Kế hoạch bài dạy Lịch sử 9 - Tiết 29+30, Bài 24: Cuộc đấu tranh bảo vệ và xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân (1945-1946) - Năm học 2020-2021

Ngày soạn:8 /3/2021 Chương IV: VIỆT NAM TỪ SAU CÁCH MẠNG THÁNG TÁM ĐẾN TOÀN QUỐC KHÁNG CHIẾN Tiết 29,30 BÀI 24: CUỘC ĐẤU TRANH BẢO VỆVÀ XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN DÂN CHỦ NHÂN DÂN (1945 - 1946) I. Mục tiêu bài học. 1. Kiến thức: Giúp H/s nắm được những kiến thức cơ bản sau. + Tình hính nước ta sau cách mạng tháng 8 (Thuận lợi, khó khăn) + Dưới sự lãnh đạo của Đảng, đứng đầu là Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã phát huy thắng lợi, khắc phục khó khăn, thực hiện chủ trương và biện pháp XD chính quyền DCND. 2. Kĩ năng: - Rèn luyện cho học sinh kỹ năng phân tích, nhận định, đánh giá tình hình đất nước sau cách mạng tháng 8 và nhiệm vụ cấp báchtrước mắt trong năm đầu của nước VNDCCH. 3. Thái độ: - Giáo dục cho học sinh lòng yêu nước, tinh thần cách mạng, niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, niềm tự hào dân tộc. II. Thiết bị, tài liệu Tranh ảnh (sgk). III. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học. 1. Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ: ? ý nghĩa lịch sử và nguyên nhân thắng lợi của cách mạng tháng 8/ 1945. 3. Bài mới. Hoạt động của thầy, trò Nội dung kiến thức cần đạt Hoạt động 1 I. Tình hình nước ta sau cách - Học sinh chú ý "từ đầu phạm vi chiếm mạng tháng Tám. đóng" (sgk - 96) 1. Khó khăn. ? Sau cách mạng tháng Tám, nước ta gặp những khó khăn và thuận lợi gì. - Giáo viên: Sử dụng bản đồ VN. Sau khi ra đời, Nước VNDCCH đứng trước - Ngoại xâm : tình thế hết sức hiểm nghèo như “Ngàn cân treo + Phía Bắc quân Tưởng và bọn tay sợi tóc”: Phải đối phó với 3 mối đe dọa lớn: sai Việt Quốc, Việt Cách. + Miền Bắc: ( Từ vĩ tuyến 16 trở ra Bắc) 20 + Phía Nam : TDP trở lại xâm lược. vạn quân Tưởng vào giải giáp quân Nhật và bọn "Việt quốc" "Việt Cách" âm mưu lật đổ chính quyền cách mạng, thành lập chính quyền tay sai. - Nội phản :Bọn tay sai của quân + Miền Nam (Từ vĩ tuyến 16 trở vào Nam): 1 Tưởng, các lực lượng phản CM tăng vạn quân Anh mở đường cho Pháp trở lại xâm cường chống phá cách mạng. lược nước ta. + Trên đất nước ta lúc đó còn có 6 vạn quân Nhật. + Bọn phản động ở MN: Đại Việt, Tờ -Rốt - Kít (giả danh cách mạng) chống phá cách mạng, cướp chính quyền ở Yên Bái, Vĩnh Yên, Móng Cái, gây các vụ cướp bóc, giết người làm cho XH mất trật tự. ? Những khó khăn về kinh tế của nước ta thời - Nạn đói : đe dọa đời sống của ND. kì này là gì. ? Bên cạnh những khó khăn trên nước ta còn - Tài chính : Ngân quỹ trống rỗng, gặp những khó khăn nào khác. giá cả tăng vọt. + Chế độ thực dân, phong kiến để lại những hậu quả rất nặng nề về mặt văn hoá. VD: Nạn mê tín dị đoan, rượu chè, cờ bạc, - Nạn dốt : Hơn 90 % dân số mù nghiện hút... chữ. Các tệ nạn xã hội tràn lan. - GV: Như vậy cùng 1 lúc trên đất nước đã => VN đứng trước tình thế "ngàn diễn ra 3 k2 lớn: (Nạn ngoại xâm, nạn đói-nạn cân treo sợi tóc". dốt) đang đe doạ sự sống còn của nhân dân VN. 2. Thuận lợi: Chúng ta không thể tập trung giải quyết 1 mặt - Nhân dân tích cực xây dựng, bảo khó khăn nào đó mà xem nhẹ và giải quyết vệ chính quyền cách mạng. những khó khăn khác. Bởi vì những k 2 ấy liên -ND Liên Xô và các lực lượng dân quan mật thiết với nhau. chủ trên thế giới ủng hộ và cổ vũ ND Chủ Tịch Hồ Chí Minh nói: "Giặc đói, giặc ta. dốt là bạn đồng minh của giặc ngoại xâm". ? Vì sao Bác Hồ gọi "Giặc đói, giặc dốt là bạn đồng minh của giặc ngoại xâm". ? Tại sao nói nước VNDCCH ngay sau khi thành lập đã ở vào tình thế "Ngàn..... sợi tóc" ? Bên cạnh những khó khăn đó, sau Cách mạng tháng Tám ta có những thuận lợi gì. II. Bước đầu xây dựng chế độ mới. HS trình bày theo SGK Hoạt động 2 ? Hãy cho biết công việc đầu tiên mà chính quyền cách mạng phải làm là gì. - Công việc đầu tiên mà chính quyền CM phải làm là xây dựng chính quyền nhà nước vững mạnh, thực sự là của dân ,do dân, vì dân. ? Để XD chính quyền nhà nước vững mạnh thì - 6/1/1946 tổng tuyển cử trong cả công việc đầu tiên nhân dân ta phải làm gì. nước để bầu quốc hội. + Tiến hành tổng tuyển cử trong cả nước. - Giáo viên giới thiệu H41: Cử tri Sài Gòn bỏ phiếu bầu QH khoá I (Hăng hái, phấn khởi, vui vẻ, trật tự). ? Cho biết kết quả của cuộc tổng tuyển cử ngày 6.1.1946. (Bầu được 333 đại biểu vào quốc hội. Đại diện cho sự đoàn kết Bắc - Trung - Nam.) - Giáo viên dẫn chững chứng minh: "Ngày 2/3/1946...Hồ Chí Minh đứng đầu" (sgk - 98) ? Tại các địa phương đã có những bước pháp gì để củng cố, kiên toàn chính quyền cách mạng. + Nam bộ không tiến hành bầu cử được vì trước đó TDP, được quân Anh tiếp tay, đã nổ súng mở đầu chiến tranh xâm lược. - 29/5/1946 Hội liên hợp quốc dân VN (Hội liên Việt) ra đời để tăng cường khối đoàn kết dân tộc. => Như vậy chỉ trong vòng 1 năm từ thủ đô HN đến tận thôn xã, chính quyền nhân dân đã được thiết lập, tạo nên 1 nguồn sức mạnh mới cho cách mạng . - Khắp các địa phương: Ở Bắc - ? Thắng lợi của Tổng tuyển cử bầu QH và Trung Bộ tiến hành bầu cử HĐND HĐND các cấp có ý nghĩa chính trị gì (thảo các cấp. luận) + Là đòn đánh mạnh vào âm mưu chia rẽ của kẻ thù. + Góp phần nâng cao uy tín của Đảng, của nước VNDCCH trên trường quốc tế. + Phát huy tinh thần yêu nước, ý chí làm chủ đối với nhà nước cách mạng. + Biểu lộ sức mạnh và ý chí sắt đá của khối đoàn kết toàn dân. Hoạt động 3 ? Để giải quyết nạn đói Chính phủ và chủ tịch HCM đã có những biện pháp gì. Kết quả. - Để giải quyết giặc đói đồng bào cả nước hưởng ứng lời kêu gọi của Chủ Tịch Hồ Chí Minh và noi gương người. + "Hũ gạo tiết kiệm" - Mỗi gia đình còn có gạo ăn, mỗi bữa bớt 1 nắm gạo cho vào hũ, khoảng 5 10 ngày cán bộ VMinh đi thu gom gạo đó để giúp những người đang bị đói. III. Diệt giặc đói, giặc dốt và giải + "Ngày đồng tâm" - Là các gđ còn gạo ăn, quyết khó khăn về tài chính. đăng kí với cán bộ VMinh, 10 ngày nhịn ăn 1 1. Diệt giặc đói. bữa, lấy số gạo đó ủng hộ những người đang bị -Biện pháp trước mắt : Lập các hũ đói. gạo cứu đói. Tổ chức ngày đồng tâm. - Giáo viên giới thiệu kênh H42 (sgk - 98) Nhân dân góp gạo chống giặc đói . - Biện pháp lâu dài : + Giáo viên dẫn chứng sgk chứng minh (99) + Tăng gia sản xuất được đẩy mạnh. ? Những biện pháp giải quyết nạn dốt là gì ? + Thực hiện khai hoang phục hoá. Kết quả. + Chia lại ruộng công, giảm tô... + Những lợp bình dân học vụ được mở trong => Nạn đói được đẩy lùi. điều kiện hoàn cảnh khó khăn ban ngày hầu hết 2. Diệt giặc dốt. phải đi làm, tham gia kháng chiến, ban đêm cùng ánh đèn dầu đến lớp để học (Giới thiệu - 8/9/1945 CTHCM kí sắc lập thành kênh hình 43 - Lớp bình dân học vụ). lập cơ quan bình dân học vụ kêu gọi + Học bằng nhiều cách trong đó có những câu toàn dân tham gia phong trào xoá nạn vần để học sinh dễ nhớ như: (O tròn như quả mù chữ. trứng gà; a thì có cái móc câu bên mình; Ô thì có mũ, Ơ thì thêm râu...) - Các cấp học đều phát triển, đổi ? Qua đây em có nhận xét gì về tinh thần học mới cả nội dung và P2. tập của ND ta. => Chứng tỏ tinh thần rất ham học của nhân 3. Giải quyết khó khăn về tài chính. dân, tin tưởng vào Đảng, chính phủ. ? Với những biện pháp trên của CTHCM đã - Kêu gọi tinh thần đóng góp tự thu được kết quả gì. nguyện của nhân dân. (Chỉ trong 1 năm từ 9/1945 9/1946 có 2,5 - Xây dựng "Quỹ độc lập" và phong triệu người biết đọc, biết viết.) trào "Tuần lễ vàng" ? Đảng và chính phủ ta đã có những chủ trương gì để giải quyết khó khăn về tài chính. ? Với kết quả đạt được trong việc giải quyết - 31/1/1946 chính phủ ra sắc lệnh nạn đói, nạn dốt, và khó khăn về t/c có ý nghĩa phát hành tiền VN. to lớn như thế nào - 23/11/1946 tiền VN lưu hành trong cả nước. 4. Củng cố - dặn dò: - Về nhà học bài cũ đầy đủ.....