Giáo án ngữ văn 8 tuần 25 năm học 2009- 2010

Ngµy so¹n: 02 / 02/ 2010 Ngµy gi¶ng: 22 / 02 / 2010 TuÇn 25 TiÕt 93 HÞch t­íng sÜ ( Tõ ®Çu ®Õn ... ta còng vui lßng) - TrÇn Quèc TuÊn- I . Môc tiªu: Gióp häc sinh: - Cảm nhận tinh thần yêu nước bất khuất của Trần Quốc Tuấn cũng là của nhân dân Đại Việt trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên - Mông xâm lược, thể hiện lòng căm thù giặc, ý chí quyết tâm chiến thắng kẻ thù Nắm được những đặc điểm cơ bản của thể loại hịch, đặc sắc của bài “Hịch tướng sỹ” về các phương diện: kết cấu, lời văn. - Rèn kỹ năng đọc diễn cảm văn nghị luận cổ, văn biền ngẫu, tìm hiểu và phân tích nghệ thuật lập luận, kết hợp lý lẽ và tình cảm, giọng văn khi hùng hồn, khi tha thiết, khi dứt khoát, đanh thép, khi mỉa mai, chế giễu… rất đa dạng, thuyết phục và hấp dẫn. -Bồi dưỡng lòng yêu nước, lòng tự hào dân tộc. II. ChuÈn bÞ GV: Nghiªn cøu, so¹n gi¸o ¸n HS: So¹n bµi theo c©u hái trong sgk III: TiÕn tr×nh d¹y häc 1.æn ®Þnh tæ chøc. 2.KiÓm tra ®Çu giê. ? Kh¸t väng nµo cña nhµ vua vµ cña d©n téc ®­îc ph¶n ¸nh trong bµi ChiÕu dêi ®« 3. Bµi míi Ho¹t ®éng 1 : Giíi thiÖu bµi. Các em còn nhớ học về lịch sử, thế kỷ thứ XIII vua tôi nhà Trần đã chiến thắng giặc Nguyên – Mông. Lí do để nói đến trang sử vẻ vang oai hùng đó, không thể không kể đến 1 danh tướng kiệt xuất - Trần Quốc Tuấn - người có công lớn trong các cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nguyên – Mông lần thứ 2 ( 1285 ) lần 3 ( 1288 ). Hôm nay các em sẽ được tìm hiểu lời kêu gọi của danh tướng, 1 áng văn bất hủ đã đi vào lịch sử và văn học dân tộc đó là bài “Hịch tướng sĩ”. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS ND kiÕn thøc cÇn ®¹t *Ho¹t ®éng 2: Gäi hs ®äc chó thÝch * ? Nªu vµi nÐt vÒ cuéc ®êi t¸c gi¶ ? Hoµn c¶nh ra ®êi cña VB GV: Nªu yªu cÇu ®äc: §äc c¶ VB chuyÓn ®æi giäng ®iÖu sao cho phï hîp víi néi dung tõng ®o¹n cÇn, chó ý tÝnh c©n xøng, nhÞp nhµng cña c©u v¨n biÒn ngÉu - §äc mÉu mét ®o¹n HS : ®äc => nhËn xÐt ? T×m hiÓu c¸c chó thÝch 17,18,22,23 * Ho¹t ®éng3: ? V¨n b¶n ®­îc viÕt theo thÓ g× ? HÞch lµ thÓ v¨n nh­ thÕ nµo ? So s¸nh sù gièng vµ kh¸c nhau gi÷a HÞch vµ ChiÕu - Gièng: Cïng lµ mét lo¹i VB ban bè c«ng khai còng lµ thÓ v¨n NL, K/c chÆt chÏ, lËp luËn s¾c bÐn, cã thÓ viÕt b»ng v¨n xu«i hoÆc v¨n vÇn, hay v¨n biÒn ngÉu. - Kh¸c: kh¸c nhau vÒ môc ®Ých vµ chøc n¨ng + ChiÕu: dïng ®Ó ban bè mÖnh lÖnh + HÞch: Cæ vò, thuyÕt phôc, kªu gäi môc ®Ých lµ khÝch lÖ tinh thÇn tc ng­êi nghe ? V¨n b¶n chia lµm mÊy phÇn?Néi dung tõng phÇn ? + Tõ ®Çu => tiÕng tèt: Nªu g­¬ng trung thÇn nghÜa sÜ + TiÕp => vui lßng: lét t¶ sù gang ng­îc vµ téi ¸c cña kÎ thï, lßng c¨m thï giÆc + TiÕp=> ®ù¬c kh«ng: ph©n tÝch ph¶i tr¸i lµm râ ®óng sai ( chia hai ®o¹n nhá) + Cßn l¹i: Nªu NV cÊp b¸ch khÝch lÖ tinh thÇn chiÕn ®Êu Trung t©m bµi hÞch ë phÇn ch÷ to Chó ý phÇn ch÷ in nhá ( ®o¹n 1) ? Nh÷ng NV ®­îc nªu g­¬ng cã ®Þa vÞ ntn? - Cã ng­êi lµ t­íng, cã ng­êi lµ gia thÇn, cã ng­êi lµm quan nhá ? C¸c NV nµy cã ®Þa vÞ XH cao thÊp kh¸c nhau thuéc thêi ®¹i kh¸c nhau nh­ng ë hä cã ®iÓm chung nµo ®Ó thµnh g­¬ng s¸ng cho mäi ng­êi noi theo? Më réng ( b×nh gi¶ng T116 + 117) - H¹n chÕ lµ nªu g­¬ng c¸c t­íng giái thêi M.Nguyªn ( KÎ ®ang x©m l­îc n­íc ta) ? §o¹n 1 TG ®· sö dông phÐp liÖt kª dÉn chøng kÕt hîp víi nhiÒu c©u c¶m th¸n. §iÒu nµy ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ g× cho ®o¹n v¨n? - ThuyÕt phôc ng­êi ®äc tin t­ëng ®iÒu ®Þch nãi bëi tÝnh kh¸ch quan cña c¸c chøng cø cã thËt - Béc lé t/c t«n vinh, ng­ìng mé cña ng­êi viÕt ®èi víi nh÷ng g­¬ng s¸ng trong lÞch sö ? Môc ®Ých cña TG khi nªu g­¬ng s¸ng trong lÞch sö lµ g×? I. §äc, hiÓu v¨n b¶n 1. T¸c gi¶, t¸c phÈm - TQT ( 1231 -1300) lµ mét danh t­íng kiÖt xuÊt cña d©n téc - Lµ ng­êi cã c«ng trong hai cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n MN - HÞch t­íng sÜ ®­îc viÕt vµo kho¶ng tr­íc cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n MN lÇn 2 ( 1285) 2. §äc, hiÓu chó thÝch a. §äc b. Chó thÝch II, T×m hiÓu v¨n b¶n ThÓ lo¹i HÞch - 4 ®o¹n 2. Bè côc 4 phÇn 3. Ph©n tÝch a. Nªu g­¬ng trung thÇn nghÜa sÜ - Hä s½n sµng chÕt v× vua, v× chñ t­íng, kh«ng sî nguy hiÓm hoµn thµnh xuÊt s¾c nhiÖm vô => KhÝch lÖ lßng trung qu©n ¸i quèc cña t­íng sÜ thêi TrÇn * Cñng cè - DÆn dß ? So s¸nh ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau gi÷a thÓ hÞch vµ thÓ chiÕu HS: Häc bµi, so¹n tiÕp phÇn cßn l¹i *********************** Ngµy so¹n: 20 / 02/ 2010 Ngµy gi¶ng: 23 / 02 / 2010 TiÕt 94 HÞch t­íng sÜ ( PhÇn cßn l¹i) - TrÇn Quèc TuÊn- I . Môc tiªu: Gióp häc sinh: - Cảm nhận tinh thần yêu nước bất khuất của Trần Quốc Tuấn cũng là của nhân dân Đại Việt trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên - Mông xâm lược, thể hiện lòng căm thù giặc, ý chí quyết tâm chiến thắng kẻ thù Nắm được những đặc điểm cơ bản của thể loại hịch, đặc sắc của bài “Hịch tướng sỹ” về các phương diện: kết cấu, lời văn. - Rèn kỹ năng đọc diễn cảm văn nghị luận cổ, văn biền ngẫu, tìm hiểu và phân tích nghệ thuật lập luận, kết hợp lý lẽ và tình cảm, giọng văn khi hùng hồn, khi tha thiết, khi dứt khoát, đanh thép, khi mỉa mai, chế giễu… rất đa dạng, thuyết phục và hấp dẫn. -Bồi dưỡng lòng yêu nước, lòng tự hào dân tộc. II. ChuÈn bÞ GV: Nghiªn cøu, so¹n gi¸o ¸n HS: So¹n bµi theo c©u hái trong sgk III: TiÕn tr×nh d¹y häc 1.æn ®Þnh tæ chøc. 2.KiÓm tra ®Çu giê. ? Kh¸t väng nµo cña nhµ vua vµ cña d©n téc ®­îc ph¶n ¸nh trong bµi ChiÕu dêi ®« 3. Bµi míi Ho¹t ®éng 1 : Giíi thiÖu bµi. Phần mở đầu của bài hịch Trần Quốc Tuấn đã nêu các gương trung thần nghĩa sỹ để khích lệ tinh thần trung quân ái quốc của các tì tướng, tiếp theo đó ông đã chỉ ra tình hình vô cùng nguy cấp của đất nước trước kẻ thù vô cùng bạo ngược tham lam đồng thời cũng bộc bạch tấm lòng yêu nước sâu sắc sẵn sàng xả thân vì tổ quốc của mình.Còn đối với tướng sỹ Trần Quốc Tuấn sẽ làm gì để thức tỉnh họ trước nguy cơ xâm lược của kẻ thù? Tiết học ngày hôm nay sẽ giúp chúng ta trả lời câu hỏi này. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS ND kiÕn thøc cÇn ®¹t GV: TQT lµ ng­êi hiÓu râ lÞch sö, t«n träng ®Ò cao c¸c g­¬ng s¸ng cña lßng chung qu©n ¸i quèc ®ång thêi «ng muèn t¸c ®éng t/c ®ã tíi ng­êi ®äc, ng­êi nghe. VËy ®Ó thÊy ®­îc t×nh h×nh ®Êt n­íc ta hiÖn t¹i còng nh­ nçi lßng vÞ chñ t­íng ra sao.. * Ho¹t ®éng 2 HS: §äc ®o¹n “ Huèng chi… vÒ sau” ? Téi ¸c vµ sù ngang ng­îc cña kÎ thï ®ù¬c t¸c gi¶ lét t¶ ntn? - Qu©n M«ng - Nguyªn l¨m le x©m l­îc n­íc ta + Sø giÆc: nghªnh ngang * Uèn l­ìi có diÒu - sØ m¾ng * th©n dª chã - b¾t n¹t * Tham lam ®ßi ngäc lôa - v¬ vÐt cña c¶i ? NhËn xÐt nghÖ thuËt ®­îc sö dông ë ®o¹n v¨n nµy ? ? Nh÷ng h×nh t­îng Èn dô “ L­ìi có diÒu, th©n dª chã” chØ sø nguyªn cho ta thÊy t©m tr¹ng cña tg ntn? - Nçi c¨m giËn vµ lßng khinh bØ giÆc cña TQT ®ång thêi ®Æt nh÷ng h×nh t­îng ®ã trong thÕ t­¬ng quan “ XØ m¾ng chiÒu ®×nh, b¾t l¹t tÓ phô”=> TQT chØ ra nçi nhôc lín cña mäi ng­êi khi chñ quyÒn cña ®Êt n­íc bÞ x©m ph¹m HS ®äc “ ta th­êng… vui lßng” ? Lßng yªu nø¬c, c¨m thï giÆc cña TQT thÓ hiÖn qua th¸i ®é hµnh ®éng ntn? - Quªn ¨n, mÊt ngñ ®au ®ín ®Õn th¾t ruét - UÊt øc c¨m tøc khi ch­a tr¶ ®­îc thï, s½n sµng hi sinh ®Ó röa nçi nhôc cho ®Êt n­íc ? NhËn xÐt cÊu t¹o cña ®o¹n v¨n? - C¶ ®o¹n v¨n lµ mét c©u, cã hai ý liªn kÕt nhau, nçi ®au xãt, tiÕp ®ã lµ nçi c¨m hên kÎ thï nhiÒu dÊu, nhiÒu ®éng tõ chØ tr¹ng th¸i t©m lÝ vµ h® m·nh liÖt: Quªn ¨n, v× gåi, x¶ thÞt lét ra, nuèt gan, uèn m¸u ? NhËn xÐt giäng ®iÖu cña ®o¹n v¨n? D­êng nh­ bao t©m huyÕt, cña TQT ®Òu dån hÕt vµo ®o¹n nµy.. Mçi ch÷, mçi lêi nh­ ch¶y trùc tiÕp tõ tr¸i tim qua ngßi bót bªn trang giÊy. C©u v¨n chÝnh luËn mµ kh¾c hoa thËt sinh ®éng h×nh t­îng ng­êi anh hïng yªu n­íc, ®au xãt ®Õn quÆn lßng tr­íc c¶nh t×nh ®Êt n­íc, c¨m thï giÆc ®Õn bÇm gan tÝm ruét, mong röa nhôc ®Õn mÊt ngñ, quªn ¨n, v× nghÜ lín mµ coi th­íng x­¬ng tan, thÞt n¸t. ? VÞ chñ t­íng tù nãi lªn nçi lßng m×nh sÏ cã t¸c ®éng ra sao ®èi víi t­íng sÜ? HS: §äc §V “ C¸c ng­êi… kÐm g×” §o¹n v¨n nµy liªn kÕt c¸c c©u v¨n cã cÊu t¹o ®Æc biÖt. Mçi ý cã hai vÕ song hµnh ®èi xøng -> Gäi lµ v¨n biÒn ngÉu ? KiÓu v¨n nµy cã T/d g× trong viÖc diÔn t¶ mqh chñ t­íng vvíi t­íng sÜ ? - DiÔn t¶ MQH g¾n bã kh¨ng khÝt ko thÓ t¸ch rêi trªn mäi ph­¬ng diÖn: VËt chÊt, tinh thÇn ? Mèi quan hÖ ©n t×nh gi÷a TQT víi t­íng sÜ lµ mqh trªn d­íi theo ®¹o thÇn chñ hay quan hÖ b×nh ®¼ng cña nh÷ng ng­êi cïng c¶nh ngé ? ? Mèi quan hÖ ©n t×nh nµy ®· khÝch lÖ ®iÒu g× ë t­íng sÜ? GV ®äc ®o¹n: “ nµy… cã ®­îc kh«ng” ? Sau khi nªu mèi ©n t×nh gi÷a chñ so¸i vµ t­íng sÜ TQT ®· phª ph¸n nh÷ng hµnh ®éng sai lÇm cña c¸c t­íng sÜ? Nh÷ng sai lÇm ®ã ®­îc nh¾c líi trªn nh÷ng ph­¬ng diÖn nµo? + Kh«ng biÕt nhôc, kh«ng biÕi lo, kh«ng biÕt c¨m tøc tr­íc H§ b¹o ng­îc cña giÆc + Ham nh÷ng thó vui tÇm th­êng C¸ch sèng cÇu an h­ëng l¹c quyªn danh dù bæn phËn NÕu cø ph¹m vµo nh÷ng sai lÇm nh­ vËy th× hËu qu¶ sÏ ra sao. ? Sau khi phª ph¸n nghiªm kh¾c TG chØ ra nh÷ng viÖc nªn lµm cña t­íng sÜ, ®ã lµ nh÷ng viÖc g×? Giäng v¨n Lµ lêi khuyªn r¨n bµy tá thiÖt hay lµ lêi nghiªm kh¾c c¶nh c¸o. -Võa nghiªm kh¾c mang tÝnh chÊt r¨n ®e, cã khi l¹i ch©n thµnh, T/c mang tÝnh chÊt bµy tá thiÖt h¬n. ? C¸ch viÕt cña TG cã T/d tíi t­íng sÜ ntn? TQT võa nhËn thµnh chØ b¶o võa ph­¬ng ph¸p nghiªm kh¾c hµnh ®éng h­ëng l¹c th¸i ®é bµng quang tr­íc vËn mÖnh cña ®/n. ( T83 ) So s¸nh gi÷a hai viÔn c¶nh, ®Çu hµng thÊt b¹i th× mÊt tÊt c¶, chiÕn ®Êu th¾ng lîi th× ®­îc c¶ chung vµ riªng -C¸c ®iÖp ng÷ , ®iÖp ý t¨ng tiÕn nªu bËt vÊn ®Ò tõ nh¹t -> ®Ëm; tõ n«ng -> s©u cø tõng b­íc tõng b­íc TG ®­a ra cho ng­êi ®äc thÊy râ ®óng sai, nhËn ra ®iÒu ph¶i tr¸i. GV ®äc “ Nay ta … bông ta” §­a ra chñ tr­¬ng mÖnh lÖnh mét c¸ch ng¾n gän TG tiÕp tôc lËp luËn ntn ®Ó sÜ t­íng hoµn toµn t©m phôc, khÈu phôc TG biÓu lé 1 c¸ch døt kho¸t cã T/d thanh to¸n nh÷ng th¸i ®é trï trõ trong nh÷ng hµng ngò t­íng sÜ. ®éng viªn nh÷ng ng­êi cßn thê , do dù h·y ®øng lªn chèng giÆc C©u cuèi cïng cña bµi hÞch bçng trë vÒ víi giäng t©m t×nh t©m sù: “ ta … bung ta” bµy tá ruét gan cña vÞ chñ t­íng hÕt lßng, hÕt søc v× vua v× n­íc cña ng­êi cha hiÓu hÕt lßng th­¬ng yªu t­íng sÜ d­íi quyÒn. * Ho¹t ®éng 3: Kh¸i qu¸t NT lËp luËn cña “ HÞch t­íng sÜ” ? Bµi HÞch ®· ph¶n ¸nh t×nh thÇn yªu n­íc cña ND ta ntn? HS ®äc ghi nhí Nªu mét sè ®Æc s¾c NT t¹o nªn søc thuyÕt phôc ng­êi ®äc b»ng c¶ nhËn thøc vµ T/c ë bµi “ HÞch t­íng sÜ” - ¸ng v¨n chÝnh luËn sx, cã sö KH gi÷a lËp luËn chÆt chÏ s¾c bÐn vãi lêi v¨n thèng thiÕt cã søc l«i cuèn m¹nh mÏ b. T×nh h×nh ®Êt nø¬c ta hiÖn t¹i nçi lßng t¸c gi¶ vµ ©n t×nh cña vÞ chñ t­íng víi t­íng sÜ *T×nh h×nh ®Êt n­íc ta hiÖn t¹i NT: H×nh ¶nh Èn dô: kÎ thï hiÖn ra tham lam, tµn b¹o, ngang ng­îc * .Lßng yªu n­íc c¨m thï giÆc cña TQT - Giäng ®iÖu thèng thiÕt, cùc t­ niÒm uÊt hËn -> Tù bµy tá gan ruét m×nh, chÝnh TQT ®· lµm mét tÊm g­¬ng yªu n­íc bÊt khuÊt cã t¸c dông ®éng viªn to lín ®èi víi c¸c t­íng sÜ *©n t×nh cña vÞ chñ t­íng ®èi víi t­íng sÜ - Mèi ©n t×nh dùa trªn hai quan hÖ + Quan hÖ chñ t­íng: “ Kh«ng cã … ta cho ”=> khÝch lÖ tinh thÇn trung qu©n ¸i quèc + Quan hÖ cïng c¶nh ngé: “ Lóc trËn m¹c lóc ë nhµ” => khÝch lÖ lßng ©n nghÜa thuû chung cña nh÷ng ng­êi cïng hoµn c¶nh -> KhÝch lÖ ý thøc tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô cña mçi ng­êi d©n ®èi víi ®¹o vua t«i còng nh­ ®èi víi t×nh cèt nhôc Phª ph¸n lèi sèng sai lÇm cña t­íng sÜ H©u qu¶: MÊt hÕt sinh lùc, t©m chÝ ®¸nh giÆc, n­íc mÊt nhµ tan ChØ ra nh÷ng viÖc ®¸ng lªn lµm: Nªu cao tinh thÇn c¶nh gi¸c, tÝch cùc luyÖn tËp quan sÜ, trau råi binh thñ ®Ó s½n sµng chiÕn ®Êu vµ chiÕn th¾ng qu©n x©m lù¬c - NghÖ thuËt so s¸nh, t­¬ng ph¶n vµ c¸ch dïng ®iÖp tõ, ®iÖp ý t¨ng tiÕn c. Kªu gäi t­íng sÜ Ra lªnh cho t­íng sÜ häc tËp binh th­ yÕu l­îc V¹ch râ gianh giíi gi÷a hai con ®­êng: Sèng, chÕt -> KhÝch lÖ lßng yªu n­íc bÊt khuÊt quyÕt chiÕn, quyÕt th¾ng kÎ thï x©m l­îc III. Tæng kÕt 1, NghÖ thuËt : 2, Néi dung * Ghi nhí ( sgk) IV. LuyÖn tËp * Cñng cè - DÆn dß ? Kh¸i qu¸t ND vµ NT ®Æc s¾c cña v¨n b¶n: HÞch t­íng sÜ HS: Häc bµi, chuÈn bÞ bµi: Hµnh ®éng nãi *************************** Ngµy so¹n: 20 / 02/ 2010 Ngµy gi¶ng:24 / 02 / 2010 TiÕt 95 Hµnh ®éng nãi I . Môc tiªu: Gióp häc sinh: - Nói cũng là 1 thứ hành động. - Số lượng hành động nói khá lớn nhưng có thể quy lại thành 1 số kiểu khái quát nhất định. - Có thể sử dụng nhiều kiểu câu đã học để thực hiện cùng 1 hành động nói. Rèn kĩ năng nói trong giao tiếp hằng ngày. Có ý thức vân dụng các hành động nói để đạt hiệu quả cao trong giao tiếp. II. ChuÈn bÞ GV: Nghiªn cøu, so¹n gi¸o ¸n HS: chuÈn bÞ bµi theo c©u hái trong sgk III: TiÕn tr×nh d¹y häc 1.æn ®Þnh tæ chøc. 2.KiÓm tra ®Çu giê. ? Thế nào là câu phủ định? Có mấy loại câu phủ định?VD? 3. Bµi míi Ho¹t ®éng 1 : Giíi thiÖu bµi. Học xong tiết 4 GVCN lớp 8A có thông báo: Chiều nay lớp 8 nghỉ học. ? Em hãy hình dung kết quả của câu nói này vào buổi chiều tại phòng học lớp 8? - HS: không có một bạn nào đến lớp học. Như vậy nhờ vào lời nói, cô giáo chủ nhiệm đã thực hiện một hành động: cho lớp nghỉ học, hành động đó được thực hiện bằng lời nói. Đó chính là hành động nói mà tiết ngày hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS ND kiÕn thøc cÇn ®¹t * Ho¹t ®éng 2 Cho HS đọc đoạn trích SGK. ? Lý Thông nói với Thạch Sanh nhằm mục đích gì? Câu nào thể hiện rõ nhất mục đích ấy?(TB) - Câu thể hiện ý đồ rõ nhất của Lý Thông là: Thôi bây giờ… em hãy trốn ngay đi. ? Lý Thông có đạt được mục đích đó không? Chi tiết nào nói lên điều đó?(TB) ? Lý Thông đã thực hiện mục đích của mình bằng phương tiện gì? ? Nếu hiểu hành động là việc làm cụ thể của con người nhằm một mục đích nhất định thì việc làm của Lý thông có phải là một hành động không? Vì sao?(Khá- Giỏi) GV: Câu nói khiến Lý Thông thực hiện được mục đích của mình được gọi là hành động nói. ? Từ đó em hiểu thế nào là hành động nói?(TB) Hành động nói là hành động được thực hiện bằng lời nói nhằm mục đích nhất định. HS: §äc to phÇn ghi nhí * Ho¹t ®éng 3 Các em chú ý ở VD1, chú ý các câu nói của Lí Thông. ? Cho biết mục đích nói của mỗi câu trong lời nói của Lý Thông?(TB) HS: đọc VD SGK. ? Lời của cái Tí hỏi mẹ thuộc hành động gì? ? Lời chị Dậu trả lời cái Tí thuộc hành động gì? ? Câu nói cuối cùng của cái Tí thuộc hành động gì? ? Như vậy có những kiểu hành động nói nào mà em thường thấy? Các kiểu hành động nói thường gặp: hỏi, trình bày, báo tin, kể, tả, nêu ý kiến, dự đoán, điều khiển, hứa hẹn, bộc lộ cảm xúc. HS: đọc ghi nhớ sgk. BT nhanh. A hỏi B - Cậu đi Sầm Sơn về đấy à? B gật đầu. A lại hỏi. - Có vui không? B lắc đầu. ? Đoạn văn trên có những hành động nói nào? Giải thích lí do? - Lí do: Hành động nói có thể diễn ra bằng lời nói tương ứng với các kiểu câu nhưng cũng có thể bằng cử chỉ, điệu bộ ( gật đầu, lắc đầu, nhún vai, trợn mắt, bĩu môi, phẩy tay…) tuy nhiên dạng điển hình của hành động vẫn là lời nói. * Ho¹t ®éng 4 HS: đọc yêu cầu. ? Trần Quốc Tuấn viết bài “ Hịch tướng sĩ” nhằm mục đích gì? ? Xác định mục đích của hành động nói thể hiện ở 1 câu trong bài hịch ? Vai trò? HS: trao ®æi, tr×nh bµy NhËn xÐt Cho HS đọc BT2. ? Chỉ ra hành động nói? ? Mục đích của hành động nói? HS thảo luận nhóm, mỗi nhóm 1 phần – làm ra bảng nhóm. HS: §äc bµi tËp ? §o¹n trÝch cã 3 c©u chøa tõ høa. H·y x¸c ®Þnh kiÓu hµnh ®éng nãi trong mçi c©u I. Hành động nói là gì? 1. Ví dụ: - Mục đích của Lý Thông là đuổi Thach Sanh đi để cướp công ( đẩy Thạch Sanh đi để mình hưởng lợi) - Lý Thông đã đạt được mục đích đó. - Chi tiết: Thạch Sanh vội vã từ giã mẹ con Lý Thông, trở về túp lều cũ kiếm củi nuôi thân. - Lý Thông đạt được mục đích của mình bằng lời nói. -Việc làm của Lý thông là một hành động vì nó có tính mục đích. 2. Ghi nhớ ( sgk ) II. Một số kiểu hành động nói thường gặp. 1. Ví dụ: * VD1 - Câu1: Con trăn ấy ...=> trình bày. - Câu 2: Nay em giết nó ...=> đe doạ. - Câu 3: Thôi, bây giờ ... => đuổi khéo. - Câu 4: Có chuyện gì ...=> hứa hẹn. * VD2 - Hành động hỏi. - Báo tin. - Bộc lộ cảm xúc. 2. Ghi nhớ ( sgk ) - Hỏi. - Xác nhận. - Hỏi. - Bác bỏ. III. Luyện tập. 1. Bài tËp 1: Mục đích: Khích lệ tướng sỹ học tập binh thư yếu lược do ông biên soạn đồng thời khích lệ lòng tự tôn dân tộc của họ. - Mục đích nói 1 câu: “ nếu các ngươi biết chuyện tập sách….nghịch thù.” - Vai trò: Lời cầu khiến mong muốn tướng sĩ học tập binh thư => giết giặc. 2. Bài tËp 2 a. Bác trai đã khá rồi chứ? ( hỏi) - Cảm ơn cụ…thường. ( cảm ơn) - Nhưng…lắm. ( trình bày ) - Này….thì trốn. ( cầu khiến ) - Chứ…thì khổ. ( cảm thán bộc lộ) - Người ốm…hoàn hồn. ( cảm thán bộc lộ ) - Vâng…như cụ. ( tiếp nhận ) - Nhưng….cháo nguội…cái đã. (trình bày ) - Nhịn…gì. ( cảm thán ) - Thế thì…đấy. ( cầu khiến ) b. - Đấy là trời…việc lớn. ( nhận định, khẳng định ) - Chúng tôi…Tổ quốc. ( hứa, thề ) c. - Cậu Vàng đi đời rồi …a.! (báo tin ) - Cụ bán rồi? ( hỏi ) - Bán rồi! ( Xác nhận, thừa nhận ) - Thế nó cho bắt à? ( hỏi ) - Khốn nạn…( cảm thán ) - Ông giáo ơi! ( cảm thán ) - Nó có biết gì đâu! ( cảm thán ) - Nó thấy tôi…mừng. ( tả ) - Tôi cho nó ăn cơm. ( kể ) - Nó đang ăn…nó lên ( kể ) 3. Bµi tËp 3 - Anh høa víi em...-> ®iÒu khiÓn ra lÖnh - Anh høa ®i-> Ra lÖnh - Anh xin høa- >Høa * Cñng cè - DÆn dß ? Hµnh ®éng nãi lµ g×? Cã nh÷ng kiÓu hµnh ®éng nãi nµo HS: Häc bµi, so¹n bµi: N­íc §¹i ViÖt ta Ngµy so¹n: 21 / 02/ 2010 Ngµy gi¶ng:24 / 02 / 2010 TiÕt 96 Tr¶ bµi TËp lµm v¨n sè 5 I . Môc tiªu: Gióp häc sinh: Nắm rõ những ưu nhược điểm trong bài viết của mình về nội dung, hình thức trình bày qua đó củng cố thêm một bước về thể loại văn thuyết minh. Rèn kỹ năng hình thành dàn ý bài văn thuyết minh sử dụng kết hợp các thể văn miêu tả, tự sự, biểu cảm, nghị luận trong bài văn thuyết minh một cách hợp lý. Giáo dục ý thức tự giác, rút kinh nghiệm qua bài viết. II. ChuÈn bÞ GV: Nghiªn cøu, so¹n gi¸o ¸n HS: Xem l¹i bµi viÕt TËp lµm v¨n sè 5 III: TiÕn tr×nh d¹y häc 1.æn ®Þnh tæ chøc. 2.KiÓm tra ®Çu giê. 3. Bµi míi Ho¹t ®éng 1 : Giíi thiÖu bµi. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS ND kÕn thøc cÇn ®¹t * Ho¹t ®éng 2 HS: §äc ®Ò bµi ? Em h·y x¸c ®Þnh yªu cÇu chung cña ®Ò bµi ? Më bµi nªu vÊn ®Ò g× ? Th©n bµi tr×nh bµy nh÷ng ®Æc ®iÓm g× ? Em sÏ tr×nh bµy ND g× trong phÇn KB * Ho¹t ®éng 3 GV: NhËn xÐt nh÷ng ­u ®iÓm trong bµi viÕt cña HS Đa số các em hiểu đề. Biết vận dụng các phương pháp thuyết minh 1 cách hợp lí. Biết kết hợp các phương thức miêu tả, biểu cảm và nghị luận trong bài văn thuyết minh. Bài văn có nội dung, nêu được đặc điểm riêng biệt của hoa đào ở địa phương. Có bố cục 3 phần rõ ràng của 1 bài tập làm văn. Trình bày rõ ràng, sạch sẽ, khoa học. GV: NhËn xÐt nh÷ng h¹n chÕ trong bµi viÕt cña HS Một số bài còn chưa nắm vững phương pháp thuyết minh. Bài làm còn lạc sang văn miêu tả. Kết hợp các phương pháp thuyết minh còn vụng. Trình bày chưa rõ mở bài, thân bài, kết bài. Trong bài còn không dùng dấu câu. Dùng từ không phù hợp về nghĩa. Diễn đạt còn lúng túng. Sai nhiều chính tả. Một số bài chữ viết quá cẩu thả. * Ho¹t ®éng 4 GV: Thèng kª nh÷ng lçi mµ HS m¾c HS: Söa lçi GV: Tr¶ bµi cho HS HS: §äc bµi vµ söa lçi I. §Ò bµi Giới thiệu về hoa đào ở quê hương em. 1. Yªu cÇu chung - ThÓ lo¹i: V¨n thuyÕt minh - Néi dung: Giíi thiÖu vÒ hoa ®µo 2. Yªu cÇu cô thÓ a. Mở bài: Dẫn dẫn dắt vấn đề: - Nêu vấn đề: hoa đào – biểu tượng của mùa xuân. - Giới hạn của vấn đề: Hoa đào Lai Châu nói riêng và hoa đào Tây Bắc nói chung có vẻ đẹp mộc mạc giản dị khó quên. b. Thân bài: - Giới thiệu nguồn gốc loài hoa. - Đặc điểm của cây đào Tây Bắc: Thân, là cành, hoa quả… Hoa đào: + Thời gian ra hoa. + Cách sử dụng hoa trong dịp tết. + Giá trị tinh thần của hoa . c. Kết bài Nêu cảm nghĩ chung về hoa đào. II. NhËn xÐt 1. ¦u ®iÓm 2. H¹n chÕ III. Ch÷a lçi - Sai lçi chÝnh t¶: + Chính tả. Nói ngọng => viết sai. Ăn => ăng ( Phµn 8a) Cành => càng ( MØ 8a) Mang => măng….( XÐo 8b) Nhầm. ch/tr: tượng trưng => tượng chưng ( Chiªm 8a) r/ gi/d. gió to => dó to; ra vào => gia vào, rất đẹp => dất đẹp…( Phö 8a) - Viết hoa bừa bãi. Cả bài có khi không có 1 dấu câu nào, hoặc có dấu câu nhưng đánh bừa bãi không đúng chức năng của dấu câu đó. + Dùng từ, diễn đạt. Dùng từ sai nhiều, chưa phù hợp do vốn ngôn ngữ còn hạn chế. Diễn đạt còn nhiều lúng túng. Hoa đào được dùng tượng trưng cho 1 mùa xuân… Hiện nay có rất nhiều loại hoa nhưng quê hương em vẫn yêu thích hoa đào… Hoa đào ở địa phương em thì nó cũng sẽ có 1 điểm giống và khác nhau với các nơi khác. Hoa đào là 1 loại hoa ở quê hương em nở rộn ràng nhất. Hoa đào làm cho em yêu sức sống và cũng giống như khiến cho chúng ta trẻ mãi những kỉ niệm mùa xuân…. IV. Tr¶ bµi * Cñng cè - DÆn dß GV: Nh¾c nhë HS kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ khi t¹o lËp v¨n b¶n TM HS: «n tËp v¨n b¶n thuyÕt minh, so¹n: N­íc §aÞi ViÖt ta ****************************