I-Mục tiêu cần đạt:
-Cảm nhận được tâm trạng bồi hồi ,cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “Tôi” ở buổi tựu trường đầu tiên trong đời.
-Thấy được ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ,gợi dư vị trữ tình man mác của Thanh Tịnh.
II-Chuẩn bị :
1_GV: Soạn bài và các tư liệu về tác giả.
2-HS: Soạn các câu hỏi sgk.
III-Tiến hành các hoạt động :
1-Ổn định lớp : 8/ 8/
8/ 8/
2-Kiểm tra bài cũ: GV kiểm tra SGK,SBT,Vở bài soạn của HS
3-Giảng bài mới :
Giới thiệu bài : Trong cuộc đời của mỗi con người,những kỷ niệm tuổi thơ nhất là tuổi học trò thường được lưu giữ lâu bền trong trí nhớ,càng đáng nhớ hơn là lần tựu trường đầu tiên
126 trang |
Chia sẻ: oanhnguyen | Lượt xem: 1185 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Giáo án ngữ văn 8 học kỳ I, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lớp
Tiết
N.Dạy
8/
8/
8/
8/
TUẦN 1 BÀI 1 .Kết qủa cần đạt SGK trang 5.
GV-Tiết 1,2 : TÔI ĐI HỌC
THANH TỊNH
I-Mục tiêu cần đạt:
-Cảm nhận được tâm trạng bồi hồi ,cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “Tôi” ở buổi tựu trường đầu tiên trong đời.
-Thấy được ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ,gợi dư vị trữ tình man mác của Thanh Tịnh.
II-Chuẩn bị :
1_GV: Soạn bài và các tư liệu về tác giả.
2-HS: Soạn các câu hỏi sgk.
III-Tiến hành các hoạt động :
1-Ổn định lớp : 8/ 8/
8/ 8/
2-Kiểm tra bài cũ: GV kiểm tra SGK,SBT,Vở bài soạn của HS
3-Giảng bài mới :
Giới thiệu bài : Trong cuộc đời của mỗi con người,những kỷ niệm tuổi thơ nhất là tuổi học trò thường được lưu giữ lâu bền trong trí nhớ,càng đáng nhớ hơn là lần tựu trường đầu tiên…
Tổ chức các hoạt động:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của Trò
Nội dung
&HĐ 1 –GT Bài:GV giới
thiệu ngắn gọn về tgiả Thanh
Tịnh ,về đề tài : “Tôi đi học”
&HĐ 2-HD đọc văn bản và
tìm hiểu chú thích:Cần nhấn mạnh những chi tiết miêu tả
tâm trạng cả m giác.Đọc đúng ngữ điệu đối thoại của nhân vật.(Bà mẹ- > Dịu dàng
,Hiệu trưởng- > Aân cần )
GV:Nêu những nét chính về
Tiểu sử Thanh Tịnh?
GV:Em hãy cho biết những
Nét đặc trưng trong bút pháp
Thanh Tịnh?
GV:Hãy kể tên 1 vài sáng tác của Thanh Tịnh?Xác định
Thể loại,nêu xuất xứ của văn bản ?
GV :Phương thức biểu đạt chính của VB là gì ?
GV:Bố cục của VB gồm mấy
Phần?Nội dung từng phần ? Các ý được sắp xếp theo trình tự gì ?
( *Tâm trạng, cảm giác nhân
vật “Tôi” trên con đường cùng mẹ đến trường.
*Tâm trạng,cảm giác của “Tôi” khi đến trường.
*Đón nhận giờ học đầu tiên. )
&HĐ 3-HD đoc-hiểu VB
1-Những gì đã gợi lên trong
lòng nhân vật “Tôi” kỉ niệm
về buổi tựu trường đầu tiên?
Đọc toàn bộ truyện ngắn em thấy những kỷ niệm này được nhà văn diễn tả theo trình tự như thế nào ?
2-Tìm những hình ảnh chi tiết chứng tỏ tâm trạng hồi hộp cảm giác bỡ ngỡ của NV “Tôi” khi cùng mẹ đi trên đường tới trường ,khi nghe gọi tên và phải rời bàn taymẹ cùng các bạn đi vào lớp ,khi ngồi trong lớp đón giờ học đầu tiên?
(TIẾT 2)
3-Em có cảm nhận gì về thái độ cử chỉ của những người lớn (Oâng đốc,thày giáo đón nhận học trò mới,các phụ huynh ) đố với các em bé lần đầu đi học?
GV chốt lại :Là 1 môi trường giáo dục ấm áp ,là 1 nguồn nuôi dưỡng các em trưởng thành.
4-Em hãy tìm và phân tích các hình ảnh so sánh được nhà văn sử dụng trong truyện ngắn (Chú ý 3 hình ảnh so sánh )
GV chốt lại:Các so sáng giàu hình ảnh(cảm xúc) giàu sức gợi cảm.Người đọc cảm nhận cụ thể rõ ràng.
5-Nhận xét về đặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn này .Sức cuốn hút của tác phẩm ,theo em đươc tạo nên từ đâu?
GV Tổng kết cho HS đọc ghi nhớ SGK
-Đọc giọng đều,nhỏ nhẹ theo hồi tưởng của nhân vật
-NêuTgiả,Tphẩm (Chú thích
SGK)
-Truyện ít kịch tính mà nhẹ nhàng giàu chất thơ.
-Nêu về tác phẩm(Phần 2)
-Tự sự
-Bố cục : 3 phần.
*Phần 1 “Từ đầu…lướt ngang
trên ngọn núi”
*Phần 2 “Tiếp theo…nghỉ cả ngày nữa”
*Phần 3 : “Đoạn còn lại”
-Từ hiện tại mà nhớ về dĩ
vãng :
+Biến chuyển của trời đất
cuối thu ,hình ảnh mấy em nhỏ rụt rè- > nhân vật “Tôi”
nhớ lại ngày ấy cùng với kỉ niệm trong sáng.Tâm trạng’,
cảm giác của nhân vật “Tôi”
+Trên con đường cùng mẹ
tới trường.
+Nhìn ngôi trường ngày khai giảng,nhìn mọi người,
các bạn- rời bàn tay mẹ,ngồi vào chỗ đón nhận giờ học đầu tiên
-Con đường cảnh vật quen thuộc ->thấy lạ->có sự thay đổi lớn trong lòng mình.
-Thấy trang trọng đứng đắn .Cẩn thận ,nâng niu quyển vở vừa lúng túng muốn thử sức.
-Sân trường hôm nay dày đặc cả mọi người->gương mặt vui tươi sáng sủa.Ngôi trường xinh xắn oai nghiêm khác thường ->lo sợ vẩn vơ.
-Hồi hộp chờ nghe tên mình,giật mình,lúng túng.
-Rời bàn tay->tiếng khóc thút thít bật ra->bước vào một thế giới khác.
-Cảm thấy vừa xa lạ,vừa gần gũi với mọi vật với người bạn ngồi bên cạnh,ngỡ ngàng –tự tin-bước vào giờ học đầu tiên.
-Phụ huynh chuẩn bị chu đáo->buồi lễ quan trọng-> lo lắng hồi hộp cùng con em mình.
-Hình ảnh ông đốc từ tốn bao dung.
-Thày giáo trẻ vui tính ,giàu lòng thương yêu.
-Hình ảnh về người lớn ,nhận ra trách nhiệm tấm lòng của gia đình đối với thế hệ tương lai.
->HS thảo luận nhóm:
*Những cảm giác trong sáng như mấy cánh hoa tươi mĩm cười giữa bầu trời quang đãng.
*Ý nghĩ thoáng qua trong trí tôi như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi.
*Những học trò mới như những chú chim non nhìn quãng trời rộng
=>Các so sánh xuất hiện ở thời điểm khác nhau->Diễn tả cảm xúc ,tâm trạng NV “Tôi”,
-Đặc sắc nghệ thuật->bố cục theo dòng hồi tưởng,theo trình tự thời gian.Kết hợp hài hòa giữa kể,miêu tả->tâm trạng cảm xúc=>chất trữ tình của tác phẩm.
-Sức cuốn hút của tác phẩm tạo nên từ:
+Bản thân tình huống truyện.
+Tình cảm ấm áp trìu mến đối với các em nhỏ lần đầu tiên đi học.
+Hình ảnh thiên nhiên ngôi trường.
->Thực hiện ghi nhớ
I-Đọc-Tìm hiểu chú thích:
Chú thích 2,6,7
1-Tác giả :
-Thanh Tịnh (1911-1988)
-Quê ở ngoại thành, thành
phố Huế
2-Tác phẩm:
-Thể loại: Truyện ngắn.
-Trích trong tập “Quê mẹ”-
1941
II-Đọc-Tìm hiểu văn bản:
1-Những kỷ niệm của nhà văn trong tác phẩm
2-Tâm trạng hồi
hộp ,cảm giác ngỡ ngàng của NV “Tôi” trong ngày đầu tiên đi học
-Trên con đường cùng mẹ tới trường
-Khi đến trường
-Khi đón nhận giờ học đầu tiên
3-Cảm nhận
về thái độ ,cử chỉ của người lớn đối với các em bé lần đầu tiên đi học.
4-Các hình ảnh so sánh được nhà văn vặn dụng trong truyện ngắn.
=>Giàu hình
ảnh,giàu sức gợi cảm.
5-Toàn truyện ngắn toát lên phẩm
chất trữ tình thiết tha êm
dịu.
III-Ghi nhớ:
Sgk trang 9.
IV-Luyện tập:trang 9
Phân tích dòng cảm xúc thiết tha ,trong trẻo của nhân vật “Tôi”.
GV gợi ý: Trình bày cảm xúc tâm trạng nhân vật theo trình tự thời gian để đảm bảo tính thống nhất cho VB, sự kết hợp hài hòa giữa kể,miêu tả và bộc lộ cảm xúc.
*Kể:Nêu sự việc,nhân vật.
*Miêu tả:Cảnh con đường ,ngôi trường ,bạn bè,lớp học.
*Biểu cảm:-Tâm trạng ngỡ ngàng,lo sợ.
-Những hình ảnh so sáỗng-
4-Củng cố:
-Tâm trạng cảm giác của NV “Tôi” được trình bày theo trình tự gì?
-Nêu những nét đặc sắc về nghệ thuật của văn bản ?
: 5-Dặn dò
-Học thuộc bài (Xem trước bài :Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ).
-Soạn bài :Trong lòng mẹ.
-Tìm đọc tác phẩm:Những ngày thơ ấu của Nguyên Hồng .
IV-Rút kinh nghiệm :
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Tiếng Việt-Tiết 3 :CẤP ĐỘ KHÁI QUÁT
L.Dạy
Tiết
N.Dạy
8/
8/
8/
8/
CỦA NGHĨA TỪ NGỮ
I-Mục tiêu cần đạt:
-Hiểu rõ cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ và mối
quan hệ về cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ.
-Thông qua bài học,rèn luyện tư duy trong việc nhận
thức mối quan hệ giữa cái chung và cái riêng.
II-Chuẩn bị:
-GV:Soạn bài và chuản bị bài cũ.
-HS: Soạn các câu hỏi SGK.
III-Tiến hành các hoạt động :
1-Oån định lớp : 8/ 8/
8/ 8/
2-Kiểm tra bài cũ: GV kiểm tra sự chuẩn bị của HS.
3-Giảng bài mới :
GT Bài: Ở lớp 7,các em đã tìm hiểu về 2 mối quan hệ nghĩa của từ,quan hệ đồng
nghĩa và quan hệ trái nghĩa.Hôm nay các em sẽ đi vào 1 mối quan hệ khác về nghĩa từ ngữ:mối quan hệ bao hàm qua bài “Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ”.
2-Tổ chức hoạt động:
Hoạt động của Thầâøy
Hoạt động của Trò
Nội dung
&HĐ 1-Nhắc lại mối quan hệ đồng nghĩa và trái nghĩa của từ ngữ.
-Thế nào là từ đồng nghĩa ? Có mấy loại từ đồng nghĩa?
-Thế nào là từ trái nghĩa? Cho ví dụ?
&HĐ 2-Tìm hiểu khái niệm
-Nghĩa của từ “động vật” “rộng” hơn hay “hẹp” hơn nghĩa các từ “thú”, “chim”, “cá”?Vì sao?
-Nghĩa của từ “thú” rộng hơn hay hẹp hơn nghĩa các từ “voi,hươu” vì sao?
-GV đặt câu hỏi tương tự với những trường hợp còn lại
-Như vậy nghĩa của từ:chim,
thú,cá rộng hơn nghĩa những từ nào,đồng thời hẹp hơn nghĩa của từ nào?
-Vẽ sơ đồ lên bảng:Mối quan hệ về nghĩa giữa những từ trên biểu thị bằng sơ đồ sau :
thú
Tu hú ,sáo
Voi hươu
Cá rô, cá thu
chim
ù
Cá
Động vật
&HĐ 3-Tổng hợp kết quả phân tích :Gợi dẫn để HS tổng kết 3 điều trong phần ghi nhớ.
-Khi nào thì 1từ ,ngữ được coi là nghĩa rộng hay nghĩa hẹp đối với
từ ngữ khác ?
-Có phảibao giờ 1 từ ngữ chỉ
có nghĩa rộng (Hoặc nghĩa hẹp)
hay không ?
->Nhắc lại kiến thức đã học
-Từ đồng nghĩa:Những từ có nghĩa tương tự nhau.Có 2 loại từ đồng nghĩa:
+Từ đồng nghĩa hoàn toàn
( má- mẹ )
+Từ đồng nghĩa không hoàn toàn (ăn-xơi)
-Từ trái nghĩa:Là những từ có ý nghĩa trái ngược nhau
(sống-chết)
->Rộng hơn vì nói đến động vật bao gồm cả :thú,chim,cá
->Rộng hơn vì nói đến thú là bao gồm cả: voi,hươu
->Trả lời theo sự hướng dẫn của GV
->Thú,chim,cá rộng hơn nghĩanhững từ(voi,hươu,tu hú sáo,cá rô, cá thu…Đồng thời hẹp hơn nghĩa của từ “động vật”
àvẽ sơ đồ vào tập
->GV cho HS đọc Ghi nhớ
-> Trả lời theo mục ghi trong
phần Ghi nhớ.
I-Các đơn vị kiến thức :
*Từ ngữ nghĩa rộng,từ ngữ nghĩa hẹp
*Sơ đồ
Động vật
Thú Chim Cá (voi,hươu) (tuhú,sáo) (rô,thu)
II-Ghi nhớ :
SGK trang 10
III-Luyện tập:
SGK trang 11
GV hướng dẫn học sinh làm BT 1,2,3,4,BT 5 (Thảo luận nhóm)
GV gợi ý: -BT 4:a-Thuốc lào,b-Thủ quỹ,c-Bút điện,d-Hoa tai .
-BT 5 :*ĐT có nghĩa rộng :khóc,*ĐT có nghĩa hẹp:nức nở,sụt sùi .
4-Củng cố: Khi nào 1 từ được coi là nghĩa rộng (hay nghĩa hẹp ) so với từ ngữ khác?Cho
ví dụ?
5-Dặn dò: HTL ghi nhớ,soạn :Trường từ vựng .
IV-Rút kinh nghiệm :
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Lớp
Tiết
N .Dạy
8/
8/
8/
8/
Tập làm văn-Tiết 4 :TÍNH THỐNG NHẤT VỀ
CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN
I-Mục tiêu cần đạt:
-Nắm được chủ đề của văn bản,tính thống 1 về chủ đề
của văn bản.
-Biết viết 1 VB bảo đảm tính thống nhất về chủ đề,biết
xác định và duy trì đối tượng trình bày,chọn lựa,sắp xếp các phần sao cho VB tập trung
nêu bật ý kiến ,cảm xúc của mình.
II-Chuẩn bị :
-GV :Soạn bài và chuẩn bị các bảng phụ.
-HS :Soạn các câu hỏi trong SGK
III-Tiến hành các hoạt động :
1-Oån định lớp: 8/ 8/
8/ 8/
2-Kiểm tra bài cũ: GV kiểm tra sự chuẩn bị của HS
3-Giảng bài mới:
-GT Bài:1 VB khác hẳn với những câu hỗn độn do nó có tính mạch lạc và tính liên kết .Vậy chủ đề và tình thống nhất về chủ đề của VB được biểu hiện qua những bình diện nào?Bài học hôm nay sẽ làm rõ những điều đó.
2-Tổ chức hoạt động:
Hoạt động của Thày
Hoạt động của Trò
Nội dung
&HĐ 1-Nắm khái niệm chủ đề văn bản
-Tgiả nhớ lại những kỷ niệm sâu sắc nào trong thuở thiếu thời của mình
-Những hồi tưởng ấy gợi lên những cảm giác như thế nào trong lòng tác giả ?
Đón nhận giờ học đầu tiên trong cảm giác gần gũi,thân thuộc với mọi người,bạn bè cùng thái độ nghiêm túc,tự tin(Những hồi tưởng về kỷ niệm ngày đầu tiên đi học tạo ấn tượng sâu đậm,không thể nào quên) .
-Như vậy vấn đề trọng tâm được Tgiả đặt ra qua nội dung cụ thể của VB là gì?
èNdung trả lời các câu hỏi trên chính là chủ đề của VB “Tôi đi học”.Hãy phát biểu chủ đề của VB này?
-Em hiểu thế nào là chủ đề văn bản?
&HĐ 2-HS khái quát được những điều kiện để đảm bảo tính thống nhất của chủ đề VB.
-Căn cứ vào đâu ,em biết VB “Tôi đi học” nói lên những kỷ niệm của tgiả về buổi đầu tiên đến trường?
-Hãy tìm những chi tiết miêu tả
“cảm giác trong sáng” của NV
“Tôi” ở buổi đầu đến trường.
Những từ ngữ nào chứng tỏ tâm trạng đó in sâu trong lòng NV Tôi suốt cả cuộc đời?( chú ý những từ ngữ nêu bật cảm giác mới lạ xen lẫn bỡ ngỡ của Tôi trên con đường cùng mẹ tới trường ,Khi cùng các bạn vào lớp với những cảm nhận khác biệt vế 1 sự vật,sự việc trước và trong buổi đầu đến trường ).
àTất cả những chi tiết đều tập
trung để biểu hiện VB.
-Hãy cho biết thế nào là tính thống nhất của chủ đề VB?Tính thống nhất này được thể hiện ở những phương diện nào? Làm thế nào để viết được những VB
đảm bảo tính thống nhất về chủ đề ?
-Hướng dẫn học sinh thực hiện
ghi nhớ
-Đọc lại VB “Tôi đi học”
(Thanh Tịnh)
-Kỷ niệm sâu sắc của tác giả “ lần đầu tiên đi học”.
-Trên con đường cùng mẹ đến trường ,tâm trạng hồi hộp ,cam giác mới mẻ vừa lúng túng,vừa muốn khẳng định mình.
àTâm trạng ngỡ ngàng ,lo sợ khi đứng trước ngôi trường,nghe gọi tên.
-Tâm trạng ,cảm giác của một cậu bé lần đầu tiên đi học.
Chủ đề VB:Những kỷ niệm hồn nhiên,trong sáng của Tgiả về buổi đầu tiên đến trường.
àVấn đề trọng tâm,vđề cơ bản được tgiả nêu lên,đặt ra qua ndung cụ thể của VB.
-Nhan đề.
-Các từ ngữ: “Những kỷ niệm mơn man của buổi tựu trường”, “lần đầu tiên
đến trường”, “hai quyển vở mới”.
-Các câu:
+ Hằng năm…buổi tựu trường.
+Tôi quên thế nào được cảm giác trong sáng ấy.
+Hai quyển vở mới…bắt đầu thấy nặng.
+Tôi băn tay…cũng rơi xuống đất.
*Trên đường đi học:
-Con đường :quen đi lại lắm lần->hôm nay thấy lạ….
-Không lội qua sông thả diều,không đi ra đồng nô đùa -> thấy mình trang trọng ,đứng đắn.
*Trên sân trường:
Tôi không có cảm giác nào khác-nhà trường cao ráo sạch sẽ hơn các trường làngàoai nghiêm
Nên lo sợ vẩn vơ.
…bỡ ngỡ ,nép bên người thân,nức nở khóc…
*Trong lớp học:
Có những hôm đi chơi suốt cả ngày…vẫn không thấy xa nhà,xa mẹ-> chưa lần nào thấy xa mẹ như lần này.
à Đó là những cảm giác
trong sáng của Tôi ngày đầu tới trường.
Đó chính là tính thống nhất của chủ đề VB.
-Muốn viết được 1 VB đảm bảo tính thống nhất
về chủ đề,trước hết cần xác định vấn đề trọng tâm
sau đó sắp xếp ý theo trình tự hợp lý,lựa chọn từ
ngữ ,đặt câu sao cho tất cả tập trung biểu hiện vấn đề đó.
-Đọc ghi nhớ SGK
I-Các đơn vị kiến thức
1-Chủ đề của VB
Là vấn đề trọng tâm ,vấn đề cơ bản được nêu lên,đặt ra
Qua nội dung cụ thể của văn bản
2-Tính thống nhất
về chủ đề của VB:
*-Những căn cứ để xác định chủ đề VB “Tôi đi học”
3-Những chi tiết
miêu tả cảm giác trong sáng của nhân
vật “Tôi”.
II-Ghi nhớ: sgk 12
III-Luyện tập :
GV hướng dẫn HS luyện tập SGK 13,14. BT 1 :
BT 1:
a-Căn cứ vào :
-Nhan đề.
-Mở,Thân và Kết bài đều tập trung nói về rừng cọ và tình cảm con người đối với rừng cọ.
-Phần thân bài:miêu tả cây cọ,rừng cọ.
-Sự gắn bó giữa rừng với cuộc sống nhân dân sọng Thao.
b-Những ý lớn trong phần thân bài và sự sắp xếp rành mạch,liên tục hợp lý của chúng:
-Miêu tả đặc điểm cây cọ.
-Cuộc sống tác giả gắn với cây cọ (cụ thể)
-Cuộc sống của nhân dân sông Thao gắn với cây cọ (khái quát)
c-2 câu nói lên tình cảm gắn bó giữa người dân Sông Thao với rừng cọ:câu đầu,câu cuối.
-Những chi tiết thể hiện sự gắn bó giữa rừng cọ với người dân Sông Thao qua việc miêu tả đặc điểm cây cọ và cuộc sống người dân :
+Thân cọ vút thẳng…không thể quật ngã.
+Lá cọ…một rừng tay vẫy.
+Căn nhà tôi ở núp dưới rừng cọ.
+Ngôi trường …trong rừng cọ.
+Ngày 2 đến lớp…trong rừng cọ.
+Cuộc sống…quét nhà.
+Mẹ…chị…chúng tôi…những trái cọ.
-Những từ ngữ gắn bó người dân với rừng cọ:
………..núp dưới bóng cọ.
………….khuất trong rừng cọ.
…………gắn với cây cọ.
………… đi đâu cũng nhớ về rừng cỏ quê mình .
4-Củng cố: Tính thống nhất của chủ đề VB được thể hiện ở những phương diện nào?
5-Dặn dò : -Về làm tiếp BT 2,BT 3-SGK trang 13,14.
-Chuẩn bị : Bố cục của văn bản.
IV-Rút kinh nghiệm :
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Tuần 2-Bài 2. Kết quả cần đạt : SGK 15.
Lớp
Tiết
N.Day
8/
8/
8/
8/
Giảng văn-Tiết 5,6 : TRONG LÒNG MẸ
( Trích :Những ngày thơ ấu )
NGUYÊN HỒNG
I-Mục tiêu cần đạt :
-Hiểu được tình cảnh đáng thương và nỗi đau tinh thần của nv chú bé Hồng.Cảm nhận được tình yêu thương mãnh liệt của chú đối với mẹ.
-Bước đầu hiểu được văn hồ kí và đặc sắc của thể văn này qua ngòi bút Nguyên Hồng:thấm đượm chất trữ tình,lời văn tự truyện chân thành,giàu sức truyền cảm
II-Chuẩn bị :
1-GV :GV soạn bài và các tư liệu về tác giả.
2-HS: Soạn các câu hỏi trong SGK .
III-Tiến hành các hoạt động :
1-Oån định lớp: 8/ 8/ 8/ 8/
2-Kiểm tra bài cũ :
-Tâm trạng cảm giác của nv “Tôi” trong ngày đi học được miêu tả ntn?(Trên con đường đến trường,Khi đến trường,Vào tiết học đầu tiên.)
-Em hãy nêu những đặc sắc về nghệ thuật của truyện ngắn “Tôi đi học”.
3-Giảng bài mới:
-GT Bài :Trong dòng hiện thực 1930-1945,Nguyên Hồng là 1 cây bút xuất sắc với giọng văn thấm đẩm chất trữ tình . Tiêu biểu cho những sáng tác ấy là : “Những ngày thơ ấu”-Tập hồi ký về tuổi thơ đầy cay đắng bất hạnh của chính tác giả.Hôm nay,chúng ta tìm hiểu 1 đoạn trích của tác phẩm,đó là VB : “Trong lòng mẹ .
2-Tổ chức hoạt động :
Hoạt động của Thày
Hoạt động của Trò
Nội dung
& HĐ 1-GT Bài-Dựa vào phần chú thích về Tgiả,Tphẩm, GV giới thiệu về nhà văn Nguyên Hồng .
& HĐ 2-HD đọc VB và tìm hiểu chú thích
-Em hãy cho biết vài nét về tiểu sử Nguyên Hồng:Những sáng tác của ông thường hướng về ai?
-Hãy kể tên những sáng tác tiêu biểu của ông ?
-Nêu xuất xứ của văn bản?
-VB trên có phương thức biểu đạt chính là gì?Thuộc thể loại nào?(èNhững ngày thơ ấu là tập hồi kí về tuổi thơ đầy cay đắng ,bất hạnh của chính Tgiả.Tập hồi kí gồm 9 chương,
VB học là chương 4.Trong thể hồi kí, “Tôi” là nv chính-là người kể chuyện và trực tiếp bộc lộ cảm nghĩ về những điều có thực trong cuộc đời).
& HD 3-HD đọc-Hiểu VB:
Tìm hiểu bố cục : Đoạn trích có thể chia làm mấy phần?Ý của mỗi phần?
2-Tìm hiểu văn bản:
-Hãy tìm những chi tiết thể hiện
cảnh ngộ thương tâm của chú bé Hồng ?
-Bản chất của bà cô được thể hiện trong cuộc đối thoại ấy qua những chi tiết nào?
-Trong những chi tiết ấy,tgiả thường nhắc lại hành động gì ở bà cô?(cái cười)
-Hãy phân tích sự khác nhau giữa cái cười đó (Chú ý cử chỉ ,giọng điệu nét mặt khi cười và những mâu thuẫn trong lời nói của bà ta ).
-Qua đó em thấy bà cô của bé Hồng là 1 người ntnào?Bà ta tượng trưng cho loại người nào trong xã hội?
-Khi nghe bà cô nhắc đến mẹ bằng lời mỉa mai,Hồng nghĩ về mẹ ntnào ?
( TIẾT 2 )
-Thái độ của bé Hồng ra sao khi nghe bà cô hỏi có muốn vào Thanh hóa gặp mẹ không? Vì sao tuy rất nhớ mẹ nhưng Hồng lại nói khác đi ?
(-Tôi cúi đầu không đáp.
-Đời nào tình thương yêu và lòng kính mến của mẹ bị những lấp tâm xâm phạm đến…)
-Sau câu hỏi thứ 2: “Sao lại không vào?…” Phản ứng Hồng ra sao? Vì sao chú khóc nức nở,khi nghe bà cô nhắc đến 2 tiếng: “Em bé” .
-Nghe bà cô kể về tình cảnh đáng thương của mẹ,thái độ Hồng ra sao?Nghệ thuật so sánh có tác dụng biểu lộ tcảm bé Hồng ntnào ? Em có nhận xét gì về mạch văn ở đây .Nó làm rõ thái độ của Hồng đối với cổ tục ra sao ?
-Hồng đã gặp lại mẹ trong hoàn cảnh nào? Vì sao chỉ mới thấy thoáng bóng người ngồi trên xe kéo giống mẹ,Hồng đã đuổi theo gọi?
-Phân tích hình ảnh bé Hồng khi gặp lại mẹ ?
Lưu ý: (hình ảnh so sánh “Người bộ hành….”.
-Cảm giác sung sướng mãn nguyện đó được thể hiện bằng những chi tiết nào ?
-Vì sao lúc nầy câu nói của bà cô lại chìm ngay đi ?
-Theo em,chất trữ tình của VB được thể hiện qua những yếu tố nào ?
-Gọi Hs đọc ghi nhớ
&HĐ 4-Luyện tập
-Xem chú thích SGK
-Đọc kỹ các chú thích: 5,8,,12,13,14,17
*Tác giả :
+Nguyên Hồng (1918-1982) quê ở Nam Định.
+Các sáng tác của ông thường viết về những người cùng khổ với trái tim yêu thương thắm thiết
Những tác phẩm chính: Bỉ vỏ,Những ngày thơ ấu,Cửa biển
*Tác phẩm:
+Thể loại:Hồi kí.
+Chương IV tập hồi kí “Những ngày thơ ấu”.
à Tuổi thơ đầy cayđắng,bất hạnh của chính tgiả-bộc lộ cảm nghĩ là những điều có thực trong cuộc đời.
Chia làm 2 phần :
-Đoạn 1 “Tứ đầu….ngườ ta hỏi đến chứ?”: Cuộc đối thoại giữa bà cô cay độc và chú bé Hồng,ý nghĩa cảm xúc của chú bé với người mẹ đáng thương.
-Đoạn 2 : “Phần còn lại” :
Cuộc gặp lại bất ngờ với mẹ và cảm giác vui sướng cực điểm của bé Hồng.
-“Tôi đã bỏ cái khăn tang…quấn băng đen…ở Thanh Hóa vận chưa về”
Hoàn cảnh đáng thươ
File đính kèm:
- GIAO AN VAN 8-T 1.doc