Bài giảng Bài 6 - Tiết 26: Truyện Kiều của Nguyễn Du

Bài 6 - Tiết 26 Truyện Kiều của Nguyễn Du Chị em Thuý Kiều I/Tác giả Nguyễn Du(1765-1820) Nguyễn Du tên chữ là Tố Như, hiệu Thanh Hiên, quê Tiên Điền Nghi Xuân, Hà Tĩnh. 1/ Gia đỡnh: Cha là Nguyễn Nghiễm- Tiến sĩ – Giữ chức tể tướng, giỏi văn chương. Mẹ là Trần Thị Tần- Một người đẹp nổi tiếng ở Kinh Bắc. Các anh học giỏi và làm quan to. Là một gia đỡnh đại quí tộc, có truyền thống văn chương 2/ Thời đại: Nguyễn Du sống trong một thời kỡ mà xã hội có nhiều biến động, chế độ phong kiến khủng hoảng, các tập đoàn Lê-Trịnh- Nguyễn chém giết lẫn nhau. Phong trào nông dân nổi dậy khắp nơi 3/ Cuộc đời: - Lúc nhỏ 9 tuổi mất cha, 12 tuổi mất mẹ ở với anh Nguyễn Khản - Khi trưởng thành Lưu lạc ở đất Bắc 10 năm (1786-1796). Ông về ở ẩn tại quê nhà (1796-1802) Làm quan bất đắc dĩ cho nhà Nguyễn (1802-1820) 4/ Sự nghiệp sáng tác: Tác phẩm chữ Hán: “Thanh hiên thi tập”, “Nam trung tạp ngâm”, “Bắc hành tạp lục” Tác phẩm chữ Nôm: “Truyện Kiều”, “ Văn chiêu hồn”… Nguyễn Du – Một đại thi hào dân tộc, danh nhân văn hoá thế giới, thiên tài văn học, một nhà nhân đạo chủ nghĩa lớn I/Tác giả Nguyễn Du(1765-1820) 1/ Gia đỡnh: Cha là Nguyễn Nghiễm- Tiến sĩ – Giữ chức tể tướng, giỏi văn chương. Mẹ là Trần Thị Tần- Một người đẹp nổi tiếng ở Kinh Bắc. Các anh học giỏi và làm quan to. Là một gia đình đại quí tộc, có truyền thống văn chương 2/ Thời đại: Nguyễn Du sống trong một thời kỡ mà xã hội có nhiều biến động, chế độ phong kiến khủng hoảng, các tập đoàn Lê-Trịnh- Nguyễn chém giết lẫn nhau. Phong trào nông dân nổi dậy khắp nơi 3/ Cuộc đời: - Lúc nhỏ: 9 tuổi mất cha, 12 tuổi mất mẹ, phải ở với anh Nguyễn Khản Khi trưởng thành phải Lưu lạc ở đất Bắc 10 năm (1786-1796). Ông về ở ẩn tại quê nhà (1796-1802) Làm quan bất đắc dĩ cho nhà Nguyễn (1802-1820) 4/ Sự nghiệp sáng tác: Tác phẩm chữ Hán: “Thanh hiên thi tập”, “Nam trung tạp ngâm”, “Bắc hành tạp lục” Tác phẩm chữ Nôm: “Truyện Kiều”, “ Văn chiêu hồn”… * Nguyễn Du – Một đại thi hào dân tộc, danh nhân văn hoá thế giới, thiên tài văn học, một nhà nhân đạo chủ nghĩa lớn ? Những nhõn tố hỡnh thành nờn thiờn tài Nguyễn Du Thời đại: Rối ren, phức tạp Quờ hương: Giàu truyền thống , hiếu học Gia đỡnh: Dũng dừi khoa bảng Bản thõn: - Thụng minh - Cuộc đời vất vả - Cú tấm lũng giàu tỡnh yờu thương I. Nguyễn Du II. Truyện Kiều Tiết 27: Truyện Kiều của Nguyễn Du 1. Khỏi quỏt: - Viết bằng chữ Nụm - Gồm 3254 cõu lục bỏt - Dựa theo cốt truyện Kim Võn Kiều truyện của Thanh Tõm Tài Nhõn 2. Túm tắt Truyện Kiều. 3 phần: P1: Gặp gỡ và đớnh ước P2: Gia biến và lưu lạc P3: Đoàn tụ Nỗi oan chịu cảnh tự đày của mẹ cha nàng Kiều. Một nhà hoảng hốt ngẩn ngơ Tiếng oan dậy đất ỏn ngờ lũa mõy Xuõn lan thu cỳc mặn mà cả hai Búng hồng nhỏc thấy nẻo xa Chị em Thỳy Kiều gặp Kim Trọng lỳc đi chơi xuõn. “ Tiễn đưa một chộn quan hà “Đớnh ước, thề nguyền Cũn non cũn nước cũn dài Cũn về cũn nhớ đến người hụm nay Mối rằng đỏng giỏ nghỡn vàng Rớp nhà nhờ lượng người thương dỏm nài Kiều bỏn mỡnh chuộc cha. Thỳy Kiều ngậm ngựi trao gửi tỡnh duyờn của mỡnh cho em gỏi Thỳy Võn. Chiếc thoa với bức tờ mõy Duyờn này thỡ giữ vật này của chung "Rõu hựm hàm ộn mày ngài". Rơi vào tay họ Mó Thương ụi tài sắc bậc này Một dao oan nghiệt đứt dõy phong trần "Một dao oan nghiệt đứt dõy phong trần". Mắc mưu sở Khanh, vào lầu xanh lần 1 Bẽ bàng mõy sớm đốn khuya Nửa tỡnh nửa cảnh như chia tấm lũng "Phải làm cho biết phộp tao". Làm vợ Thỳc Sinh, bị Hoạn Thư đày đọa Vào lầu xanh lần 2, gặp Từ Hải Từ Hải thay Kiều xử tội Hoạn Thư. Trướng hựm mở giữa trung quõn Từ cụng sỏnh với phu nhõn cựng ngồi Trong vũng tờn đỏ bời bời Thấy Từ cũn đứng giữa trời trơ trơ Từ Hải chết đứng oan ức giữa trận tiền. Thỳy Kiều gieo mỡnh xuống sụng tự vẫn. Trụng vời con nước mờnh mụng Đem mỡnh gieo xuống giữa dũng trường giang Cảnh Thỳy Kiều đoàn viờn sau 15 năm lưu lạc. Khỳc đõu đầm ấm dương hũa Ấy là hồ điệp hay là Trang sinh 3.Giỏ trị nội dung, nghệ thuật. a.Giỏ trị nội dung Giỏ trị nội dung của Truyện Kiều là gỡ? Em hóy nờu những biểu hiện của giỏ trị ấy trong Truyện Kiều? * Giỏ trị hiện thực -Là bức tranh hiện thực về một xó hội bất cụng, tàn bạo, và số phận những con người bị ỏp bức đau khổ , đặc biệt là người phụ nữ. * Giỏ trị nhõn đạo -Truyện Kiều là tiếng núi thương cảm trước số phận bi kịch của con người 3.Giỏ trị nội dung và nghệ thuật. a.Giỏ trị nội dung * Giỏ trị hiện thực -Là bức tranh hiện thực về một xó hội bất cụng, tàn bạo * Giỏ trị nhõn đạo - Truyện Kiều là tiếng núi thương cảm trước số phận bi kịch của con người Những thế lực nào đó gõy ra bi kịch đau đớn trong cuộc đời Kiều như thế? thỏi độ của Nguyễn Du với những thế lực này? - Truyện Kiều là tiếng núi lờn ỏn tố cỏo những thế lực xấu xa trong xó hội. -Truyện Kiều là tiếng núi khẳng định, đề cao tài năng, nhõn phẩm,và những khỏt vọng chõn chớnh về quyền sống, tự do, cụng lý,khỏt vọng tỡnh yờu hạnh phỳc. Giữa XHPK bức bối, ngột ngạt ấy, Nguyễn Du đó lờn tiếng ngợi ca điều gỡ, đó nhen nhúm trong lũng người ước mơ đẹp đẽ nào? . 9 10 b. Giỏ trị nghệ thuật. - Ngụn ngữ văn học dõn tộc và thể thơ lục bỏt đạt tới đỉnh cao rực rỡ . - Nghệ thuật tự sự cú bước phỏt triển vượt bậc. - Khắc họa tớnh cỏch và miờu tả tõm lớ nhõn vật - Miờu tả thiờn nhiờn đa dạng : Cảnh chõn thực sinh động, tả cảnh ngụ tỡnh. Truyện Kiều cũn, tiếng ta cũn. Tiếng ta cũn, nước ta cũn III. Kết luận - Nguyễn Du là nhà nhõn đạo chủ nghĩa lớn - Truyện Kiều là kiệt tỏc số một của văn học dõn tộc, di sản văn học của nhõn loại. Từ những nội dung đó học em hóy nờu nhận định khỏi quỏt của mỡnh về nhà thơ Nguyễn Du và tỏc phẩm Truyện Kiều ? Những kỷ lục của Truyện Kiều. Cuốn sỏch nặng nhất Việt Nam Cuốn sỏch cú nhiều bản dịch nhất Việt Nam Tiếng Hàn Tiếng Balan Tiếng Phỏp Tiếng Trung Thư phỏp Truyện Kiều dài nhất Việt Nam Những kỷ lục của Truyện Kiều. Truyện duy nhất cú thể đọc ngược được Tạo ra nhiều loại hỡnh văn húa nhất Traõn troùng caỷm ụnquyự thaày coõ giaựo vaứ  caực em hoùc sinh 6. Luyện tập Hóy chọn đỏp ỏn đỳng cho cỏc cõu hỏi sau: Cõu 1: Nguyễn Du là người cú đúng gúp to lớn đối với văn học dõn tộc. Những đúng gúp của ụng ở những phương diện nào? A. Nội dung C. Ngụn ngữ B. Nghệ thuật D. Cả A, B, C D. 6. Luyện tập Hóy chọn đỏp ỏn đỳng cho cỏc cõu hỏi sau: Cõu 2: Nhận xột nào trong những nhận xột sau đõy về giỏ trị nhõn đạo của “Truyện Kiều” chưa chớnh xỏc? A. Lờn ỏn những thế lực tàn bạo chà đạp lờn quyền sống của con người. B. Trõn trọng, đề cao những phẩm chất tốt đẹp của con người. C. Tuy dựa vào cốt truyện “Kim Võn Kiều Truyện”, nhưng chớnh sự sỏng tạo thiờn tài của Nguyễn Du mới làm nờn giỏ trị lớn lao của “Truyện Kiều”. D. Thương cảm cho thõn phận người phụ nữ khổ đau. C. 6. Luyện tập Hóy chọn đỏp ỏn đỳng cho cỏc cõu hỏi sau: Cõu 3: Nhận xột nào sau đõy chưa làm rừ giỏ trị nghệ thuật của “Truyện Kiều” ? A. “Truyện Kiều” là bài ca về tỡnh yờu tự do. B. Nghệ thuật xõy dựng nhõn vật trong “Truyện Kiều” sống động. C. “Truyện Kiều” là đỉnh cao chúi lọi của thể loại truyện Nụm D. Tiếng Việt trong “Truyện Kiều” là ngụn ngữ trong sỏng, trau chuốt, giàu sức biểu cảm. A. 6. Luyện tập Hóy chọn đỏp ỏn đỳng cho cỏc cõu hỏi sau: Cõu 4: Cõu thơ “ Rõu hựm hàm ộn mày ngài” tả về nhõn vật nào? A. Thỳc Sinh C. Từ Hải B. Kim Trọng D. Mó Giỏm Sinh C.