Giáo án Ngữ văn 10 cơ bản tiết 86: Nỗi thương mình (Trích “Truyện Kiều”) - Nguyễn Du

So¹n ngµy: 25/3/2008 Gi¶ng ngµy : 26/3/2008 TiÕt: 86 M«n : Đọc Văn Nỗi Thương Mình NGUYỄN DU A. PhÇn chuÈn bÞ. I. Môc tiªu bµi häc: Gióp HS: 1.KiÕn thøc:Cảm nhận được thân phận đau đớn, tủi nhục của TK ở chốn lầu xanh và ý thức về nhân phẩm của nàng. hiểu được nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ của tác giả trong diễn tả tâm trạng nhân vật. 2. Kü n¨ng, t­ duy: Rèn kĩ năng phân tích, khả năng cảm thụ văn học, tư duy logíc, kh. 3. Th¸i ®é, t×nh c¶m: Tình yêu, sự trân trọng tài năng, tấm lòng đại thi hào Nguyễn Du. Sự cảm thông sâu sắc với ty và nỗi đau của TK. II. Ph­¬ng tiÖn d¹y häc. 1.GV : SGK + SGV + gi¸o ¸n. 2. HS: SGK + Vë ghi + bµi so¹n. III. C¸ch thøc tiÕn hµnh: GV tæ chøc giê d¹y häc theo c¸ch kÕt hîp c¸c ph­¬ng ph¸p ®äc s¸ng t¹o, gîi t×m; kÕt hîp víi c¸c h×nh thøc trao ®æi th¶o luËn, tr¶ lêi c¸c c©u hái. B. TiÕn tr×nh d¹y häc. I. æn ®Þnh tæ chøc II. KiÓm tra bµi cò: KT vë so¹n cña 5 hs: 5’. 1.C©u hái: 2. §¸p ¸n: 3. BiÓu ®iÓm: III. Bµi míi. 1.Giíi thiÖu bµi míi ( 1’ ) :Tìm hiểu nỗi đau của TK ở lầu xanh và ý thức về nhân phẩm của nàng. 2. Néi dung: Hoạt động của thày H§ của trò kiến thức cần đạt HS đọc sgk ? Phần tiểu dẫn cho em hiểu gì về vị tríđoạn trích? HS đọc đoạn trích? Xác định đại ý, bố cục đoạn trích? 4 tæ 4 nhãm: Nhóm 1: ? 6 câu đầu cho em biết những gì về cuộc sống của Thuý Kiều nơi lầu xanh? Tâm trạng của K? lí giải quan hệ của cuộc sống hiện tại và tâm trạng nàng? Nghệ thuật sử dụng từ ngữ, diễn đạt? Nhóm 2:? suy nghĩ của TK ở các câu thơ 7 -> 10, kiều nghĩ đến điều gì,tâm trạng như thế nào, tại sao ?Nghệ thuật sử dụng từ ngữ, diễn đạt? Nhóm 3 ? Thái độ và tâm trạng của K trong 2 câu thơ 11, 12 ?, cảm nhận của em về tâm trạng và thái độ đó? đánh giá về con người ? Tình cảm của em với nhân vật? Nghệ thuật sử dụng từ ngữ, diễn đạt? Nhóm 4 ? 8 câu cuối cho biết điều gì về thái độ và việc làm thường ngày của K? Khung cảnh như thế nào, tác động gì tới kiều? lí giải tại sao K lại có thái độ, tâm trạng đó? đánh giá của em về nhân vật?Nghệ thuật sử dụng từ ngữ, diễn đạt? - Sót xa so sánh cuộc sống khi xưa và giờ. - Sự đối lập của ngày xưa và hiện tại. - Ý thức về nhân phẩm, tự tủi hổ về thân phận. - Nghệ thuật đối, tạo tính đối xứng làm nổi bật cuuộc ssống chán chường, tủi nhục hiện tại. - Nghệ thuật: đối làm nổi bật tình cảnh thực của K. ? Khái quát những biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn trích? tác dụng trong việc diễn tả tình cảnh và tâm trạng của K? §éc lËp suy nghÜ tr¶ lêi c©u hái. Chia nhóm thảo luận Các nhóm cử đại diện trình bày trước lớp. Các nhóm khác theo dõi, bổ sung. HS độc lập suy nghĩ và trình báy trước lớp. I.Tìm hiểu chung. 1.Tiểu dẫn. - Thất trinh với MGS, bị bán vào nhà chứa của TB, Tự vẫn không thành. - Ra ở lầu Ngưng Bích, bị Sở Khanh lừa, bị bắt và đánh đập rã man, buộc phải tiếp khách. 2. Đoạn trích. - Bố cục; + 10 câu đầu: cuộc sống ô nhục, trác táng nơi lầu xanh và tâm trạng đau đớn tủi nhục của K. + Thái độ thờ ơ, ý thức nhân phẩm của K - Đại ý: .Tâm trạng đau đớn tủi nhục của K, thái độ thờ ơ – ý thức nhân phẩm của K. II. Đọc hiểu.25’ 1. Cuộc sống của Kiều nơi lầu xanh. - Triền miên trong các cuộc vui trác táng với khách nàng chơi, với những cơn say. - Đơn độc,dã rời khi tỉnh rượu lúc tàn canh và giật mình xót xa cho thân phận mình. - NT: từ láy, điển cố, điển tích. - Tâm trạng sợ hãi, đau xót, cô đơn lo cho số phận, nhân phẩm. 2.Suy nghĩ của Kiều về cụôc sống hiện tại. - Nuối tiếc cuuộc sống nhung gấm êm đềm, đài các xưa. - Xót xa vì cuộc sống ô nhục hiện tại. => tủi nhục tự vấn bản thân. 3.Thái độ của Kièu. - Thờ ơ, phó mặc trước thực tế chốn ăn chơi. - Tâm trạng vô cảm. => ý thức vè nhân phẩm. 4. Niềm vui của Kiều. - Cuộc sống: cầm, kì, thi, hoạ, những thú vui tao nhã, đài các. - Tâm trạng: ép buộc, cố thực hiện nhưng lòng không mong muốn -> buồn vì người buồn. +. Ý thức được giá trị nhân phẩm, buồn đau tủi nhục vì cuộc sống của mình. 5. Khái quát giá trị ngệ thuật - Láy, câu hỏi tu từ, điển tích điển cố, đối xứng. - Tác dụng: khắc sâu sự đối lập của hoàn cảnh cuộc sống của Kiều nhìn từ ngoài vào và thực tế nỗi đau của K. 3. Củng cố, luyện tập: GV khái quát kiến thức cơ bản, hs tập đọc diễn cảm đoạn trích. C. H­íng dÉn häc bµi : 1. Bµi cò. - Đọc thuộc lòng tp sgk. - Học vở ghi: nắm vững kiến thức vở ghi. - Hiểu được tâm trạng Thuý KiÒu vµ nh÷ng gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña ®o¹n trÝch. 2. Bµi míi. §äc tr­íc bµi “LËp luËn trong v¨n nghÞ luËn”. Chó ý t×m hiÓu kh¸I niÖm, c¸ch lËp ý vµ t×m ý.