Giáo án Hóa học Lớp 8 - Tuần 19

Tiết 37. BÀI 24. TÍNH CHẤT CỦA OXI I/ MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Biết được: - Tính chất vật lí của oxi: Trạng thái, màu sắc, mùi, tính tan trong nước, tỉ khối so với không khí. - Tính chất hoá học của oxi : oxi là phi kim hoạt động hóa học mạnh đặc biệt ở nhiệt độ cao: tác dụng với hầu hết kim loại (Fe, Cu...), nhiều phi kim (S, P...) và hợp chất (CH4...). Hoá trị của oxi trong các hợp chất thường bằng II. - Sự cần thiết của oxi trong đời sống. 2. Kỹ năng: - Quan sát thí nghiệm hoặc hình ảnh phản ứng của oxi với Fe, S, P, C rút ra được nhận xét về tính chất hoá học của oxi. - Viết được các PTHH. - Tính được thể tích khí oxi (đktc) tham gia hoặc tạo thành trong phản ứng. 3. Thái độ: - Xây dựng lòng tin và tính quyết đoán của HS khi giải quyết vấn đề. - Rèn luyện tính cẩn thận, nghiêm túc trong khoa học. 4. Năng lực cần hướng tới: - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học. - Năng lực tính toán. - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học. - Năng lực tiến hành và quan sát thí nghiệm. - Năng lực vận dung kiến thức hóa học vào cuộc sống. II/ TRỌNG TÂM: - Tính chất hóa học của oxi. III/ CHUẨN BỊ: - GV: Dụng cụ Hoá chất Ống nghiệm, đèn cồn, diêm, lọ tam giác, ống KClO3, MnO2, Pđỏ, bột S, 3 bình dẫn khí, nút cao su. Oxi, 1 ống nghiệm. - HS: bảng nhóm, bài tập về nhà, bài soạn. IV/ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: A. Hoạt động khởi động (?) Oxi có ở đâu? Dựa vào hiểu biết của em hãy nêu vai trò của oxi trong đời sống và sản xuất? B. Hoạt động hình thành kiến thức Hoạt động của giáo viên Học sinh Nội dung Hoạt động 2: Tìm hiểu chung về oxi (?) Trong vỏ Trái đất nguyên tố nào phổ HS thảo KHHH: O biến nhất? Chiếm bao nhiêu phần trăm? luận cặp đôi CTHH: O2 (?) Viết KHHH, CTHH của oxi, nêu PTK, trả lời câu NTK: 16 NTK của oxi? hỏi PTK: 32 (?) Ở dạng đơn chất, khí oxi có nhiều ở đâu? (?) Ở dạng hợp chất nguyên tố oxi có nhiều ở đâu? Hoạt động 3: Tìm hiểu tính chất vật lý của oxi - Yêu cầu HS quan sát lọ đựng khí oxi. HS hoạt I/ Tính chất vật lý (?) Nhận xét màu sắc, trạng thái, mùi vị của động cặp của oxi. khí oxi? (GV hướng dẫn cách ngửi) đôi, quan sát - Oxi là chất khí trả lời không màu, không (?) Giải thích hiện tượng: Vì sao phi công - HS thảo mùi, ít tan trong nước, bay lên cao và các thợ lặn phải đeo bình luận nhóm nặng hơn không khí. oxi? trả lời - Oxi hóa lỏng ở - - Mở rộng: khí oxi duy trì sự sống  giữ 183oC, oxi lỏng có bầu không khí trong lành. màu xanh nhạt. - GV: chuyên chở oxi  hóa lỏng oxi ở -1830C: oxi lỏng màu xanh nhạt. Hoạt động 4: Tìm hiểu tính chất hóa học của oxi - GV: Nói đến tính chất hóa học là khả năng II/ Tính chất hóa học tác dụng với chất khác. 1/ Tác dụng với phi (?) Kể tên một vài phi kim mà em biết? - HS hoạt kim. * Biểu diễn thí nghiệm oxi tác dụng với S. động cá Lấy một ít bột S đốt trong không khí rồi nhân. a. Tác dụng với lưu đưa ngay vào lọ chứa khí oxi. Lưu ý đậy nút - HS hoạt huỳnh tạo ra khí nhanh vì khí sinh ra rất độc. động nhóm sunfurơ. to (?) So sánh hiện tượng S cháy trong không tiến hành S + O2  SO2 khí và trong oxi. Giải thích? lần lượt các Giới thiệu sản phẩm của phản ứng. thí nghiệm, SO2: Lưu huỳnh (?) Viết phương trình hoá học? quan sát, trả đioxit (?) Nhận xét trạng thái của các chất tham lời câu hỏi gia và sản phẩm? trong phiếu - Yêu cầu HS đọc sgk phần thí nghiệm. (chú học tập. b. Với P tạo ý đây là thí nghiệm độc) điphotpho pentaoxit - Biểu diễn thí nghiệm P tác dụng với oxi PTHH: trong không khí và trong oxi nguyên chất. Yêu cầu HS quan sát hiện tượng. to (?) Khi đưa P vào lọ chứa khí oxi có hiện 4P + 5O2  tượng gì? 2P2O5 (?) Đốt P ngoài không khí cho bén lửa rồi đưa vào lọ chứa khí oxi có hiện tượng gì? (?) So sánh sự cháy của P trong không khí và trong oxi? (?) Giới thiệu sản phẩm. Yêu cầu HS viết PTHH? c. Với các phi kim * Mở rộng: ở nhiệt độ cao oxi tác dụng với khác: to nhiều phi kim khác : C, H2, N2. C + O2  CO2 - Nêu bài tập ghi sẵn trong bảng phụ. Hoạt động của giáo viên Học sinh Nội dung Hoạt động 2: Tìm hiểu sự tác dụng của oxi với kim loại * Biểu diễn thí nghiệm đốt dây sắt - HS hoạt động 2. Tác dụng với kim trong khí oxi. nhóm tiến hành loại: (?) Khi chưa đốt dây sắt mà đưa vào thí nghiệm, quan PTHH: to lọ khí oxi có hiện tượng gì không? sát, trả lời các 2O2(k)+3Fe(r)  (?) Nhận xét hiện tượng sau khi cung câu hỏi. Fe3O4(r) cấp một nhiệt độ thích hợp đưa dây sắt vào lọ đựng khí oxi? Viết PTHH? Hoạt động 3: Tìm hiểu sự tác dụng của oxi với hợp chất Khí gas hay còn gọi là khí metan có 3. Tác dụng với hợp công thức hoá học là CH4. chất: t o (?) Khí gas là đơn chất hay hợp chất? CH4(k)+2O2(k)  (?) Khi đốt khí gas có hiện tượng gì? HS thảo luận cặp CO2(k)+2 H2O(h) (?) Vậy chứng tỏ oxi ngoài phản ứng đôi trả lời câu hỏi được với đơn chất còn phản ứng được Kết luận: Khí oxi là với loại chất nào nữa? một đơn chất phi kim - Sản phẩm khi khí gas cháy là khí rất hoạt động, đặc biệt cacbonic và nước. ở nhiệt độ cao. Trong (?) Hãy viết phương trình hoá học? các hợp chất hoá học (?) Rút ra kết luận gì về khí oxi? nguyên tố oxi có hoá trị II. C. Hoạt động luyện tập Yêu cầu học sinh làm bài tập 1/84 SGK. Làm bài tập theo nhóm. 12,4 Yêu cầu học sinh viết phương trình hoá (mol) n 0,4(mol) ; học bài 3/84 SGK. P 31 17 - Hướng dẫn làm bài tập 4/84 SGK. n 0,53(mol) + Bước 1: Tìm số mol của P, số mol của O2 32 t 0 O2 PTHH: 4P + 5O2  2P2O5 + Bước 2: Viết PTHH. n 0,4 nO 0,53 Lập tỉ lệ: P < 2 + Bước 3: Tìm tỉ lệ số mol 4 4 5 5 của photpho và oxi chia cho hệ số. Chất dư là O2 t 0 n nO  ( P so với 2 ). Tỉ lệ nào lớn hơn thì 4P + 5O2 2P2O5 4 5 4mol 5mol 2mol chất đó dư, tính toán dựa vào số mol chất 0,4mol 0,5mol 0,2mol phản ứng hết Số mol O2 còn dư là: 0,53 – 0,5 = + Bước 4: Tính theo yêu cầu đề bài, chú ý 0,03(mol) tính theo số liệu của chất hết. Chất tạo thành là P2O5: - Yêu cầu HS làm bài theo hướng dẫn m 0,2x142 28,4(g) P2O5 D. Hoạt động vận dụng. (?) Cho các chất sau: C, Cu, S, Ag, C2H2, SO2 chất nào tác dụng được với Oxi. Viết PTHH xảy ra. (?) Oxi trong không khí là đơn chất hay hợp chất? Vì sao cá sống được trong nước? (?) Những lĩnh vực hoạt động nào của con người cần thiết phải dùng bình nén oxi để hô hấp? E. Hoạt động tìm tòi, mở rộng. (?) Con người và động vật trong quá trình hô hấp hấp thụ O 2, thở ra khí CO2. Nhiên liệu xăng, dầu trong quá trình đốt cháy cũng cần O2 và thải ra CO2. Như vậy lượng O2 phải mất dần, nhưng trong thực tế hàng nghìn năm nay, tỉ lệ về thể tích của oxi trong không khí luôn luôn xấp xỉ 20%. Em hãy giải thích. V. NHẬN XÉT - RÚT KINH NGHIỆM: . . . . Tiết 38. BÀI 25. SỰ OXI HOÁ - PHẢN ỨNG HOÁ HỢP ỨNG DỤNG CỦA OXI I/ MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Biết được: - Sự oxi hoá là sự tác dụng của oxi với một chất khác. - Khái niệm phản ứng hoá hợp. - Ứng dụng của oxi trong đời sống và sản xuất. 2. Kỹ năng: - Xác định được có sự oxi hoá trong một số hiện tượng thực tế. - Nhận biết được một số phản ứng hoá học cụ thể thuộc loại phản ứng hoá hợp. 3. Thái độ: - Xây dựng lòng tin và tính quyết đoán của HS khi giải quyết vấn đề. - Rèn luyện tính cẩn thận, nghiêm túc trong khoa học. 4. Năng lực cần hướng tới: - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học. - Năng lực tính toán. - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học. - Năng lực vận dung kiến thức hóa học vào cuộc sống. II/ TRỌNG TÂM: - Khái niệm về sự oxi hóa. - Khái niệm về phản ứng hóa hợp. III/ CHUẨN BỊ: - GV: Tranh vẽ ứng dụng của oxi. - HS: Bảng nhóm, bài tập về nhà, bài soạn. IV/ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: A. Hoạt động khởi động: (?) Nêu tính chất hoá học của Oxi? Viết các PTHH để minh hoạ? (?) Dựa vào hiểu biết thực tế, em hãy nêu ứng dụng của oxi? B. Hoạt động hình thành kiến thức: Tìm hiểu về các vấn đề có liên quan đến oxi: Sự oxi hoá là gì? Phản ứng hoá hợp? Ứng dụng của oxi? Hoạt động của giáo viên Học sinh Nội dung Hoạt động 2: Tìm hiểu sự oxi hoá ? Nêu 1 phản ứng hoá học trong đó có - Học sinh hoạt I. Sự oxi hoá. khí oxi tác dụng với đơn chất? động cá nhân VD: to ? Nêu 1 phản ứng hoá học trong đó có trả lời 3Fe + 2O2  Fe3O4 khí oxi tác dụng với hợp chất? - GV: Những phản ứng hoá học trên gọi - Học sinh thảo Sự oxi hoá là sự tác dụng là sự oxi hoá. luận cặp đôi trả của oxi với một chất khác. ? Sự oxi hoá một chất nghĩa là gì? lời câu hỏi. Hoạt động 3: Tìm hiểu phản ứng hoá hợp - GV: Treo bảng phụ có nội dung như II. Phản ứng hoá hợp. bảng trong SGK/85. * Phản ứng hoá hợp là ? Thảo luận nhóm trả lời câu hỏi: Hãy phản ứng hoá học trong nhận xét, ghi số chất phản ứng và số đó chỉ có một chất mới chất sản phẩm trong các phản ứng hoá - Học sinh thảo (sản phẩm) được tạo thành học trong bảng. luận theo nhóm từ hai hay nhiều chất ban - GV: Các phản ứng trên được gọi là và đưa ra câu đầu. phản ứng hoá hợp. trả lời. VD: ? Hãy định nghĩa: phản ứng hoá hợp là Na2O +H2O --> NaOH gì? - GV: Treo bảng phụ có ghi các PTHH. Yêu cầu học sinh hoàn thành và cho biết phản ứng nào xảy ra sự oxi hoá? Phản ứng nào là phản ứng hoá hợp ? a. Mg + O2 --> MgO b. Na2O +H2O --> NaOH c. Fe + O2 --> Fe3O4 d. FeO +HCl --> FeCl2 + H2O - Yêu cầu học sinh làm bài tập 2/87. Hoạt động 4: Tìm hiểu ứng dụng của oxi - Để nghiên cứu ứng dụng của oxi III. Ứng dụng của Oxi. chúng ta sẽ dựa trên những hiểu biết về - Học sinh thảo Khí oxi cần cho: oxi : Tính chất hoá học; Tính chất vật luận theo nhóm 1. Sự hô hấp của người và lí. để tìm ra các động vật - Yêu cầu học sinh thảo luận nêu các ứng dụng của 2. Sự đốt nhiên liệu trong ứng dụng của oxi? oxi dựa vào đời sống và sản xuất. Treo tranh vẽ ứng dụng của oxi. tính chất vật lí (?) Nêu các ứng dụng của oxi? và tính chất hoá (?) Oxi có vai trò gì trong cuộc sống học của oxi. của con người, động vật và thực vật? (?) Trong trường hợp nào người ta phải Học sinh đọc dùng khí oxi trong các bình đặc biệt? phần đọc thêm (?) Hai lĩnh vực quan trọng nhất của oxi để trả lời. là gì? (?) Tại sao người ta không đốt trực tiếp axetilen ngoài không khí? C. Hoạt động luyện tập. (?) Sự oxi hoá là gì? (?) Phản ứng hoá hợp là gì ? (?) Nêu các ứng dụng của oxi? D. Hoạt động vận dụng. (?) Hãy dự đoán hiện tượng xảy ra và giải thích hiện tượng đó khi cho một cây nến đang cháy vào một lọ thủy tinh rồi đậy nút kín. (?) Vì sao khi tắt đèn cồn người ta đạy nắp đèn lại? (?) Tính thể tích khí oxi cần thiết để đốt cháy hoàn toàn khí metan CH4 có trong 1m3 khí chứa 2% tạp chất không cháy. Các thể tích đo ở đktc. E. Hoạt động tìm tòi, mở rộng. Tìm hiểu về đèn xì oxi – axetilen. NHẬN XÉT – RÚT KINH NGHIỆM: . . . .