyÓn lao tõ TÜnh t©y ®Õn Thiªn B¶o. Lµ bµi th¬ ch÷ H¸n sè 31/134 bµi trong tËp “NhËt ký trong tï” ChiÒu tèi - Hå chÝ minh Bót tÝch trang b×a vµ trang cuèi cña tËp “nhËt ký trong tï” I.T×m hiÓu chung 1. vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ 2. hoµn c¶nh s¸ng t¸c 3. ®Ò tµi, thÓ lo¹i, bè côc Em h·y nhËn xÐt vÒ ®Ò tµi cña bµi th¬ ChiÒu tèi? H·y cho biÕt vÒ thÓ lo¹i t¸c phÈm? Nªu bè côc cña bµi th¬? 7-1938 ChiÒu tèi 4. So s¸nh nguyªn t¸c vµ b¶n dÞch th¬ 3. §Ò tµi, thÓ lo¹i, bè côc C©u 2: C« v©n: chßm m©y c« ®¬n, lÎ loi M¹n m¹n: l÷ng lê, chËm ch¹p  tr«i nhÑ C©u 3: Thõa tõ “tèi”; thiÕu n÷  c« em * §Ò tµi: C¶nh chiÒu h«m * ThÓ lo¹i: ThÊt ng«n tø tuyÖt  b¶n dÞch ®¸nh mÊt ch÷ “c«” * Bè côc: - Hai c©u ®Çu: Bøc tranh thiªn nhiªn - Hai c©u sau: Bøc tranh ®êi sèng I.T×m hiÓu chung 1.Vµi nÐt vÒ T¸c gi¶ 2. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c 3. ®Ò tµi, thÓ lo¹i, bè côc 4. So s¸nh nguyªn t¸c vµ b¶n dÞch th¬ II. §äc – HiÓu v¨n b¶n ChiÒu tèi Quyeän ñieåu quy laâm taàm tuùc thuï, Coâ vaân maïn maïn ñoä thieân khoâng; Sôn thoân thieáu nöõ ma bao tuùc, Bao tuùc ma hoaøn, loâ dó hoàng. Chim moûi veà röøng tìm choán nguû, Choøm maây troâi nheï giöõa taàng khoâng; Coâ em xoùm nuùi xay ngoâ toái, Xay heát, loø than ñaõ röïc hoàng. 1. Bøc tranh thiªn nhiªn chiÒu muén n¬i nói rõng I.T×m hiÓu chung 1.Vµi nÐt vÒ T¸c gi¶ 2. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c 3. ®Ò tµi, thÓ lo¹i, bè côc 4. So s¸nh nguyªn t¸c vµ b¶n dÞch th¬ II. §äc- hiÓu v¨n b¶n ChiÒu tèi Bøc tranh thiªn nhiªn lóc chiÒu tèi ®­îc thÓ hiÖn b»ng nh÷ng h×nh ¶nh nµo? H×nh ¶nh :- C¸nh chim - Chßm m©y 1. Bøc tranh thiªn nhiªn chiÒu muén n¬i nói rõng I.T×m hiÓu chung 1.Vµi nÐt vÒ T¸c gi¶ 2. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c 3. ®Ò tµi, thÓ lo¹i, bè côc 4. So s¸nh nguyªn t¸c vµ b¶n dÞch th¬ II. §äc- hiÓu v¨n b¶n ChiÒu tèi H×nh ¶nh c¸nh chim mái bay vÒ rõng, chßm m©y c« ®¬n chËm chËm tr«i gi÷a bÇu trêi cho ng­êi ®äc biÕt ®iÒu g×? H×nh ¶nh :- C¸nh chim - Chßm m©y - Quen thuéc Gîi kh«ng gian, thêi gian - Phong vÞ cæ thi, bót ph¸p cæ ®iÓn 1. Bøc tranh thiªn nhiªn chiÒu muén n¬i nói rõng I.T×m hiÓu chung 1.Vµi nÐt vÒ T¸c gi¶ 2. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c 3. ®Ò tµi, thÓ lo¹i, bè côc 4. So s¸nh nguyªn t¸c vµ b¶n dÞch th¬ II. §äc- hiÓu v¨n b¶n ChiÒu tèi Em cã suy nghÜ g× vÒ t©m tr¹ng cña B¸c qua bøc tranh th¬ ? - Hå ChÝ Minh c¶m nhËn sù t­¬ng ®ång víi c¶nh ngé vµ t©m tr¹ng m×nh: mái mÖt ,u buån, c« ®¬n kh¾c kho¶i trªn chÆng ®­êng khã kh¨n gian khæ ®Çy hiÓm nguy n¬i ®Êt kh¸ch.  Khao kh¸t t×m mét chç nghØ ch©n. NÐt t©m tr¹ng rÊt ng­êi, rÊt ®êi th­êng. Sù rung ®éng vµ c¶m th«ng, t×nh yªu say cña B¸c tr­íc vÎ ®Ñp cña thiªn nhiªn, tr©n träng mäi sù sèng ë ®êi. 1. Bøc tranh thiªn nhiªn chiÒu muén n¬i nói rõng I.T×m hiÓu chung 1.Vµi nÐt vÒ T¸c gi¶ 2. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c 3. ®Ò tµi, thÓ lo¹i, bè côc 4. So s¸nh nguyªn t¸c vµ b¶n dÞch th¬ II. §äc- hiÓu v¨n b¶n ChiÒu tèi Bót ph¸p nghÖ thuËt nµo ®­îc sö dông trong hai c©u th¬ ®Çu? * Bót ph¸p nghÖ thuËt: Bót ph¸p chÊm ph¸: §iÓm hai nÐt vÏ t¹o nªn bøc tranh th¬ lóc chiÒu tèi ®Ñp nh­ng mang ©m h­ëng buån. - T¶ c¶nh ngô t×nh. ChÊt thÐp vµ chÊt t×nh hßa quyÖn. - LÊy ®éng t¶ tÜnh, lÊy c¸i h÷u h¹n t¶ c¸i v« h¹n: LÊy c¸i nhá bÐ cña c¸nh chim, chßm m©y  nh©n lªn c¸i réng lín, bao la cña bÇu trêi. LÊy sù chuyÓn ®éng cña ¸ng m©y  t¶ c¸i tÜnh lÆng cña miÒn s¬n c­íc. 1. Bøc tranh ®êi sèng sinh ho¹t cña con ng­êi I.T×m hiÓu chung 1.Vµi nÐt vÒ T¸c gi¶ 2. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c 3. ®Ò tµi, thÓ lo¹i, bè côc 4. So s¸nh nguyªn t¸c vµ b¶n dÞch th¬ II. §äc- hiÓu v¨n b¶n 1.Bøc tranh thiªn nhiªn 2. Bøc tranh ®êi sèng ChiÒu tèi NhËn xÐt vÒ ®iÓm nh×n cña t¸c gi¶, trung t©m cña bøc tranh th¬ lµ ai? Bao tóc ma hoµn l« dÜ hång - §iÓm nh×n: MÆt ®Êt - Trung t©m bøc tranh th¬: Con ng­êi * Bøc tranh sinh ho¹t gÇn gòi, Êm ¸p trªn mÆt ®Êt. Mét thiÕu n÷ ë s¬n th«n, miÖt mµi xay ng« chuÈn bÞ b÷a tèi bªn bÕp löa gia ®×nh. VÎ ®Ñp kháe kho¾n, trÎ trung , ®êi th­êng, trong lao ®éng. 2. Bøc tranh ®êi sèng sinh ho¹t cña con ng­êi I.T×m hiÓu chung 1.Vµi nÐt vÒ T¸c gi¶ 2. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c 3. ®Ò tµi, thÓ lo¹i, bè côc 4. So s¸nh nguyªn t¸c vµ b¶n dÞch th¬ II. §äc- hiÓu v¨n b¶n 1.Bøc tranh thiªn nhiªn 2. Bøc tranh ®êi sèng ChiÒu tèi Bót ph¸p nghÖ thuËt nµo ®­îc sö dông? *BiÖn ph¸p nghÖ thuËt: §iÖp ng÷ b¾c cÇu “Ma bao tóc… bao tóc ma hoµn”( xay ng«… ng« xay võa xong), liªn t­ëng: Tõng vßng quay ®Òu ®Æn liªn tiÕp cña cèi xay ng«. ThiÕu n÷ lao ®éng miÖt mµi, cÇn mÉn. - LÊy ¸nh s¸ng t¶ bãng tèi: Xay võa xong - lß than ®· rùc hång ( l« dÜ hång ).Ch÷ “hång” trë thµnh nh·n tù cña bµi th¬. Xua tan ®i c¸i v¾ng, l¹nh cña nói rõng, c¸i c« ®¬n, buån v¾ng cña lßng ng­êi. Mang l¹i h¬i Êm cña cuéc sèng con ng­êi . 1. Bøc tranh ®êi sèng sinh ho¹t cña con ng­êi I.T×m hiÓu chung 1.Vµi nÐt vÒ T¸c gi¶ 2. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c 3. ®Ò tµi, thÓ lo¹i, bè côc 4. So s¸nh nguyªn t¸c vµ b¶n dÞch th¬ II. §äc- hiÓu v¨n b¶n 1.Bøc tranh thiªn nhiªn 2. Bøc tranh ®êi sèng ChiÒu tèi Bøc tranh vÏ c¶nh ®Çu ®ªm bªn xãm nói thÓ hiÖn t©m tr¹ng g× cña t¸c gi¶? *T©m tr¹ng cña nhµ th¬: Ng­êi tï kh«ng cßn thÊy mÖt nhäc. - T©m hån nhµ c¸ch m¹ng ®· v­ît lªn trªn hoµn c¶nh kh¾c nghiÖt nh­ ®ang hoµ niÒm vui víi cuéc sèng b×nh dÞ cña ng­êi lao ®éng. -T×nh c¶m l¹c quan yªu ®êi vµ t×nh yªu th­¬ng réng lín, n©ng niu tÊt c¶ chØ quªn m×nh cña ng­êi tï vÜ ®¹i. NhËn xÐt vÒ khuynh h­íng vËn ®éng cña h×nh t­îng th¬? * H×nh t­îng th¬ cã sù vËn ®éng: §ã lµ sù vËn ®éng lu«n h­íng vÒ phÝa sù sèng, ¸nh s¸ng, t­¬ng lai cña ng­êi tï thi sÜ – chiÕn sÜ Hå ChÝ Minh. ChiÒu tèi I.T×m hiÓu chung 1.Vµi nÐt vÒ T¸c gi¶ 2. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c 3. ®Ò tµi, thÓ lo¹i, bè côc 4. So s¸nh nguyªn t¸c vµ b¶n dÞch th¬ II. §äc- hiÓu v¨n b¶n 1.Bøc tranh thiªn nhiªn 2. Bøc tranh ®êi sèng III. Tæng kÕt III. Tæng kÕt 1. Néi dung: VÎ ®Ñp t©m hån Hå ChÝ Minh - T×nh yªu thiªn nhiªn, yªu cuéc sèng, tinh tÕ nh¹y c¶m tr­íc thiªn nhiªn vµ cuéc sèng con ng­êi. - Phong th¸i ung dung tù t¹i ý chÝ v­ît lªn hoµn c¶nh kh¾c nghiÖt cña nhµ th¬ chiÕn sÜ Hå ChÝ Minh. - L¹c quan tin t­ëng, lu«n h­íng vÒ sù sèng, ¸nh s¸ng vµ t­¬ng lai. 2. NghÖ thuËt: - Cæ ®iÓn: §Ò tµi, thÓ th¬, h×nh ¶nh th¬, tÝnh chÊt hµm sóc, t­îng tr­ng. - HiÖn ®¹i: Sù vËn ®éng cña tø th¬, h×nh ¶nh th¬: tõ tèi ®Õn s¸ng, t©m hån, t­ duy, nghÞ lùc míi mÎ, khoÎ kho¾n cña nhµ th¬. Xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸o vµ c¸c em !