SÁng kiến kinh nghiệm Cách xác định một số có hai chữ số là số nguyên tố

PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO huyÖn thuËn thµnh TRƯỜNG THCS §×nh tæ TỔ TOÁN LÝ ------------------------------------------o0o------------------------------------------ TÊN ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM CÁCH XÁC ĐỊNH MỘT SỐ CÓ HAI CHỮ SỐ LÀ SỐ NGUYÊN TỐ NGƯỜI viÕt : NguyÔn V¨n Mþ Chøc vô : Gi¸o viªn NĂM HỌC: 2011 - 2012 §×nh Tæ : Ngµy 24 th¸ng 03 n¨m 2012 TÊN ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: C¸ch X¸c ®ÞNH MéT Sè Cã HAI ch÷ Sè Lµ Sè NGUYªN Tè I/ PhÇn më ®Çu: Khi tìm bội , ước của một số hay cuả nhiều số , tìm bội chung, ước chung , BCNN , ƯCLN và tìm mẫu số chung của các phân số hay phân thức..., học sinh thường lúng túng trong việc phân tích một số ra thừa số nguyên tố, xác định số nguyên tố ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình làm bài tập ở nhà cũng như khi làm bài trên lớp, làm bài thi... nhất là đối với học sinh lớp 6 các em còn nhỏ , tư duy chưa bền vững . Để giúp học sinh xác định một số có hai chữ số là số nguyên tố một cách chính xác , nhanh chóng và thuận tiện , nhất là các em học sinh hiện đang học ở các lớp đại trà , tư duy còn nhiều em bị hạn chế, nên tôi đã cố gắng nghiên cứu từ thực tế giảng dạy toán 6 trong suốt một năm học vừa qua 2011 - 2012 , để tìm ra cách xác định một số có hai chữ số là số nguyên tố một cách nhanh chóng và thuận tiện. II/ phÇn N«i dung: 1) C¬ së khoa häc ®Ó nghiªn cøu ®Ò tµi s¸ng kiÕn kinh nghiÖm : - Trước hết ta xét số nguyên tố có hai chữ số tận cùng là chữ số 1; 3; 7 hoặc 9 ,do đó ta chỉ xét các số có hai chữ số tận cùng là 1; 3; 7; 9 như sau: + Theo bảng nhân cho 3 thì các số lớn hơn 3 và nhỏ hơn 30 có chữ số tận cùng là 1;3; 7; 9 không chia hết cho 3 đều là số nguyên tố . Xét các số : 11; 13; 17; 19; 21; 23; 27; 29. Trong đó các số 11; 13; 17; 19; 23; 29 đều không chia hết cho 3 và là số nguyên tố. Còn hai số 21 và 27 đều chia hết cho 3 nên không là số nguyên tố. + Các số có hai chữ số lớn hơn 30 và nhỏ hơn 100 có chữ số tận cùng là 1;3;7;9 . Mà các số lẻ có hai chữ số tận cùng là 1;3;7;9 có thể chia hết cho 3 hoặc 7. + Xét các số cã 2 ch÷ sè vµ cã tận cùng là 1 : 11; 21; 31; 41; 51; 61; 71; 81; 91. Số 11 là số nguyên tố ( ta thấy 11 không chia hết cho 3, cho 7) Số 21 không là số nguyên tố ( ta thấy 21 chia hết cho 3) Số 31 là số nguyên tố ( ta thấy 31 không chia hết cho 3, cho 7) Số 41 là số nguyên tố ( ta thấy 41 không chia hết cho 3, cho7) Số 51 không là số nguyên tố ( ta thấy 51 chia hết cho 3) Số 61 là số nguyên tố ( ta thấy 61 không chia hết cho 3, cho 7) Số 71 là số nguyên tố ( ta thấy 71 không chia hết cho 3,cho 7) Số 81 không là số nguyên tố ( ta thấy 81 chia hết cho 3) Số 91 là số nguyên tố ( ta thấy 91 không chia hết cho 3 ,nhưng chia hết cho 7) + Xét các số cã 2 ch÷ sè vµ cã tận cùng là 3 : 13; 23; 33; 43; 53; 63; 73; 83; 93. Số 13 là số nguyên tố ( ta thấy 13 không chia hết cho 3,cho 7) Số 23 là số nguyên tố ( ta thấy 23 không chia hết cho 3,cho 7) Số 33 không là số nguyên tố ( ta thấy 33 chia hết cho 3) Số 43 là số nguyên tố ( ta thấy 43 không chia hết cho 3,cho 7) Số 53 là số nguyên tố ( ta thấy 53 không chia hết cho 3,cho 7) Số 63 không là số nguyên tố ( ta thấy 63 chia hết cho 3) Số 73 là số nguyên tố ( ta thấy 73 không chia hết cho 3,cho 7) Số 83 là số nguyên tố ( ta thấy 83 không chia hết cho 3,cho 7) Số 93 không là số nguyên tố ( ta thấy 93 chia hết cho 3 ) + Xét các số cã 2 ch÷ sè vµ cã tận cùng là 7 : 17; 27; 37; 47; 57; 67; 77; 87; 97. Số 17 là số nguyên tố ( ta thấy 17 không chia hết cho 3,cho 7) Số 27 không là số nguyên tố ( ta thấy 27 chia hết cho 3) Số 37 là số nguyên tố ( ta thấy 37 không chia hết cho 3,cho 7) Số 47 là số nguyên tố ( ta thấy 47 không chia hết cho 3,cho 7) Số 57 không là số nguyên tố ( ta thấy 57 chia hết cho 3) Số 67 là số nguyên tố ( ta thấy 67 không chia hết cho 3,cho 7) Số 71 là số nguyên tố ( ta thấy 71 không chia hết cho 3,cho 7) Số 87 không là số nguyên tố ( ta thấy 87 chia hết cho 3) Số 97 là số nguyên tố ( ta thấy 97 không chia hết cho 3,cho 7) + Xét các số cã 2 ch÷ sè vµ cã tận cùng là 9 : 19; 29; 39; 49; 59; 69; 79; 89; 99. Số 19 là số nguyên tố ( ta thấy 19 không chia hết cho 3,cho 7) Số 29 là số nguyên tố ( ta thấy 29 không chia hết cho 3,cho 7 Số 39 không là số nguyên tố ( ta thấy 39 chia hết cho 3) . Số 49 không là số nguyên tố ( ta thấy 41 không chia hết cho 3, nhưng chia hết cho 7) Số 59 là số nguyên tố ( ta thấy 59 không chia hết cho 3,cho 7) Số 69 không là số nguyên tố ( ta thấy 69 chia hết cho 3) Số 79 là số nguyên tố ( ta thấy 79 không chia hết cho 3,cho 7) Số 89 là số nguyên tố ( ta thấy 89 không chia hết cho 3,cho 7) Số 99 không là số nguyên tố ( ta thấy 99 chia hết cho 3) Qua việc xét các số có hai chữ số và tận cùng là 1;3; 7; 9 nêu trên, ta nhận thấy: các số có hai chữ số và tận cùng là 1; 3; 7; 9 trừ ba số 49; 77; 91 số nào không chia hết cho 3 là số nguyên tố. 2/ Thùc tr¹ng vÊn ®Ò mµ néi dung ®Ò tµi C¸ch x¸c ®Þnh mét sè cã hai ch÷ sè lµ sè nguyªn tè lµ: Trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y , t«i ®· nhËn thÊy r»ng : Trong sè 40 häc sinh cña líp th× chØ cã 25% c¸c em biÕt “c¸ch x¸c ®Þnh mét sè cã hai ch÷ sè lµ mét sè nguyªn tè” . Do vËy t«i d· quyÕt ®Þnh t×m c¸ch gióp c¸c em cã c¸ch x¸c ®Þnh nhanh . Sau nhiÒu ngµy tr¨n trë , nghiªn cøu vµ t«i d· t×m ra c¸ch x¸c ®Þnh trªn . Thùc tiÔn t«i d· thÝ ®iÓm phæ biÕn cho c¸c em häc sinh líp 6D biÕt “c¸ch x¸c ®Þnh mét sè cã hai ch÷ sè lµ mét sè nguyªn tè” trªn ®©y th× ®¹i ®a sè c¸c em häc sinh l¾m b¾t mét c¸ch thuËn tiÖn vµ dÔ dµng, c¸c em ®· vËn dông ®­îc vµo trong qu¸ tr×nh lµm bµi tËp . KiÓm nghiÖm thùc tÕ , t«i thÊy cã tíi 80% c¸c em häc sinh líp 6D d· l¾m ®­îc vµ vËn dông ®­îc vµo gi¶i bµi tËp . 2. Kết luận: Cách xác định một số có hai chữ số là số nguyên tố : Số có hai chữ số và tận cùng là 1; 3; 7; 9 ( trừ ba số 49;77;91) số nào không chia hết cho 3 là số nguyên tố. 3/ Biện pháp thực hiện: 1) Cho học sinh đọc và nhớ chắc nội dung sau: Số có hai chữ số và tận cùng là 1;3;7;9 ( trừ ba số 49;77;91) số nào không chia hết cho 3 là số nguyên tố. 2) Sau đó cho học sinh tìm hiểu bằng một vài ví dụ để học sinh nắm chắc hơn. Ví dụ: + Số 59 là số có hai chữ số và tận cùng là chữ số 9 Số 59 không chia hết cho 3, số 59 là số nguyên tố. + Số 81 là số có hai chữ số và tận cùng là chữ số 1 Số 81 chia hết cho 3, số 81 không là số nguyên tố. 4/ Kết quả: Sau khi nắm vững nội dung : Cách xác định một số có hai chữ số là số nguyên tố . Hầu hết học sinh đều xác định một số có hai chữ số là số nguyên tố một cách chính xác. III/ PhÇn kÕt luËn chung: Với sáng kiến về Cách xác định một số có hai chữ số là số nguyên tố này. Giúp cho học sinh các khối lớp 6;7;8;9 dễ dàng xác định một số có hai chữ số là số nguyên tố và ngay cả những học sinh học các cấp học cao hơn cũng cần biết ,để áp dụng khi cần thiết trong quá trình học tập ,nghiên cứu . Người viết : NguyÔn V¨n Mþ