Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 6 Sách Kết nối tri thức - Tuần 30, Tiết 114+115: Cây tre Việt Nam - Năm học 2020-2021

Ngày 10 /4 /2021 Tiết 114: Cây tre Việt Nam ( Thép Mới ) A - Mục tiêu cần đạt: 1 - Kiến thức: - Hình ảnh cây tre trong đời sống và tinh thần của người Việt Nam. - Những đặc điểm nổi bật về giọng điệu, ngôn ngữ của bài kí. 2- Kĩ năng: - Đọc diễn cảm và sáng tạo bà văn xuôi giàu chất thơ bằng sự chuyển dịch giọng đọc phù hợp. - Đọc - hiểu văn bản kí hiện đại có yếu tố miêu tả, biểu cảm. - Nhận ra phương thức biểu đạt chính: miêu tả kết hợp biểu cảm, thuyết minh, bình luận. - Nhận biết và phân tích được tác dụng của các phép so sánh, ẩn dụ. 3. Thái độ: Giáo dục tình yêu quê hương đất nước B - Chuẩn bị: - GV: Soạn bài, nghiên cứu tài liệu. - HS: Soạn bài. C - Tiến trình lên lớp: 1 - Bài cũ: ? Nêu nội dung, ý nghĩa của văn bản “ Cô Tô” ? Cảnh mặt trời mọc trên đảo Cô Tô có gì hay và độc đáo? 2 - Bài mới Hoạt động của GV- HS Nội dung cần đạt - GV nêu cách đọc sau đó đọc mẫu một I - Đọc - hiểu chú thích: đoạn. 1 - Đọc: - Khi trầm lắng dịu dàng, sôi nổi, khẩn 2 - Chú thích: trương, thủ thỉ, tâm tình, hân hoan, a - Tác giả: phấn chấn, ngắt nhịp đúng chỗ, nhấn - Thép Mới (1925 - 1991), tên khai sinh đúng các vần lưng. là Hà Văn Lộc, quê ở quận Tây Hồ - HN. ? Nêu vài nét về tác giả? Ngoài báo chí, Thép Mới còn viết nhiều bút kí, thuyết minh phim. b - Tác phẩm: - Bài “Cây tre Việt Nam” là lời bình cho bộ phim cùng tên của nhà điện ảnh Ba Lan ca ngợi cuộc kháng chiến chống ? Văn bản ra đời trong hoàn cách nào? pháp của dân tộc ta. ? Văn bản chia làm mấy đoạn? Nêu II - Tìm hiểu chung về văn bản: nội dung của mỗi đoạn? 1 - Bố cục: 4 đoạn. - Từ đầu đến.. Như người: Giới thiệu về cây tre trong mối quan hệ với con người VN. - Tiếp đến... Chung thuỷ: Cây tre người bạn thân của nhân dân Việt nam, anh hùng trong lao động. - Tiếp đến... Chiến đấu: Cây tre, người đồng chí - anh hùng chiến đấu. - Đoạn còn lại: Cây tre trong tương lai, biểu tượng đẹp và sáng ngời của đất nước. 2- Thể loại: - Bút kí chính luận trữ tình thuyết minh, ? Thể loại? giới thiệu phim tài liệu. ? Về mặt thể loại có gì giống và khác - Giống nhau: đều là bút kí. bài Cô Tô? - Khác nhau: Bài Cây tre VN có sự kết hợp thuyết minh, giới thiệu phim tài liệu. - Phương thức biểu đạt: miêu tả xen biểu cảm ? Theo em, trong văn bản này, tác giả - Tác dụng: Vừa cho người đọc cảm đã dùng phương thức biểu đạt nào? Tác nhận được hình ảnh tre một cách sinh dụng của các phương thức biểu đạt đó? động, vừa bộc lộ cảm nghĩ của tác giả về cây tre VN. III - Hiểu văn bản: 1- Tre gắn bó với đời sống của con người ? Sự gắn bó của tre với đời sống hàng VN: ngày của người VN đã được giới thiệu a. Trong đời sống hàng ngày: như thế nào trên các mặt sinh hoạt: - Làm ăn: Dưới bóng tre xanh, ngươì dân + Làm ăn? cày VN dựng nhà, dựng cửa , vỡ ruộng, + Niềm vui? khai hoang, tre là cánh tay của người + Nỗi buồn? nông dân. cối xay tre, nặng nề quay, từ nghìn đời nay, xay nắm thóc. - Niềm vui: Giang trẻ lạt, buộc mềm, khít chặt như những mối tình quê; là niềm vui ? Hãy chỉ ra nét NT nổi bật trong các duy nhất của tuổi thơ đánh chắt, dánh lời văn trên? Nêu tác dụng của chúng? chuyền; tuổi già vớ chiếc điếu cày tre là khoan khoái... - Nỗi buồn: Suốt một đời người, từ thuở lọt làng trong chiếc nôi tre, đến khi nhắm mắt xuôi tay nằm trên giường tre... - Nét NT nổi bật: Nhân hóa, xen thơ vào . lời văn, tạo nhịp cho lời văn (Cối xay tre, nặng nề quay). Có tác dụng tăng thêm cảm giác gần gũi, thân thuộc của tre đối với người. Lời văn dễ nghe, dễ nhớ. Bộc lộ cảm xúc tha thiết của người viết đối ? Để minh chứng cho nhận xét: "Tre với tre. bất khuất, tre cùng ta đánh giặc", tác => Tre gắn bó với đời sống hàng ngày, giả đã dùng những lời văn nào? chia ngọt, sẻ bùi với con người trong cuộc sống. Tre bầu bạn với mọi lứa tuổi, chung thủy với người. ? Những câu văn trên có gì đặc sắc? b. Trong kháng chiến chống Pháp: - Ngọn tầm vông dựng thành đồng Tổ quốc. ? Khúc nhạc đồng quê của tre được tác - Cái chông tre sông Hồng. giả cảm nhận qua những âm thanh nào? - Tre chống lại sắt thép quân thù. ? Lời văn ở đây có đặc điểm gì? - Tre xung phong vào xe tăng. ? Qua đó giá trị của tre được phát hiện - Tre hi sinh để bảo về con người. ở phương diện nào? - Điệp từ tre, hình ảnh nhân hoá đã khẳng định sức mạnh và công lao của tre trong cuộc kháng chiến gian khổ của dân tộcVN. => Tre là đồng chí, là vũ khí, là anh hùng lao động và chiên đấu. 2- Tre là người bạn đồng hành của nhân dân VN: - âm thanh rung lên man mác trong gió buổi trưa hè nơi khóm tre làng; sáo tre, sáo trúc vang lưng trời. - Câu văn ngắn, cấu trúc như thơ. - Qua đó ta thấy được giá trị của tre: là âm nhạc của làng quê. Là cái phần lãng mạn của sự sống làng quê VN. D - Hướng dẫn về nhà: - Xem phần còn lại. - Soạn bài “ Lòng yêu nước”. Ngày: 10 / 4 /2021 Tiết 115: Cây tre Việt Nam ( Tiếp) HDĐT: Lòng yêu nước (J-li-a Ê-ren-bua) A - Mục tiêu cần đạt: 1 - Kiến thức: - Giúp học sinh hiểu được nội dung cơ bản và ý nghĩa của văn bản “ Cây tre Việt Nam” - Giá trị đặc sắc về nghệ thuật của văn băn. - Lòng yêu nước bắt nguồn từ lòng yêu những gì gần gũi, thân thuộc của quê hương. Sức mạnh của lòng yêu nước được bộc lộ rõ trong cuộc chiến đấu bảo vệ đất nước. Lòng yêu nước trở thành sức mạnh, phẩm chất của người anh hùng trong chiến tranh bảo vệ tổ quốc trong văn bản “ Lòng yêu nước” - Nét chính về nghệ thuật của văn bản. 2- Kĩ năng: - Nhận biết và hiểu vai trò của các yếu tố miêu tả ,biểu cảm. - Đọc - hiểu văn bản tuỳ bút có yếu tố miêu tả kết hợp với biểu cảm. - Trình bày được suy nghĩ, tình cảm của bản thân về đất nước mình. B - Chuẩn bị: - GV: Soạn bài, nghiên cứu tài liệu. - HS: Soạn bài. C - Tiến trình lên lớp: 1 - Bài cũ: ? Nêu vài nét về tác giả và tác phẩm? 2- Bài mới: Hoạt động của GV- HS Nội dung cần đạt III - Hiểu văn bản: 3 - Vị trí của tre trong tương lai: ? Vị trí của tre trong tương lai đã - Sắt thép có thể nhiều hơn tre nứa, được tác giả dự đoán như thế nào? nhưng tre sẽ còn mãi trong tâm hồn dân tộc VN. - Tác giả đã dựa vào sự tiến bộ của xã ? Tác giả dựa vào đâu để dự đoán như hội, dựa vào sự gắn bó của tre với đời thế? sống dân tộc, nhất là tâm hồn dân tộc để dự đoán. - Hình ảnh cây tre mang ý nghĩa : + Tượng trưng cho người Việt Nam cần cù, sáng tạo anh hùng, bất khuất . + Tượng trưng cho đất nước Việt Nam. IV - Tổng kết: ? Hình ảnh cây tre có những ý nghĩa 1 - Nghệ thuât: nào? 2 - Nội dung - ý nghĩa HDĐT : Văn bản: Lòng yêu nước I - Đọc - hiểu chú thích: 1 - Đọc: ? Nghệ thuật nổi bật trong văn bản? 2 - Chú thích: a - Tác giả: - I-li-a Ê-ren-bua (1891 - 1962) nhà văn, nhà báo Nga nổi tiếng. b - Tác phẩm: - Hoàn cảnh sáng tác: Trích bài bút kí, chính luận Thử lửa viết tháng 6/1942 trong thời kì gay go, quyết liêti nhất của thời kì chiến tranh chống phát xít Đức ? Em cảm nhận được gì về cây tre VN bảo vệ Tổ quốc Xô Viết qua VB này? . Bài báo từng được đánh giá là "một thiên tuỳ bút trữ tình tráng lệ". II - Hiểu văn bản: 1- Nguồn gốc của lòng yêu nước: - Câu khái quát về lòng yêu nước: " Lòng yêu nước ban đầu là lòng yêu ? Nêu những hiểu biết của em về tác những vật tầm thường nhất, yêu cái giả? cây... rượu mạnh". - Lòng yêu nước bắt đầu từ lòng yêu - GV giới thiệu thêm về hoàn cảnh những vật tầm thường vì đó là những sáng tác. biểu hiện của sự sống đất nước được con người tạo ra. Chúng đem lại niềm vui, ? Tìm câu văn khái quát về lòng yêu hạnh phúc, sự sống cho con người. nước? 2 - Hoàn cảnh thử thách để tình yêu nước ? Có gì đặc sắc trong câu văn đó? bộc lộ rõ nhất: GV: Câu văn khái quát đúng qui luật - Trong chiến tranh: tình cảm yêu nước của con người: yêu - "Có thể nào quan niệm được sức mãnh bằng những cái rất gần gũi hàng ngày liệt của tình yêu nước mà không đem nó quanh ta, có thể cảm giác được. Câu vào lửa đạn gay go thử thách". văn khái quát mà không trừu tượng, - Khi nguy cơ mất nước thì lòng yêu rất thấm thía dễ hiểu. nước sẽ trỗi dậy nếu cần sẽ đổ máu hi ? Tại sao lòng yêu nước lại bắt đầu từ sinh để đổi lấy. Như vậy, lòng yêu nước lòng yêu những vật tầm thường nhất? là một giá trị tinh thần có thể nhìn thấy được. ? Em có nhận xét gì về tác giả qua - Nhiều điều gần gũi: những lời văn miêu tả lòng yêu nước + Mọi người VN đều sẵn có lòng yêu ấy? nhà, yêu xóm, yêu quê. + Lòng yêu nước của chúng ta luôn được ? Có gì sâu sắc trong câu văn kết thử thách trong bom đạn chiến tranh. đoạn: "Lòng yêu nhà, yêu làng xóm, III - Tổng kết: yêu miền quê trở nên lòng yêu Tổ 1 - Nghệ thuật: quốc."? - Kết hợp chính luận với trữ tình. ? Tìm đọc những câu ca dao, câu thơ - Kết hợp sự miêu tả tinh tế,chọn lọc nói về tình yêu đất nước? nhữnh hình ảnh tiêu biểu của từng miền với biẻu hiện cảm xúc tha thiết, sôi nổi ? Tác giả cảm nhận được sức mạnh và suy nghĩ sâu sắc. của lòng yêu nước trong hoàn cảnh - Cách lập luận của tác giả khi lí giải nào? ngọn nguồn của lòng yêu nước lô gic và chặt chẽ. ? Vì sao khi có chiến tranh, khi có kẻ 2 - Nội dung - ý nghĩa: thì xâm lược thì lòng yêu nước lại - Lòng yêu nước bắt nguồn từ tình yêu được thử thách cao độ, nghiêm ngặt những gì gần gũi, thân thuộc nhất nơi nhất? nhà, xóm, phố, quê hương. Lòng yêu nước trở nên mãnh liệt trong thử thách ? Tại sao: " Khi kẻ thù giơ tay khả ố của cuộc chiến tranh vệ quốc. Đó là động đến Tổ quốc chúng ta" thì ta mới hiểu "lòng yêu nước của mình lớn đến nhường nào?" GV: Liên hệ thực tế cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của nhân dân ta... D - Hướng dẫn về nhà: - Học thuộc và ghi nhớ nội dung và nghệ thuật hai văn bản. - khi nói về vẻ đẹp tiêu biểu của quê hương mình thì em sẽ nói những gì?