Bài giảng Bài 44: đa dạng và đặc điểm chung của lớp chim

KIỂM TRA BÀI CŨ CÂU HỎI 1 : TRÌNH BÀY ĐẶC ĐIỂM HỆ HÔ HẤP CỦA CHIM BỒ CÂU THÍCH NGHI VỚI ĐỜI SỐNG BAY . Trả lời : Phổi là 1 mang ống khí dày đặc thông với hệ thống túi khí ( 9 túi ) len lõi giữa các cơ quan và trong khoang rỗng giữa các xương . Sự phối hợp hoạt động giữa các túi khí bụng và các túi khí ngực làm cho không khí đi qua hệ thống không khí trong phổi theo 1 chiều khiến trong phổi không có khí đọng , tận dụng được lượng oxy trong không khí hít vào . Đặc điểm này phù hợp với nhu cầu oxy cao ở chim khi bay . CÂU HỎI 2 : NÊU SỰ KHÁC NHAU GIỮA BỘ NÃO CHIM VÀ BÒ SÁT . Trả lời : Bộ não của chim phát triển hơn bộ não bò sát do liên quan đến đời sống phức tạp và phạm vi hoạt động rộng của chim . Trong đó : Não trước ( Đại não ) Não giữa ( 2 thuỳ thị giác ) Tiểu não Phát triển hơn so với bộ não của bò sát . BÀI 44 : ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM I - CÁC NHÓM CHIM : Hiện nay lớp chim có khoảng 9.600 loài xếp trong 27 bộ. Ở Việt Nam có khoảng 83 loài . Lớp chim được chia thành 3 nhóm sinh thái lớn. Nhóm chim bay Lớp chim Nhóm chim chạy Nhóm chim bơi 1./ NHÓM CHIM CHẠY : Đại diện : Đà Điểu Nêu những đặc điểm về đời sống của Đà Điểu ? Hoàn toàn không biết bay . Chạy nhanh trên thảo nguyên và hoang mạc khô nóng. Nêu đặc điểm cấu tạo của Đà Điểu thích nghi với tập tính chạy nhanh ? Cánh ngắn – Yếu . Chân cao , to , khoẻ , có 2 –3 ngón . Bộ Đà Điểu gồm loài . Phân bố ở Châu Phi – Châu Mỹ – Châu Đại Dương . Đại diện : Đà Điểu Phi – Đà Điểu Mỹ – Đà Điểu Úc Không biết bay – chạy nhanh .- Cánh ngắn , yếu , chân cao , to , khoẻ , có 2 – 3 ngón . 2 - NHÓM CHIM BƠI : Đại diện : Chim Cánh Cụt - Không biết bay – bơi lội giỏi .- Cánh dài khoẻ – lông dày không thấm nước .- Chân ngắn – 4 ngón có màng bơi . Nêu đặc điểm về đời sống của chim Cánh Cụt . - Không biết bay . - Đi lại vụng về – bơi lội giỏi . Nêu đặc điểm cấu tạo của chim Cánh Cụt thích nghi với đời sống bơi lội . - Cánh dài – khoẻ . - Lông nhỏ – ngắn và dày không thấm nước . - Chân ngắn , 4 ngón – có màng bơi . - Có dáng đứng thẳng . Bộ chim cánh cụt gồm 17 loài , sống ở bờ biển Nam bán cầu . 3 - NHÓM CHIM BAY : Đại diện : - Gồm hầu hết các loại chim hiện nay . - Biết bay ở nhiều mức độ khác nhau . Mòng Két , Vịt Trời ………… Công , Gà Rừng ………… Chim Ưng , Cắt ………… Cú Mèo , Cú Lợn ………… Đại diện từng bộ chim BỘ ( NGỖNG ) BỘ ( GÀ ) BỘ ( CHIM ƯNG ) BỘ ( CÚ ) - Đặc điểm cấu tạo ngoài của 1 số bộ chim . - Thích nghi với đời sống của chúng . Nêu đặc điểm chung của nhóm chim bay ? Biết bay ở nhiều mức độ khác nhau . Thích nghi với nhiều lối sống đặc biệt như bơi lội – ăn thịt . Cánh phát triển – chân có 4 ngón . II - ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM : Chim là những động vật có xương sống thích nghi cao đối với sự bay lượn và với những điều kiện sống khác nhau . ________lông vũ bao phủ . ________biến đổi thành cánh – có mỏ sừng . ________có mạng ống khí , có túi khí tham gia vào sự hô hấp . ________4 ngăn máu đỏ tươi nuôi cơ thể . ________lớn có vỏ đá vôi được ấp và nở ra con nhờ thân nhiệt bố mẹ . __________ổn định – là động vật hằng nhiệt . Mình có Chi trước Phổi Tim Đẻ trứng Thân nhiệt III - VAI TRÒ CỦA CHIM : Vai trò thực tiễn : Chim được nuôi cung cấp thực phẩm và làm cảnh . Chim cho lông làm chăn , gối và làm đồ trang trí . Chim ăn các sâu bọ và gặm nhấm làm hại nông lâm nghiệp và gây bệnh . Chim phục vụ du lịch Chim được huấn luyện để săn mồi . VAI TRÒ TRONG TỰ NHIÊN : Phát tán hạt – hoặc thụ phấn cho cây . CHIM CÓ HẠI : Chim ăn hạt – quả Chim ăn Cá. TỔNG KẾT Chim gồm 3 nhóm : Chim chạy – chim bơi – chim bay . Mỗi nhóm chim đều có cấu tạo thích nghi với đời sống của chúng nhưng chúng đều có những đặc điểm chung đặc trưng cho lớp chim . Chim có vai trò quan trọng trong thực tiển và trong thiên nhiên . CÂU HỎI 1. Nêu đặc điểm cấu tạo ngoài của các nhóm : chim chạy – chim bơi – chim bay thích nghi với đời sống của chúng ? 2. Đặc điểm chung của lớp chim ? 3. Nêu vai trò của chim trong thực tiễn và trongthiên nhiên ? EM CÓ BIẾT Bộ sẻ là bộ có số chim đông nhất gồm hơn nữa số chim hiện nay như : Chim sẻ – Nhạn – Chích Choè – Hoạ Mi – Chào Mào – Chèo Bẻo - Chim Ri – Chim Sâu – Chim Khuyên – Chìa Vôi – Vàng Anh – Sáo - Yểng – Chim Hút Mật – Khướu – Quạ Bộ sẻ gồm đa số loài chim ăn sâu bọ : Số lượng thức ăn tiêu thụ mỗi ngày có thể bằng 1 đến 2 , 3 lần khối lượng cơ thể đặc biệt trong thời kỳ chim bố mẹ nuôi con . VD : 1 con chim Nhạn nặng 30g – mỗi ngày ăn 48g sâu bọ . Chúc các em học giỏi