Giáo án Hóa học Lớp 8 - Tiết 15: Phản ứng hóa học - Năm học 2020-2021 - Trường THCS Ta Gia

Ngày dạy: 8B, C 27/10/2020 8D 29/10/2020 8A 30/10/2020 Tiết 15 - Bài 13: PHẢN ỨNG HÓA HỌC I . MỤC TIÊU 1. Kiến thức: Học sinh biết - Phản ứng hóa học là quá trình biến đổi chất này thành chất khác. - Bản chất của phản ứng hóa học là sự thay đổi về liên kết giữa các nguyên tử, làm cho phân tử này biến đổi thành phân tử khác. - Các điều kiện để phản ứng hóa học xảy ra. - Dấu hiệu nhận biết có phản ứng hóa học xảy ra. 2. Phẩm chất. - Hình thành phẩm chất: có trách nhiệm bảo vệ môi trường tự nhiên. Tự tin tự lập 3. Năng lực. - Hình thành cho hs năng lực: năng lực giải quyết vấn đề, năng lực quan sát, năng lực hoạt động nhóm, năng lực sử dụng công nghệ thông tin. - Năng lực đặc thù: Năng lực vận dụng kiến thức hoá học vào cuộc sống. Năng lực ngôn ngữ hóa học. II.CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: - Mô hình phân tử oxi và hiđrô. 2. Học sinh. : - Học bài cũ, làm bài tập SGK/ 47. - Đọc trước bài mới. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT - Phương pháp: vấn đáp gợi mở, trực quan, hoạt động nhóm. - Kĩ thuật: đặt câu hỏi, thảo luận nhóm IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định lớp - Kiểm tra sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ: - Thế nào là hiện tượng vậy lý, hiện tượng hoá học, nêu ví dụ? - Làm bài tập 2,3 sgk 3. Bài mới Hoạt động 1: Khởi động Gv: Tổ chức học sinh khởi động qua trò chơi “cặp đôi thách đấu” Luật chơi: - 2 học sinh tham gia - Lần lượt từng học sinh sẽ nêu câu hỏi, hs còn lại trả lời ( sau mỗi câu sẽ đổi lại vị trí người hỏi và người trả lời) cho đến khi tìm được hs trả lời sai. - Hs trả lời sai sẽ phải chịu 1 hình phạt do gv đề xuất. Câu hỏi: Lấy ví dụ về hiện tượng hóa học? Gv ghi các ý của hs ra góc bảng Gv nhận xét trong các hiện tượng hoá học có sự biến đổi của các chất, sự biến đổi đó diễn ra theo những quá trình nhất định đó là phản ứng hoá học. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức kỹ năng mới. Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Nội dung kiến thức trọng tâm Hoạt động 1: Định nghĩa phản ứng hóa học. Yêu cầu hs hoạt động cá nhân nhắc lại - Hiện tượng hoá học là gì? Gv như vậy trong hiện tượng hoá học có sự biến đổi chất này thành chất khác --> là phản ứng hoá học KT trình bày 1 phút + Phản ứng hoá học là gì? + Chất bị biến đổi trong phản ứng gọi là gì? Hs: những chất bị biến đổi được gọi là chất tham gia hay chất phản ứng. + Chất mới sinh ra gọi là gì Hs: Những chất sinh ra được gọi là sản phẩm hay chất tạo thành. Trong phản ứng hố học, lượng chất nào tăng dần? lượng chất nào giảm dần? Hs: Trong PƯHH, lượng chất phản ứng giảm dần và lượng chất sản phẩm tăng dần Gv hướng dẫn cách ghi PTHH chữ => muốn viết được PTHH phải xác định được tên các chất tham gia và tên các sản phẩm Nếu có nhiều chất tham gia hoặc sản phẩm thì giữa chúng được ghi bằng dấu (+) Gv hướng đẫn cách đọc + Dấu “+” ở trước phản ứng đọc là “ tác dụng với ” hay “phản ứng với”. + Dấu “+” ở sau phản ứng đọc là “và”. + Dấu “→” đọc là “ tạo thành” hay “tạo ra”. + Dấu “→” (nếu có1 chất phản ứng) đọc là “ phân huỷ thành”. I. Định nghĩa Phản ứng hoá học là quá trình biến đổi từ chất này thành chất khác. Trong đó : + Chất bị biến đổi được gọi là chất tham gia hay chất phản ứng. + Chất sinh ra được gọi là sản phẩm hay chất tạo thành. Phương trình chữ của phản ứng hố học - Tên các chất phản ứng → Tên các sản phẩm VD: lưu huỳnh + sắt --> sắt (II) sunfua Gọi hs đọc PTHH Yêu cầu hs hoạt động cặp đôi trả lời câu hỏi: Ví dụ 1: Nhôm + Oxi → Nhôm oxit Ví dụ 2: Canxi cacbonat → Canxi oxit + khí cacbonic Hoạt động 2: Diễn biến của phản ứng hóa học. Yêu cầu hs n/c SGK hoạt động cá nhân trả lời câu hỏi: - Phân tử là gì? Hs liên hệ kiến thức cũ trả lời Gv: Khi các chất phản ứng chính là các phân tử phản ứng với nhau Gv dùng mô hình phân tử rỗng biểu diễn phản ứng của hidro với oxi , treo tranh H25 Yêu cầu hs n/c SGK hoạt động hoàn thành bảng; - Hs thảo luận nhóm câu hỏi - Đại diện nhóm trình bày. Các nhóm khác nhận xét, bổ sung - Gv nhận xét và chốt kiến thức. - Nhận xét liên kết giữa các phân tử trước trong và sau PƯ? Hs: có thay đổi So sánh số phân tử trước trong và sau phản ứng? Hs: có thay đổi. Trước pư 2H2, 1O2. Sau pư 2H2O KT trình bày 1 phút - Bản chất của phản ứng hoá học? Hs: là sự thay đổi liên kết giữa các nguyên tử Gv nhận xét, chốt kết luận Hoạt động 3: Điều kiện xảy ra phản ứng hóa học. Gv làm thí nghiệm: cho 1 mảnh kẽm vào dung dịch HCl -> quan sát. Các nhóm học sinh quan sát -> nhận xét - Có bọt khí. - Miếng kèm nhỏ dần. II. Diễn biến của phản ứng hóa học. Kết luận: Trong phản ứng hố học chỉ cĩ liên kết giữa các nguyên tử thay đổi làm cho phân tử này biến đổi thành phân tử khác. III. Điều kiện xảy ra phản ứng hóa học. Để phản ứng hóa học xảy ra nhanh hơn cần: - Các chất phản ứng phải tiếp xúc với nhau - Cần đun nóng đến một nhiệt độ Học sinh => rút ra kết luận điều kiện phản ứng KT trình bày 1 phút ? Muốn phản ứng hoá học xảy ra, nhất thiết phải có điều kiện gì? Hs: Các chất phản ứng phải tiếp xúc với nhau Giáo viên: bề mặt tiếp xúc càng lớn phản ứng xảy ra càng nhanh Liên hệ thực tế việc chẻ củi nhỏ cháy nhanh, thanh nhỏ dể nhóm. - Nếu để than trong không khí có tự bốc cháy không ? Hs : liên hệ thực tế trả lời: than ko tự bốc cháy , muốn cháy phải nhóm -> điều kiện PƯ Giáo viên: liên hệ quá trình chuyển hoá từ bột sang rượu cần điều kiện gì ? Hs: để tinh bột chuyển thành rượu cần quá trình ủ men Gv: Men rượu chính là chất xúc tác. Chất xúc tác là chất kích thích cho phản ứng xảy ra nhanh hơn nhưng không biến đổi sau khi phản ứng kết thúc Yêu cầu hs hoạt động cặp đôi trả lời câu hỏi: => Phản ứng hoá học xảy ra cần những điều kiện gì ? Hs tổng hợp rút ra kết luận Giáo viên nhận xét, chốt kết luận chung. Hoạt động 4: Làm thế nào để nhận biết phản ứng hóa học xảy ra. - GV cho học sinh nghiên cứu SGK trả lời câu hỏi. - Làm thế nào để nhận biết được có phản ứng hoá học xảy ra ? Hs: Dựa vào đặc điểm có chất mới xuất hiện có tính chất khác chất phản ứng - Dựa vào dấu hiệu nào để biết có chất mới xuất hiện ? Hs: - Màu sắc, mùi vị Tính tan. Trạng thái. nào đó - Một số phản ứng cần có mặt chất xúc tác. IV. Làm thế nào để nhận biết phản ứng hóa học xảy ra. + Dựa vào đặc điểm có chất mới xuất hiện có tính chất khác chất phản ứng + Dấu hiệu nhận biết - Màu sắc, mùi vị - Tính tan. - Trạng thái. - Phát sáng - Toả nhiệt Phát sáng. Toả nhiệt Giáo viên nhận xét, chốt kết luận chung Hoạt động 3: Luyện tập. - Phản ứng hóa học là gì? - Điều kiện nào để phản ứng hóa học xảy ra? - Theo em khi chất phản ứng thì hạt vi mô nào thay đổi? + Hãy đọc phương trình chữ của các phản ứng hoá học sau: a/ Sắt + lưu huỳnh → Sắt (II) sunfua b/ Rượu etylic + oxi → Cacbonic + nước c/ Canxicacbonat → Canxi oxit + Cacbonic d/ Hiđro + oxi → Nước - Làm bài tập: điền từ hoặc cụm từ thích hợp vào chỗ trống trong các câu sau: - là quá trình làm biến đổi chất này thành chất khác. Chất biến đổi trong phản ứng gọi là , còn mới sinh ra là . - Trong quá trình phản ứng, lượng giảm dần, còn lượng tăng dần. Hoạt động 4: Vận dụng. Viết phương trình chữ của các phản ứng hóa học trong các quá trình biến đổi sau: a. Đốt cồn trong không khí tạo thành khí cacbonic và nước. b. Đốt bột nhôm trong không khí, tạo thành nhôm oxit. c. Điện phân nước, thu được khí hiđro và oxi. Hoạt động 5: Tìm tòi mở rộng, phát triển ý tưởng sáng tạo. Đọc mục: Em có biết Tìm hiểu bản chất của phản ứng hóa học V. HƯỚNG DẪN CHUẨN BỊ BÀI HỌC TIẾT SAU Học bài cũ, soạn trước phần tiếp theo. Làm bài tập 1,2,3 SGK