Bài giảng Bài 26 tiết 109: Văn bản Cây tre Việt Nam

KIỂM TRA BÀI CŨ - Đọc thuộc lòng đoạn văn tả cảnh mặt trời mọc trên đảo Cô Tô và nêu cảm nhận của em về cảnh đó? - Thép Mới (1925 – 1991), tên khai sinh Hà Văn Lộc, quê ở Hà Nội. - Ông là nhà văn, nhà báo xuất sắc.Ngoài báo chí, Thép Mới còn viết nhiều bút ký, thuyết minh phim. 1. Tác giả: I. Đọc, tìm hiểu chung 2/ Tác phẩm: Sáng tác: 1955 Là lời bình cho bộ phim cùng tên của nhà điện ảnh Ba Lan.Thông qua hình ảnh cây tre, bộ phim thể hiện vẻ đẹp của đất nước và con người Việt Nam, ca ngợi cuộc kháng chiến chống Pháp của dân tộc ta. Đại ý của văn bản: Cây tre là người bạn thân của nông dân Việt Nam, bạn thân của nhân dân Việt Nam. - Thể loại: Bút kí chính luận – trữ tình, giới thiệu, thuyết minh. - Bố cục:4 phần Đoạn 1 : Từ đầu … “chí khí như người” Giới thiệu cây tre và phẩm chất của tre. Đoạn 2 : Tiếp… “thủy chung” Tre gắn bó với con người trong đời sống lao động. Đoạn 3: Tiếp … “Tre, anh hùng chiến đấu!” Tre sát cánh với con người trong chiến đấu. Đoạn 4: Còn lại => Tre vẫn là người bạn đồng hành của dân tộc ta trong hiện tại và tương lai. II/ Đọc, tìm hiểu chi tiết 1/ Giới thiệu chung về cây tre và phẩm chất của tre Tiết 109 Văn bản: Cây tre Việt Nam (Thép Mới) Cây tre là người bạn thân của nông dân Việt Nam, bạn thân của nhân dân Việt Nam. Nước Việt Nam xanh muôn ngàn cây lá khác nhau. Cây nào cũng đẹp, cây nào cũng quý, nhưng thân thuộc nhất vẫn là tre nứa. … Tre, nứa, trúc mai, vầu mấy chục loại khác nhau, nhưng cùng một mầm măng mọc thẳng. Vào đâu tre cũng sống, ở đâu tre cũng xanh tốt. Dáng tre vươn mộc mạc, màu tre tươi nhũn nhặn. Rồi tre lớn lên cứng cáp, dẻo dai, vững chắc. Tre trông thanh cao, giản dị, chí khí như người. 2/ Sự gắn bó của cây tre với đời sống con người Việt Nam a)Trong đời sống hàng ngày Bóng tre trùm lên âu yếm bản, làng, xóm, thôn. Dưới bóng tre của ngàn xưa, thấp thoáng mái đình mái chùa cổ kính. Dưới bóng tre xanh, ta giữ gìn một nền văn hóa lâu đời. Dưới bóng tre xanh,đã từ lâu đời, người dân cày Việt Nam dựng nhà, dựng cửa, vỡ ruộng, khai hoang. Tre ăn ở với người, đời đời, kiếp kiếp. Tre, nứa, mai, vầu giúp người chăm công nghìn việc. Tre là Cánh tay của người nông dân. 1. Giíi thiÖu chung vÒ c©y tre ViÖt Nam - C©y tre cã mÆt ë kh¾p mäi miÒn Tæ quèc b) Trong chiến đấu Gậy tre, trông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng đại bác. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Tre hi sinh để bảo vệ con người. Tre, anh hùng lao động! Tre, anh hùng chiến đấu! => Tre là vũ khí, tre là đồng chí. Nhạc của trúc, nhạc của tre là khúc nhạc đồng quê. Nhớ một buổi trưa nào nồm nam cơn gió thổi, khóm tre làng rung lên man mác khúc nhạc đồng quê. Diều bay, diều lá tre bay lưng trời… Sáo tre, sáo trúc vang lưng trời… Gió đưa tiếng sáo, gió nâng cánh diều… c) Trong hiện tại và tương lai Ngày mai, trên đất nước này, sắt, thép có thể nhiều hơn tre, nứa. Nhưng trên đường trường ta dấn bước, tre vẫn là bóng mát. Tre vẫn mang khúc nhạc tâm tình. Tre sẽ càng tươi cổng chào thắng lợi. Những chiếc đu tre vẫn dướn lên bay bổng. Tiếng sáo diều tre vẫn cao vút mãi. Cây tre Việt Nam ! Cây tre xanh, nhũn nhặn, ngay thẳng, thủy chung, can đảm.Cây tre mang những đức tính của người hiền là tượng trưng cao quý của dân tộc Việt Nam. Mai sau…mai sau…mai sau… Đất xanh tre mãi xanh màu tre xanh III/ GHI NHỚ - Cây tre là người bạn thân lâu đời của người nông dân và nhân dân Việt Nam. Cây tre có vẻ đẹp bình dị và nhiều phẩm chất quý báu. Cây tre đã thành một biểu tượng của đất nước Việt Nam, dân tộc Việt Nam. - Bài “Cây tre Việt Nam” có nhiều chi tiết, hình ảnh chọn lọc mang ý nghĩa biểu tượng, sử dụng rộng rãi và thành công phép nhân hóa, lời văn giàu cảm xúc và nhịp điệu. Cây tre Việt Nam Phẩm chất Trong đời sống hàng ngày Trong chiến đấu Trong tương lai Cứng cáp dẻo dai vững chắc thanh cao, chí khí… Tre là cánh tay của người nông dân Tre là vũ khí Tre là đồng chí Tre vẫn còn mãi. Tre là người bạn thủy chung Tre là biểu tượng cao quý của con người và dân tộc Việt Nam. IV/ LUYỆN TẬP 1/ Tìm những câu tục ngữ, ca dao viết về cây tre? 2/ Đại ý của bài Cây tre Việt Nam là thế nào? Cây tre là cảnh sắc làng quê, là người bạn thủy chung trong đời sống tâm tình, trong sản xuất và chiến đấu, trong hòa bình muôn đời mai sau, là tượng trưng cao quý của dân tộc Việt Nam. A. Đúng B. Sai 3/ Tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ nào khi viết: “ Cây tre là bạn thân…” “ đâu đâu ta cũng có nứa tre làm bạn”? A. Ẩn dụ C. Hoán dụ B. Nhân hóa D. So sánh B A HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ Viết đoạn văn tả cây tre ở làng quê em? Học bài, soạn bài Câu trần thuật đơn. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 1/ Viết đoạn văn miêu tả cây tre ở làng quê em. 2/ Học bài, soạn bài Cây trần thuật đơn.