Kế hoạch bài dạy Lịch sử 9 - Tiết 9, Bài 7: Các nước Mĩ Latinh - Năm học 2021-2022

Ngày soạn: .7/11/2021 Tiết 9, Bài 7: CÁC NƯỚC MĨ LA TINH I. Yêu cầu cần đạt: 1. Kiến thức: Sau khi học xong bài, học sinh - Biết được nét chính tình hình chung của các nước Mĩ La-tinh sau Chiến tranh thế giới thứ hai. - Trình bày được nét chính về cuộc cách mạng Cu-ba và kết quả công cuộc xây dựng CNXH ở nước này. - Quan sát lược đồ 14. Khu vực Mĩ La-tinh sau năm 1945 SGK xác định vị trí một số nước trong quá trình đấu tranh giành độc lập ở khu vực này. - Quan sát hình 15 SGK và tìm hiểu thêm về cuộc đời và sự nghiệp của Phi- đen Cát-xtơ-rô. 2. Kỹ năng - Rèn luyện kĩ năng tư duy lô gic, xâu chuỗi sự kiện, các vấn đề lịch sử. biết khai thác tư liệu tranh ảnh. - Kĩ năng thu thập và xử lý thông tin, thuyết trình, phân tích đánh giá, liên hệ thực tế. - Quan sát lược đồ 14. Khu vực Mĩ La-tinh sau năm 1945 SGK xác định vị trí một số nước trong quá trình đấu tranh giành độc lập ở khu vực này. - Quan sát hình 15 SGK và tìm hiểu thêm về cuộc đời và sự nghiệp của Phi- đen Cát-xtơ-rô. 3. Thái độ - Thấy được tinh thần đấu tranh kiên cường của nhân dân Cu Ba và những thành tựu về mọi mặt của nhân dân Cu ba. - Thắt chặt hơn nữa tinh thần đoàn kết hữu nghị, tinh thần tương trợ giúp đỡ lẫn nhau giữa VN và Cu Ba. 4. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực chung: Năng lực giao tiếp và hợp tác; tự học; giải quyết vấn đề. - Năng lực chuyên biệt + Tái hiện kiến thức lịch sử, xác định mối quan hệ giữa các sự kiện, hiện tượng lịch sử. + Biết xác định trên lược đồ khu vực Mĩ La-tinh sau năm 1945 và xác định vị trí một số nước trong quá trình đấu tranh giành độc lập ở khu vực này. Tìm hiểu thêm về cuộc đời và sự nghiệp của Phi-đen Cát-xtơ-rô. II. Phương pháp: Trực quan, phát vấn, thuyết trình, nhóm, phân tích, tổng hợp IV. Chuẩn bị 1. Chuẩn bị của giáo viên - Tranh ảnh về các nước MLT. - Bản đồ châu Mĩ. 2. Chuẩn bị của học sinh - Đọc trước sách giáo khoa và hoàn thành các nhiệm vụ được giao. - Sưu tầm tư liệu, tranh ảnh các nước MLT. V. Tiến trình dạy học 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ (linh động) 3. Bài mới 3.1. Hoạt động khởi động - Mục tiêu: Giúp học sinh nắm được các nội dung cơ bản bước đầu của bài học cần đạt được đó là nhận xét được tình hình của MLT qua clip, đưa học sinh vào tìm hiểu nội dung bài học, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới. - Phương pháp: Trực quan, phát vấn. - Thời gian: 3 phút. - Tổ chức hoạt động: GV chiếu clip về các nước MLT. Yêu cầu HS phát biểu suy nghĩ của mình sau khi xem clip. - Dự kiến sản phẩm: HS trả lời. Trên cơ sở đó GV dẫn dắt vào bài mới: Mĩ La tinh là khu vực rông lớn, trên 20 triệu km2 (1/7 diện tích thế giới) gồm 23 nước cộng hoà (từ Mêxicô đến cực nam của châu Mĩ), tài nguyên phong phú. Từ sau 1945 không ngừng đấu tranh để củng cố độc lập chủ quyền, phát triển kinh tế nhằm thoát khỏi sự lệ thuộc vào đế quốc Mĩ. Trong cuộc đấu tranh đó nổi bật lên là tấm gương Cu-ba, điển hình của phong trào cách mạng kv Mĩ-La tinh. Để hiểu rõ hơn về tình hình phát triển của MLT sau 1945 đến nay chúng ta sẽ tìm hiểu trong bài học hôm nay. 3.2. Hoạt động hình thành kiến thức 1. Hoạt động 1: 1. Những nét chung - Mục tiêu: - Biết được nét chính tình hình chung của các nước Mĩ La-tinh sau Chiến tranh thế giới thứ hai, xác định trên lược đồ khu vực Mĩ La-tinh sau năm 1945 và xác định vị trí một số nước trong quá trình đấu tranh giành độc lập ở khu vực này. - Phương pháp: Trực quan, phát vấn, thuyết trình, nhóm. - Thời gian: 15 phút - Tổ chức hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Dự kiến sản phẩm Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập - Đầu thế kỉ XIX, - HS đọc SGK mục 1. MLT trở thành "sân - Xác định trên lược đồ ví trí của các nước MLT. sau" của đế quốc Mĩ. - Thảo luận cặp đôi: Hãy trình bày tình hình chung của - Từ sau Chiến tranh các nước MLT sau năm 1945. thế giới thứ hai, cao Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập trào đấu tranh đã diễn HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến khích học ra ở nhiều nước Mĩ sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học La-tinh. tập, GV theo dõi, hỗ trợ HS làm việc những bằng hệ thống - Các nước Mĩ La- câu hỏi gợi mở: tinh đã thu được Giáo viên: Giới thiệu về bản đồ châu Mĩ. nhiều thành tựu trong ? Sau CT2 tình hình cách mạng MLT phát triển ntn? (Từ công cuộc củng cố sau CT2, phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc nổ ra độc lập dân tộc, dân nhiều nơi với mục tiêu là thành lập chính phủ dt,dc và tiến chủ hoá đời sống hành các cải cách tiến bộ, nâng cao đ/s của nd. Tiêu biểu chính trị, tiến hành là cuộc cm nd Cu Ba đầu năm 1959 ) các cải cách dân ? Hãy nêu một số phong trào đấu tranh tiêu biểu? (Bãi chủ... công ở Chilê; Cuộc nổi dậy nhân dân Mêhicô, Pêru; Khởi - Tuy nhiên, ở một số nghĩa vũ trang Panama; Đấu tranh nghị viện thông qua nước có lúc đã gặp tổng tuyển cử Achentina, Goatêmala; Cách mạng Cuba) phải những khó khăn ? Em có nhận xét gì về những cuộc đấu tranh này? (Diễn như: tăng trưởng kinh ra dưới nhiều hình thức, sôi nổi mạnh mẽ trở thành một tế chậm lại, tình hình làn sóng rộng khắp, với nhiều nước => Lục địa núi lửa: chính trị không ổn Bôlivia, Vênuêxuêla, Côlômbia, Pêru, Nicaragoa, định do sự tranh Enxanvađo trong đó tiêu biểu là Chilê và Nicaragoa). giành quyền lực giữa ? Tại sao nói phong trào đấu tranh CMLT lại trở thành các phe phái... Đại lục núi lửa? (Phong trào đấu tranh làm thành cơn bão táp làm thay đổi cục diện chính trị nhiều nước, làm cho nhân dân tỉnh ngộ ý thức tinh thần dân tộc, làm cho phong trào đấu tranh ngày càng mạnh mẽ lan rộng ra nhiều nước và nó trở thành một làn sóng nhấn chìm mọi âm mưu đen tối của Mỹ). Quan sát lược đồ 14. Khu vực Mĩ La-tinh sau năm 1945 SGK xác định vị trí một số nước trong quá trình đấu tranh giành độc lập ở khu vực này. ? Công cuộc xây dựng và phát triển đất nước của các nước Mĩ La tinh diễn ra ntn? GV: Nhưng đến những năm 90 lại rơi vào tình trạng không ổn định như: kinh tế suy giảm, chính trị bất ổn định thậm chí có lúc căng thẳng. Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - HS trình bày. Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập HS phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả. GV bổ sung phần phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh. Chính xác hóa các kiến thức đã hình thành cho học sinh. 2. Hoạt động 2. 2. Cu-ba - Mục tiêu: Trình bày được nét chính về cuộc cách mạng Cu-ba và kết quả công cuộc xây dựng CNXH ở nước này. Quan sát hình 15 SGK và tìm hiểu thêm về cuộc đời và sự nghiệp của Phi-đen Cát-xtơ-rô. - Phương pháp: Trực quan, phát vấn, nhóm. - Thời gian: 15 phút. - Tổ chức hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Dự kiến SP Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập - Ngày 1 - 1 - 1959, - HS đọc mục 2 SGK. cuộc cách mạng - Chia lớp thành 6 nhóm và thảo luận: Trình bày nét chính nhân dân giành về cuộc cách mạng Cu-ba và kết quả công cuộc xây dựng được thắng lợi. CNXH ở nước này. Quan sát hình 15 SGK và tìm hiểu - Chính phủ cách thêm về cuộc đời và sự nghiệp của Phi-đen Cát-xtơ-rô. mạng tiến hành Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập cuộc cải cách dân HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến khích học chủ triệt để: cải sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học cách ruộng đất, tập, GV theo dõi, hỗ trợ HS HS làm việc những bằng hệ quốc hữu hoá các xí thống câu hỏi gợi mở: nghiệp của tư bản Giáo viên: Giới thiệu vị trí và một số nét của Cu ba trên nước ngoài, xây lược đồ. dựng chính quyền ? Cuộc cách mạng Cu-ba diễn ra như thế nào? Kết quả ra cách mạng các cấp sao? và thanh toán nạn ? Về công cuộc xây dựng đất nước ở Cu-ba? mù chữ, phát triển ? Ý nghĩa của việc Cách mạng Cu Ba thành công và tiến lên giáo dục, y tế... Bộ chủ nghĩa xã hội?(Làm thất bại âm mưu của Mĩ muốn thống mặt đất nước Cu-ba trị Cu Ba; Đánh dấu bước phát triển mới của phong trào thay đổi căn bản và GPDT ở MLT). sâu sắc. - Quan sát hình 15 SGK và tìm hiểu thêm về cuộc đời và sự - Trong nửa thế kỉ nghiệp của Phi-đen Cát-xtơ-rô. qua, nhân dân Cu- GV cung cấp thêm về tình hình Cu ba gặp khó khăn khi Mĩ ba vượt qua những khó khăn do chính bao vây cấm vận. sách phá hoại, bao GV liên hệ về quan hệ VN Cu Ba. Câu nói của Phi đen “Vì vây, cấm vận về Việt Nam ” kinh tế của Mĩ Cu- Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận ba vẫn đứng vững và tiếp tục đạt được - Các nhóm trình bày. những thành tích mới. Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập HS phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của các nhóm. GV bổ sung phần phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh. Chính xác hóa các kiến thức đã hình thành cho học sinh. 3.3. Hoạt động luyện tập - Mục tiêu: Nhằm củng cố, hệ thống hóa, hoàn thiện kiến thức mới mà HS đã được lĩnh hội ở hoạt động hình thành kiến thức là tình hình chung của các nước MLT và Cu ba. - Thời gian: 7 phút - Phương thức tiến hành: GV giao nhiệm vụ cho HS và chủ yếu cho làm việc cá nhân, trả lời các câu hỏi. Trong quá trình làm việc HS có thể trao đổi với bạn hoặc thầy, cô giáo. Em hãy hòàn thành bảng so sánh giữa các phong trào giải phóng dân tộc ở châu Á, châu Phi và phong trào đấu tranh của nhân dân khu vực Mĩ Latinh từ sau chiến tranh thế giới thứ hai? Nội dung so sánh châu Á châu Phi Khu vực Mĩ La-tinh Đối tượng đấu tranh Mục tiêu đấu tranh Phương pháp đấu tranh Kết quả Dự kiến sản phẩm Nội dung châu Á châu Phi Khu vực Mĩ La-tinh so sánh Đối tượng Tầng lớp nhân dân Chống chủ nghĩa thực dân Chống thực dân kiểu đấu tranh cũ mới Mục tiêu Lật đổ sự bóc lột và nô Đấu tranh giành độc lập Đấu tranh chống chế độ đấu tranh dịch của các nước đế độc tài thân Mỹ quốc thực dân Phương đấu tranh vũ trang Đấu tranh chính trị hợp Nhiều hình thức đấu pháp đấu pháp và thương lượng tranh phong phú (bãi tranh công, nổi dậy, đấu tranh vũ trang). Kết quả Một số nước đã dành Năm 1960, 17 nước châu Chính quyền độc tài độc lập, phát triển đất phi lần lượt dành độc lập. hệ nhiều nước bị lật đổ, nước: Trung Quốc, Ấn thống thuộc địa các nước chính phủ dân tộc, dân Độ, In-đô-nê-xi-a... nước đế quốc tan rã.... chủ được thiết lập. 3.4. Hoạt động tìm tòi mở rộng, vận dụng - Mục tiêu: Nhằm mở rộng kiến thức mới mà học sinh đã được lĩnh hội để giải quyết những vấn đề mới trong học tập và thực tiễn về các nước MLT và Cu ba hiện nay. - Phương thức tiến hành: Các câu hỏi sau khi hình thành kiến thức mới. Câu 1. Vì sao gọi Mĩ la tinh là lục địa bùng cháy? Câu 2: Vì sao nói Cuba là hòn đảo anh hùng? Câu 3: Tìm hiểu về tình hữu nghị VN- Cu ba. - Thời gian: 5 phút. - Dự kiến sản phẩm Câu 1 - Sau CTTG II MLT được gọi là “lục địa bùng cháy” hay còn gọi là lục địa núi lửa bởi tuy trước CT các nước này đều là các nước độc lập nhưng lệ thuộc vào Mĩ nhưng sau CT thì phong trào đấu tranh nổ ra mạnh mẽ mà mở đầu là thắng lợi của CM CUBA (1959). Từ đây, một cao trào đấu tranh đã phát triển mạnh mẽ, đấu tranh vũ trang nổ ra ở nhiều nơi như Bô-li-vi-a, Vê-nê-xu-e-la, co- lom-bi-a,.... Các chính phủ DTDC thành lập => MLT trở thành đại lục núi lửa. Câu 2. Cu ba là hòn đảo anh hùng + Trong đấu tranh: CM Cu ba -> lá cở đầu trong PTGPDT + Trong xây dựng, bảo vệ đất nước: Sau thắng lợi Cm->tiến hành cải cách -> thành tựu Mĩ bao vây, cấm vận -> khó khăn nhưng vẫn đững vững....-> Vì vậy... Câu 3. Tình hữu nghị Việt Nam - CuBa Trong thời kì đấu tranh giải phóng dân tộc có chung kẻ thù. Sau khi giành độc lập; cùng mục tiêu và lí tưởng xây dựng chế độ XHCN; cùng chung sự lãnh đạo cuả Đảng cộng sản. Việt Nam và Cu Ba đã có nhiếu sự ủng hộ giúp đỡ nhau trong công cuộc chống kẻ thù chung, Phi đen từng nói: "Vì Việt Nam, Cu Ba sẵn sàng hiến cả máu của mình". Ngày nay, quan hệ hai nước ngày càng bền chặt, thắm thiết tình anh em...