Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt

NhËn xÐt vÒ thÓ th¬ cña c¸c v¨n b¶n trªn? ThÓ th¬ thÊt ng«n tø tuyÖt Lùa chän c©u tr¶ lêi ®óng vÒ ®Æc ®iÓm cña thÓ th¬ thÊt ng«n tø tuyÖt §­êng luËt. 1, Bµi th¬ gåm: C. 3 phÇn. B. 2 phÇn. D. 4 phÇn ( ®Ò,thùc, luËn, kÕt). 2, Sè ch÷ trong c©u vµ sè c©u trong bµi: A. 4 c©u, mçi c©u 8 ch÷. C. 4 c©u, mçi c©u 5 ch÷. D. Kh«ng qui ®Þnh vÒ sè c©u, ch÷. 3, C¸ch gieo vÇn cña bµi th¬: A. VÇn ®­îc gieo ë tiÕng cuèi c¸c c©u 1, 2, 3. B VÇn ®­îc gieo ë tiÕng cuèi c¸c c©u 2, 4, 6, 8. C. VÇn ®­îc gieo ë tiÕng cuèi c¸c c©u 2, 4. D. VÇn ®­îc gieo ë tiÕng cuèi c¸c c©u 1, 2, 4, lu«n mang thanh b»ng vµ chØ cã mét vÇn ( ®éc vËn ). A. 4 phÇn (khai, thõa, chuyÓn, hîp) . B. 4 c©u, mçi c©u 7 ch÷. Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ B¸c Hå kÝnh yªu? Hai bµi th¬ ra ®êi trong hoµn c¶nh nµo? Thø n¨m ngµy 24 th¸ng 8 n¨m 2006 Bµi 12 – TiÕt 45: V¨n b¶n C¶nh khuya. R»m th¸ng giªng. ( Hå ChÝ Minh). I. §äc – Chó thÝch. 1, T¸c gi¶. - Hå ChÝ Minh ( 1890 – 1969 ). 2. T¸c phÈm. a, Hoµn c¶nh ra ®êi ViÖt B¾c R»m th¸ng giªng. (Nguyªn tiªu) Phiªn ©m Kim d¹ nguyªn tiªu nguyÖt chÝnh viªn, Xu©n giang xu©n thuû tiÕp xu©n thiªn; Yªn ba th©m xø ®µm qu©n sù, D¹ b¸n quy lai nguyÖt m·n thuyÒn. DÞch nghÜa §ªm nay, ®ªm r»m th¸ng giªng, tr¨ng ®óng lóc trßn nhÊt S«ng xu©n, n­íc xu©n tiÕp gi¸p víi trêi xu©n; N¬i s©u th¼m mÞt mï khãi sãng bµn viÖc qu©n, Nöa ®ªm quay vÒ tr¨ng ®Çy thuyÒn. DÞch th¬ R»m xu©n lång léng tr¨ng soi S«ng xu©n n­íc lÉn mµu trêi thªm xu©n; Gi÷a dßng bµn b¹c viÖc qu©n, Khuya vÒ b¸t ng¸t tr¨ng ng©n ®Çy thuyÒn. C¶nh khuya TiÕng suèi trong nh­ tiÕng h¸t xa, Tr¨ng lång cæ thô bãng lång hoa. C¶nh khuya nh­ vÏ ng­êi ch­a ngñ Ch­a ngñ v× lo nçi n­íc nhµ. Em hiÓu cæ thô lµ g× ? Em hiÓu nguyªn tiªu lµ g× ? C¶nh khuya TiÕng suèi trong nh­ tiÕng h¸t Tr¨ng lång cæ thô bãng lång C¶nh khuya nh­ vÏ ng­êi ch­a ngñ Ch­a ngñ v× lo nçi n­íc Nguyªn tiªu ( R»m th¸ng giªng). Phiªn ©m Kim d¹ nguyªn tiªu nguyÖt chÝnh Xu©n giang xu©n thuû tiÕp xu©n Yªn ba th©m xø ®µm qu©n sù, D¹ b¸n quy lai nguyÖt m·n xa, hoa. nhµ. viªn, thuyÒn. thiªn; X¸c ®Þnh vÇn cña tõng bµi th¬? II. T×m hiÓu v¨n b¶n. Bµi th¬ “C¶nh khuya” vµ “R»m th¸ng giªng” cã ®iÓm g× chung vÒ cÊu tróc t¸c phÈm vµ ph­¬ng thøc biÓu ®¹t ? * Bµi “ C¶nh khuya” TiÕng suèi trong nh­ tiÕng h¸t xa, Tr¨ng lång cæ thô bãng lång hoa. Hai c©u th¬ ®Çu miªu t¶ c¶nh thiªn nhiªn ë ®©u? Vµo thêi ®iÓm nµo? Víi nh÷ng nÐt c¶nh g×? ChØ ra nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt t¸c gi¶ sö dông ®Ó miªu t¶ c¶nh rõng ViÖt B¾c ®ªm tr¨ng? Em ®· häc bµi th¬ nµo miªu t¶ tiÕng suèi? C¸ch so s¸nh nh­ thÕ gióp em c¶m nhËn tiÕng suèi trong th¬ B¸c cã vÎ ®Ñp g× míi mÎ? NghÖ thuËt t¹o h×nh vµ ®iÖp tõ “ lång” trong c©u th¬ thø hai gióp em h×nh dung ra khung c¶nh nh­ thÕ nµo? C¶nh thiªn nhiªn H×nh ¶nh B¸c. II. T×m hiÓu v¨n b¶n. * Bµi “ C¶nh khuya”: - C¶nh Tr¨ng ngµn ViÖt B¾c ®Ñp lung linh, huyÒn ¶o, hoµ hîp, h÷u t×nh. C¶nh khuya nh­ vÏ ng­êi ch­a ngñ Ch­a ngñ v× lo nçi n­íc nhµ. Em h·y lµm râ vai trß cña c©u th¬ thø 3 – c©u chuyÓn cña bµi th¬ nµy. Tõ ®ã em nhËn ra vÎ ®Ñp nµo trong t©m hån B¸c? §äc ®Õn c©u th¬ thø 3, em hiÓu B¸c Hå ch­a ngñ lµ v× sao ? C¶nh thiªn nhiªn H×nh ¶nh B¸c. II. T×m hiÓu v¨n b¶n. * Bµi “ C¶nh khuya”: - C¶nh Tr¨ng ngµn ViÖt B¾c lung linh, huyÒn ¶o, hoµ hîp, h÷u t×nh. - C¶m nhËn c¶nh vËt tinh tÕ, tµi t×nh. C¶nh khuya nh­ vÏ ng­êi ch­a ngñ Ch­a ngñ v× lo nçi n­íc nhµ. H·y ph¸t hiÖn biÖn ph¸p nghÖ thuËt ë cuèi c©u 3 ®Çu c©u 4 ? §iÖp ng÷ “ ch­a ngñ” vµ c¶ c©u th¬ cuèi bµi cã nh÷ng t¸c dông nghÖ thuËt g× ? V× sao B¸c l¹i lo l¾ng ®Õn thÕ? §iÒu ®ã thÓ hiÖn t×nh c¶m g× cña B¸c víi ®Êt n­íc, víi nh©n d©n? Bµi “ C¶nh khuya” gîi em nhí ®Õn bµi th¬ nµo ®· ®­îc häc ë líp 6 còng viÕt vÒ B¸c ? C¶nh thiªn nhiªn H×nh ¶nh B¸c. II. T×m hiÓu v¨n b¶n. * Bµi “ C¶nh khuya”: - C¶nh Tr¨ng ngµn ViÖt B¾c lung linh, huyÒn ¶o, hoµ hîp, h÷u t×nh. - Thao thøc lo cho vËn mÖnh cña d©n téc. - C¶m nhËn c¶nh vËt tinh tÕ , tµi t×nh. * Bµi “R»m th¸ng giªng”: Nguyªn tiªu ( R»m th¸ng giªng). Phiªn ©m Kim d¹ nguyªn tiªu nguyÖt chÝnh viªn, Xu©n giang xu©n thuû tiÕp xu©n thiªn; Yªn ba th©m xø ®µm qu©n sù, D¹ b¸n quy lai nguyÖt m·n thuyÒn. Kim d¹ nguyªn tiªu nguyÖt chÝnh viªn Xu©n giang xu©n thuû tiÕp xu©n thiªn R»m xu©n lång léng tr¨ng soi S«ng xu©n n­íc lÉn mµu trêi thªm xu©n; H·y chØ ra nh÷ng h×nh ¶nh vµ nhËn xÐt nghÖ thuËt miªu t¶ nh÷ng h×nh ¶nh ®ã trong c©u 1 vµ 2? Tõng c©u th¬ ®· gîi tr­íc m¾t em kh«ng gian, c¶nh vËt ra sao? So s¸nh b¶n dÞch th¬ víi b¶n phiªn ©m, c¸c em thÊy nh÷ng yÕu tè nµo ch­a ®­îc dÞch ? Nh÷ng tõ nµo ®­îc Xu©n Thuû thªm vµo ? C¶nh thiªn nhiªn H×nh ¶nh B¸c. II. T×m hiÓu v¨n b¶n. * Bµi “ C¶nh khuya”: - C¶nh Tr¨ng ngµn ViÖt B¾c lung linh, huyÒn ¶o, hoµ hîp, h÷u t×nh. * Bµi “R»m th¸ng giªng”: - C¶nh ®ªm r»m th¸ng giªng kho¸ng ®¹t, v»ng vÆc ¸nh tr¨ng, trµn ngËp søc xu©n. - C¶m nhËn c¶nh vËt tinh tÕ, tµi t×nh. - Thao thøc lo cho vËn mÖnh cña d©n téc. Trªn nÒn kh«ng gian trµn ngËp søc xu©n, næi bËt lªn h×nh ¶nh nµo ? Em hiÓu g× vÒ c«ng viÖc cña B¸c ? Trong viÖc häp bµn phong th¸i cña ng­êi thÕ nµo ? II. T×m hiÓu v¨n b¶n. C¶nh thiªn nhiªn H×nh ¶nh B¸c. * Bµi “ C¶nh khuya”: - C¶nh Tr¨ng ngµn ViÖt B¾c lung linh, huyÒn ¶o, hoµ hîp, h÷u t×nh. - C¶m nhËn tinh tÕ, tµi t×nh. - Thao thøc lo cho vËn mÖnh cña d©n téc. * Bµi “R»m th¸ng giªng”: - C¶nh ®ªm r»m th¸ng giªng kho¸ng ®¹t, v»ng vÆc ¸nh tr¨ng, trµn ngËp søc xu©n. - Ung dung, v÷ng vµng l·nh ®¹o kh¸ng chiÕn. R»m th¸ng giªng. Phiªn ©m Kim d¹ nguyªn tiªu nguyÖt chÝnh viªn, Xu©n giang xu©n thñy tiÕp xu©n thiªn; Yªn ba th©m xø ®µm qu©n sù, D¹ b¸n quy lai nguyÖt m·n thuyÒn. DÞch th¬ R»m xu©n lång léng tr¨ng soi S«ng xu©n n­íc lÉn mµu trêi thªm xu©n; Gi÷a dßng bµn b¹c viÖc qu©n, Khuya vÒ b¸t ng¸t tr¨ng ng©n ®Çy thuyÒn. Trong c©u th¬ cuèi em thÝch nhÊt h×nh ¶nh nµo? So víi b¶n phiªn ©m, c©u cuèi b¶n dÞch th¬ cã thªm nh÷ng tõ nµo? H×nh ¶nh “tr¨ng ng©n ®©ú thuyÒn” mang ý nghÜa biÓu t­îng. §ã lµ ý nghÜa g× ? T©m tr¹ng cña B¸c lóc Êy ra sao ? C¶nh thiªn nhiªn H×nh ¶nh B¸c. II. T×m hiÓu v¨n b¶n. * Bµi “ C¶nh khuya”: - C¶nh Tr¨ng ngµn ViÖt B¾c lung linh, huyÒn ¶o, hoµ hîp, h÷u t×nh. * Bµi “R»m th¸ng giªng”: - L¹c quan, tin t­ëng vµo ngµy th¾ng lîi. - Thao thøc lo cho vËn mÖnh cña d©n téc. - C¶m nhËn tinh tÕ, tµi t×nh. - C¶nh ®ªm r»m th¸ng giªng kho¸ng ®¹t, v»ng vÆc ¸nh tr¨ng, trµn ngËp søc xu©n. - Ung dung, v÷ng vµng l·nh ®¹o kh¸ng chiÕn. V× sao “ R»m th¸ng giªng” l¹i cã ©m h­ëng l¹c quan ®Õn thÕ ? C¶nh thiªn nhiªn H×nh ¶nh B¸c. II. T×m hiÓu v¨n b¶n. * Bµi “ C¶nh khuya”: - C¶nh Tr¨ng ngµn ViÖt B¾c lung linh, huyÒn ¶o, hoµ hîp, h÷u t×nh. * Bµi “R»m th¸ng giªng”: - L¹c quan, tin t­ëng vµo ngµy th¾ng lîi. - Thao thøc lo cho vËn mÖnh cña d©n téc. - C¶m nhËn tinh tÕ, tµi t×nh. - C¶nh ®ªm r»m th¸ng giªng kho¸ng ®¹t, v»ng vÆc ¸nh tr¨ng, trµn ngËp søc xu©n. - Ung dung, v÷ng vµng l·nh ®¹o kh¸ng chiÕn. Tæng kÕt: Ho¹t ®éng nhãm (thêi gian: 3 phót) VÒ nghÖ thuËt, hai bµi th¬ cã ®iÓm g× chung vµ cã nÐt g× riªng ? H·y lùa chän ch÷ c¸i ®Çu c¸c d÷ liÖu sau: a, §­îc viÕt theo thÓ th¬ thÊt ng«n tø tuyÖt §­êng luËt, sö dông thi liÖu th¬ §­êng, võa cæ ®iÓn võa hiÖn ®¹i. b, CÊu tróc t¸c phÈm: T¶ c¶nh, t¶ t©m tr¹ng. c, NghÖ thuËt sö dông h×nh ¶nh vµ tõ ng÷ giµu chÊt t¹o h×nh, c¸i thùc vµ c¸i ¶o ®an xen, hµi hoµ. d, Cã s¸ng t¹o vÒ c¸ch ng¾t nhÞp, ®iÖp ng÷ chuyÓn tiÕp. e, Trong th¬ cã ho¹ cã nh¹c, hµm sóc. g, NghÖ thuËt t¶ kh¸i qu¸t kh«ng gian c¶nh vËt. Nhãm 1: T×m ®iÓm chung. Nhãm 2: Nh÷ng nÐt riªng cña tõng bµi. Tæng kÕt: a, §­îc viÕt theo thÓ th¬ thÊt ng«n tø tuyÖt §­êng luËt, sö dông thi liÖu th¬ §­êng, võa cæ ®iÓn võa hiÖn ®¹i. c, NghÖ thuËt sö dông h×nh ¶nh vµ tõ ng÷ giµu chÊt t¹o h×nh, c¸i thùc vµ c¸i ¶o ®an xen, hµi hoµ. d, CÊu tróc t¸c phÈm: T¶ c¶nh, t¶ t©m tr¹ng. e, Trong th¬ cã ho¹ cã nh¹c, hµm sóc. Nh÷ng nÐt riªng vÒ nghÖ thuËt cña tõng bµi th¬. Nh÷ng ®iÓm chung vÒ nghÖ thuËt cña hai bµi th¬. g, NghÖ thuËt t¶ kh¸i qu¸t kh«ng gian, c¶nh vËt. b, Cã s¸ng t¹o vÒ c¸ch ng¾t nhÞp, ®iÖp ng÷ chuyÓn tiÕp. R»m th¸ng giªng C¶nh khuya Tæng kÕt: Hai bµi th¬ to¸t lªn phong th¸i vµ nh÷ng vÎ ®Ñp g× trong t©m hån B¸c ? Qua hai bµi th¬, em thÊy ViÖt B¾c lµ n¬i nh­ thÕ nµo ? Qua hai bµi th¬ to¸t lªn nh÷ng vÎ ®Ñp trong t©m hån B¸c: T×nh yªu thiªn nhiªn tha thiÕt, t­ chÊt cÊt c¸ch nghÖ sÜ tuyÖt vêi. Lßng yªu n­íc thiÕt tha, s©u nÆng, hÕt lßng v× n­íc v× d©n. Phong th¸i ung dung, sù tµi ba cña nhµ l·nh ®¹o kh¸ng chiÕn. NiÒm l¹c quan c¸ch m¹ng, tin t­ëng vµo th¾ng lîi cña cuéc kh¸ng chiÕn. Nhµ l·nh ®¹o c¸ch m¹ng vµ nhµ th¬ lín thèng nhÊt hoµ hîp trong con ng­êi Hå ChÝ Minh. C¶nh thiªn nhiªn T©m tr¹ng cña nh©n vËt tr÷ t×nh II. T×m hiÓu v¨n b¶n. * Bµi “ C¶nh khuya”: - C¶nh Tr¨ng ngµn ViÖt B¾c ®Ñp lung linh, huyÒn ¶o, hoµ hîp, h÷u t×nh. * Bµi “R»m th¸ng giªng”: Tæng kÕt: 1, NghÖ thuËt. 2, Néi dung. * Ghi nhí: ( SGK – 143) III. LuyÖn tËp - C¶m nhËn tinh tÕ, tµi t×nh. - Thao thøc lo cho vËn mÖnh cña d©n téc. - L¹c quan, tin t­ëng vµo ngµy th¾ng lîi. - C¶nh ®ªm r»m th¸ng giªng kho¸ng ®¹t, v»ng vÆc ¸nh tr¨ng, trµn ngËp søc xu©n. - Ung dung, v÷ng vµng l·nh ®¹o kh¸ng chiÕn. Bµi tËp 1: Hai bµi th¬ ®· gîi cho em nh÷ng c¶m nghÜ g× vÒ B¸c vµ th¬ B¸c? Bµi tËp 2: §iÒn nh÷ng côm tõ miªu t¶ tr¨ng: tr¨ng theo, tr¨ng x­a, tr¨ng vµo cöa sæ, tr¨ng nhßm, vµo nh÷ng c©u th¬ sau vµ cho biÕt tªn c¸c bµi th¬ ®ã. 1, Dßng s«ng lÆng ng¾t nh­ tê Sao ®­a thuyÒn ch¹y thuyÒn chê …………. ( §i thuyÒn trªn s«ng §¸y). 2, ….. .….. … …. ®ßi th¬, ViÖc qu©n ®ang bËn xin chê h«m sau. ( Tin th¾ng trËn). 3, Kh¸ng chiÕn thµnh c«ng ta trë l¹i ………… h¹c cò víi xu©n nµy. ( C¶nh rõng ViÖt B¾c). 3, ViÖc qu©n viÖc n­íc bµn xong Gèi khuya ngon giÊc bªn song …………….. ( §èi tr¨ng). tr¨ng theo Tr¨ng x­a tr¨ng nhßm Tr¨ng vµo cöa sæ