Giáo án Lịch Sử 7 - Bài 13 : Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII nhà Trần thành lập - THCS Tân Châu

Tuần 12 NS: 19/11/07 Tiết 23 ND: 21/11/07 Bài 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT THẾ KỈ XIII NHÀ TRẦN THÀNH LẬP I. Mục tiêu bài học: 1. Kiến thức : Giúp học sinh nắm được: -Thế kỉ XIII, nhà Trần đã thực hiện nhiều biện pháp tích cực để xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng, phục hồi và phát triển kinh tế. Do đó, quân đội và quốc phòng của Đại Việt thời đó hùng mạnh, kinh tế phát triển. 2. Tư tưởng : - Bồi dưỡng lòng yêu nước, tự hào dân tộc đối với công cuộc xây dựng, củng cố và phát trểin đất nước dưới triều Trần. 3. Kỹ năng : - Tiếp tục bồi dưỡng kĩ năng so sánh. II. Tài liệu- phương tiện dạy học: -H. 27, 28/ SGK. -Bảng phụ. III. Tiến trình dạy học: 1. Ổn định tổ chức lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: 2.1 Bộ máy quan lại thời Trần được tổ chức như thế nào? 2.2 Trình bày nét chính về pháp luật thời Trần? 3. Bài mới: a. Giới thiệu bài mới: Sau khi đã ổn định tình hình xã hội, nhà Trần đã đặt ra nhiệm vụ xây dựng một lực lượng quân đội mạnh và phát triển kinh tế vì đó là việc làm cần thiết để bảo vệ chính quyền mới. Để biết nhà Trần đã thực hiện những biện pháp như thế nào để xây dựng quân đội và phát triển kinh tế . Tiết học hôm nay sẽ giúp các em tìmhiểu. b.Hoạt động tổ chức: - HS đọc mục 1/ 52, 53/ SGK. -H:Quân đội thời Trần được tổ chức như thế nào? Quân các lộ: Ở đồng bằng gọi là chính binh, miền núi gọi là phiên binh. -H: Vì sao nhà Trần chỉ kén chọn những thanh niên khoẻ mạnh ở quê hương họ Trần vào cấm quân? ( Tăng độ tin cậy trong việc bảo vệ triều đình; cấm quân có nhiệm vụ bảo vệ nhà vua, hoàng tộc) -H:Quân đội thờiTrần được tuyển dụng theo chính sách và chủ trương nào? -GV giải thích chủ trương “ quân lính cốt tinh nhuệ” " chú ý về chất lượng và tinh thần đoàn kết. - HS quan sát H.27 . - GV giới thiệu: Đây là hình ảnh thường được trang trí trên nhiều loại đồ dùng hay trên các công trình kiến trúc triều Trần. -H:Cho biết nội dung và ý nghĩa của hình 27 ? -H:Qua đó, em có nhận xét gì về quân đội thời Trần? ( hùng mạnh) -H:Bên cạnh việc xây dựng quân đội, nhà Trần đã làm gì để củng cố quốc phòng? Giải thích: Vì các cuộc ngoại xâm đều thường xuất phát từ mạn Bắc " các vua Trần chú ý bảo vệ vùng biên cương phía Bắc. - GV chuyển ý sang mục 2 -H:Nhà Trần đã làm gì để phục hồi và phát triển kinh tế nông nghiệp? -H:Tên của chức quan nhà Trần đặt để trông coi việc đắp, sửa chữa đê? ( Hà đê sứ) - HS đọc mục chữ nhỏ /SGK/ 53. Giải thích:Điền trang là ruộng đất tư của quý tộc, vương hầu thời Trần do khai hoang mà có , thời Trần ngoài ruộng công , còn có ruộng tư. -H:Em có nhận xét gì về chủ trương phục hồi và phát triển nông nghiệp thời Trần? ( Phù hợp, kịp thời để phục hồi và phát triển nông nghiệp) - HS đọc từ” về TCNbuôn bán tấp nập với thương nhân nước ngoài”. - GV đọc đoạn chữ nhỏ / SGK. - HS quan sát H. 28. Nêu nội dung. GV cho học sinh thảo luận nhóm: -H:Qua tìm hiểu, em có nhận xét gì về thủ công nghiệp và thương nghiệp thời Trần ở thế kỉ XIII? Giảng:Thăng Long vẫn là trung tâm buôn bán của cả nước, bên cạnh hoàng thành đã có 61 phố phường. -Việc buôn bán với thương nhân nước ngoài diễn ra sôi nổi ở: Hội Thống ( Nghệ An); Vân Đồn ( Quảng Ninh) GV cho học sinh thảo luận : - H: Những chủ trương, biện pháp về quân sự quốc phòng và kinh tế cùng với tinh thần cần cù lao động , cần cù sáng tạo của nhân dân ta đã đưa Đại Việt ở thế kỉ XIII trở thành một quốc gia hùng cường, có quân đội và quốc phòng vững mạnh, có nền kinh tế phát triển vững mạnh, có nền kinh tế phát triển. - HS thảo luận. Đại diện trình bày kết quả thảo luận. Đại diện trình bày kết quả thảo luận: - GV nhận xét, kết luận: II. Nhà trần xây dựng quân đội và phát triển kinh tế 1.Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng: a.Quân đội: -Có cấm quân và quân các lộ; làng xã có hương binh. Khi có chiến tranh, còn có quân đội của các vương hầu. -Tiếp tục thực hiện chính sách “ Ngụ binh ư nông” -Chủ trương: “quân lính cốt tinh nhuệ, không cốt đông”. - Quân đội thường xuyên được học binh pháp và luyện tập võ nghệ. b.Củng cố quốc phòng: -Cử các tướng giỏi giữ các vị trí hiểm yếu ở biên giới phía Bắc. -Các vua Trần thường xuyên kiểm tra việc phòng bị ở các nơi này. 2. Phục hồi và phát triển kinh tế a.Nông nghiệp: -Đẩy mạnh khai hoang, đắp đê, nạo vét kênh mương. -Cho phép vương hầu quý tộc dân phiêu tán khai khẩn ruộng hoang, lập điền trang. - Đặt chức Hà đê sứ để trông coi việc đắp đê. Nông nghiệp nhanh chóng phục hồi và phát triển. b.Thủ công nghiệp : Bao gồm: Thủ công nghiệp nhà nước và thủ công nghiệp tư nhân. - Thủ công nghiệp phát triển mạnh: + Nhà nước : Đúc đồng làm giấy + Nhân dân: Đồ gốm, dệt tơ lụa c. Thương nghiệp: - Buôn bán trong và ngoài nước phát triển mạnh. - Đặc biệt: Mở nhiều cửa biển để buôn bán với nước ngoài, Vân Đồn ( Quảng Ninh), Hội Triều ( thanh Hóa) 4. Củng cố bài học: a. Bài tập: 1. Nối các biện pháp( cột bên trái) với mục đích ( cột bên phải) được nhà Trần thực hiện để phát triển nông nghiệp. Biện pháp Mục đích 1. Cho các lộ đắp đê từ đầu nguồn đến cửa biển. 2. Đào sông, nạo vét kênh . 3. Đẩy mạnh công cuộc khai khẩn đất hoang. a. Đảm bảo giao thông tưới tiêu b. Mở rộng diện tích gieo trồng. c. Ngăn chặn lũ lụt Nối 1 với.; Nối 2 với ..; Nối 3 với ..; 2. Tổ chức quân đội thời Trần có gì giống và khác so với thời Lý? b. Kết luận: - Nhà Trần thay nha Lý đã có nhiều biện pháp , chủ trương biện pháp tích cực để xây dựng quân đội và phát triển kinh tế. - Những chủ trương và biện pháp nói trên cùng với tinh thần lao động cần cù sáng tạo của nhân dân ta đã đưa Đại Việt thế kỉ XIII trở thành một quốc gia hùng cường có quân đội mạnh và một nền kinh tế phát triển. 5.Dặn dò: -Học bài, trả lời các câu hỏi trong SGK. -Chuẩn bị bài 14: Ba lần kháng chiến chống xâm lược Mông – Nguyên ( Thế kỉ XIII) I.Cuộc kháng chiến lần thứ nhất chống quân xâm lược Mông Cổ ( 1258) +Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ. +Nhà Trần chuẩn bị và tiến hành kháng chiến như thế nào? +Vẽ lược đồ diễn biến kháng chiến lần thứ nhất chống xâm lược Mông Cổ.