Giáo án Đại số (nâng cao) 10 - Trường THPT Hậu Lộc 4 - Tiết 76 đến tiết 84

Ngµy 20. th¸ng 02 n¨m 2010 Ch­¬ng VI Gãc l­îng gi¸c vµ c«ng thøc l­îng gi¸c TiÕt thø 76 - 77: § 1 . Gãc vµ cung l­îng gi¸c I. Môc tiªu: Qua bµi nµy gióp HS 1. VÒ kiÕn thøc: - HiÓu râ sè ®o ®é, sè ®o radian cña cung trßn vµ gãc, ®é dµi cung trªn ®­êng trßn (h×nh häc). - HiÓu ®­îc kh¸i niÖm gãc vµ cung l­îng gi¸c, sè ®o cña gãc vµ cung l­îng gi¸c, ®­êng trßn ®Þnh h­íng. - HiÓu ®­îc hÖ thøc Sa- L¬ cho c¸c cung vµ gãc l­îng gi¸c. 2. VÒ kü n¨ng : - BiÕt ®æi sè ®o ®é sang sè ®o radian vµ ng­îc l¹i. BiÕt tÝnh ®é dµi cung trßn (h×nh häc). - Sö dông ®­îc hÖ thøc Sa- L¬ II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS 1. Häc sinh: Kh¸i niÖm vÒ gãc gi÷a 2 tia chung gèc, ®å dïng häc tËp: th­íc kÎ, bót ch×, com pa 2. Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, phiÕu häc tËp, b¶ng kÕt qu¶ mçi ho¹t ®éng, ®å dïng d¹y häc m« pháng ®ång hå kim quay, mét vµnh trßn, 1 sîi d©y. III. Ph­¬ng ph¸p: Gîi më, vÊn ®¸p ®an xen ho¹t ®éng IV. TiÕn hµnh d¹y häc: 1. §¬n vÞ ®o gãc vµ cung, ®é dµi cña cung trßn a) §é Ho¹t ®éng 1: Ho¹t ®éng dÉn ®Õn sè ®o vµ c«ng thøc tÝnh ®é dµi cung trßn theo ®¬n vÞ ®é. Gi¸o viªn Häc sinh - GV ®Æt vÊn ®Ò ®­a ra kh¸i niÖm ®é vµ c«ng thøc tÝnh cung trßn b¸n kÝnh R. - GV ®­a ra VD1 (sgk) ®Ó gi¶i thÝch thªm cho HS hiÓu. - GV ®­a ra c©u hái: ? Mét h¶i lý lµ ®é dµi cung trßn xÝch ®¹o cã sè ®o ()0 = 1’ BiÕt ®é dµi xÝch ®¹o lµ 40.000km H : Mét h¶i lý dµi bao nhiªu km? - HS theo dâi vµ hiÓu ®­îc r»ng: NÕu chia ®­êng trßn thµnh 360 phÇn b»ng nhau th× mâi cung nµy cã ®é dµi b»ng vµ cã sè ®o b»ng 10, gãc ë t©m ch¾n mçi cung ®ã cã sè ®o b»ng 10 - Cung trßn b¸n kÝnh R cã sè ®o a0 (0 a0 < 3600) th× cã ®é dµi lµ: - HS nghe c©u hái, suy nghÜ vµ tr¶ lêi c©u hái. Mét h¶i lý b»ng: (km) b) Radian . Ho¹t ®éng 2: Ho¹t ®éng dÉn ®Õn sè ®o Radian vµ sè ®o cung b»ng Radian. Gi¸o viªn Häc sinh - GV ®Æt vÊn ®Ò ®­a ®Õn viÖc ®­a ra ®¬n vÞ ®o Radian. §¬n vÞ nµy tá ra thuËn lîi khi tÝnh to¸n. - Kh¸i niÖm ra ®Þnh nghÜa cung cã sè ®o 1 radian vµ gãc cã sè ®o 1 radian. §Þnh nghÜa (Sgk) - GV ®­a ra c©u hái (H2 trong Sgk) Ho¹t ®éng thÓ hiÖn ë H2 nh»m cñng cè thªm trùc gi¸c vÒ ®é dµi cung trßn vµ nhÊn m¹nh thªm kh¸i niÖm radian. Nã cßn gîi vÊn ®Ò sang sè ®o ®é. - GV dÉn d¾t HS ®Õn c«ng thøc tÝnh cung trßn theo sè ®o radian. - HS theo dâi, ghi nhËn kiÕn thøc - HS ®äc - hiÓu ®Þnh nghÜa. - HS tr¶ lêi c©u hái ë H2 - HS hiÓu ®­îc c«ng thøc tÝnh cung trßn theo radian : l = a . R Ho¹t ®éng3: Ho¹t ®éng dÉn ®Õn viÖc chuyÓn ®æi sè ®o ®é vµ sè radian cña mét sè cung trßn. Gi¸o viªn Häc sinh - GV ®Æt vÊn ®Ò xuÊt ph¸t tõ c«ng thøc tÝnh cung trßn theo ®é vµ radian dÉn d¾t HS ®Õn viÖc quy ®æi tõ ®é sang radian vµ ng­îc l¹i. - GV nªu chó ý (sgk) - §­a ra b¶ng chuyÓn ®æi sè ®o vµ sè ®o radian cña 1 cung trßn (b¶ng phô) vµ nªu tÇm quan träng cña nã, yªu cÇu HS ph¶i häc thuéc. - HS tr¶ lêi c¸c c©u hái c¶u GV ®Ó ®i ®Õn kÕt luËn. 1rad = 10 = 0,0175rad - HS ghi nhí chó ý - KÎ b¶ng chuyÓn ®æi sè ®o ®é vµ sè ®o radian cña 1 cung trßn 2. Gãc vµ cung l­îng gi¸c a) Kh¸i niÖm gãc l­îng gi¸c vµ sè ®o cña chóng Ho¹t ®éng 4: Ho¹t ®éng dÉn ®Õn kh¸i niÖm gãc l­îng gi¸c. Gi¸o viªn Häc sinh - GV ®Æt vÊn ®Ò, m« t¶ trªn h×nh vÏ viÖc quay tia Om quanh ®iÓm 0 theo 1 chiÒu nhÊt ®Þnh., tõ ®ã dÉn ®Õn kh¸i niÖm gãc l­îng gi¸c (sgk) - HS theo dâi, ghi nhËn kiÕn thøc vµ tr¶ lêi c©u hái cña GV nªu ra. Ho¹t ®éng 5: Ho¹t ®éng dÉn ®Õn sè ®o gãc l­îng gi¸c. Gi¸o viªn Häc sinh - GV ®­a ra VD2 (sgk) m« t¶ chiÒu quay cña tia Om theo 1 chiÒu nhÊt ®Þnh vµ sè lÇn quay ®Ó HS theo dâi vµ ®­a ra x©u hái ®Ó HS tr¶ lêi, sau ®ã GV gi¶i thÝch cho HS hiÓu. - Trªn c¬ së ®ã GV yªu cÇu HS thùc hiÖn H3 (sgk) - Tõ ®ã GV tæng qu¸t lªn, ghi vµo b¶ng (hoÆc chiÕu lªn mµn h×nh) - sgk - HS theo dâi dùa vµo chiÒu quay vµ sè lÇn quay cña tia Om ®Ó t×m ra sè ®o cña gãc trªn h×nh 6.3a) vµ 6.4b) - HS tr¶ lêi H3 Hai gãc cßn l¹i cã sè ®o: vµ - HS ghi phÇn tæng qu¸t (sgk) vµ ghi nhí Ho¹t ®éng 6: Ho¹t ®éng cñng cè c¸ch t×m sè ®o gãc l­îng gi¸c. Gi¸o viªn Häc sinh - §­a ra VD3 (sgk) gi¶i thÝch cho HS hiÓu - §­a ra chó ý (sgk) - §­a ra BT d­íi d¹ng phiÕu häc tËp. Bµi tËp: Coi kim giê ®ång hå lµ tia Ou, kim phót lµ tia Ov. H·y t×m sè ®o cña gãc l­îng gi¸c (Ou, Ov) khi ®ång chØ 3 giê. - Chia nhãm häc tËp (4 nhãm) - Giao nhiÖm vô cho c¸c nhãm - Theo dâi ho¹t ®éng cña HS, gîi ý (nÕu cÇn) - NhËn xÐt chÝnh x¸c kÕt qu¶ - HS theo dâi vµ ghi nhËn kiÕn thøc - HS nhËn phiÕu häc tËp - §éc lËp tiÕn hµnh lµm bµi theo nhãm - §¹i diÖn nhãm th«ng b¸o kÕt qu¶ - §¹i diÖn nhãm kh¸c xÐt - §¸p sè theo thø tù lµ: ( k) b. Kh¸i niÖm cung l­îng gi¸c vµ sè ®o cña chóng Ho¹t ®éng 4: Ho¹t ®éng dÉn ®Õn kh¸i niÖm ®­êng trßn ®Þnh h­íng, cung LG Gi¸o viªn Häc sinh - Gv vÏ 1 ®­êng trßn t©m O, b¸n kÝnh R. XÐt tia Om c¾t ®­êng trßn t¹i M. Cho tia Om quay quanh O. Tõ ®ã dÉn d¾t kh¸i niÖm ®­êng trßn ®Þnh h­íng. - Trªn c¬ së ®­êng trßn ®Þnh h­íng GV ®­a ra kh¸i niÖm cung l­îng gi¸c vµ c¸ch ký hiÖu cung l­îng gi¸c. - HS theo dâi, ghi nhËn kiÕn thøc Ho¹t ®éng 8: Ho¹t ®éng dÉn ®Õn sè ®o cung l­îng gi¸c. Gi¸o viªn Häc sinh - GV ®Æt vÊn ®Ò nªu mèi quan hÖ gi÷a sè ®o gãc l­îng gi¸c vµ cung l­îng gi¸c cã cïng mót ®Çu vµ mót cuèi - Tõ ®ã dÉn ®Õn kÕt luËn (sgk) - HS theo dâi ghi nhËn kiÕn thøc Ho¹t ®éng 9: Ho¹t ®éng dÉn ®Õn hÖ thøc sa l¬ Gi¸o viªn Häc sinh - GV ®­a ra c©u hái: ? Nªu hÖ thøc Sa l¬ vÒ ®é dµi ®¹i sè - Tõ hÖ thøc Sa l¬ vÒ ®é dµi ®¹i sè ta cã hÖ thøc Sal¬ vÒ sè ®o cña gãc LG. Víi ba tia tuú ý Ou, Ov, O w ta cã: S® ( Ou, Ov ) + S®( Ov, Ow ) = S® ( Ou, Ov ) + k2( kZ ) tõ ®ã suy ra: Víi 3 tia tuú ý Ox, Ou, Ov ta cã: S® ( Ou, Ov ) = S®( Ov, Ox ) - S® ( Ou, Ox ) + k2( kZ ) Trªn c¬ së ®ã ta còng cã hÖ thøc Sal¬ ®èi víi c¸c cung l­îng gi¸c.(Sgk) - HS tr¶ lêi: Víi 3 ®iÓm ABC tuú ý trªn trôc sè, ta lu«n cã hÖ thøc Sal¬ vÒ ®é dµi ®¹i sè: - HS theo dâi, ghi nhËn kiÕn thøc, hiÓu râ hÖ thøc Sal¬ vÒ sè ®o cña gãc l­îng gi¸c. Ho¹t ®éng10: Ho¹t ®éng cñng cè hÖ thøc Sal¬ ®èi víi gãc l­îng gi¸c Gi¸o viªn Häc sinh - GV ®­a ra VD: Cho gãc l­îng gi¸c (Ox, Ou) cã sè ®o vµ 1 gãc l­îng gi¸c (Ox, Ov) cã sè ®o . TÝnh sè ®o cña mäi gãc l­îng gi¸c (Ov, Ou) ? Gäi HS tr¶ lêi - HS tr¶ lêi c©u hái cña GV KÕt qu¶ S® ( Ou, Ov ) = S®( Ox, Ov ) - S® ( Ox, Ou ) + k2 = ( k,lZ ) Ho¹t ®éng11: Ho¹t ®éng cñng toµn bµi vµ ra bµi tËp vÒ nhµ - GV hÖ thèng toµn bµi - Kh¾c s©u kiÕn thøc träng t©m - Ra bµi tËp VN: Tõ bµi 1 - 13 (SGK trang 190, 191. 1921) Ngµy 26 th¸ng 02. n¨m 2010 TiÕt thø 78: LuyÖn tËp vÒ Gãc vµ cung l­îng gi¸c I. Môc tiªu: 1. VÒ kiÕn thøc: - Cñng cè, kh¾c s©u kh¾c s©u c¸c kiÕn thøc vÒ cung vµ gãc l­îng gi¸c, sè ®o cña cung vµ gãc l­îng gi¸c 2. VÒ kü n¨ng: - LuyÖn tËp kü n¨ng t×m sè ®o cung vµ gãc l­îng gi¸c, kü n¨ng chuyÓn ®æi gi÷a ®é vµ radian cña 1 cung trßn. II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS 1. Häc sinh: Bµi cò, bµi tËp ë nhµ, dông cô häc tËp 2. Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, b¶ng phôc, ®å dïng d¹y häc III. Ph­¬ng ph¸p: Gîi më, vÊn ®¸p ®an xen ho¹t ®éng IV. TiÕn hµnh d¹y häc: Ho¹t ®éng1: KiÓm tra bµi cò H1: Ghi b¶ng chuyÓn ®Õn sè ®o ®é vµ sè ®o radian cña 1 cung trßn? H2: Nªu hÖ thèng Sal¬ vÒ sè ®o cña c¸c cung l­îng gi¸c? gi¸o viªn häc sinh - GV ®­a ra 2 c©u hái - Gäi 2 HS tr¶ lêi - GV nhËn xÐt, chÝnh x¸c kÕt qu¶ - 2 HS tr¶ lêi c©u hái cña GV - C¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sungn (nÕu cÇn) Ho¹t ®éng 2: Ho¹t ®éng kü n¨ng chuyÓn ®æi ®¬n vÞ vµ Radian gi¸o viªn häc sinh - Gv ®­a ra bµi tËp 3 vµ 4 (sgk trang 190) - Gäi 2 HS lªn b¶ng lµm - Theo dâi ho¹t ®éng cña HS - NhËn xÐt chÝnh x¸c kÕt qu¶ - HS ®äc, nghiªn cøu l¹i bµi 3,4 (sgk) - 2 HS lªn b¶ng lµm bµi 3 vµ 4 mçi HS lµm 1 bµi - C¸c HS kh¸c theo dâi vµ nhËn xÐt - Ghi nhËn kÕt qu¶ Ho¹t ®éng 3: Ho¹t ®éng rÌn luyÖn kü n¨ng t×m sè ®o b»ng ®é vµ radian cña c¸c cung l­îng gi¸c khi biÕt tia ®Çu vµ tia cuèi gi¸o viªn häc sinh - GV gäi 2 HS lªn b¶ng cung lµm 2 bµi 7 vµ 10 (sgk trang 191) - Theo dâi ho¹t ®éng cña HS gîi ý (nÕu cÇn) - NhËn xÐt, chÝnh x¸c kÕt qu¶ - 2 HS lªn b¶ng cïng lµm bµi 7 vµ 10 mçi HS lµm 1 bµi - C¸c HS kh¸c theo dâi vµ nhËn xÐt - Ghi nhËn kÕt qu¶ Ho¹t ®éng 4: Ho¹t ®éng rÌn luyÖn kü n¨ng tÝnh sè ®o cung LG vµ gãc LG. gi¸o viªn häc sinh - GV 2 HS kh¸ lªn b¶ng lµm 2 bµi 8 vµ 9 (sgk trang 191) - GV theo dâi ho¹t ®éng cña HS vµ cã thÓ gîi ý + §èi víi bµi 8: Dùa vµo hÖ thøc Sal¬ ®Ó tÝnh sè ®o Ai Aj + §èi víi bµi 8: GV gîi ý h­íng lµm yªu bµi toÊn dÉn ®Õn ph¶i t×m k®Ó Khi ®ã a0 + k3600 lµ sè d­¬ng nhá nhÊt cÇn t×m - T­¬ng tù trong tr­êng hîp gãc l­îng gi¸c ®o b»ng radian - Sau ®ã GV nhËn xÐt, chÝnh x¸c lêi gi¶i vµ kÕt qu¶ - 2 HS kh¸ lªn b¶ng lµm - C¸c HS cßn l¹i theo dâi vµ nhËn xÐt - HS ghi nhËn kÕt qu¶ Ho¹t ®éng 5: Ho¹t ®éng g¾n liÒn víi bµi to¸n thùc tiÔn gi¸o viªn häc sinh - GV ®­a ra bµi tËp 12 (sgk trang 192) Gîi ý HS lµm: - Gäi 1 HS lªn b¶ng lµm - GV nhËn xÐt vµ ®­a ra lêi gi¶i ng¾n gän - HS lªn b¶ng lµm theo sù gîi ý cña GV - C¸c HS kh¸c theo dâi, rót kinh nghiÖm - Ghi nhËn kÕt qu¶ sau khi ®· chØnh s÷a hoµn thiÖn Ho¹t ®éng 6: Cñng cè dÆn dß - GV cñng cè toµn bµi - NhËn xÐt sù chuÈn bÞ cña HS - DÆn dß HS lµm c¸c bµi tËp cßn l¹o vµ chuÈn bÞ Bµi 2 Ngµy 05. th¸ng 03 n¨m 2010 TiÕt 79: § 2 . gi¸ trÞ l­îng gi¸c cña gãc (cung) l­îng gi¸c I- Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Gióp häc sinh hiÓu thÕ nµo lµ ®­êng trßn l­îng gi¸c. §iÓm M trªn ®­êng trßn l­îng gi¸c x¸c ®Þnh bëi sè a. - BiÕt c¸ch ®Þnh nghÜa c«sin, tang, cotg cña gãc l­îng gi¸c a vµ ý nghÜa h×nh häc cña chóng. - N¾m ch¾c c¸c c«ng thøc l­îng gi¸c c¬ b¶n. 2. Kü n¨ng: - BiÕt t×m ®iÓm M trªn ®­êng trßn l­îng gi¸c x¸c ®Þnh bëi sè thùc a. - BiÕt x¸c ®Þnh dÊu cosa, sina, tana, cota, khi biÕt a. BiÕt gi¸ trÞ l­îng gi¸c cña 1 sè gãc l­îng gi¸c th­êng gÆp. - Sö dông thµnh th¹o c«ng thøc l­îng gi¸c c¬ b¶n. II- ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: - H×nh vÏ, compa, m¸y tÝnh III - ph­¬ng ph¸p: VÊn ®¸p gîi më IV- TiÕn tr×nh d¹y häc: Ho¹t ®éng 1: H×nh thµnh kh¸i niÖm ®­êng trßn l­îng gi¸c vµ biÓu diÔn cung l­îng gi¸c trªn ®­êng trßn l­îng gi¸c Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh - Tr×nh bµy kh¸i niÖm ®­êng trßn l­îng gi¸c. VÏ h×nh - Nªu vÊn ®Ò biÓu diÔn cung l­îng gi¸c trªn ®­êng trßn l­îng gi¸c. C¸ch biÓu diÔn , LÊy vÝ dô - Nªu kh¸i niÖm hÖ täa ®é g¾n víi ®­êng trßn l­îng gi¸c. - Nh¾c l¹i kh¸i niÖm , VÏ h×nh - Nªu c¸ch biÓu diÔn c¸c cung l­îng gi¸c trªn ®­êng trßn l­îng gi¸c a. Lµm c¸c vÝ dô: a = ; a = a = - ; a = - T×m ®iÓm míi cña c¸c cung l­îng gi¸c a nãi trªn? Ho¹t ®éng 2: Tr×nh bµy kh¸i niÖm gi¸ trÞ l­îng gi¸c cña sin vµ cosin Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh - Tr×nh bµy ®Þnh nghÜa (SGK) - Nªu c©u hái: + Muèn t×m sina, cosa ta lµm nh­ thÕ nµo ? VD1:TÝnh sin(- ); cos(- ); sin2250 VD: T×m a ®Ó sina = 0 ? Khi ®ã cosa = ? - Trªn ®­êng trßn LG gèc A xÐt cung LG AM. §iÓm M n»m ë trong nöa mÆt ph¼ng nµo th× cosa > 0? ; cosa < 0 ? - X¸c ®Þnh dÊu sin30; cos30 - Nh¾c l¹i ®Þnh nghÜa - Tr¶ lêi c©u hái cña gi¸o viªn. * T×m ®iÓm cuèi cña cung a. * X¸c ®Þnh täa ®é cña ®iÓm cuèi ®ã. - Häc sinh gi¶i 2 VD - Gi¸o viªn ph©n tÝch, h­íng dÉn. - Häc sinh tù tr¶ lêi gi¶i thÝch. Ho¹t ®éng 3: Tr×nh bµy kh¸i niÖm gi¸ trÞ l­îng gi¸c cña tang vµ cotang: Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh - Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh nh¾c l¹i c¸ch tÝnh tana, cota? VÝ dô: tan(-p/3) = ? ; cot2250 = ? - ý nghÜa h×nh häc cña tana, cota (Gi¸o viªn tr×nh bµy). - VÏ h×nh vµ chØ râ. a) tan (-p/4) ; cot(-p/4) b) cot(7p/6) - X¸c ®Þnh dÊu cña tana, cota - Häc sinh tr×nh bµi kh¸i niÖm - Häc sinh tÝnh. , nhËn xÐt dÊu cña tana, cota ? Ho¹t ®éng 4:Ho¹t ®éng chøng minh hÖ thøc c¬ b¶n gi÷a c¸c GTLG cña mét gãc Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh - Cho ®iÓm M lµ ®iÓm cuèi cung a ? ChØ râ ®o¹n nµo lµ sina, cosa, tga vµ cotga ? - Mèi liªn hÖ gi÷a c¸c gi¸ trÞ l­îng gi¸c trªn ? - VÝ dô 1: Cho p < a < 3p/2 vµ sin a = -4/5 TÝnh cosa, tga, cotga ? - VÝ dô 2: Cho T×m cosa, sina, biÕt - Gi¸o viªn chó ý nh÷ng sai lÇm dÔ m¾c ph¶i cña häc sinh lµ cÇn ph¶i x¸c ®Þnh dÊu cña c¸c gi¸ trÞ l­îng gi¸c ®Ó tÝnh gi¸ trÞ l­îng gi¸c. - Håi t­ëng c«ng thøc häc ë líp 10 - Chøng minh hÖ thøc vµ ph¸t biÓu hÖ thøc. - Häc sinh lµm - Häc sinh gi¶i. Ngµy 05th¸ng 03 n¨m 2010 TiÕt 80 LuyÖn tËp I- Môc tiªu: - Gióp häc sinh t×m thµnh th¹o gi¸ trÞ l­îng gi¸c vµ dÊu cña c¸c gi¸ trÞ l­îng gi¸c cña gãc a. - Sö dông thµnh th¹o c«ng thøc hÖ thøc c¬ b¶n gi÷a c¸c gi¸ trÞ l­îng gi¸c cña cïng mét gãc. II- ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: - Häc thuéc ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ trÞ l­îng gi¸c cña mét gãc. - HÖ thøc c¬ b¶n gi÷a c¸c hµm sè l­îng gi¸c cña mét gãc. III - Ph­¬ng ph¸p: - VÊn ®¸p - Th«ng qua bµi tËp cñng cè lý thuyÕt. IV- TiÕn tr×nh d¹y häc: Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh - KiÓm tra bµi cò: + Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh GTLG cña a. + Nªu c¸c hÖ thøc c¬ b¶n gi÷a c¸c tØ sè l­îng gi¸c cña mét gãc. - Bµi tËp 1: TÝnh GTLG cña gãc a biÕt : 2250; -2250; 7500 ; - 5100; ; ; ; . · TÝnh - Bµi tËp 2: X¸c ®Þnh dÊu cña sin1500 ; cos(- 800); cos2, tan5560; - ViÕt b¶ng tr¶ lêi. - Häc sinh x¸c ®Þnh ®iÓm cuèi cña c¸c cung trªn ®­êng trßn l­îng gi¸c. - X¸c ®Þnh täa ®é cña ®iÓm cuèi. - ChØ ra sina, cosa ? Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh Bµi tËp 3: TÝnh GTLG cña gãc sau: a, b, c, - Gi¸o viªn vÏ h×nh - Yªu cÇu biÓu diÔn cung a trªn ®­êng trßn l­îng gi¸c. Bµi tËp 4: Cho , TÝnh gi¸ trÞ l­îng gi¸c cßn l¹i cña gãc a? Bµi tËp 5: Chøng minh biÓu thøc sau kh«ng phô thuéc a . a, b, - X¸c ®Þnh ®iÓm cuèi cña c¸c cung ë gãc phÇn t­ nµo? - Häc sinh tù lµm. - Sö dông c«ng thøc sin2a +cos2a = 1 vµ chó ý cosa < 0 ®Ó t×m ra : ; ; - Häc sinh sö dông hÖ thøc c¬ b¶n ®Ó gi¶i. Ngµy 12 th¸ng 03 n¨m 2010 TiÕt 81- 82: § 3 . Gi¸ trÞ l­îng gi¸c cña c¸c cung cã liªn quan ®Æc biÖt – LuyÖn tËp I- Môc tiªu: - Gióp häc sinh biÕt dïng h×nh vÏ ®Ó t×m vµ nhí ®­îc c¸c c«ng thøc vÒ gi¸ trÞ l­îng gi¸c cña c¸c gãc cã liªn quan ®Æc biÖt vµ sö dông ®­îc c«ng thøc. - Khi dïng b¶ng ®Ó tÝnh gÇn ®óng c¸c gi¸ trÞ l­îng gi¸c cña c¸c cung l­îng gi¸c tïy ý, biÕt c¸ch ®­a vÒ xÐt gãc a víi a Î [0 ; ] . II- ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: - Th­íc kÎ, compa ; H×nh vÏ (h620; 621; 622; 623) SGK III - ph­¬ng ph¸p: VÊn ®¸p gîi më. IV- TiÕn tr×nh d¹y häc: Ho¹t ®éng 1: Ho¹t ®éng t×m tßi c«ng thøc vÒ gi¸ trÞ l­îng gi¸c cña c¸c gãc cã liªn quan ®Æc biÖt Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn y Ho¹t ®éng cña häc sinh - Tr×nh bµy h×nh vÏ 620 - Hái: M, N lµ 2 ®iÓm ®èi xøng nhau qua Ox lµ ®iÓm biÓu diÔn cho 2 cung cã sè ®o nh­ thÕ nµo ? - Gi¶i thÝch 2 cung ®èi nhau vµ yªu cÇu häc sinh chØ ra sina, cosa, sin(- a), cos(- a). §Ó ®­a ra c«ng thøc. - Tr×nh bµy c«ng thøc (SGK). - T­¬ng tù nh­ trªn gi¸o viªn tr×nh bµy 3 h×nh vÏ n÷a vµ yªu cÇu häc sinh nªu c«ng thøc cña c¸c cung bï nhau, phô nhau, h¬n kÐm nhau 1p. - Gi¸o viªn nªu ph­¬ng ph¸p nhí (dÔ nhí)cos ®èi, sin bï, phô chÐo ≠ p th× tan. -a a N A x M - Häc sinh lÊy vÝ dô 2 cung ®èi nhau. - Nªu c«ng thøc - Nªu c«ng thøc vµ lÊy vÝ dô. Ho¹t ®éng 2: Ho¹t ®éng luyÖn tËp ghi nhí c«ng thøc vµ ®Æt vÊn ®Ò ®Ó ®­a viÖc tÝnh GTLG cña mét gãc LG tïy ý vÒ viÖc tÝnh GTLG cña gãc a Î [0 ;] thËm chÝ a Î [0 ;] . Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh *VÝ dô 1: Cho , T×m ; * VÝ dô 2: TÝnh GTLG cña c¸c cung LG a khi : a = 25940 a = - 6460 a = - 24460 · TÝnh - NhËn xÐt: vµ bï nhau ; vµ a phô nhau - Tr×nh bµy c¸ch gi¶i - Häc sinh ®­a vÒ : Ngµy 19. th¸ng 03 n¨m 2010 TiÕt 83- 84 Mét sè c«ng thøc l­îng gi¸c I- Môc tiªu: - Gióp häc sinh nhí vµ sö dông ®­îc c«ng thøc céng, c«ng thøc nh©n ®«i, c«ng thøc h¹ bËc, c«ng thøc biÕn ®æi tæng thµnh tÝch vµ biÕn ®æi tÝch thµnh tæng. II- ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: Bµi cò: C¸ch x¸c ®Þnh GTLG cña cung a ? III - Ph­¬ng ph¸p: - VÊn ®¸p gîi më IV- TiÕn tr×nh d¹y häc: Häat ®éng 1: T×m tßi c«ng thøc céng , H­íng dÉn HS biÕt c¸ch ¸p dông vµ ghi nhí c«ng thøc Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh sin - Nªu c©u hái: cho 2 gãc a, b t­¬ng øng cã 2 ®iÓm cuèi lµ M, N. X¸c ®Þnh täa ®é cña vµ tÝnh theo GTLG sina, cosa, sinb, cosb ? M N cos - Tõ ®ã ®Æt vÊn ®Ò t×m ra c«ng thøc. - VÝ dô: - Häc sinh tr¶ lêi = (cosa, sina) = (cos b, sinb) - §äc c«ng thøc d­íi d¹ng kh¸c - Häc sinh lµm d­íi 2 c¸ch kh¸c nhau. Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh - H­íng dÉn häc sinh ¸p dông c«ng thøc (1) ®Ó t×m ra c¸c c«ng thøc cßn l¹i: cos(a-b) = cos (a+(-b)) = ........ cos (a-b) = sin (a+(-b)) = .......... tg(a+b) = ...... ; tg(a-b) = ..... VÝ dô: 1- TÝnh , biÕt 2- Cho a + b + g = kp (k Î Z, cosa.cosb.cosg ¹ 0 CM: tga + tgb + tgg = tgatgbtgg - Häc sinh tù lµm - Häc sinh tr¶ lêi ¸p dung nh­ thÕ nµo? C«ng thøc ¸p dông lµ g×? - Häc sinh tù gi¶i Ho¹t ®éng 2: T×m tßi c«ng thøc nh©n ®«i, h¹ bËc Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh - Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh tù t×m ra * C«ng thøc: cosa = cos2a - sin2a = 2cos2a - 1 = 1 - 2sin2a sin2a = 2sinacosa -ViÕt c«ng thøc céng vµ cho a = b th× cã c«ng thøc míi - NÕu ®iÒu kiÖn tån t¹i cña c«ng thøc. - Häc sinh gi¶i. Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Nªu vÝ dô vµ yªu cÇu häc sinh lµm: VD1: TÝnh c¸c GTLG cña gãc VD2: TÝnh cos4a theo cosa. *Suy luËn vµ ®­a ra c«ng thøc h¹ bËc VD3: Cho sin a = , a Î (; p ) , tÝnh GTLG cña gãc 2a vµ a. VD4: CM: sin3a = 3sina - 4sin3a cos3a = 4cos3a - 3cosa - Häc sinh tù gi¶i, nhÊn m¹nh c«ng thøc ¸p dông? Ho¹t ®éng 3: T×m tßi c«ng thøc biÕn ®æi tÝch thµnh tæng Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh - Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh t×m ra c«ng thøc biÕn ®æi tÝch thµnh tæng. VÝ dô 1- TÝnh : ; 2- CM: sina.sin(600 - a).sin(600+a) = - Häc sinh viÕt ra c«ng thøc - Häc sinh lµm - Ph¸t triÓn c¸c c«ng thøc t­¬ng tù Ho¹t ®éng 4: Ho¹t ®éng t×m tßi c«ng thøc biÕn ®æi tæng thµnh tÝc Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh - H­íng dÉn häc sinh t×m ra c«ng thøc (Suy tõ c«ng thøc biÕn ®æi tÝch thµnh tæng) - C¸ch nhí VD: 1- CM: 2- CM: nÕu a + b = vµ cosa ¹ cosb - Häc sinh viÕt c«ng thøc - Häc sinh biÕn ®æi c«ng thøc vµ ¸p dông c«ng thøc - Häc sinh tù gi¶i Ngµy 26 th¸ng 03 n¨m 2010 TiÕt 85 LuyÖn tËp I- Môc tiªu: - Gióp häc sinh nhí vµ sö dông th¹o c¸c c«ng thøc l­îng gi¸c. II- ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: - Ghi nhí hÖ thèng c«ng thøc l­îng gi¸c. - M¸y tÝnh ®iÖn tö. III - Ph­¬ng ph¸p: VÊn ®¸p IV- TiÕn tr×nh d¹y häc: Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh - Ra bµi tËp 46 (SGK) * Gi¸o viªn h­íng dÉn ¸p dông CT ®Ó gi¶i 1 sè bµi to¸n. TÝnh sin100.sin500.sin700 tan100.tan500.tan700 * H­íng dÉn häc sinh thùc hµnh tÝnh to¸n b»ng m¸y tÝnh ®iÖn tö. * Bµi tËp 48: CMR (nh©n hai vÕ víi ) * D¹ng to¸n tÝnh tæng: cosa + cos2a + cos3a + ...+ cosna = ? *Bµi tËp 49: - Hai bµi nµy chóng ta nªn sö dông lo¹i c«ng thøc g×? - Häc sinh tù CM vµ lµm bµi tËp + Ghi nhí CT ®· sö dông. + Ph¸t triÓn c«ng thøc - Ph­¬ng ph¸p gi¶i. Häc sinh thùc hiÖn dïng CT biÕn ®æi tÝch thµnh tæng. - Häc sinh tù lµm ra kÕt qu¶. - Häc sinh tr¶ lêi vµ ¸p dông c«ng thøc ®Ó lµm bµi. Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS * BT 50; 51: ChØ râ d¹ng to¸n x¸c ®Þnh d¹ng tam gi¸c. - HÖ thøc l­îng trong tam gi¸c. * Yªu cÇu häc sinh ghi nhí c¸c c«ng thøc . sinA + sinB + sinC = - Häc sinh lµm - C«ng thøc cÇn ¸p dông? Ngµy 26 th¸ng 03 n¨m 2010 TiÕt 86: C©u hái vµ BT «n tËp ch­¬g VI I- Môc tiªu: - Gióp häc sinh biÓu diÔn ®­îc cung a trªn ®­êng trßn l­îng gi¸c. - Gióp häc sinh x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ trÞ l­îng gi¸c cña cung a. - Gióp häc sinh sö dông thµnh th¹o c¸c c«ng thøc l­îng gi¸c. II- ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: - Lý thuyÕt cña ch­¬ng III - Ph­¬ng ph¸p: Th«ng qua bµi tËp cñng cè lý thuyÕt. IV- TiÕn tr×nh d¹y häc: Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh Ra bµi tËp 55: 1- CM: Ra bµi tËp 56: a, TÝnh sina; cos2a; sin2a; b, TÝnh: c, sin4a - cos4a = ? biÕt - BiÓu diÔn c¸c cung LG trªn ®­êng trßn l­îng gi¸c. - ChØ ra sin, cos vµ tan cña c¸c cung ®ã. - KiÓm nghiÖm c«ng thøc. - HS ®­a ra c«ng thøc ¸p dông? - Häc sinh tù lµm - Gi¸o viªn ph©n tÝch h­íng dÉn gi¶i. - Gîi ý häc sinh biÓu diÔn dïng CT g×? Lµm sao xuÊt hiÖn: cos(a - b) =? Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS d, e , cos (a - b) =? biÕt Ra bµi tËp 57: CM a, b, sina(1+cos2a) = sin2acosa c, Ra bµi tËp 58: ; CM Ra bµi tËp 620, 61, 62, 63, 64 - Bµi tËp tr¾c nghiÖm - chó ý c¸c CT cÇn sö dông - CT cÇn sö dïng - T¹i sao l¹i dïng CT ®ã - HS lµm bµi tËp - Häc sinh gi¶i Chó ý CT tæng qu¸t? - H­íng dÉn ph­¬ng ph¸p gi¶i. - HS gi¶i cô thÓ vµ tr¶ lêi.