Giáo án Địa lí Lớp 7 - Tiết 31 đến 33 - Năm học 2019-2020 - Trường PTDTBT THCS Tà Mung

Ngày giảng: 22/11/2019(7A1) Tiết 31- Bài 30 : KINH TẾ CHÂU PHI I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: - HS trình bày và giải thích được (ở mức độ đơn giản) đặc điểm kinh tế chung của châu Phi. - HS Hiểu được các hoạt động công nghiệp và nông nghiệp với kĩ thuật lạc hậu của châu Phi đã có tác động xấu đến môi trường. 2. Kĩ năng: - Sử dụng bản đồ, lược đồ kinh tế để hiểu đặc điểm kinh tế của châu Phi. - Phân tích mối quan hệ giữa hoạt động kT của con người với môi trường ở châu Phi. - Rèn kĩ năng đọc và phân tích lược đồ để hiểu rõ sự phân bố các ngành nông nghiệp và công nghiệp ở châu Phi. 3. Thái độ: Ủng hộ các hoạt động kinh tế. 4. Năng lực - Năng lực chung: Sống có tinh thần trách nhiệm , tự chủ , tự tin - Năng lực đặc thù: Giải quyết vấn đề, hợp tác, sử dụng ngôn ngữ, tư duy tổng hợp, sử dụng bản đồ II. CHUẨN BỊ 1. GV: - Bản đồ nông nghiệp, công nghiệp châu Phi. - Một số hình ảnh về trồng trọt, chăn nuôi ở châu Phi 2. HS: Đọc sgk, trả lời câu hỏi tìm hiểu bài III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT 1. Phương pháp: Trực quan, vấn đáp, gợi mở, phân tích, luyện tập thực hành, hoạt động nhóm 2. Kĩ thuật: Đặt câu hỏi, nghe nhìn, giao nv nhóm IV.TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Trong giờ ? Nhận xét chung ntn về sự phân bố dân cư châu Phi 3. Bài mới - HOẠT ĐỘNG 1 : Khởi động - HS tập làm MC để giới thiệu về TN Châu Phi . GV nhận xét, dẫn vào bài mới - HOẠT ĐỘNG 2 : Hình thành kiến thức, kĩ năng mới HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG * HĐ1: Nhóm – 20 phút - HĐ cá nhân: HS quan sát, đọc kí hiệu trên lược đồ - HĐ nhóm: GV tổ chức cho hs thảo luận nhóm( 6 nhóm) tìm hiểu đặc điểm ngành 1.Nông nghiệp a. Trồng trọt trồng trọt của châu Phi: - GV giao nv ghi trong phiếu học tập - Kể tên, nơi phân bố, đặc điểm phát triển của các cây công nghiệp của châu Phi? - Kể tên, nơi phân bố, đặc điểm phát triển của các cây ăn quả của châu Phi? - Kể tên, nơi phân bố, đặc điểm phát triển của các cây lương thực của châu Phi? - Mỗi cá nhân tự tìm hiểu 2p - Cả nhóm thực hiện nhiệm vụ - Đại diện nhóm báo cáo - Các nhóm khác nhận xét bổ sung. - GV nhận xét, chốt kiến thức theo bảng sau: Các loại cây Tình hình phát triển Nơi phân bố Cây CN nhiệt đới Cà phê, ca cao, cọ dầu, lạc, cao su, bông, thuốc lá, chè,... - Chiếm tỉ trọng lớn. - Trồng trong các đồn điền với quy mô lớn, theo hướng chuyên môn hóa. - Mục đích: XK - Ca cao: ven biển phía bắc vịnh ghi-nê - Cà phê: phía tây, phía đông châu Phi - Cọ dầu: ven vịnh Ghi-nê, BĐ Mô-dăm- bích Cây ăn quả cận nhiệt Nho, ô liu, cam, chanh, chuối - Tỉ trọng nhỏ Môi trường Địa Trung Hải ở cực bắc, cực Nam châu Phi. Cây lương thực Lúa mì, ngô, lúa gạo, kê - Chiếm tỉ trọng nhỏ trong cơ cấu cây trồng - Chủ yếu canh tác nương rẫy, kĩ thuật lạc hậu, chủ yếu dựa vào sức người - Sản lượng rất thấp - Lúa mì, ngô: CH Nam Phi, các nước ven ĐTH. - Lúa gạo: Ai Cập - HĐ chung cả lớp ? Qua đây, em nhận thấy đâu là cây trồng phát triển mạnh nhất ở châu Phi? - Trao đổi cặp đôi ? Kể tên các vật nuôi chính của châu Phi? ? Nêu sự phân bố của các con vật nuôi? - HS kể tên. - HS xác định: - HĐ chung cả lớp ? Nhận xét chung về sự phát triển chăn nuôi ở châu Phi? -> Cây CN nhiệt đới pt mạnh nhất, chiếm tỉ trọng cao trong cơ cấu ngành trồng trọt b) Chăn nuôi: - Cừu, dê: chăn thả theo đàn với qui mô lớn ở đồng cỏ, cao nguyên, vùng bán hoang mạc - Lợn: Trung Phi, Nam Phi - Bò: Ê-ti-ô-pi-a, Ni-giê-ri-a, ... -> Chăn nuôi kém phát triển, phụ thuộc nhiều vào tự nhiên. * Tích môi trường: - Phân tích tác động của sx nông nghiệp châu Phi tới môi trường? GV giáo dục yt bảo vệ MT cho hs - Hình thức canh tác nương rẫy của nông dân châu Phi với nạn phá rừng làm nương rẫy đã tác động tiêu cực đến MT... * HĐ 2: Cặp bàn – 20 phút - HĐ cá nhân: HS quan sát, đọc kí hiệu trên lược đồ - HĐ nhóm: (5p) - GV tổ chức cho hs thảo luận nhóm( 6 nhóm) tìm hiểu đặc điểm ngành trồng trọt của châu Phi: - GV giao nv ghi trong phiếu học tập ? Dựa vào kiến thức đã học, cho biết Châu Phi có những tiềm năng nào để pt CN? ? Kể tên những ngành CN Châu Phi? - Mỗi cá nhân tự tìm hiểu 2p - Cả nhóm thực hiện nhiệm vụ - Đại diện nhóm báo cáo - Các nhóm nhận xét, bổ sung. - GV nhận xét, chốt kt - HĐ chung cả lớp - 1 HS lên bảng xđ trên lược đồ phân bố của các ngành CN ở CP? ? Nhận xét về cơ cấu ngành CN của CP? ? Đâu là ngành CN quan trọng nhất của CP? * Tích môi trường: - Với việc đẩy mạnh khai thác ks để phục vụ XK, môi trường ở CP đã bị ảnh hưởng ntn? * Hậu quả: cạn kiệt nguồn tài nguyên, phá hủy nhanh chóng môi trường tự nhiên (đặc biệt là đất và bề mặt địa hình) GV liên hệ với VN. - Trao đôỉ cặp đôi trình bày trước lớp: ? Đọc bảng thống kê trang 96, cho biết giá trị sản lượng CN của CP chiếm bao . 2. Công nghiệp: - Tiềm năng: CP có nguồn khoáng sản phong phú: dầu mỏ, khí đốt, vàng, kim cương, sắt, đồng, mangan,... - Các ngành CN: + CN khai khoáng truyền thống: Nam Phi, Công gô, An-ghê-ri. + Luyện kim màu: Nam Phi, Dăm- bi-a + Cơ khí: N.Phi, Ai Cập, An-ghê-ri + Lọc dầu: Li-bi, An-ghê-ri, Ma-rốc -> Cơ cấu CN chưa đa dạng, trong đó, CN khai khoáng để XK có vai trò quan trọng nhất. nhiêu % thế giới? ? Từ đó nhận xét trình độ phát triển CN của châu Phi? - Dựa vào kênh chữ sgk và bảng thống kê, cho biết quốc gia nào có nền CN pt nhất? - HĐ chung cả lớp ? Nguyên nhân nào kìm hãm sự pt CN, KT của hầu hết các nước châu Phi? - Thiếu l.đ chuyên môn, kĩ thuật, dân trí thấp, thiếu vốn. Cơ sở vật chất lạc hậu, thiên nhiên khắc nghiệt,... ? Từ đây, em có đánh giá chung ntn về nền kinh tế châu Phi? - Giá trị sx CN chiếm 2 % thế giới (rất thấp) -> CN Châu Phi chậm phát triển - CN châu Phi có 3khu vực có trình đồ pt CN khác nhau. - CH Nam Phi có nền CN pt mạnh mẽ nhất. → Nền KT CP pt theo hướng chuyên môn hóa phiến diện, chưa đa dạng, chưa đồng đều. Nhiều nước KT còn lạc hậu - HOẠT ĐỘNG 3 : Luyện tập - Một vài HS lên bảng chỉ trên lược đồ nơi phân bố, đặc điểm phát triển của các cây lương thực của châu Phi? - HOẠT ĐỘNG 4 : Vận dụng ? Những loại cây công nghiệp – cây ăn quả- cây lương thực ở Châu Phi có trồng được ở Việt Nam hay không ? Vì sao ? - HOẠT ĐỘNG 5 : Mở rộng, bổ sung, phát triển ý tưởng sáng tạo * Tìm hiểu về nền kinh tế Châu Phi. * Sưu tầm tranh ảnh về các HĐ kt Châu Phi V. HƯỚNG DẪN CHUẨN BỊ TIẾT SAU * Chuẩn bị bài 31: “Kinh tế châu Phi (Tiếp)”: đọc bài, trả lời CH tìm hiểu bài. Ngày giảng: (7A3) 30/11/2019 Tiết 33 - Bài 32: CÁC KHU VỰC CHÂU PHI I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Trình bày và giải thích (ở mức độ đơn giản) những đặc điểm nổi bật về tự nhiên, dân cư, kinh tế của các khu vực Bắc Phi, Trung Phi. - Biết hoạt động kinh tế của các quốc gia ở Trung Phi đã làm cho đất nhanh chóng bị thoái hóa và suy giảm diện tích rừng. 2. Kĩ năng - Sử dụng các bản đồ, lược đồ dân cư, kinh tế để hiểu và trình bày đặc điểm dân cư, kinh tế các khu vực ở Châu Phi. 3. Thái độ - HS tự giác, tích cực trong giờ học. 4. Định hướng năng lực a, Năng lực chung - Năng lực giải quyết vấn đề, giao tiếp, hợp tác b, Năng lực đặc thù - Sử dụng bản đồ, tranh ảnh. II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên - Bản đồ tự nhiên châu Phi. - Lược đồ ba khu vực kinh tế châu Phi. 2. Học sinh - SGK, đồ dùng học tập III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT 1. Phương pháp - Hoạt động nhóm, vấn đáp, trực quan, ... 2. Kỹ thuật - Đặt câu hỏi, thảo luận nhóm, động não, đặt câu hỏi mở IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ 3. Bài mới Hoạt động 1: Khởi động - Châu Phi có trình độ phát triển kinh tế không đồng đều, có thể phân chia châu Phi thành 3 khu vực với tất cả những nét đặc trưng, khái quát về tự nhiên, về kinh tế- xã hội là Bắc Phi, Trung Phi và Nam Phi. Bài học này ta tìm hiểu đặc điểm cơ bản của thiên nhiên và đặc trưng kinh tế chung của khu vực Bắc Phi và Trung Phi. Hoạt động 2: Kiến thức, kỹ năng mới Hoạt động của GV và HS Nội dung GV treo bản đồ tự nhiên Châu Phi kết hợp với lược đồ H32.1SGK: ? Xác định giới hạn , vị trí ba khu vực của Châu Phi HS xác định , GV nhận xét. ? Các khu vực Châu Phi nằm trong môi trường khí hậu gì - HS: nêu theo hiểu biết Hoạt động 1: Khu vực Bắc Phi - Quan sát bản đồ tự nhiên kết hợp lược đồ 32.1 SGK Cho biết: ? Bắc Phi có mấy miền địa hình? Đặc điểm của mỗi miền địa hình. - HS: 2 miền : Phía Bắc là dãy At lát, Phía Nam là hoang mạc Xahara. ? Mỗi miền địa hình có khí hậu như thế nào. - Phía Bắc: Địa Trung Hải - Phía Nam: Nhiệt đới ? Với đặc điểm khí hậu như vậy thì thảm thực vật ở đây phát triển ra sao. - HS: trả lời - GV kết luận. ? Quan sát H32.1, nêu tên các nước ở khu vực Bắc Phi. ( 11 nước: MaRốc, Tuyniđi, Xarauy, Môritani, Angiêri, Libi, Nigiê, Sat, AiCập, Mali, Xuđăng) ? Dân cư Bắc Phi thuộc chủng tộc nào? Chủ yếu là người gì. - HS: Trả lời - GV nhận xét. ? Ngày nay nền kinh tế các nước phát triển như thế nào. - HS: Nền kinh tế tương đối phát triển chủ yếu dựa vào ngành dầu khí và du lịch. ? Tại sao hiện nay Xahara lại xuất hiện các khu đô thị. - HS: Công trình chế biến dầu mỏ ? Quan sát lược đồ kinh tế kể tên 1 số cây trồng ở Bắc Phi. Châu Phi có 3 khu vực : • Khu vực Bắc Phi • Khu vực Trung Phi • Khu vực Nam Phi 1. Khu vực Bắc Phi a. Khái quát tự nhiên - Thiên nhiên thay đổi từ ven biển phía tây bắc vào nội địa theo sự thay đổi của lượng mưa.Hoang mạc Xa- ha-ra – hoang mạc nhiệt đới lớn nhất thế giới: - Khí hậu rất khô và nóng. b. Khái quát kinh tế –xã hội - Dân cư chủ yếu là người ẢRập và Bécbe (thuộc chủng tộc Ơrôpêôit) theo đạo Hồi. - Nền kinh tế tương đối phát triển chủ yếu dựa vào ngành dầu khí và du lịch. - HS: Trả lời - Gv nhận xét. ? Tại sao cây trồng có sự khác nhau giữa các vùng như vậy. - GV có thể cho HS xem 1 số hình ảnh của các dân tộc và lễ hội ở Bắc Phi. Hoạt động 2: Khu vực Trung Phi - GV tiếp tục cho HS quan sát bản đồ tự nhiên Châu Phi : ? Khu vực Trung Phi gồm những miền địa hình nào? Xác định vị trí của chúng trên bản đồ. - GV yêu cầu HS đọc phần kênh chữ để minh họa và hiểu thêm về đặc điểm tự nhiên của 2 môi trường này. - GV cho HS xác định trên bản đồ vị trí sông Cônggô và bồn địa Cônggô. ? Các vùng tiếp giáp hoang mạc Xahara, Calahari có lượng mưa như thế nào. ? Tại sao phía Đông , địa hình lại được nâng cao. - HS: Kênia 520m, Kilimangiarô 5900m - GV: chia nhóm thảo luận các câu hỏi:(4 nhóm – 5 phút) ? Dựa vào H31,1, nêu tên các nước ở khu vực Trung Phi. ? Dân cư Trung Phi thuộc chủng tộc nào? Chủ yếu là người gì - HS: Nêu kết quả - HSTL, GV nhận xét và kết luận. - GV: Tổng kết- Kết luận chung - Do có sự thay đổi khí hậu từ Bắc xuống Nam nên cơ cấu cây trồng có sự khác nhau giữa các vùng. 2. Khu vực Trung Phi a. Khái quát tự nhiên - Có sự khác nhau giữa phía tây và phía đông: + Phía Tây là các bồn địa, gồm 2 môi trường tự nhiên khác nhau: ▪ Môi trường xích đạo ẩm ▪ Môi trường nhiệt đới + Phía Đông là sơn nguyên, đây là bộ phận cao nhất Châu Phi có khí hậu gió mùa xích đạo. Hoạt động 3: Luyện tập - Qua bài học em hãy so sánh sự khác nhau về tự nhiên và kinh tế giữa hai khu vực Bắc Phi và Trung Phi? Hoạt động 4: Vận dụng ? Hãy liên hệ tới hoạt động xuất- nhập khẩu và vấn đề đô thị hóa ở VN? Hoạt động 5: Mở rộng, bổ sung - Tìm hiểu về kinh tế của châu Phi V. HƯỚNG DẪN CHUẨN BỊ BÀI SAU - Chuẩn bị bài 32: “Các khu vực châu Phi”: đọc bài, trả lời CH tìm hiểu bài, tìm hiểu về vấn đề tự nhiên – KT XH.