Giáo án Ngữ văn 10 cơ bản tiết 63 Đọc thêm: Hiền tài là nguyên khí của quốc gia (Trích Bài kí đề danh tiến sĩ khoa Nhâm Tuất niên hiệu Đại Bảo thứ ba)

Soạn ngày: 28/1/2008 Giảng ngày 30/1/2008 Tiết: 63 Môn :Đọc thêm: Hiền tài là nguyên khí của quốc gia (Trích Bài kí đề danh tiến sĩ khoa Nhâm Tuất niên hiệu Đại Bảo thứ ba) Thân Nhân Trung A. Phần chuẩn bị. I. Mục tiêu bài học: Giúp HS: 1.Kiến thức: - Hieồu ủửụùc nieàm tửù haứo saõu saộc vaứ yự thửực traựch nhieọm cuỷa Hoaứng ẹửực Lửụng trong vieọc baỷo toàn di saỷn vaờn hoựa vaờn hoùc cuỷa tieàn nhaõn. - Thấy được nghệ thuật lập luận kết hợp với biểu cảm của văn tựa. . 2.Kỹ năng, tư duy: Rèn luyện tư duy lô gíc, kh. 3. Thái độ, tình cảm: Coự thaựi ủoọ traõn troùng vaứ yeõu quyự di saỷn. II. Phương tiện dạy học. 1.GV : SGK + SGV + giáo án. 2. HS: SGK + Vở ghi + bài soạn. III. Cách thức tiến hành: Tổ chức giờ dạy học theo cách kết hợp các hình thức trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi. B. Tiến trình dạy học. I. ổn định tổ chức II. Kiểm tra bài cũ: kt miệng 5’. 1.Câu hỏi : Quaự trỡnh bieõn soaùn Trớch dieóm thi taọp?Lý do biên soạn? 2.Đáp án: _ Heỏt sửực khoự khaờn: caực thử tũch cuừ khoõng coứn. _ Lyự do soaùn TDTT: + Thaỏy ủửụùc nhửừng nguyeõn nhaõn khieỏn cho thụ vaờn xửa khoõng lửu truyeàn heỏt ụỷ ủụứi. + Nieàm tửù haứo  veà vaờn hieỏn daõn toọc, veà yự thửực traựch nhieọm trửụực di saỷn ủaừ bũ thaỏt laùc cuỷa cha oõng, veà tinh thaàn ủoọc laọp tửù chuỷ vaứ yự thửực tửù cửụứng trong vaờn hoùc. 3. Biểu điểm :Các ý lớn : ý 1 : 3 đ, ý 2 : 7 đ, tuỳ khả năng trả lời của hs. III. Bài mới. 1. Giới thiệu bài mới ( 1’ )Văn bia là một loại văn bản chính luận thời trung đại. Bài tựa cho 82 tấm văn bia ở Quốc Tử Giám cũng là một văn bản chính luận. Chúng ta cùng tìm hiêủ văn bản. 2. Nội dung: I.Tìm hiểu chung.10’ 1. Tác giả, tác phẩm. Hoạt động của GV HĐ của HS Kiến thức cần đạt ?Phần tiểu dẫn cần nắm vững nội dung gì? Đọc sgk, độc lập suy nghĩ trả lời câu hỏi. - Thân Nhân Trung (1418 - 1499), tự là Hậu Phủ, đỗ Tiến sĩ 1469, là thành viên Hội tao đàn do Lê Thánh Tông sáng lập. Bài viết có tên là “Bài kí đề danh tiến sĩ khoa Nhâm Tuất niên hiệu Đại Bảo thứ ba” (Niên hiệu vua Lê Thánh Tông 1440 - 1442). - Đây là bài văn khắc ở một trong 82 bia đá tại Văn Miếu - Thăng Long - Hà Nội. 2. Đại ý ?Xác định đại ý đoạn trích? Đọc sgk, độc lập suy nghĩ trả lời câu hỏi - Khẳng định vai trò của hiền tài đối với vận mệnh đất nước. Đồng thời thể hiện sự chăm lo, bồi dưỡng, đề cao của nhà vua với hiền tài. II. Đọc hiểu 25’ Chia nhóm thảo luận : 4 tổ 4 nhóm. Tổ 1 câu hỏi 1 :?Hiền tài quan hệ như thế nào đối với vận mệnh nước nhà? Tổ 1 câu hỏi 2 :?ý nghĩa, tác dụng của việc khắc bia ghi tên tiến sĩ đối với đương thời và thế hệ sau? Tổ 1 câu hỏi 3 :?Theo em bài học lịch sử rút ra từ việc khắc bia ghi tên tiến sĩ là gì? Tổ 1 câu hỏi 4 :Lập sơ đồ kết cấu bài văn bia của Thân Nhân Trung 1. Hiền tài đối với vận mệnh nước nhà. ?Hiền tài quan hệ như thế nào đối với vận mệnh nước nhà? Điều chỉnh, bổ sung, chốt kt. Tổ 1 cử đại diện trình bày trước lớp, các tổ theo dõi, nhận xét, bổ sung. - Hiền tài là người tài cao, học rộng có đạo đức. Tại sao hiền tài là nguyên khí của quốc gia? + Nguyên khí: chất làm nên sự sống còn của đất nước xã hội + Nguyên khí thịnh thì nước mạnh, lên cao. Nguyên khí yếu thì nước yếu và xuống thấp. + Kẻ sĩ (người có học) làm nên nguyên khí ấy Mối quan hệ giữa hiền tài với vận mệnh nước nhà: + Người có tài cao học rộng là chất làm nên sự sống còn của đất nước xã hội. + Nhiều người đã mang chính sự ra tô điểm cho cảnh trị bình suốt mấy chục năm, được quốc gia tin dùng. 2. ý nghĩa, tác dụng của việc khắc bia ghi tên tiến sĩ đối với đương thời và thế hệ sau. ?ý nghĩa, tác dụng của việc khắc bia ghi tên tiến sĩ đối với đương thời và thế hệ sau?Điều chỉnh, bổ sung, chốt kt. Tổ 2 cử đại diện trình bày trước lớp, các tổ theo dõi, nhận xét, bổ sung. - Khắc bia có ý nghĩa + Để lưu vẻ sáng lâu dài nên dựng đá đặt trước cửa hiền quan (Quốc Tử Giám) để kích thích, động viên: “kẻ sĩ trông vào mà phấn chấn hâm mộ, rèn luyện danh tiết, gắng sức giúp vua”. + Ngăn chặn ý xấu, làm răn kẻ ác + Dẫn việc dĩ vãng, chỉ lối tương lai + Rèn giũa sĩ phu, củng cố vận mệnh đất nước. 3. Bài học lịch sử rút ra từ việc khắc bia ghi tên tiến sĩ. ?Theo em bài học lịch sử rút ra từ việc khắc bia ghi tên tiến sĩ là gì? Điều chỉnh, bổ sung, chốt kt. Tổ 3 cử đại diện trình bày trước lớp, các tổ theo dõi, nhận xét, bổ sung. Bài học lịch sử rút ra: - ở bất cứ thời đại nào, hiền tài cũng là nguyên khí của quốc gia, phải biết quý trọng nhân tài. - Hiền tài có mối quan hệ sống còn “là mệnh mạch của quốc gia”. Đối với sự thịnh suy của đất nước. Triều đại nào, thời nào biết chăm lo bồi dưỡng hiền tài là thời đại thịnh vượng nhất. Thời vua Thánh Tông biết chú ý tới hiền tài đã trở thành triều đại hoàng kim nhất trong lịch sử chế độ phong kiến Việt Nam. - Đảng và Nhà nước ta đã đặt ra: “giáo dục là quốc sách, trọng dụng nhân tài. 4. Lập sơ đồ Tổ 4 cử đại diện trình bày trước lớp, các tổ theo dõi, nhận xét, bổ sung. GV: Điều chỉnh, bổ sung, chốt kt. Kết cấu bài văn bia của Thân Nhân Trung: Hiền tài có vai trò quan trọng Nguyên khí của quốc gia Quyết định thịnh suy của đất nước Khuyến khích hiền tài Triều đình Việc cần làm: khắc bia tiến sĩ ý nghĩa 3/ Cuỷng coỏ,luyện tập:2’ gv khái quát kiến thức cơ bản C. Hướng dẫn học bài : 1.Bài cũ. - Đọc sgk củng cố kiến thức đã học. - Nắm vững kiến thức vở ghi. - Hoàn thiện các bài tập. 2.Bài mới. - Hoàn thiện cỏc bài tập sgk. - Đọc soạn bài LịCH sử tiếng việt, chú ý tìm hiểu? Tiếng Việt là gỡ?Nguồn gốc và quan hệ họ hàng của tiộng việt? Đặc điểm của tiếng Việt ở cỏc thời kỉ thời kỡ ? Sự phat triển?