Kế hoạch bài dạy Mĩ thuật 1 Sách Cánh diều - Bài 12: Tạo khối cùng đất nặn - Năm học 2021-2022 - Trần Mạnh Đức

TẠO KHỐI CÙNG ĐẤT NẶN I. MỤC TIÊU 1. Phẩm chất Bài học góp phần bồi dưỡng ở HS các phẩm chất như đức tính chăm chỉ, trách nhiệm giữ gìn vệ sinh trường lớp,... thông qua một số biểu hiện và hoạt động cụ thể sau: - Tích cực tham gia các hoạt động học tập, sáng tạo sản phẩm. - Biết vệ sinh lớp học, vệ sinh cá nhân, đồ dùng, dụng cụ học tập sau khi thực hành. - Thẳng thắn trao đổi, nhận xét sản phẩm; biết bảo quản sản phẩm, trân trọng sản phẩm mĩ thuật do mình, do bạn và người khác tạo ra. 2. Năng lực Góp phần hình thành, phát triển ở HS các năng lực sau: 2.1. Năng lực mĩ thuật - Nhận biết được khối cầu (khối tròn), khối lập phương, khối trụ,... - Tạo được khối cầu, khối lập phương, khối trụ từ đất nặn; biết liên kết các khối đã tạo ra để tạo sản phẩm theo ý thích. Bước đầu biết thể hiện tính ứng dụng của sản phẩm như làm đồ chơi, đồ trang trí,... Biết trưng bày, giới thiệu, chia sẻ cảm nhận về sản phẩm của mình, của bạn/nhóm. 2.2. Năng lực chung Năng lực tự chủ và tự học: Biết chuẩn bị đồ dùng, đất nặn để học tập; chủ động thực hành, tích cực tham gia thảo luận. - Năng lực giao tiếp và hợp tác: Cùng bạn trao đổi, thảo luận và trưng bày, nhận xét sản phẩm. - Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Biết sử dụng đất nặn và dụng cụ đế thực hành tạo khối, tạo sản phẩm. 2.3. Năng lực đặc thù khác - Năng lực ngôn ngữ: Thông qua trao đổi, thảo luận và giới thiệu, nhận xét,... sản phẩm. - Năng lực thể chất: Thể hiện sự khéo léo của đôi bàn tay khi thực hiện các thao tác lấy đất, nặn đất, cắt gọt đất để tạo khối. - Năng lực tính toán: Thể hiện có khả năng cân nhắc tạo các bộ phận, chi tiết khác nhau có kích thước phù hơp ở sản phẩm. II. CHUẨN BỊ CỦA HỌC SINH VÀ GIÁO VIÊN 1. Học sinh: SGK Mĩ thuật 1, Vở thực hành Mĩ thuật 1; các vật liệu, công cụ,... như mục Chuẩn bị ở SGK và sưu tầm sẵn có ở địa phương theo GV đã hướng dẫn. 2. Giáo viên: Đất nặn các màu, dao nhựa cắt đất, bìa giấy làm đế xoay, khăn lau; một số khối cơ bản sẵn có và khối làm từ đất nặn, sản phẩm được ghép bởi các khối cơ bản, hình ảnh minh hoạ nội dung bài học; máy tính, máy chiếu hoặc ti vi. III. PHƯƠNG PHÁP, HÌNH THỨC TỔ CHỨC DẠY HỌC CHỦ YẾU 1. Phương pháp dạy học: Trực quan, quan sát, gợi mở, thực hành, thảo luận, giải quyết vấn đề,... 2. Kĩ thuật dạy học: Động não, bể cá, tia chớp,... 3. Hình thức tổ chức dạy học: Làm việc cá nhân/nhóm, thảo luận nhóm. IV. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Ổn định lớp GV có thể tạo tâm thế học tập cho HS thông qua: Ổn định trật tự, thực hiện theo yêu - GV kiểm tra sĩ số. cầu của GV - Gợi mở HS giới thiệu những vật liệu, đồ dùng,... đã chuẩn bị. Tập trung chuẩn bị dụng cụ học tập. - Kích thích HS tập trung vào hoạt động khởi động. Hoạt động 2: Khởi động: Nêu vấn đề dựa trên cách sử - Thảo luận, trả lời câu hỏi. dụng trực quan sinh động như: Sử dụng một số miếng bìa màu hình vuông, tròn, tam giác, chữ nhật,... GV - Nêu đúng tên các hình khối. vừa ghép các miếng bìa màu đế tạo hình khối cơ bản vừa kết hợp gợi mở cho HS nêu tên các hình khối GV đã ghép được, từ đó liên kết giới thiệu nội dung bài học. Hoạt động 3: Tổ chức HS tìm hiểu, khám phá Những điều mới mẻ 3.1. Hoạt động quan sát, nhận biết 3.1.1. Nhận biết khối cơ bản - Quan sát hình ảnh. - Thảo luận cặp đôi hoặc nhóm. - Tổ chức HS quan sát hình ảnh - Trả lời câu hỏi. trang 54 SGK (hoặc do GV chuẩn bị trình chiếu) kết hợp sử dụng các hình, khối, yêu cầu HS thảo luận và trả lời câu hỏi: + Em có biết tên của khối này - HS trả lời các câu hỏi theo ý kiến cá nhân, không? nhận xét câu trả lời của bạn và đưa ra ý kiến của mình. + Mỗi khối có đặc điểm gì? + Điểm khác nhau giữa các khối? + Những nét nào nổi bật ở mỗi khối? - Liên hệ với các đồ vật đã biết. - GV gợi nhắc: + Tên và đặc điểm các khối. + Gợi mở HS nhận ra khác nhau giữa các khối. - Quan sát hình ảnh. + Liên hệ sự tương đồng của các khối với một số đồ vật dạng khối, ví - Thảo luận. dụ: quả địa cầu, hộp chè khô, chiếc nón lá, quả bóng, quả cam,... 3.1.2. Nhận biết khối cơ bản ở sản phẩm trong đời sống - Tổ chức cho HS quan sát hình ảnh trang 55 SGK (phần Quan sát, nhận biết) Gợi mở HS: - Lắng nghe và tương tác với GV. + Nhận ra hình dạng của khối ở mỗi sản phẩm. + Sự kết hợp của các khối ở một số sản phẩm. + Liên hệ một số khối với các đồ vật xung quanh, như: bàn, ghế, hộp - Lắng nghe và trả lời câu hỏi. phấn, cốc/ ca uống nước,... -GV tóm tắt: + Khối lập phương, khối cầu, khối trụ là những khối cơ bản. + Trong thiên nhiên, trong cuộc sống có nhiều hình ảnh, đồ vật có hình dạng giống với các hình dạng của khối cơ bản. - GV sử dụng câu hỏi gợi mở, nêu vấn đề,... để kích thích HS mong muốn thực hành sáng tạo với các khối cơ bản. Ví dụ: Các em có muốn tạo khối lập phương, khối trụ, khối cầu,... - Quan sát hình. từ đất nặn? Em sẽ ghép khối nào với nhau để tạo sản phẩm theo ý thích? - Thảo luận nhóm. Làm cách nào để chúng ta tạo được các khối này? Em sẽ tạo ra sản phẩm - Đại diện các nhóm HS trình bày. nào từ các khối này? - Các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, bổ 3.2. Hoạt động thực hành, sáng tạo và thảo luận sung. 3.2.1. Tìm hiểu cách thực hành tạo khối - GV tổ chức HS làm việc nhóm và giao nhiệm vụ: + Quan sát hình minh hoạ trang 55 SGK, phần Cách tạo khối từ đất nặn. + Nêu thứ tự các bước thực hành tạo khối cầu, khối lập phương, khối trụ từ đất nặn. - GV giới thiệu minh hoạ các bước chính: • Chọn đất, chọn màu đất để tạo màu cho mỗi khối. • Thực hiện lần lượt các bước như hình minh hoạ ở mỗi khối trong trang 55 SGK. - Lắng nghe yêu cầu của GV và thực hiện. Lưu ý: Trong hướng dẫn HS cách thực hành, GV cần tạo sự tương tác với HS, kết hợp giảng giải, phân tích một số thao tác cơ bản như: vê tròn, lăn dọc, ước lượng kích thước các - Thảo luận nhóm. cạnh của khối lập phương,...; cách sử dụng đất nặn, dao cắt đất,... - Đại diện các nhóm HS trình bày. - GV có thế gợi mở HS ghép hai khối - Các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, bổ lập phương để tạo nên khối hình chữ sung. nhật, ghép nhiều khối vuông các màu khác nhau tạo thành khối rubic,... 3.2.2. Thực hành, sáng tạo a) Tổ chức HS tạo các khối cơ bản - GV tổ chức HS theo nhóm - Trả lời câu hỏi. học tập, yêu cầu: + HS thực hành cá nhân: Vận dụng cách tạo các khối cơ bản ở trang 55 SGK, để tạo các khối cơ bản cho riêng mình. + HS thảo luận nhóm: Mỗi HS quan sát các bạn trong nhóm thực hành, cùng trao đổi với bạn về quá trình thực hành, như: lựa chọn đất, màu đất, kích thước, đặc điểm của từng khối,... - GV quan sát HS thực hành, nắm - Lắng nghe yêu cầu của GV và thực hiện. bắt các thông tin HS trao đổi, kĩ năng HS thực hành,... và gợi mở, nêu câu hỏi với HS (cá nhân/nhóm, toàn lớp) có thể hồ trợ HS (nếu cần thiết); hướng dẫn HS cách bảo đảm vệ sinh trong thực hành, khích lệ HS tương tác với các bạn: + Quan sát các bạn trong nhóm, trong lớp thực hành. + Nêu câu hỏi hoặc tham vấn ý kiến của bạn: Các khối vừa tạo được có tên là gì? Màu sắc của khối đó?... + Đưa ra nhận xét/ý kiến, về màu sắc, hình dạng, kích thước,... đối với các sản phẩm trong nhóm/của bạn. Lưu ý: Căn cứ thực tiễn hoạt động - Thảo luận nhóm. của HS, GV có thể vận dụng tình huống có vấn đề để thử thách, gợi mở - Đại diện các nhóm HS chia sẻ trước lớp. HS vượt qua trong thực hành, sáng tạo. - Thực hiện theo yêu cầu của GV. b) Tổ chức HS tạo sản phẩm nhóm và thảo luận. - Trưng bày sản phẩm theo nhóm - GV gợi mở HS một số cách tạo sản phẩm nhóm từ khối của mỗi cá nhân HS thông qua hình ảnh trực - Quan sát sản phẩm của các cá nhân/các nhóm. quan SGK hoặc sản phẩm sưu tầm của GV, kết hợp gợi mở HS chia sẻ, lựa chọn. Ví dụ: + Cách 1: Ghép hai khối vuông để tạo khối hình chữ nhật. - Trao đổi, chia sẻ cảm nhận dựa trên một số gợi ý của GV. + Cách 2: Ghép khối trụ với khối cầu tạo hình cây (GV lưu ý HS màu sắc của hai khối sao cho gần với màu sắc của cây). + Cách 3: Ghép khối lập phương với khối trụ tạo chiếc bánh gato. + Cách 4: Ghép khối cầu, khối lập phương và khối trụ tạo chiếc ô tô tải (Hình minh hoạ trang 56 SGK). + Cách 5: Từ một khối thêm một số chi tiết tạo hình con vật, đồ vật, món ăn,... (Hình minh hoạ trang 56 SGK). - GV gợi mở các nhóm trao đổi, chia sẻ vận dụng sản phẩm. Ví dụ: Sản phẩm của nhóm em có thể trưng bày hoặc trang trí ở đâu? 3.3. Hoạt động trưng bày sản phẩm và cảm nhận, chia sẻ - Tuỳ vào không gian lớp học, GV có thể tổ chức HS trưng bày sản phẩm trên bục bệ, mặt bàn hoặc cầm trên tay. - GV tổ chức cho HS quan sát sản phẩm của các cá nhân/các nhóm, gợi mở HS nhớ lại quá trình thực hành như: tìm hiểu cách tạo khối, cách liên kết các khối trên từng sản phẩm của nhóm, tham gia thảo luận,... - GV tổ chức cho HS trao đổi, chia sẻ cảm nhận dựa trên một số gợi ý sau: + Em thích sản phẩm của ai/nhóm nào? + Có những hình khối nào ở sản phẩm của nhóm em hoặc nhóm bạn? + Sản phẩm của em/nhóm em có gì khác với sản phẩm của các bạn/các nhóm khác? + Trong các sản phẩm trưng bày, khối nào do em tạo ra? + Để tạo thành sản phẩm của nhóm, em và các bạn đã làm như thế nào? + Em có cách nào khác để tạo thêm sản phẩm từ các khối cầu, khối lập phương, khối trụ? - GV đánh giá kết quả thực hành sáng tạo, gợi mở HS liên hệ với thực tiễn và ý tưởng sáng tạo các sản phẩm mới bằng những cách khác. Hoạt động 4: Hướng dẫn HS tìm hiểu nội dung Vận dụng Gợi mở HS nhận ra cách tạo khối, cách liên kết khối tạo sản phẩm theo cách khác. - GV tổ chức HS quan sát hình - Quan sát hình ảnh minh hoạ SGK ảnh minh hoạ SGK phần Vận dụng, phần Vận dụng, trang 56 SGK. trang 56 SGK và gợi mở HS nêu cách - Có ý tưởng tạo ra sản phẩm khác và tạo sản phẩm khác từ khối đất nặn. chia sẻ với bạn/nhóm. - Nếu thời lượng cho phép, GV có thể giới thiệu cách thực hành và khuyến khích HS thực hiện ở nhà (nếu HS thích). Hoạt động 5: Tổng kết bài học - GV tóm tắt nội dung chính của bài học (đối chiếu với mục tiêu đã - Lắng nghe, tương tác với GV. nêu): + Mỗi khối cơ bản như khối lập phương, khối cầu, khối trụ,... có hình dạng, cấu trúc khác nhau. + Có nhiều cách để tạo khối cơ bản từ đất nặn, có thể liên kết các khối cơ bản để tạo sản phẩm theo ý thích. + Từ các khối cơ bản có thể tạo ra nhiều khối khác. - Nhận xét, đánh giá: ý thức học tập, sự chuẩn bị bài học và mức độ tham gia thảo luận, thực hành, của HS (cá nhân, nhóm, toàn lớp). Hoạt động 6: Hướng dẫn HS chuẩn bị bài học tiếp theo GV nhắc HS: - Xem và tìm hiểu trước nội - Lắng nghe, ghi nhớ. dung Bài 13 SGK. - Chuẩn bị các đồ dùng, dụng cụ theo yêu cầu ở mục Chuẩn bị trong Bài 13 SGK: vật liệu có dạng khối, băng dính, hồ/keo dán,... - Cần sưu tầm các vật liệu tái chế sẵn có ở gia đình, địa phương.