Giáo án Mùa xuân nho nhỏ_ Thanh Hải

Giới thiệu bài: Mùa xuân, ta xin hát Câu Nam ai, Nam bình (Nước non ngàn dặm mình Nước non ngàn dặm tình Nhịp phách tiền đất Huế.) Vâng! Đã có một mùa xuân như thế- Một mùa xuân âm vang tiếng hát từ trong lòng người để rồi lan toả khắp đất trời- Một mùa xuân trên quê hương Huế giầu chất thơ với bao vẻ đẹp quyến rũ làm tâm hồn con người tràn trề niềm yêu đời, vui sống mãnh liệt. Nhà thơ Thanh Hải- người con của xứ Huế mộng mơ đã nắm bắt và truyền vào lòng người những cảm xúc chan chứa yêu thương ấy bằng một bài thơ có nhan đề rất khiêm tốn: “ Mùa xuân nho nhỏ”. Thế nhưng từ lúc ra đời, tiếng hát lạc quan từ trái tim nhà thơ đã hoà vào bản hoà - tấu- cuộc- đời rộng lớn và âm vang suốt chiều dài thời gian từ bấy đến nay. Và trong tiết học hôm nay, cô cùng các em sẽ đi vào tìm hiểu bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải. GV ghi nhan đề bài thơ lên bảng. Mùa xuân nho nhỏ Thanh Hải Cho HS theo dõi sách giáo khoa kết hợp với theo dõi lên màn hình máy chiếu. - GV giới thiệu chân dung của nhà thơ Thanh Hải. GV hỏi để HS trả lời. ? Nêu những hiểu biết về tác giả Thanh Hải? - Tên thật là Phạm Bá Ngoãn sinh ngày 4. 11. 1930 - Quê: Huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên - Huế. - Xuất thân trong một gia đình trí thức nghèo. Cha dạy học, mẹ là nông dân Thanh Hải tham gia cách mạng từ khi 17 tuổi. Sau năm 1975 ông là uỷ viên thường vụ Hội liên hiệp nghệ thuật Việt Nam, Uỷ viên ban chấp hành Hội nhà văn Việt Nam. - Ông mất ngày 15. 12. 1980 tại Huế. - Phong cách thơ: Thơ Thanh Hải chân chất và bình dị, đôn hậu và chân thành. đối với nền thơ chống Mỹ của miền Nam, Thanh Hải là một trong những cây bút tiêu biểu, có nhiều đóng góp đáng quý. Với thành tích đó nhà thơ đã được tặng giải thưởng văn học Nguyễn Đình Chiểu năm 1965. Sau khi HS trả lời GV bổ sung và chiếu một số nét cơ bản về tác giả lên màn hình. ? Kể tên một số tác phẩm tiêu biểu của Thanh Hải? - Mồ anh hoa nở, Cháu nhớ Bác Hồ Những đồng chí trung kiên Huế mùa xuân( 2 tập ), Đấu võng Trường Sơn ? Bài thơ “ Mùa xuân nho nhỏ” được sáng tác trong hoàn cảnh nào? Máy . - Bài thơ được viết vào cuối tháng 11. 1980 khi Thanh Hải đang bệnh nặng, trước khi ông mất chưa đầy 1 tháng(15/ 12/ 1980). Máy .GV hướng dẫn đọc : - Chú ý thay đổi giọng điệu: - 3 khổ đầu ấm áp vui tươi, - 3 khổ tiếp thiết tha trìu mến càng về cuối càng lắng lại và nhỏ dần. - GV đọc 3 khổ thơ đầu sau đó gọi HS đọc tiếp đến hết. - Gọi 1 HS khác đọc cả bài. ? Nhận xét cách đọc của bạn? - GV nhận xét và nhắc HS về nhà rèn kĩ năng đọc cho tốt hơn. ? Bài thơ được viết theo thể thơ nào? - Bài thơ được viết theo thể thơ 5 chữ ? Phưong thức biểu đạt chủ yếu của bài thơ? - Biểu cảm kết hợp với miêu tả. ?Nêu mạch cảm xúc của bài thơ? - Mạch cảm xúc của bài thơ đi từ mùa xuân của thiên nhiên, đất trời đến mùa xuân của đất nước và cuối cùng là mùa xuân của mỗi người. - GV sử dụng máy chiếu. ? Từ mạch cảm xúc đó, em hãy tìm bố cục của bài thơ? - Khổ đầu: Mùa xuân của thiên nhiên - 2 khổ tiếp: Mùa xuân của đãt nước - 3 khổ cuối: Suy nghĩ và ước nguyện của nhà thơ. GV sử dụng máy chiếu. - GV sử dụng máy chiếu 4 câu thơ đầu. ? Cảnh thiên nhiên mùa xuân được tác giả miêu tả qua những hình ảnh nào? ? Hiểu thế nào là "dòng sông xanh"? - Là dòng sông trong, xanh. Vừa là màu xanh của nước sông vừa là màu xanh của bầu trời in bóng xuống- Đó là dòng sông Hương hiền hoà, thơ mộng. ? Trên nền ấy xuất hiện bông hoa tím biếc, vậy hoa tím biếc là bông hoa ntn? - Bông hoa vừa nở, mầu tím mới mẻ, tinh khôi Có thể là bông hoa lục bình, hoa súng nhưng cũng có thể là bông hoa nghệ thuật, đó là bông hoa xứ Huế mộng mơ. ? Hình ảnh "bông hoa tím biếc" gợi lên điều gì? - Hình ảnh bông hoa gợi lên sự trẻ trung, tuơi mát. ? Em có nhận xét gì về trật tự ở hai câu đầu? Tác dụng? - Sử dụng nghệ thuật đảo ngữ. (? Cách sử dụng biện pháp đảo ngữ có tác dụng gì?) - Mọc là vươn lên, trỗi dậy từ lòng đất. Tác giả sử dụng nghệ thuật đảo ngữ đặt từ mọc ngay đầu câu thơ khắc sâu hơn ấn tượng về sức sống mãnh liệt, bất ngờ đến ngạc nhiên của thiên nhiên mùa xuân và cũng khiến câu thơ lung linh, thơ mộng hơn. Tưởng như bông hoa tím biếc kia đang từ từ vươn lên, xoè nở trên mặt nước xanh. ? Em có cảm nhận gì về hình ảnh, màu sắc của mùa xuân ở hai câu đầu? - Vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên được nhà thơ phác hoạ bằng hai hình ảnh với những đường nét mềm mại, thanh sơ, màu sắc hài hoà đã thể hiện được cái hồn của mùa xuân: Một sắc xuân đầy sức sống và quyến rũ. - HS trả lời GV chiếu lên màn hình ? Cảnh mùa xuân còn được tô điểm thêm bằng những âm thanh nào? - Âm thanh của tiếng chim chiền chiện, ? Từ "ơi" thuộc từ loại nào? Thể hiện cảm xúc gì của tác giả? - Từ cảm thán, nghe vừa sôi nổi vừa thiết tha, trìu mến. ? Em hiểu "hót vang trời" là hót như thế nào? - Tiếng hót vang vọng, ngân lên, toả vọng khắp nơi trong bầu trời. - Nhà thơ Tố Hữu cũng đã cảm nhận: Ôi tiếng hót mê say con chim chiền chiện Trên đồng lúa chiêm xuân, chao mùnh bay liệng. ? Từ những hình ảnh trên Qua đó, em có cảm nhận gì về không gian mùa xuân? - Cảnh xuân mở ra một không gian khoáng đạt, bay bổng nhưng lại dịu dàng, tươi mát với gam màu dịu nhẹ - không gian rất Huế. Không gian ấy càng đậm chất Huế hơn nhờ cách dùng đúng chỗ những ngôn từ đặc biệt Huế. Cách dùng từ “ơi” ở đầu câu cùng với từ “chi” liền sau động từ hót đã đưa cách nói dịu ngọt, êm ái, thân thương của người Huế vào nhạc điệu của khổ thơ để gợi thương gợi nhớ. ? Tiếng chim chiền chiện hót say mê đã làm cho không khí xuân như thế nào? - Tươi vui, rộn ràng, náo nức nhưng rất ấm áp.. ? Tác giả cảm nhận như thế nào về tiếng hót của chim chiền chiện? - Từng giọt long lanh rơi. ? Em hiểu như thế nào về từ " giọt" trong "Giọt long lanh rơi"? - Câu hỏi thảo luận. - Tiếng chim hót trong trẻo ngân vang, lắng đọng nhưng lại rất rõ ràng, tròn trịa như kết thành giọt long lanh rơi, rơi mãi. Đó dường như vừa là giọt tiếng hót của chim chiền chiện nhưng cũng là giọt thời gian, giọt mùa xuân. (- Giọt rơi liên tiếp, cả hơi mát của mưa, cả sự ấm nóng của lòng người.) ? Trước vẻ đẹp của mùa xuân tình cảm của tác giả được bộc lộ như thế nào? tác giả có cử chỉ gì? Tôi đưa tay tôi hứng ? Em hiểu thế nào là " hứng"? Từ " hứng" biểu thị thái độ như thế nào? - GV : Hứng là đỡ lấy, đón lấy, thể hiện sự trân trọng, nâng niu . ? Thi sĩ cảm nhận mùa xuân bằng giác quan nào? - Thính giác- thị giác - xúc giác. ở đây xuất hiện sự chuyển đổi cảm giác. Tiếng chim hót giữa trời xanh tưởng như vô hình lại có thể nhìn thấy và đỡ lấy, đón lấy được. - Bằng thính giác, bằng tâm hồn bằng tình yêu mùa xuân tha thiết bởi vì lúc này Thanh Hải đang nằm trên giường bệnh. ? Em có nhận xét gì về mùa xuân của đất trời được thể hiện ở khổ thơ đầu? - đó là một bức tranh xuân rất đẹp, đầy sức sống và ngập tràn niềm vui rạo rực. ? Qua đó, em thấy tình cảm của nhà thơ đối với mùa xuân như thế nào? - Thể hiện sự nâng niu trân trọng của thi sĩ trước vẻ đẹp của mùa xuân, với chất thơ, chất nhạc của trời nước, chim hoa với không gian, cảnh sắc Huế. Tâm hồn nhà thơ đồng cảm và say sưa với vẻ đẹp của thiên nhiên. - HS trả lời GV chiếu lên màn hình. GV: Từ mùa xuân của thiên nhiên đất trời, cảm hứng thơ chuyển sang mùa xuân của đất nước, cách mạng một cách tự nhiên. ( Ghi mục 2) ? Khi đất nước vào xuân, tác giả nhắc đến những người nào? ? Em hiểu gì về "người cầm súng" và "người ra đồng"? - Người cầm súng: Người chiến sĩ đang bảo vệ đất nước. - Người ra đồng: Người nông dân đang trực tiếp lao động sản xuất. ? Tại sao khi đất nước vào xuân, tác giả tác giả nhắc đến người cầm súng và người ra đồng? - GV sử dụng máy chiếu: Hình ảnh của những người chiến sĩ đang hành quân, đang chiến đấu và hình ảnh người nông dân trên đồng. - Họ là hai lực lượng tiêu biểu của đất nước đảm nhiệm hai nhiệm vụ sản xuất và chiến đấu, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Họ chính là nhân tố làm nên mùa xuân quê hương đất nước. - HS trả lời GV chiếu lên màn hình. ? Hình ảnh ấy gợi cho em nhớ đến thời kì nào của đất nước ta? - Những năm 80- không khí khẩn trương hào hùng của nhân dân ta trong những năm tháng chống Mỹ cứu nước. GV: Người cầm súng thì lộc giắt đầy quanh lưng còn người ra đồng thì lộc trải dài trên nương mạ. ? Hiểu thế nào về từ "lộc"? - Là chồi non đang vươn lên căng tràn nhựa sống nhưng cũng có nghĩa là mùa xuân là sức sống là thành quả của chiến đấu và lao động của quê hương đất nước. ? Hình ảnh “ Lộc giắt đầy quanh lưng” và “ Lộc trải dài nương mạ” gợi cho em sự liên tưởng gì? - Người cầm súng giắt lộc để nguỵ trang như mang theo sức xuân vào trận đánh. Còn người ra đồng như gieo mùa xuân trên từng nương mạ. - Những con người lao động chiến đấu ấy đã mang cả mùa xuân ra trận địa của mình để gặt hái mùa xuân về cho đất nước. ? Trong khổ thơ tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì?Từ “mùa xuân” và từ “ lộc” được lặp lại hai lần như vậy có ý nghĩa gì? - Điệp từ mùa xuân , từ lộc để nhấn mạnh sức sống, sức trẻ của mùa xuân. ? Nhịp điệu mùa xuân được thể hiện như thế nào? ? Thế nào là "hối hả", "xôn xao"? - Hối hả: Vội vã, tất bật - Xôn xao: Nhiều âm thanh xen vào nhau, rộn lên êm nhẹ. ? Từ "Tất cả" nói lên điều gì? - Diễn tả sự thống nhất trong suy nghĩ, hành động của mọi người từ người cầm súng đến người ra đồng. ? Giọng thơ có gì thay đổi? - Nhịp thơ nhanh, dồn dập, gấp gáp hơn . ? Em có nhận xét gì về nhịp điệu mùa xuân, nhịp điệu cuộc sống? - Nhịp điệu cuộc sống hối hả, tất bật, khẩn trương, rộn ràng. ? Trước sự hối hả, xôn xao của mùa xuân, tác giả nghĩ gì về đất nước? Đất nước bốn nghìn năm.. Vất vả và gian lao- Đất nước như vì sao Cứ đi lên..... ? Nói đất nước bốn ngàn năm là nói tới điều gì? - Nói tới bốn ngàn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc. Đó cũng là thời kì lịch sử đau thương nhưng cũng rất anh hùng của đất nước ta. Bốn ngàn năm lập quốc toả sáng nền văn hiến Đại Việt, đã khẳng định sức mạnh Việt Nam. ? Trong gian lao vất vả, hình ảnh đất nước hiện lên như thế nào? Đất nước như vì sao Cứ đi lên..... ? Trong đoạn thơ trên để khắc hoạ vẻ đẹp của đất nước, tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì?Tác dụng? - Sao là nguồn sáng lấp lánh, là một thiên thể của vũ trụ luôn vĩnh hằng cùng trời đất. Hình ảnh so sánh đẹp, kì vĩ, cùng với điệp từ “đất nước” biểu lộ niềm tự hào và ca ngợi sức sống, sức vươn lên mạnh mẽ của đất nước. ? Cụm từ "cứ đi lên "nhằm diễn tả điều gì? - Thể hiện sự quyết tâm, niềm tin sắt đá. Dù khó khăn vất vả nhưng đất nước vẫn ngoan cường, hiên ngang bất khuất đi lên không gì có thể ngăn cản được. ? Qua đó em có cảm nhận gì về mùa xuân của đất nước? - Đất nước luôn toả sáng. Đất nước tiến ngang tầm vũ trụ, không ngừng nghỉ.. Đó là sự vận hành theo quy luật của tự nhiên. Qua đó tác giả cũng muốn khẳng định mùa xuân của thiên nhiên bất diệt thì mùa xuân của quê hương đất nước cũng sẽ trường tồn mãi với thời gian. ? Tình cảm của nhà thơ trước vẻ đẹp ấy? Đó là niềm tin yêu, tự hào với Tổ quốc, với hiện tại với tương lai. - Nhà thơ Tố Hữu cũng đã viết: Ôi Việt Nam từ trong biển máu Người vươn lên như một thiên thần. GV: Trước mùa xuân của đất nước nhà thơ dạt dào một cảm xúc trào dâng và tình cảm ấy dần lắng lại trong chiều sâu suy nghĩ.... ? Trước mùa xuân của đất nước, nhà thơ có tâm niệm gì? Ta làm con chim hót Ta làm một cành hoa Ta nhập vào hoà ca Một nốt trầm xao xuyến. GV chiếu lên màn hình 4 câu thơ tiếp theo ? Từ " Ta" được lặp lại mấy lần? Tác dụng? - Từ “ta” được lặp lại 3 lần, thể hiện ước vọng chân thành và tha thiết của nhà thơ . ? Em hiểu như thế nào về hình ảnh “ nốt trầm”? - Nốt nhạc với cao độ thấp hay dùng ở bè đệm để làm nổi bật giai điệu chính. ? Theo em vì sao nhà thơ lại có ước vọng làm con chim, cành hoa, nốt trầm? - Muốn làm con chim, cành hoa để dâng tặng cho đời phần tinh tuý nhất, đẹp đẽ nhất đó là tiếng hót và sắc hương của mình và đặc biệt là nốt trầm- nốt thấp nhất nhưng cũng đủ làm xao xuyến lòng người. Đó là ba hình ảnh tượng trưng cho cái đẹp, niềm vui, cho tâm hồn, tài trí của đất nước và con người Việt Nam. ? Mở đầu bài thơ là tôi- giờ đây tác giả chuyển thành ta. Cách xưng hô như vậy có ý nghĩa gì? - Tôi: Cái riêng, cá thể. - Ta: Cái tôi đã hoá thân, đã hoà nhập cùng tất cả mọi người thành cái ta chung. Đó là sự hoà nhập tuyệt đối. ? Từ đó em có nhận xét gì về ước nguyện của nhà thơ? - Ước nguyện nhỏ bé, khiêm tốn nhưng cũng thật tha thiết mãnh liệt.Tác giả muốn góp phần nhỏ bé của mình để làm nên mùa xuân thiên nhiên, mùa xuân đất nước. ? ý nguyện lớn nhất của nhà thơ được bộc lộ qua nhưng câu thơ nào? Một mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ dâng cho đời Dù là tuổi hai mươi Dù là khi tóc bạc. ? Hiểu thế nào là "lặng lẽ"? Âm thầm, không phô trương. -? Nhân vất trữ tình lúc này không còn là tôi hay ta nữa mà đã trở thành một mùa xuân nho nhỏ. Vậy em hiểu như thế nào về hình ảnh “ một mùa xuân nho nhỏ”? Câu hỏi thảo luận. - Cách nói giản dị, khiêm nhường: Sự đóng góp của mình là nhỏ bé, mình là mùa xuân nho nhỏ trong mùa xuân lớn của dân tộc. ? Tuổi hai mươi và khi tóc bạc là thời điểm nào trong cuộc đời một con người? - Tuổi hai mươi: Thời trẻ, mái đầu xanh, còn căng tràn nhựa sống. - Tóc bạc: Khi đã già, mái tóc đã bạc màu thời gian. ? Nói tuổi hai mươi và khi tóc bạc tác giả muốn khẳng định điều gì? Cống hiến cho đời lặng lẽ âm thầm không kể tuổi tác- một sự cống hiến tự nguyện, liên tục, trọn vẹn cả cuộc đời. ? Từ ý nguyện được dâng hiến đó em hiểu gì về khát vọng của nhà thơ? - Khát vọng được sống, được cống hiến cho đời. Điệp từ " dù là" được láy lại như một lời khẳng định của nhà thơ. Sống là phải cống hiến. Đó cũng chính là quan niệm sống của tác giả. ? Em có nhận xét gì về quan niệm sống của Thanh Hải? - Đó là một lẽ sống cao đẹp của một con người muốn sống cuộc đời đẹp như mùa xuân, muốn giữ cho tâm hồn tràn đầy sức sống như mùa xuân. Thơ hay là ở cảm xúc chân thành, Thanh Hải đã nói lên những lời gan ruột của mình. Ông đã sống như lời thơ ông tâm tình. Khi đất nước bị Mỹ- diệm và bè lũ tay sai âm mưu chia cắt làm hai miền, ông hoạt động bí mật trong vùng giặc, gây dựng phong trào cách mạng. Cảm động hơn nữa là bài thơ “ Mùa xuân nho nhỏ” được ông viết ra trên giường bệnh trước khi ông qua đời một tháng. ? Em thấy quan niệm sống của nhà thơ giống với những nhà thơ nào? - Cho HS liên hệ. - Nét riêng của Thanh Hải là ông đề cập đến một vấn đề lớn của nhân sinh quan- vấn đề ý nghĩa của đời sống cá nhân trong mối quan hệ với cộng đồng một cách tha thiết, nhỏ nhẹ như điều tâm niệm chân thành giản dị của bản thân mình qua những hình tượng giản dị, đơn sơ nhưng chứa đựng nhiều xúc cảm. ? Cách sử dụng từ ngữ ở 2 khổ thơ có gì đặc biệt? - Thanh Hải sử dụng biện pháp điệp ngữ rất tài tình “ Ta làm…ta làm…ta nhập..”, “ dù là tuổi..dù là khi..” làm cho âm điệu thơ, giọng thơ tha thiết, sâu lắng ấm áp tình người, tình đời, ý thơ được khắc sâu và nhấn mạnh. ? Kết thúc bài thơ tác giả có mong ước gì? Mùa xuân ta xin hát Câu Nam ai, Nam bình Nước non ngàn dặm mình Nước non ngàn dặm tình Nhịp phách tiền đất Huế. ? Câu thơ “ Mùa xuân ta xin hát” diễn tả cảm xúc gì của nhà thơ? - Diễn tả niềm lạc quan, yêu đời, niềm khao khát bồi hồi của nhà thơ đối với quê hương khi mùa xuân về. ? Em hiểu gì về câu Nam ai, Nam bình? - Đây là hai điệu ca Huế. Nam ai có giai điệu buồn thương còn Nam bình giai điệu dịu dàng, trìu mến. ? Em hiểu “ phách tiền” là gì? - Phách tiền là một loại nhạc cụ dân tộc để điểm nhịp cho lời ca, tiếng đàn tranh, đàn tam thập lục. ? Cách gieo vần phối âm trong bốn câu cuối có gì đáng chú ý? - Khổ cuối cách gieo vần phối âm khá độc đáo và có dụng ý: Câu đầu và câu cuối kết thúc bằng hai thanh trắc: hát, Huế tạo cho câu thơ âm hưởng lan toả, vang xa. - ở giữa là ba câu vói điệp từ “ nước non” và kết thúc bằng vần bằng liên tiếp: bình, mình, tình thể hiện chất âm nhạc dân ca nhịp nhàng, man mác hoà với tiếng gõ phách tạo nên âm điệu rộn ràng, trẻ trung, vấn vít, xao xuyến lòng người. Đó chính là cái hồn của dân ca xứ Huế. ? Nhắc đến những câu Nam ai, Nam bình là có dụng ý gì? - Tác giả muốn sống mãi với cuộc đời, với Huế quê hương trong tiếng phách tiền âm vang ấy. Từ đó thể hiện tình yêu quê hương, đất nước. ? Từ mùa xuân của mình Thanh Hải muốn gửi gắm điều gì đến bạn đọc? - Mỗi người hãy góp một phần công sức của mình dù là nhỏ bé để làm một mùa xuân nho nhỏ góp vào mùa xuân lớn của cả dân tộc. ? Qua đó em nhận thấy điều gì đáng quý ở nhà thơ Thanh Hải? - HS thảo luận - đại diện nhóm trả lời. - Là một người yêu đời, yêu cuộc sống thiết tha, dù đang nằm trên giường bệnh cận kề với cái chết nhưng ông không bi quan, chán nản mà ngược lại luôn rất lạc quan. Và điều đáng quý, đáng trân trọng là ông luôn tâm niệm một khát vọng, một lẽ sống cao đep: Khát vọng được cống hiến phần nhỏ bé của mình để làm cho cuộc đời chung ngày càng tươi đẹp. ? Khái quát giá trị về nghệ thuật? ( Thể thơ, giọng điệu như thế nào? ? Hình ảnh thơ có gì độc đáo? ? Mạch cảm xúc của bài thơ?) - Thể thơ năm tiêng gần với cách điệu dân ca miền Trung, xứ Huế. - Hình ảnh giản dị, chân thực vừa nâng lên tầm biểu tượng, khái quát. - Mạch cảm xúc, mạch ý thơ tự nhiên mà chặt chẽ, lô gich. - Giọng điệu có sự biến đổi phù hợp với mạch cảm xúc. ? Nêu nội dung của bài thơ? Bài thơ là một bức tranh tươi đẹp và đầy sức sống của mùa xuân đất trời và lòng người. Qua đó thể hiện tấm lòng tha thiết yêu mến và gắn bó với đất nước, nguyện ước chân thành của Thanh Hải được cống hiến cho đất nước, góp phần mình vào mùa xuân lớn của cuộc đời. - HS trả lời GV chiếu lên màn hìnhphần nội dung và nghệ thuật. ? Bài thơ còn gợi cho em cảm nghĩ gì về ý nghĩa cuộc sống của mỗi con người? ? Tìm một số câu thơ nói về đề tài mùa xuân? I. Vài nét về tác giả, tác phẩm. 1. Tác giả. - Phạm Bá Ngoãn (1930- 1980). - Quê: Thừa Thiên – Huế. 2. Tác phẩm. - Viết 11. 1980. II. Tìm hiểu tác phẩm. 1. Mùa xuân thiên nhiên. - Mọc giữa dòng sông xanh Một bông hoa tím biếc. -> Sử dụng nghệ thuật đảo ngữ để nhấn mạnh sức sống mãnh liệt của mùa xuân. ơi con chim chiền chiện Hót chi - cảm xúc trìu mến, thiết tha. Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay.....hứng => Bức tranh mùa xuân đẹp, tràn đầy sức sống. 2. Mùa xuân đất nước. Mùa xuân người cầm súng Mùa xuân người ra đồng - Là những người xây dựng và bảo vệ đất nước. Tất cả như hối hả Tất cả như xôn xao. - Nhịp điệu cuộc sống khẩn trương, tất bât Đất nước bốn nghìn năm.. Đất nước như vì sao Cứ đi lên..... - Sức sống, sức vươn lên mạnh mẽ của đất nước như một quy luật tất yếu của tự nhiên. 3. ước nguyện của tác giả. Ta làm con chim hót Ta làm một cành hoa Ta nhập .. Một nốt trầm xao xuyến. - ước nguyện nhỏ bé, khiêm nhường. Một mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ dâng cho đời Dù là tuổi hai mươi Dù là khi tóc bạc. - Sự cống hiến âm thầm, không phô trương- Đó là sự cống hiến liên tục, trọn ven. Mùa xuân ta xin hát Câu Nam ai- Nam bình Nước non…. Nước non …. Nhịp phách tiền đất Huế. II. Tổng kết. 1.Nghệ thuật. 2.Nội dung. D. Củng cố. - Cho HS nghe bài hát Mùa xuân nho nhỏ đã được nhạc sĩ Trần Hoàn phổ nhạc - Cho HS làm bài tập trắc nghiệm nhanh - GV chiếu lên màn hình phần bài tập để HS chọn phương án đúng. E. Hướng dẫn về nhà. ? Em hiểu gì về nhan đề của bài thơ? - 2 HS trả lời. GV cho HS về nhà suy nghĩ tiếp. ? Viết một đoạn lời bình một khổ hoặc một câu thơ mà em thích nhất - Soạn bài “Viếng lăng Bác” của Viễn Phương. IV. Rút kinh nghiệm.