Giáo án môn Ngữ văn 10 - Tào tháo uống rượu luận anh hùng

5 CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO TỚI THĂM LỚP DỰ GIỜLỚP 10ATRƯỜNG THPT THANH BÌNHKhởi động1.Vì sao Trương Phi nổi giận đâm Quan Công?a. Vì Quan Công đến Cổ Thành dụ hàng Trương Phi.b. Vì phải chịu cảnh thất tán ở Từ Châu.c. Vì cho rằng Quan Công đã bội nghĩa.d. Vì Quan Công là kẻ thù.cKhởi động2. Cuối đoạn trích Hồi trống Cổ Thành, Trương Phi đã khóc và lạy Vân Trường vì? a. Vui sướng b. Cảm động c. Hối hận d. Cả a, b và c.dTÀO THÁO UỐNG RƯỢU LUẬN ANH HÙNG (Trích hồi 21 – Tam quốc diễn nghĩa)La Quán Trung- La Quán Trung (1330- 1400 ?) là người có nhiều đóng góp xuất sắc cho trường phái tiểu thuyết lịch sử thời Minh - Thanh ở Trung Quốc.Người có công chỉnh lí Tam quốc diễn nghĩa là Mao Tôn Cương, sống vào đầu đời Thanh - Trung Quốc.Tam quốc diễn nghĩa phản ánh mâu thuẫn giai cấp, mâu thuẫn dân tộc phức tạp và thể hiện nguyện vọng thống nhất đất nước của nhân dân Trung Quốc.- Tam quốc diễn nghĩa là cuốn binh thư có giá trị.I. Tìm hiểu chung 1. Tác giả - tác phẩm TÀO THÁO UỐNG RƯỢU LUẬN ANH HÙNG (Trích hồi 21 – Tam quốc diễn nghĩa)La Quán Trung 2. Đoạn trích: Tào Tháo uống rượu luận anh hùng a. Vị trí: trích từ hồi 21 của tác phẩm. Khi đó, ba anh em Lưu, Quan, Trương đang nương náu nhờ trên đất Tào, nhẫn nhịn chờ thời để ra đi mưu đồ nghiệp lớn. b. Tóm tắt đoạn trích - Bối cảnh: Lưu Bị bị Lã Bố cướp thành Từ Châu, đến Hứa Đô ở nhờ Tào Tháo. Tào Tháo khi đó làm thừa tướng, khống chế vua nhà Hán. Lưu Bị vừa kí tên vào tờ mật chiếu của nhà vua kêu gọi giết giặc Tào.I. Tìm hiểu chung1. Tác giả - tác phẩmTÀO THÁO UỐNG RƯỢU LUẬN ANH HÙNG (Trích hồi 21 – Tam quốc diễn nghĩa)La Quán Trung 2. Đoạn trích: Tào Tháo uống rượu luận anh hùng b. Tóm tắt đoạn trích - Nội dung: Lưu Bị ở nhà làm vườn. Tào Tháo mời đến tiểu đình uống rượu. Trời sắp nổi cơn mưa to, mây đen mù mịt, có vòi rồng lấy nước. Tào Tháo nói về sự biến hóa của con rồng, sau đó hỏi Lưu Bị về các anh hùng đời nay. Lưu Bị từ chối không được đành kể tên một vài người nhưng Tào Tháo đều cho là chưa xứng đáng. Cuối cùng, Tháo nhận định anh hùng trong thiên hạ bây giờ chỉ có Lưu Bị và Tào Tháo mà thôi. Huyền Đức nghe nói vậy giật nảy mình, đánh rơi cả thìa, đũa. Đúng lúc đó có một tiếng sấm rền vang. Ông ung dung cúi xuống nhặt đũa, thìa và che đậy được việc giật mình khi nghe Tháo gọi là anh hùng.I. Tìm hiểu chungTÀO THÁO UỐNG RƯỢU LUẬN ANH HÙNG (Trích hồi 21 – Tam quốc diễn nghĩa)La Quán TrungI. Tìm hiểu chungII. Hướng dẫn đọc - hiểu văn bản1. Nhân vật Lưu Bịa. Tâm trạng - Biểu hiện: Sợ => Tháo nghi ngờ về mật chiếu, chí lớn. Giật mình => Khi thừa tướng mời đến phủ. Sợ tái mặt => Khi Tào Tháo nói đến làm việc lớn. Vững dạ, trấn tĩnh => Khi Tháo nói chuyện làm vườn, mời uống rượu Giật nảy mình => Khi Tào Tháo nói và chỉ vào mình là anh hùng.TÀO THÁO UỐNG RƯỢU LUẬN ANH HÙNG (Trích hồi 21 – Tam quốc diễn nghĩa)La Quán TrungI. Tìm hiểu chungII. Hướng dẫn đọc - hiểu văn bản1. Nhân vật Lưu Bịa. Tâm trạng - Tâm trạng: nơm nớp lo sợ, bất an; cố trấn tĩnh và khôn khéo né tránhb. Tính cách- Khi làm vườn rau: - Khi bàn luận về anh hùng: - Khi Tào Tháo thừa nhận là anh hùng:TÀO THÁO UỐNG RƯỢU LUẬN ANH HÙNG (Trích hồi 21 – Tam quốc diễn nghĩa)La Quán TrungI. Tìm hiểu chungII. Hướng dẫn đọc - hiểu văn bản1. Nhân vật Lưu Bịa. Tâm trạng - Tâm trạng: nơm nớp lo sợ, bất an; cố trấn tĩnh và khôn khéo né tránhb. Tính cách- Khi làm vườn rau: Hai em hỏi không trả lời => Thận trọng, kín đáo.- Khi bàn luận về anh hùng: + Từ chối thoái thác, không biết + Chỉ đề xuất chứ không bộc lộ quan điểm => Khôn ngoan, khiêm tốnTÀO THÁO UỐNG RƯỢU LUẬN ANH HÙNG (Trích hồi 21 – Tam quốc diễn nghĩa)La Quán TrungI. Tìm hiểu chungII. Hướng dẫn đọc - hiểu văn bản1. Nhân vật Lưu Bịa. Tâm trạngb. Tính cách- Khi Tào Tháo thừa nhận là anh hùng: giật nảy mình, làm rơi cả thìa, đũa do tiếng sấm dữ quá => Khéo léo, khiêm nhườngTÀO THÁO UỐNG RƯỢU LUẬN ANH HÙNG (Trích hồi 21 – Tam quốc diễn nghĩa)La Quán TrungI. Tìm hiểu chungII. Hướng dẫn đọc - hiểu văn bản1. Nhân vật Lưu Bị Đánh giá: - Lưu Bị là người có chí lớn, muốn giúp nhà Hán dựng lại cơ đồ. - Đối diện với Tào Tháo, ông khiêm nhường, thận trọng, kín đáo, khôn ngoan và đã thắng trong cuộc đấu trí. - Là người anh hùng lý tưởng của nhân dân Trung Quốc, một vị Hoàng đế tương lai. TÀO THÁO UỐNG RƯỢU LUẬN ANH HÙNG (Trích hồi 21 – Tam quốc diễn nghĩa)La Quán TrungI.Tìm hiểu chungII. Hướng dẫn đọc - hiểu văn bản1. Nhân vật Lưu Bị2. Nhân vật Tào Tháo- Qua cách đối xử với Lưu Bị:+ Chủ động mời rượu, bàn về anh hùng trong thiên hạ => thăm dò thái độ của Lưu Bị => đa nghi. + Thừa nhận Lưu Bị là anh hùng => Biết nhìn nhận, đánh giá đối thủ để đối phó, trừ khử => nham hiểmTÀO THÁO UỐNG RƯỢU LUẬN ANH HÙNG (Trích hồi 21 – Tam quốc diễn nghĩa)La Quán TrungI.Tìm hiểu chungII. Hướng dẫn đọc - hiểu văn bản1. Nhân vật Lưu Bị2. Nhân vật Tào Tháo- Qua cách đối xử với Lưu Bị: + Viên Thuật – xương khô trong mả; Viên Thiệu – nhút nhát, không quyết đoán, hám lợi; Lưu Biểu – không có thực tài; Tôn Sách – nhờ danh tiếng bố; Lưu Chương – như con chó giữ nhà; Trương Tú, Trương Lỗ và Hàn Toại – lũ tiểu nhân nhung nhúc! => Sắc sảo, thông minh, nhận định đúng thời thế, đánh giá đúng con người nhưng tự phụ, kiêu ngạo, không coi ai đáng là anh hùng.- Qua cách đánh giá những nhân vật anh hùng:TÀO THÁO UỐNG RƯỢU LUẬN ANH HÙNG (Trích hồi 21 – Tam quốc diễn nghĩa)La Quán TrungI.Tìm hiểu chungII. Hướng dẫn đọc - hiểu văn bản1. Nhân vật Lưu Bị2. Nhân vật Tào Tháo- Qua cách đánh giá những nhân vật anh hùng+ Quan niệm anh hùng: Anh hùng là người trong bụng có chí lớn, có mưu cao, có tài bao trùm được cả vũ trụ, có chí nuốt cả trời đất => tự tin vào tài trí của mình. Đánh giá: Tào Tháo là người có chí lớn, tài trí hơn người, biết dùng người nhưng đa nghi, tự phụ, nham hiểm, tàn bạo => vừa là anh hùng, vừa là gian hùng.TÀO THÁO UỐNG RƯỢU LUẬN ANH HÙNGTÀO THÁO UỐNG RƯỢU LUẬN ANH HÙNG (Trích hồi 21 – Tam quốc diễn nghĩa)La Quán TrungI. Tìm hiểu chungII. Hướng dẫn đọc - hiểu văn bảnIII. Tổng kết1. Nội dung - Ngợi ca Lưu Bị một con người khiêm nhường, thận trọng, kín đáo, khôn ngoan. - “Khiển trách và đùa cợt” Tào Tháo.2. Nghệ thuật Biện pháp nghệ thuật thành công nổi bật của đoạn trích là ? a. Miêu tả khung cảnh thiên nhiên b. Độc thoại nội tâm c. Khắc họa tính cách nhân vật điển hình d. So sánhCTÀO THÁO UỐNG RƯỢU LUẬN ANH HÙNG (Trích hồi 21 – Tam quốc diễn nghĩa)La Quán TrungIII. Tổng kết- Khắc họa tính cách nhân vật điển hình, qua:+ Lời nói, cử chỉ, dáng điệu: Tào Tháo – tự tin, cười nhiều; Lưu Bị -nơm nớp, giật mình, lo sợ + Chi tiết giàu kịch tính: Lưu Bị giật mình rơi thìa, đũa. + Sử dụng hình ảnh thiên nhiên: Vòi rồng lấy nước; tiếng sấm rền vang + Lời kể của tác giả: Gọi tên nhân vật Lưu Bị là Huyền Đức Gọi tên nhân vật Tào Tháo là Tháo 1. Nội dung2. Nghệ thuậtTÀO THÁO UỐNG RƯỢU LUẬN ANH HÙNG (Trích hồi 21 – Tam quốc diễn nghĩa)La Quán TrungCủng cố bài học1. Đoạn thơ sau muốn nói đến nhân vật nào trong đoạn trích? Gượng vào hang ổ tạm nương mình Nói rõ anh hùng sợ thất kinh Mượn tiếng sấm vang ra vẻ sợ Tùy cơ ứng biến thật tài tìnhNhân vật Lưu BịTÀO THÁO UỐNG RƯỢU LUẬN ANH HÙNG (Trích hồi 21 – Tam quốc diễn nghĩa)La Quán TrungCủng cố bài học2. “Tài thật! Tài thật! Tài đến thế là cùng! Tiên sư anh Tào Tháo”. (Đôi mắt – Nam Cao). Lời nhận xét trên muốn nói về Tào Tháo? a. Là người thông minh, sắc sảo b. Là người bao dung, độ lượng c. Là người có tài nhưng quỷ quyệt, ma quái d. Là người kiêu ngạo, tự phụcTÀO THÁO UỐNG RƯỢU LUẬN ANH HÙNG (Trích hồi 21 – Tam quốc diễn nghĩa)La Quán TrungHướng dẫn học bài1. Phân tích những điểm khác nhau về tính cách giữa Lưu Bị và Tào Tháo theo bảng sau:2. Chuẩn bị, soạn bài: Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ Nhân vậtSo sánhLưu BịTào TháoTình thếTính cáchĐánh giáAnh hùngGian hùng5CHÂN THÀNH CẢM ƠNCÁC THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH