Bài giảng Cấu trúc các loài virut

Xin kính chào các thầy giáo, cô giáo cùng toàn thể các em học sinh! Kiểm tra bài cũ: Vi khuẩn có thành phần nào trong các thành phần cấu tạo sau: 1. Màng sinh chất. 2. Màng nhân. 3. Axit nuclêic 4. Riboxom 5. Ti thể. 6. Lưới nội chất. 7. Bộ máy gôngi 8.Chất tế bào. ? Kiểm tra bài cũ: Đoạn thông tin về Vi khuẩn dưới đây đúng hay sai? giải thích? * Do chưa có màng nhân ngăn cách chất nhân với chất tế bào, nên Vi khuẩn thuộc nhóm Sinh vật nhân sơ. Đúng. Kiểm tra bài cũ: Đoạn thông tin về Vi khuẩn dưới đây đúng hay sai? giải thích? * Do kích thước nhỏ bé, cấu tạo cơ thể đơn giản, nên Vi khuẩn thuộc nhóm Sinh vật chưa có cấu tạo tế bào. Sai. Mặc dù nhỏ bé, cấu tạo đơn giản nhưng Vi khuẩn vẫn có đủ những thành phần cấu tạo cơ bản của một tế bào : Màng sinh chất, chất tế bào, nhân( chưa rõ rệt) Kiểm tra bài cũ: Đoạn thông tin về Vi khuẩn dưới đây đúng hay sai? giải thích? *Bằng môi trường có đủ chất dinh dưỡng cần thiết, con người có thể nuôi cấy các loại Vi khuẩn sống tự do trong đất, nước,không khí...vv. Nhưng không thể nuôi cấy được những Vi khuẩn sống kí sinh trong cơ thể người, động vật, thực vật...vv. Sai.  Mặc dù trong tế bào Vi khuẩn chỉ có một bào quan duy nhất là Riboxom, nhưng bào quan này sẽ giúp Vi khuẩn tổng hợp Protein, từ đó tạo ra các enzim và các thành phần cấu trúc đặc trưng cho vi khuẩn, nhờ đó Vi khuẩn sinh trưởng và sinh sản. Và để phục vụ cho quá trình trên, Vi khuẩn phải lấy chất dinh dưỡng từ môi trường sống (đất, nước,cơ thể vật chủ...). Vì thế nếu con người tạo ra môi trường dinh dưỡng phù hợp thì có thể nuôi cấy các loại Vi khuẩn, kể các Vi khuẩn sống kí sinh(kí sinh không bắt buộc) Thế giới sinh vật vô cùng đa dạng, có những sinh vật khổng lồ như cá voi xanh( người ta đã bắt được một con cá voi xanh dài 33m,nặng 150 tấn), lại có những sinh vật nhỏ bé( phải nhìn qua kính hiển vi với độ phóng đại hàng trăm lần) như Vi khuẩn. Tuy nhiên vẫn còn có loại sinh vật nhỏ hơn Vi khuẩn, đó là loại sinh vật nào? cấu tạo của chúng sẽ như thế nào? I.Khái niệm1.Sự phát hiện ra Virut (SGK) Ghi chú: 1) Nến lọc Vi khuẩn: Dụng cụ dùng để lọc Vi khuẩn, dịch ép qua lọc sẽ không còn vi khuẩn có kích thước lớn hơn kích thước các lỗ trên dụng cụ lọc. 2) Khuẩn lạc: Khi nuôi cấy Vi khuẩn trên môi trường thạch, sự phát triển của Vi khuẩn sẽ làm tan thạch theo các hình dạng và màu sắc khác nhau tuỳ loài, dựa vào đó người ta có thể nhận biết các chủng Vi khuẩn. Các vết tan đó được gọi là khuẩn lạc. Khuẩn lạc của Vi khuẩn trên thạch Hướng dẫn tìm hiểu bài: Tại sao không quan sát thấy mầm bệnh mà Ivanopxki vẫn kết luận mầm bệnh là một loại vi sinh vật? Tại sao Ivanopxki không khẳng định mầm bệnh là một loại Vi khuẩn( hoặc nấm,...) rất nhỏ bé mà lại kết luận đó là một loại vi sinh vật. Hướng dẫn tìm hiểu bài: Không quan sát thấy mầm bệnh mà Ivanopxki vẫn kết luận mầm bệnh là một loại vi sinh vật vì tác nhân gây bệnh có khả năng sinh sản ( lây bệnh sang cây khoẻ) Ivanopxki không khẳng định mầm bệnh là một loại Vi khuẩn( hoặc nấm,...) rất nhỏ bé mà lại kết luận đó là một loại vi sinh vật vì sinh vật này có đặc tính sống khác hẳn, chúng chỉ có biểu hiện sống trong cơ thể sống ( nuôi cấy không có khuẩn lạc- không sinh sản, không sinh trưởng, phát triển). 2.Khái niệm Đọc đoạn thông tin trong mục 2( trang 143) gạch chân và giải thích cụm từ: “ kí sinh bắt buộc trong tế bào vật chủ”. Từ cách phát hiện ra Virut em rút ra kết luận gì về kích thước, cách dinh dưỡng của Virut? Tại sao Virút có cách dinh dưỡng đó? Vì sao nói Virut chưa có cấu tạo tế bào? Hãy quan sát hình và điền các nội dung cần thiết vào các cột của bảng 43 SGK. Hình thái và cấu trúc một số loại Virut Loại virut Đặc điểm Hình dạng Axit Nucleic Vỏ Protein Vỏ ngoài Cấu trúc xoắn ( Virut TMV) Là một ống hình trụ rỗng, dài 300nm, rộng 15nm. Một ARN, mạch đơn, xoắn. Capsit gồm 2130 capsome, mỗi capsome có 158 aa Không có Hãy quan sát hình và điền các nội dung ... Hình thái và cấu trúc một số loại Virut Loại virut Đặc điểm Hình dạng Axit Nucleic Vỏ Protein Vỏ ngoài Cấu trúc khối ( Virut Ađenô) Có 20 mặt, mỗi mặt là một tam giác đều Một ADN, mạch xoắn, kép. Capsit gồm 252 capsome Không có Hãy quan sát hình và điền nội dung... Hình thái và cấu trúc một số loại Virut Loại virut Đặc điểm Hình dạng Axit Nucleic Vỏ Protein Vỏ ngoài Cấu trúc khối (Virut HIV) Hình cầu Hai sợi ADN, mạch đơn Capsit gồm nhiều capsome glico- protein,có nhiều gai Hãy quan sát hình và điền các nội dung... Hình thái và cấu trúc một số loại Virut Loại virut Đặc điểm Hình dạng Axit Nucleic Vỏ Protein Vỏ ngoài Cấu trúc hỗn hợp (Phagơ T2) Đầu là một khối đa diện, đuôi hình trụ, có đĩa gốc và gai Một ADN, mạch xoắn, kép Capsit gồm nhiều capsome ghép thành các tam giác Không có Từ nội dung của bảng 43 hãy: 1. Chỉ ra những điểm khác nhau giữa các loại Virut? 2. Chỉ ra những điểm giống nhau giữa các loại Virut? Từ các thông tin trong mục II.2 (SGKtrang 145) hãy giải thích: 1.Thành phần của Nucleocapsit? 2. Vai trò của mỗi thành phần cấu tạo trong Nucleocapsit? 3. Ngoài Nucleocapsit ở Virut còn thành phần cấu tạo nào khác? Từ các thông tin trong mục III ( SGK trang 145 và 146) Hãy: 1) Nêu các cách phân loại Virut ? 2) Việc phân loại Virut thành 3 nhóm: Virut ở người và động vật. Virut ở thực vật. Virut ở vi sinh vật -Dựa trên cơ sở nào? - Hãy kể tên một vài loại Virut thuộc mỗi nhóm? Kiểm tra cuối bài Chọn đáp án đúng nhất. Virut có đặc điểm chung nào sau đây? a) Thực thể chưa có cấu tạo tế bào. b) Có kích thước siêu nhỏ c) Kí sinh nội bào bắt buộc. d) Bộ gen chỉ chứa một loại axit nucleic. e) Cả a,b,c và d đúng. Kiểm tra cuối bài Chọn đáp án đúng nhất. Cấu tạo của Virut gồm: a) ADN và vỏ protein. b) ARN và vỏ Protein. c) Nhiễm sắc thể và vỏ protein. d)Chỉ gồm một loại axit nucleic và vỏ protein. Kiểm tra cuối bài Chọn đáp án đúng nhất. Virut được coi là kí sinh bắt buộc là vì: Có kích thước siêu nhỏ. Chưa có cấu tạo tế bào. Không có ribôxom. Muốn nhân lên, virut phải nhờ vào bộ máy tổng hợp của tế bào vật chủ. Kiểm tra cuối bài Câu nào sau đây là không đúng khi nói về Virut? a) Virut là thực thể chưa có cấu tạo tế bào. b) Cấu tạo gồm: Một lõi là axit nuclêic gồm ADN và ARN, vỏ protein bọc ngoài, c) Virut không thể nhân lên ngoài tế bào vật chủ. d) Virut sống kí sinh nội bào bắt buộc. Kiểm tra cuối bài Chọn đáp án đúng: Vỏ capsit của Virut được cấu tạo từ thành phần nào sau đây: a) ADN và phôtpholipit. b) ARN và protein. c) Đơn vị protein. d) Glicoprotein. Hướng dẫn về nhà. Học bài 43 theo các câu hỏi cuối bài. Chuẩn bị bài 44, hoàn thành bảng 44 theo mẫu sách giáo khoa.