Bài giảng Bài 38: sinh trưởng của vi sinh vật

BÀI 38: SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT NỘI DUNG BÀI HỌC I .Khái niệm về sinh trưởng II.Sinh trưởng của quần thể vi sinh vật 1.Nuôi cấy không liên tục a .Pha tiềm phát (pha lag ) b .Pha luỹ thừa (pha log) c .Pha cân bằng d .Pha suy vong 2 .Nuôi cấy liên tục I. KHÁI NIỆM VỀ SINH TRƯỞNG Sinh trưởng của vsv là sự tăng số lượng tế bào. Do kích thước quá nhỏ nên khi nghiên cứu, người ta thường theo dõi sự thay đổi của cả quần thể vsv. Nếu cấy 1 vi khuẩn vào bình chứa môi trường thì sự tăng số lượng tế bào sẽ diễn ra như sau : 1 2 4 8 16 32 64 … I. KHÁI NIỆM VỀ SINH TRƯỞNG Thời gian sinh ra từ một tế bào cho đến khi tế bào đó phân chia hoặc tăng gấp đôi gọi là thời gian thế hệ. Kí hiệu là g. Mỗi loài vsv đều có g riêng, ngoài ra cùng 1 loài vsv nhưng sống ở 2 điều kiện sống khác nhau thì thì thễ hiện g cũng khác nhau. Trong thực tế, số lượng tế bào vi khuẩn rất nhiều (No ), do đó số lượng tế bào sau thời gian nuôi cấy sẽ được tính như sau: N = No x 2n II. SINH TRƯỞNG CỦA QUẦN THỂ VSV Khi cấy vsv vào 1 môi trường thích hợp, mà không thêm chất dd, không rút sinh khối tế bào ra thì kiểu nuôi cấy này được gọi là nuôi cấy không liên tục. Nuôi cấy không liên tụcgồm có 4 pha: + Pha tiềm phát + Pha luỹ thừa + Pha cân bằng + Pha suy vong 1. Nuôi cấy không liên tục. + PHA TIỀM PHÁT ( PHA LAG) Là thời gian vi khuẩn được cấy vào cho đến khi chung bắt đầu sinh trưởng . + PHA LUỸ THỪA ( PHA LOG) Là khi vi khuẩn bắt đầu phân chia mạnh mẽ,số lượng tăng theo luỹ thừa và đạt tới cực đại. + PHA CÂN BẰNG Trong pha này, tốc độ sinh trưởng, trao đổi chất bắt đầu giảm. Số lượng tế bào cực đại không thay đổi theo thời gian.Nguyên nhân là : chất dd bắt đầu cạn, nồng độ oxi giãm, các chất độc hại tích luỹ, pH thay đổi. + PHA SUY VONG Số lượng tế bào chết vượt số tế bào tạo thành. Do chất dd cạn kiệt, chất độc hại tích luỹ. Một số vi khuẩn chứa các enzim phân huỷ tế bào. Số khác do thành tế bào bị hư hại. II. SINH TRƯỞNG CỦA QUẦN THỂ VSV Khi cấy vsv vào 1 môi trường thích hợp, mà điều kiện môi trường được duy trì ổn định nhờ vào sự bổ xunh thường xuyên các chất dd và loại bỏ liên tục các chất thải. Kiểu nuôi cấy này được gọi là nuôi cấy liên tục. Trong kiểu nuôi cấy này, vi khuẩn sẽ có pha luỹ thừa dài hơn và mật độ sinh vật tương đối ổn định. 2. Nuôi cấy liên tục. III. ỨNG DỤNG Được sử dụng để sản xuất sinh khối sinh vật, các enzim, vitamin, êtanol,…. Sử dụng tốc độ sinh trưởng nhanh của vsv để sản xuất sinh khối và các sản phẩm trao đổi chất của chúng để phục vụ cho đời sống và cho sản xuất.