Học viên XMC và phương pháp dạy học người lớn

Học viên XMC vàPhương pháp dạy học người lớn Nội dung I. HV XMC là ai? có đặc điểm gì? II. HVNL có thuận lợi, khó khăn gì trong học tập? III. NL học tốt nhất khi nào? IV. Nguyên tắc dạy học NL V. PP hướng dẫn NL học I. HV XMC là ai? có đặc điểm gì? PN, Dân tộc Nghèo Đông con ít tham gia HĐ XH ít giao tiếp Mặc cảm Tự ti An phận Đa dạng về độ tuổi, về vốn sống, về động cơ nhu cầu HT…Tuy nhiên chủ yếu là người lớn Người lớn # TE ??? Độc lập Lao động kiếm sống – chủ yếu Hầu hết đã có gia đình và con cái Tự chịu tr/nhiệm về bản thân & người khác HTNL # HTTE ??? HTTE Chủ yếu Bắt buộc Học là chủ yếu Học cho tương lai Học để có bằng cấp, học lên Dễ tiếp thu cái mới Dễ áp đặt (Thụ động) … HTNL Thứ yếu Tự nguyện Vừa học, vừa làm Học cho ngày hôm nay Học thiết thực, vận dụng ngay) Khó tiếp thu cái mới, bảo thủ, tự tôn, luôn đối chiếu, so sánh với kinh nghiệm, hiểu biết đã có … Y nghĩa và tính chất của HTNL HT NL - thứ yếu HT NL - tự nguyện. HT NL có MĐ rõ ràng: thiết thực, vận dụng được ngay. HTNL không thụ động. NL luôn so sánh đối chiếu những điều được học với k/nghiệm, hiểu biết đã có. II. Người lớn có thuận lợi, khó khăn gì trong HT? Thuận lợi? Có lòng tự trọng, tính tự lập cao Tích cực, chủ động, tự giác Y thức được mục đích, ND HT (Học để làm gì? Học cáI gì?) Có vốn kinh nghiệm sống và sản xuất phong phú Khó khăn? Dễ tự ái Tự ti, an phận Bảo thủ ít thời gian học Mệt mỏi Tư tưởng phân tán Khả năng nhận thức của NL? Tốc độ phản ứng chậm Khả năng nghe, nhìn, vận động hạn chế (Mắt kém, tai nghễnh ngãng, chân tay cứng …) Trí nhớ giảm sút, nhất là trí nhớ máy móc Không quen tư duy trừu tượng, tư duy bằng kháI niệm Thiên về tư duy trực quan-hành động-cụ thể Một số lưu ý khi hướng dẫn NL học NL không tự ái NL đỡ mặc cảm, tự ti Khắc phục tính bảo thủ NL đỡ mệt mỏi, tư tưởng đỡ phân tán Khắc phục khó khăn do tuổi tác Khắc phục khó khăn do tuổi tác? Tăng cường ánh sáng Chữ viết to, rõ ràng Nói to, chậm, rõ ràng Dùng từ, câu đơn giản Trực quan - Cụ thể Thực hành Ôn, luyện tập thường xuyên Thời gian, tốc độ chậm hơn … Tóm lại NL có nhiều khó khăn hơn TE - Khó khăn khách quan, có thật - Khó khăn do người học tự tạo ra hoặc - GV có những nhận định, đánh giá sai lầm về khả năng HT của NL Tuy nhiên, thực tế và kết quả NC cho thấy NL hoàn toàn vẫn có khả năng học tốt, nếu: - PPDH phù hợp với cách học, phù hợp với tốc độ nhận thức của NL GV biết phát huy thế mạnh của NL GV biết giúp NL khắc phục dần những khó khăn, hạn chế đến mức không còn là những trở ngại đáng kể III. Người lớn học tốt nhất khi nào? NL học tốt nhất khi nào? Bị xúc phạm? Học thụ động? Bị nhồi nhét, áp đặt? Học vẹt, học chay? Bị chê bai? Không hiểu bài? Qua người thực, việc thực? Qua bạn bè? NL học tốt nhất khi nào? ND? PPDH, HT? Không khí HT? GV? Thời gian? Địa điểm? Qui mô lớp học? … NL học tốt nhất khi nào? ND học thiết thực PPDH hấp dẫn Hình thức học: đa dạng, nhẹ nhàng, thoái mái Thời gian học phù hợp Địa điểm (gần, thuận tiện, kín đáo …) GV gần gũi, thông cảm Không có sự chỉ trích, phê phán, chê bai KKHT: Vui vẻ, nhẹ nhàng, thoải mái NL học tốt nhất khi nào? Được tôn trọng Được hoạt động Được tham gia, trao đổi, chia sẻ k/nghiệm Được khen, được động viên Dễ hiểu, dễ tiếp thu KK HT vui vẻ, nhẹ nhàng, thoải mái NL học tốt nhất khi … Được trực quan Được thực hành Được ôn, luyện tập thường xuyên Được tự phát hiện v/đề, tự giải quyết v/đề, tự rút ra kết luận - Trăm nghe không bằng mắt thấy. Trăm thấy … - Tôi nghe tôi quên, Tôi nhìn tôi hiểu, Tôi làm tôi nhớ 20% những điều được nghe 40% những điều nghe và thấy 80% những điều họ được thực hành, tự phát hiện, khám phá ra. NL học tốt nhất khi KT mới gắn với KT, h/biết đã có của NH NH tự nhận thấy được cái chưa đúng, chưa đầy đủ, chưa chính xác trong nhận thức trước đây của mình Tóm lại, NL sẽ học hiệu quả khi được tôn trọng được động viên, khen được tham gia, hoạt động được trao đổi, chia sẻ, học tập lẫn nhau được trực quan được làm/thực hành được tự phát hiện, tự khám phá tự thấy được cái sai, cái chưa đầy đủ, chính xác trong suy nghĩ và k/nghiệm trước đây của mình Kiến thức mới gắn với KT cũ Dễ hiểu, dễ tiếp thu được củng cố thường xuyên được học trong KKHT thoải mái, tin tưởng và tôn trọng lẫn nhau IV. Nguyên tắc hướng dẫn người lớn học Nguyên tắc hướng dẫn NL học Tôn trọng Tham gia Thiết thực Phù hợp Thực hành Trực quan, cụ thể Vui vẻ, nhẹ nhàng, thoải mái Nguyên tắc hướng dẫn NL học Tôn trọng Thiết thực, Phù hợp Hoạt động Tham gia Thực hành Trực quan, cụ thể Vui vẻ, nhẹ nhàng, thoải mái V. Phương pháp hướng dẫn NL học Dạy học cùng tham gia Phù hợp và hiệu quả đối với NL Thể hiện sự tôn trọng người học, tôn trọng kinh nghiệm và ý kiến của HvNL Tạo đ/k cho HV NL được hoạt động, được tham gia, được trao đổi, được chia sẻ k/nghiệm, được học tập lẫn nhau Giúp Hv NL thấy rõ hơn đúng, sai trong nhận thức k/nghiệm của mình khi họ nói ra được những điều mình đang nghĩ, đang làm và được nghe người khác trao đổi. Tạo đ/k cho HV NL tự phát hiện v/đề, tự gq v/đề, tự tìm ra k/luận, tự khám phá KT Giúp HV NL dề hiểu, dễ nhớ, và nhớ lâu hơn Giúp HvNL tự tin hơn, phấn khởi hơn khi được tham gia Tạo KK học tập, vui vẻ, nhẹ nhàng, thoải mái, không mệt mỏi, không buồn ngủ... xu thế * Thụ động Thamgia/Tích cực áp đặt/nhồi nhét Tự khám phá Độc thoại Đối thoại TT người dạy TT người học TT ND TT tổ chức HĐ TT cá nhân TT nhóm, bạn bè TT DAY TT học Kiến thức KT + KN + TĐ+Hành vi Yêu cầu PPDH đ/v GDTX đã được thể chế hoá trong Luật GD 2005 Khoản 4, Điều 45: PPGDTX phải phát huy vai trò chủ động của NH, khai thác kinh nghiệm của NH, coi trọng việc bồi dưỡng năng lực tự học, sử dụng PT hiện đại và CNTT để nâng cao chất lượng, hiệu quả dạy và học Một số PPDH khuyến khích trong dạy học người lớn PP thảo luận nhóm? PP động não? PP đóng vai? PP nghiên cứu tình huống? PP dùng phiếu thăm dò? Không có PP nào vạn năng Mỗi PP có ưu nhược điểm riêng, có tác dụng, hiệu quả khác nhau đ/v từng nhóm đối tượng, đ/v từng MTDH khác nhau. - Thảo luận nhóm: Hiệu quả, nhưng tốn thời gian - MT KN: Thảo luận nhóm; Tham quan; Thực hành - MT hình thành thái độ: Đóng kịch, Toạ đàm,... PP thuyết trình cũng có tác dụng nhất định, nếu biết trình bày, biết kết hợp với vấn đáp/thảo luận, với các PT trực quan. Việc lựa chọn PPDH phù hợp, đúng lúc, đúng chỗ là nghệ thuật của từng GV Vai trò của GV ở các lớp XMC cho NL Tổ chức Hướng dẫn/gợi ý Động viên Xu thế GV HDV PPDH PP hướng dẫn NL học Phẩm chất, năng lực cần thiếtcủa GV XMC cho NL Nhiệt tình Biết thông cảm, đồng cảm Có tác phong quần chúng Am hiểu phong tục tập quán địa phương Có hiểu biết rộng Có kinh nghiệm thực tế Biết Kiên trì Biết lắng nghe Biết động viên Biết trình bày ngắn gọn, dễ hiểu Biết đặt câu hỏi dẫn dắt, gợi ý Biết tổ chức trò chơi … 10 điều cần ghi nhớ Tôn trọng HV Không áp đặt Khuyến khích mọi người tham gia Tăng khen, giảm chê Nói ít, hỏi nhiều Kiên trì (không nôn nóng, không trả lời hộ, không làm hộ, không sửa hộ ngay …) Hãy lắng nghe Chú ý trực quan Tăng thực hành, vận dụng, luyện tập Vui vẻ, nhẹ nhàng, thoải mái Chúc thành công !