Bài giảng Bài 20 tiết 81: Tức cảnh pác bó

Nêu ý nghĩa nhan đề bài thơ "Khi con tu hú"? Gợi ra thời điểm được nĩi đến trong bài thơ Gợi ra sự việc được nĩi đến trong bài thơ Gợi ra thời điểm được nĩi đến trong bài thơ Kiểm tra miệng: Đọc thuộc bài thơ “Khi con tu hú” của tác giả Tố Hữu. Phân tích giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ? KHI CON TU HÚ Khi con tu hú gọi bầy Lúa chim đang chín, trái cây ngọt dần Vườn râm dậy tiếng ve ngâ Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào Trời xanh càng rộng càng cao Đơi con diều sáo lộn nhào từng khơng… Ta nghe hè dậy bên lịng Mà chân muốn đạp tan phịng, hè ơi! Ngột làm sao, chết uất thơi Con chim tu hú ngồi trời cứ kêu! (Tố Hữu) NỘI DUNG: -Thể hiện sâu sắc lịng yêu cuộc sống và niềm khát khao tự do cháy bỏng của người chiến sĩ cách mạng trong cảnh tù đày. NGHỆ THUẬT: -Bài thơ lục bát giản dị, nhiều từ tượng hình… MỤC TIÊU: 1.1. Kiến thức: – HS biết:- Một đặc điểm của thơ Hồ Chí Minh : sử dụng thể loại thơ tứ tuyệt để thể hiện tinh thần hiện đại của người chiến sĩ cách mạng. – HS hiểu:- Cuộc sống vật chất và tinh thần của Hồ Chí Minh trong những năm tháng hoạt động cách mạng đầy khó khăn, gian khổ qua mộtbài thơ được sáng tác trong những ngày tháng cách mạng chưa thành công. 1.2. Kĩ năng: – HS thực hiện được:- Nâng cao kỹ năng đọc - hiểu thơ tứ tuyệt. – HS thực hiện thành thạo:- Phân tích được những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong bài thơ. 1.3. Thái độ: – Thĩi quen: - Giáo dục HS lòng biết ơn, yêu quý, kính trọng Bác Hồ. – Tính cách(+GDTTHCM):- Yêu Bác, yêu quê hương đất nước. Bài 20: Tiết 81 Văn bản: TỨC CẢNH PÁC BĨ - Hồ Chí Minh- Núi Các Mác, suối Lênin TiÕt 81: Tøc c¶nh p¸c bã - Hå ChÝ Minh - Hồ Chí Minh ( 1890-1969), quê ở làng Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An. Vốn sinh ra trong một gia đình nhà nho yêu nước lại cĩ truyền thống hiếu học nên Người sớm giác ngộ được cách mạng.Bác vừa là một nhà cách mạng, một nhà văn hĩa lớn đồng thời cũng là nhà thơ lỗi lạc. I. ĐỌC-TÌM HIỂU CHUNG: (1890 – 1969) Em hãy nêu hiểu biết của em về Hồ Chí Minh ? Bài thơ ra đời trong hồn cảnh nào? 1.Tác giả 2.Tác phẩm Trong thời kì sống và làm việc gian khổ ở Việt Bắc Bác đã viết nên bài thơ này TiÕt 81: Tøc c¶nh p¸c bã - Hå ChÝ Minh - II. ĐỌC-TÌM HIỂU CHUNG: Tác giả: (1890 – 1969) 2. Thể thơ: Sáng ra bờ suối tối vào hang Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng Bàn đá chơng chênh dịch sử Đảng Cuộc đời cách mạng thật là sang. Bài thơ được làm theo thể thơ gì ? Phương thức biểu đạt nào? Thất ngơn tứ tuyệt 3.Bố cục: 2 phần Theo em bài thơ có thể chia làm mấy phần?Nội dung của từng phần Đường vào hang Pác Bó Đầu ngọn suối Lênin Dịng suối khởi nguồn Pác Bĩ được Bác đặt tên là suối Lênin Trong hang có khối đá vôi từa tựa hình người râu tóc được bác đặt tên là tượng Các Mác, ngọn núi cao ngất phía trên gọi là núi Các Mác TiÕt 81: Tøc c¶nh p¸c bã - Hå ChÝ Minh - II.PHÂN TÍCH : 4/ Phân tích: a. Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác ở rừng Pác Bĩ: S¸ng ra bê suèi, tèi vµo hang - Dïng phÐp ®èi + Ho¹t ®éng: Ra – vµo + Kh«ng gian: Suèi – hang + Thêi gian: S¸ng – tèi Hãy cắt nghĩa hành động ra suối vào hang của Người ? Cho biết câu thơ thứ nhất cĩ cấu tạo gì đặc biệt ? + Ra suèi tøc lµ n¬i lµm viƯc mµ bµn b¹c. +Vµo hang lµ vµo hang P¸c Bã n¬i sinh ho¹t hµng ngµy sau buỉi lµm viƯc. Theo em phép đối này cĩ tác dụng gì?Em hiểu gì về cuộc sống của Bác khi ở Pác Bĩ? TiÕt 81: Tøc c¶nh p¸c bã - Hå ChÝ Minh - C©u th¬ nãi vỊ viƯc ë vµ nÕp sinh ho¹t hµng ngµy cđa B¸c Hå. §ã lµ cuéc sèng bÝ mËt nh­ng nỊ nÕp, cuéc sèng hµi hoµ, th­ th¸i. §ã lµ t©m tr¹ng tho¶i m¸i, ung dung hoµ ®iƯu víi nhÞp sèng nĩi rõng víi hang víi suèi. TiÕt 81: Tøc c¶nh p¸c bã - Hå ChÝ Minh - I. ĐỌC-TÌM HIỂU CHUNG: II. PHÂN TÍCH: Ch¸o bĐ, rau m¨ng vÉn s½n sµng. Em thÊy nÐt nghƯ thuËt ®Ỉc s¾c trong c©u th¬ trªn lµ g×? B÷a ¨n cđa B¸c thËt ®¹m b¹c nh­ng sao Ng­êi l¹i nãi “vÉn s½n sµng”? Cháo bẹ, rau măng là những thức ăn như thế nào? a. Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác ở rừng Pác Bĩ: TiÕt 81: Tøc c¶nh p¸c bã - Hå ChÝ Minh - II. PHÂN TÍCH - §èi thanh: Thanh b»ng( ch«ng chªnh) /thanh tr¾c(dÞch sư §¶ng). Bµn ®¸ ch«ng chªnh dÞch sư §¶ng - §èi ý: §iỊu kiƯn lµm viƯc t¹m bỵ/ néi dung c«ng viƯc quan träng, trang nghiªm. ë ®©y phÐp ®èi ý vµ ®èi thanh ®­ỵc sư dơng nh­ thÕ nµo? Trong c©u th¬ thø ba B¸c ®· sư dơng biƯn ph¸p nghƯ thuËt nµo nỉi bËt ? TiÕt 81: Tøc c¶nh p¸c bã - Hå ChÝ Minh - II. PHÂN TÍCH: - §èi thanh: Thanh b»ng( ch«ng chªnh) /thanh tr¾c(dÞch sư §¶ng). Bµn ®¸ ch«ng chªnh dÞch sư §¶ng - §èi ý: §iỊu kiƯn lµm viƯc t¹m bỵ/ néi dung c«ng viƯc quan träng, trang nghiªm. ? Ng­êi x­a th­êng ca ngỵi thĩ l©m tuyỊn, theo em thĩ l©m tuyỊn ë B¸c cã g× kh¸c víi ng­êi x­a ? TÊt c¶ nh÷ng ®iỊu ®ã nãi lªn ®iỊu g× trong cuéc sèng cđa B¸c? Bµn ®¸ - N¬i lµm viƯc cđa B¸c Giường ngủ của Bác b¸c hå ngåi lµm viƯc trong hang p¸c bã TH¶O LUËN NHãM 3 PHĩT ? Từ đây em thấy con người cách mạng của Bác hiện lên như thế nào trong hình dung của em? * Con ng­êi c¸ch m¹ng: - Sèng yªu thiªn nhiªn, yªu c«ng viƯc - Hßa hỵp t©m hån víi thÕ giíi t¹o vËt - Lµm chđ cuéc sèng trong bÊt k× hoµn c¶nh nµo. TiÕt 81: Tøc c¶nh p¸c bã - Hå ChÝ Minh - II. PHÂN TÍCH: Cuéc ®êi c¸ch m¹ng thËt lµ sang. - Lµ sù sang träng giµu cã vỊ mỈt tinh thÇn cđa nh÷ng cuéc ®êi lµm c¸ch m¹ng lÊy lÝ t­ëng cøu n­íc lµm lÏ sèng, kh«ng hỊ bÞ khã kh¨n , gian khỉ khuÊt phơc. - Lµ c¸i giµu sang cđa mét nhµ th¬ lu«n t×m thÊy sù hµi hßa tù nhiªn ,th­ th¸i, trong s¹ch víi thiªn nhiªn ®Êt trêi. b. C¶m nghÜ cđa B¸c Ng­êi c¸ch m¹ng ë P¸c Bã sau bao nhiªu gian khỉ vÉn c¶m thÊy cuéc ®êi thËt lµ sang. Em hiĨu c¸i “sang” ë ®©y nh­ thÕ nµo? a. Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác ở rừng Pác Bĩ: Em cã nhËn xÐt g× vỊ nhÞp th¬ ë c©u th¬ cuèi? TiÕt 81: Tøc c¶nh p¸c bã - Hå ChÝ Minh - II. PHÂN TÍCH: b. C¶m nghÜ cđa B¸c Trong th¬ B¸c c¸i sang th­êng ®­ỵc nãi ®Õn rÊt nhiỊu kĨ c¶ khi tï ®µy, em cã biÕt c©u th¬ nµo nh­ thÕ kh«ng? NiỊm vui tr­íc c¸i sang cđa cuéc sèng ®Çy gian khỉ cho ta hiĨu thªm vỴ ®Đp nµo trong c¸ch sèng cđa B¸c? - H«m nay xiỊng xÝch thay d©y trãi Mét b­íc leng keng tiÕng ngäc rung - Tuy bÞ t×nh nghi lµ gi¸n ®iƯp Mµ nh­ khanh t­íng vỴ ung dung TiÕt 81: Tøc c¶nh p¸c bã - Hå ChÝ Minh - b. C¶m nghÜ cđa B¸c -Đời cách mạng từ khi tôi đã hiểu Dấn thân vô là phải chịu tù đày Là gươm kề tận cổ, súng kề tai Là thân sống chỉ coi còn một nửa -Nếu được làm hạt giống của mùa sau Nếu lịch sử chọn ta làm điểm tựa Vui gì hơn làm người lính đi đầu Trong đêm tối tim ta là ngọn lửa (Tố Hữu) II. PHÂN TÍCH: TiÕt 81: Tøc c¶nh p¸c bã - Hå ChÝ Minh - I. ĐỌC-TÌM HIỂUCHUNG II.PHÂN TÍCH: * Ghi nhí (SGK trang 30) Qua phân tích em hãy nêu nội dung và ý nghĩa của bài thơ “Tức cảnh Pác Bĩ” ? III.TỔNG KẾT: Học thuộc bài thơ, phần ghi nhớ SGK/ 30 Chuẩn bị bài mới “Câu cầu khiến”. + Đọc kĩ phần ví dụ mẫu. + Trả lời các câu hỏi SGK. + Làm phần luyện tập.