Giáo án Đại số 9 - Tiết 30: Phương trình bậc nhất hai ẩn

Chương III:HỆ HAI PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT HAI ẨN Tiết 30 : PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT HAI ẨN I- MỤC TIÊU : - HS nắm được khái niệm phương trình bậc nhất hai ẩn và nghiệm của nó - Hiểu tập nghiệm của phương trình bậc nhất hai ẩn và biểu diễn hình học của nó -Biết cách tìm công thức nghiệm tổng quát và vẽ đường thẳng biễu diển tập nghiệm của pt bậc nhất hai ẩn II- CHUẨN BỊ : -GV:Bảng phụ ,thước thẳng ,com pa ,phấn màu , xét thêm : 0x+2y=0; 3x+0y=0 -HS Oân pt bậc nhất một ẩn (đn;cách giải ,số nghiệm ),thước thẳng ,com pa III-TIẾN TRÌNH DẠY HỌC : 1)Oån định :kiểm tra sĩ số học sinh 2) Các hoạt động chủ yếu : Hoạt động 1:Đặt vấn đề -Giới thiệu nội dung chương III Hoạt động của HS -Chúng ta đã được học về pt bậc nhất một ẩn ,trong thực tế ,còn có các tình huống dẫn đến pt có nhiều hơn một ẩn như pt bậc nhất 2 ẩn -GV lấy VD :x+y=36; 2x+4y=100 từ bài toán cổ “vừa gà vừa chó -trong chương này ta sẽ xét pt và hệ pt bậc nhất hai ẩn Các cách giải hệ pt -Giải bài toán bằng cách lập hệ -HS nghe GV trình bày -HS theo dõi qua phần mục lục Hoạt động 2: Khái niệm về pt bậc nhất hai ẩn Hoạt động của HS Ghi bảng -GV nhắc lại các VD vừa nêu trên : x+y=36 2x+4y=100 là các Vd về pt bậc nhất 2 ẩn -Gọi a là hệ số của x, b là hệ số của y,c là hằng số ta có pt bậc nhất hai ẩn có dạng tổng quát ntn? -Yêu cầu HS tự lấy VD về pt bậc nhất 2 ẩn -GV trong các pt sau pt nào là pt bậc nhất hai ẩn ? -Gv xét pt :x+y=36 khi x=2 thì y=34 khi đó giá trị của 2 vế bằng nhau .Ta nói cặp số (2;34) là một nghiệm của pt -Hãy chỉ ra một nghiệm khác của pt đó Vậy khi nào cặp số (x;y)là nghiệm của pt ? -Hs đọc khái niệm nghiệm của pt -GV cho hs tiếp nhận VD2: GV nêu chú ý trong sgk -yêu cầu HS làm ?1 -HS tìm thêm một n khác của pt -GV cho HS làm tiếp ?2 GV: pt bậc nhất 2 ẩn ,khái niệm tập n ,pt tương đương cũng như pt bậc nhất một ẩn ta vẫn có thể áp dụng qui tắc chuyển vế và qui tắc nhân đã học -HS theo dõi và tiếp nhận -pt bậc nhất 2 ẩn có dạng :ax+by=c -HS nhắc lại đn -hs đọc VS1 sgk/5 -HS lấy VD về pt bậc nhất 2 ẩn -HS trả lời kèm theo xác định các hệ số -HS nghe -Có thể (1;35); 6;30)là các cặp nghiệm -Nếu tại x=x0 ; y=y0 mà giá trị hai vế = thì cặp(x0;y0)là nghiệm -HS đọc trong sgk -HS theo dõi VD2 ?1:a) (1;1) ta thay x=1;y=1 vào vế trái pt 2x-y=1 được 2.1-1=1=VP =>(1;1)là N b)nghiệm khác (0;-1) ;(2;3) … pt có VSN,mỗi n là một cặp số - HS nhắc lại đ nghĩa pt tương đương ,qui tắc chuyển vế 1) Khái niệm về pt bậc nhất hai ẩn a) Định nghĩa :sgk/5 Dạng :ax+by=c (a,b,c là các hằng số ,a0 oặc b0 b) VD: *Các pt bậc nhất 2 ẩn 4x-0,5y=0;(a=4;b=0,5;c=0) 0x+8y=8;(a=0;b=8;c=8) 3x+0y=0 ;(a=3;b=0;c=0) *Các pt không phải là pt bậc nhất 2ẩn 3x2+y=5 ;0x+0y=2 x+2y-z=3 c) Tập nghiệm của pt: sgk/5 * VD: pt:2x-y=1 Chứng tỏ (3;5) là 1 nghiệm của pt Thay x=3;y=5 vào vế trái ta có :2.3-5=1 ,vậy vế trái bằng vế phải ?1) Hsố : 2x-y=1 a)thay x=1;y=1 vào vế trí ta có 2x-1=2.1-1=1=vp => (1;1)là nghiệm b)có thể tìm nghiệm klhác như (0;-1); (2;3) … ?2 ) Phương trình 2x-y=1 có vô số nghiệm ,mỗi nghiệm là một cặp số Hoạt động 3: tập nghiệm của pt bậc nhất Hoạt động của HS Ghi bảng GV:pt bậc nhất có vsn vậy làm thế nàođể biễu diễn tập ngh -xét pt:2x-y=1 hãy biễu diễn y theo x -Cho HS làm ?3 GV tập hợp các điểm biễu diễn pt trên là đt (d):y=2x-1 -Tương tự GV cho hs tìm tập nghiệm của các pt 0x+2y=4 ĩ y=2 là đt //Ox cắt trục tung tại điểm 2 Pt )x+y=0 ; 4x+0y=6; x+0y=0 nêu nghiệm tổng quát ; đt biễu diển tập nghiệm Gv nêu trường hợp tổng quát sgk/7 -HS: y= 2x-1 -HS lên bảng điền giá trị vào ô trống -HS nghe Gv giảng bài -HS vẽ đt 2x-y=1 Một HS lên bảng vẽ -HS lần lượt thực hiện với từng pt 3) Tập nghiệm của pt bậc nhất VD: pt : 2x-y=1 có nghiệm tổng quát : hoặc (x;2x-1) vậy S={(x;2x-1)/xR} y 0 x -1 Tổng quát :SGK/7 Hoạt động 4: Cũng cố –dặn dò Cũng cố : -Thế nào là pt bậc nhất hai ẩn ,nghiệm của pt bậc nhất hai ẩn là gì ? -Pt bậc nhất 2 ẩn có bao nhiêu nghiệm số * Dặn dò : -Nắm vững định nghĩa ,nghiệm ,số nghiệm của pt bậc nhất 2 ẩn .Biết viết nghiệm tổng quát và biễu diễn tập nghiệm bằng đt -BVN: 1;2;3 sgk/7 + 1;2;4 SBT/4