Giáo án Đại số 8 - Lê Hữu Huỳnh - Tiết 21-26

Tuần : 11 Tiết : 21 Ngày : 03 / 11 / 2004 TÍNH CHẤT CƠ BẢN CỦA PHÂN THỨC I. MỤC TIÊU BÀI HỌC : t Học sinh nắm vững tính chất cơ bản của phân thức để làm cơ sở cho việc rút gọn phân thức t Học sinh hiểu rõ được quy đổi dấu suy ra từ tính chất cơ bản của phân thức, nắm vững và vậndụng tốt quy tắc này. II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ : 1. Giáo viên : - Bài soạn, SGK - SBT - Bảng phụ. 2. Học sinh : - Học bài và làm bài đầy đủ - Bảng nhóm III. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY 1. Ổn định lớp : 1 phút kiểm diện 2. Kiểm tra bài cũ : 7’ HS1 : a) Thế nào là hai phân thức bằng nhau ? b) Chữa bài 1c tr 36 SGK vì (x+2)(x2 -1) = (x + 2)(x + 1)(x - 1) HS2 : a) Chữa bài 1d tr 36 SGK vì : (x2 - x - 2) (x - 1) = (x + 1)(x - 2)(x - 1) (x2 - x - 2)(x -1) = (x2 - 3x + 2) (x + 1) b) Nêu tính chất cơ bản của phân số ? Viết công thức tổng quát Tổng quát : (m ; n ¹ 0 ; n Ỵ ưc (a ; b) 3. Bài mới : Tl Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Kiến thức 13’ HĐ 1 : Tính chất cơ bản của phân thức : GV cho HS làm bài ?2 ; ?3. GV đưa đề bài lên bảng phụ GV gọi 2 HS lên bảng làm GV Qua các bài tập trên, em hãy nêu tính chất cơ bản của phân thức. GV đưa tính chất cơ bản của phân thức và công thức tổng quát lên bảng phụ. GV cho HS hoạt động nhóm làm ?4 tr 37 SGK GV Gọi đại diện một nhóm lên trình bày bài làm - Gọi HS các nhóm khác nhận xét HS : đọc đề bài 2 HS : lên bảng làm HS1 : ?2 . có : vì : x(3x + 6) = 3(x2+2x) HS2 : ?3 . có vì 3x2y.2y2 = 6xy3.x = 6x2y2 HS : Phát biểu tính chất cơ bản của phân thức tr 37 SGK. HS : Ghi vở 1 vài HS nhắc lại tính chất cơ bản HS : Hoạt động nhóm và ghi vào bảng nhóm a) b) - Đại diện một nhóm trình bày bài làm của nhóm mình - HS nhận xét bài làm của bạn 1. Tính chất cơ bản của phân thức : Nếu nhân cả tử và mẫu của một phân thức với cùng một đa thức khác đa thức 0 thì được một phân thức bằng phân thức đã cho (M là một đa thức khác đa thức 0) Nếu chia cả tử lẫn mẫu của một phân thức cho một nhân tử chung của chúng thì được một phân thức bằng phân thức đã cho. (N là một nhân tử chung) 8’ HĐ 2 : Quy tắc đổi dấu : GV Đẳng thức cho ta quy tắc đổi dấu Hỏi : Em hãy phát biểu quy tắc đổi dấu GV ghi lại quy tắc và công thức lên bảng GV Cho HS làm bài ?5 . GV gọi 1HS lên bảng làm HS : Phát biểu quy tắc đổi dấu tr 37 SGK 1 HS đọc đề bài ?5 . 1HS lên bảng a) b) 2. Quy tắc đổi dấu : Nếu đổi dấu cả tử và mẫu của một phân thức thì được một phân thức bằng phân thức đã cho. 13’ HĐ 3 : Củng cố : t Bài 4 tr 38 SGK : GV yêu cầu HS hoạt động nhóm mỗi nhóm làm 2 câu. - Nhóm 1, 2 xét bài Lan và Hùng - Nhóm 3, 4 xét bài của Giang và Huy GV Lưu ý HS có 2 cách sử là sửa vế phải hoặc sửa vế trái GV Gọi đại diện hai nhóm lên trình bày GV gọi HS nhận xét HS : Hoạt động theo nhóm. Nhóm 1, 2 câu a ; b. - Lan làm đúng vì đã nhân cả tử và mẫu của vế trái với x. b) Hùng sai vì đã chia tử của vế trái cho x + 1 thì cũng phải chia mẫu cho x+1. Nhóm 3, 4 câu c ; d c) Giang làm đúng vì đã áp dụng quy tắc đổi dấu d) Huy làm sai vì : (x - 9)3 = [-(9 - x)]3 = - (9 - x)3 - Sau 5phút, đại diện 2 nhóm lên trình bày bài làm của nhóm mình HS : Khác nhận xét t Bài 4 tr 38 SGK : a) (Đ) b) (S) sửa lại : Hoặc : Sửa vế trái c) (Đ) d) (S) Phải sửa lại : Hoặc : 3’ 4. Hướng dẫn học ở nhà : - Học tính chất cơ bản của phân thức và quy tắc đổi dấu - Làm bài tập : Bài 6 tr 38 SGK ; bài 4, 5, 6, tr 16 - 17 SBT t Hướng dẫn bài 6 : Chia cả tử và mẫu của vế trái cho (x - 1) IV RÚT KINH NGHIỆM Tuần : 11 Tiết : 22 Ngày : 04 / 11 / 2004 RÚT GỌN PHÂN THỨC I. MỤC TIÊU BÀI HỌC : t HS nắm vững và vận dụng được quy tắc rút gọn phân thức. t HS bước đầu nhận biết được những trường hợp cần đổi dấu và biết cách đổi dấu để xuất hiện nhân tử chung của tử và mẫu II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ : 1. Giáo viên : Bài soạn, SGK, SBT, bảng phụ 2. Học sinh : - Học bài và làm bài đầy đủ - Bảng nhóm - Ôn tập các phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử III. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY 1. Ổn định lớp : 1 phút kiểm diện 2. Kiểm tra bài cũ : 8’ HS1 : - Phát biểu tính chất cơ bản của phân thức, viết dạng tổng quát - Sửa bài tập số 6 tr 38 SGK Điền một đa thức thích hợp vào chỗ trống : (GV treo bảng phụ) Đáp án : Chia x5 - 1 cho x - 1 được thương là : x4 + x3 + x + 1 Þ HS2 : - Phát biểu quy tắc đổi dấu - Sửa bài tập số 5b trang 16 SBT : Biến đổi mỗi phân thức sau thành một phân thức bằng nó và có tử thức là đa thức A cho trước : , A = 1 - 2x Đáp án : = Đặt vấn đề : Nhờ tính chất cơ bản của phân số mọi phân số đều có thể rút gọn. Phân thức cũng có tính chất giống như tính chất cơ bản của phân số. Ta hãy xét xem có thể rút gọn phân thức như thế nào ? 3. Bài mới : Tl Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Kiến thức 22’ HĐ 1: Rút gọn phân thức Qua bài tập 5b ở bài kiểm tra, ta thấy nếu chia cả tử và mẫu cho nhân tử chung ta sẽ được một phân thức đơn giản hơn GV cho HS làm bài ?1 tr 38 SGK (đề bài trên bảng phụ) Hỏi : Tìm nhân tử chung của cả tử và mẫu Hỏi : Chia cả tử và mẫu cho nhân tử chung Hỏi : Em có nhận xét gì về hệ số và số mũ của phân thức tìm được so với hệ số và số mũ tương ứng của phân thức đã cho GV giới thiệu : Cách biến đổi trên gọi là cách rút gọn phân thức GV cho HS làm ?2 tr 39 SGK (đề bài trên bảng phụ) Hỏi : Hãy phân tích tử và mẫu thành nhân tử Hỏi : Nhân tử chung là bao nhiêu ? Hỏi : Hãy chia tử và mẫu cho nhân tử chung ? Hỏi : Muốn rút gọn một phân thức ta có thể làm thế nào ? Hỏi : Hãy rút gọn phân thức : Hỏi : Phân tích tử thành nhân tử bằng bao nhiêu ? Hỏi : Vậy rút gọn bằng cách nào ? GV Gọi HS làm miệng GV ghi bảng GV cho HS đọc ví dụ 1 tr 39 SGK GV cho HS sinh hoạt nhóm bài ?3 (đề bài trên bảng phụ) GV gọi đại diện nhóm lên bảng trình bày GV đưa ra ví dụ 2 : Rút gọn phân thức : Hỏi : Làm thế nào để tìm nhân tử chung ? GV gọi HS làm miệng GV Ghi bảng GV Nêu chú ý SGK tr 39 và yêu cầu HS nhắc lại HS nghe giáo viên trình bày HS : Nhân tử chung của cả tử và mẫu là 2x2 HS : HS : Tử và mẫu của phân thức tìm được có hệ số nhỏ hơn, số mũ thấp hơn so với hệ số và số mũ tương ứng của phân thức đã cho HS đọc đề bài HS : 5x + 10 = 5(x + 2) 25x2 + 50x = 25x (x+2) HS : Nhân tử chung : x+2 HS thực hiện : HS : Nêu nhận xét SGK tr 39 HS : Suy nghĩ làm ra giấy nháp HS trả lời : không phân tích được thành nhân tử HS : khai triển tích (x+1)2 HS làm miệng = = HS : đọc ví dụ 1 SGK HS : Sinh hoạt theo nhóm Đại diện nhóm lên bảng trình bày : HS : Đổi dấu trên tử hoặc dưới mẫu để có nhân tử chung là x - 1 hoặc 1 - x HS : Làm miệng HS : Nêu chú ý trong SGK 1. Rút gọn phân thức ?1. Xét phân thức a) Nhân tử chung của cảa tử và mẫu là 2x2 b) Cách biến đổi trên gọi là cách rút gọn phân thức ?2 Nhận xét : Muốn rút gọn một phân thức ta có thể : - Phân tích tử và mẫu thành nhân tử (nếu cần) để tìm nhân tử chung - Chia cả tử và mẫu cho nhân tử chung Ví dụ1 : Rút gọn phân thưc : ví dụ 2 : Rút gọn phân thức : Giải : Chú ý : Có khi cần đổi dấu ở tử hoặc mẫu để nhận ra nhân tử chung của tử và mẫu (A = - (-A)) 5’ HĐ 2 : Củng cố 1) GV cho HS hoạt động nhóm ?4 SGK : Rút gọn phân thức : a) ; b) Sau 3phút giáo viên gọi đại diện nhóm trình bày bài làm GV Cho HS nhận xét và sửa sai HS : Hoạt động theo nhóm Sau 3 phút đại diện nhóm lên bảng trình bày HS nhận xét Bài ?4 : a) = b) = = 7’ 2) GV cho HS làm bài tập số 7 tr 39 SGK. Sau đó gọi 4 HS lên bảng (2 học sinh một lượt) Phần a, b nên gọi HS trung bình. Phần c, d gọi HS khá GV chốt lại : Khi tử và mẫu là đa thức, không được rút gọn các hạng tử cho nhau mà phải đưa về dạng tích rồi mới rút gọn tử và mẫu cho nhân tử chung. Hỏi : Cơ sở của việc rút gọn phân thức là gì ? HS : Cả lớp làm bài tập 7 2 HS lên một lượt HS1: Làm phần a HS2 : Làm phần b HS3 : Làm phần c HS4 : Làm phần d. Trả lời : Cơ sở của việc rút gọn phân thức là tính chất cơ bản của phân thức. Bài 7 SGK : a) = b) c) d) = 2’ 4. Hướng dẫn học ở nhà : - Ôn phân tích đa thức thành nhân tử, tính chất cơ bản của phân thức. - Bài tập về nhà : 9, 10, 11 tr 40 SGK ; bài 9 tr 17 SBT - Bài làm thêm : Rút gọn phân thức : a) ; b) IV RÚT KINH NGHIỆM  Tuần : 12 Tiết : 23 Ngày : 10 / 11 / 2004 LUYỆN TẬP I. MỤC TIÊU BÀI HỌC : t HS biết vận dụng được tính chất cơ bản để rút gọn phân thức t Nhận biết được những trường hợp cần đổi dấu, và biết cách đổi dấu để xuất hiện nhân tử chung của tử và mẫu để rút gọn phân thức . II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ : 1. Giáo viên : Bài soạn, SGK, SBT, bảng phụ 2. Học sinh : Thực hiện hướng dẫn tiết trứơc III. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY 1. Ổn định lớp : 1 phút kiểm diện 2. Kiểm tra bài cũ : 8’ HS1 : - Muốn rút gọn phân thức ta làm thế nào ? - Trong tờ giấy nháp của bạn có ghi một số phép rút gọn phân thức như sau a) ; b) ; c) ; d) Theo em câu nào đúng, câu nào sai ? Giải thích ? Đáp án : a) đúng vì chia cả tử và mẫu của phân thức cho 3 b) Sai vì chưa phân tích tử và mẫu thành nhân tử, rút gọn ở dạng tổng c) Sai vì chưa phân tích đa thức thành nhân tử, rút gọn dạng tổng. d) Đúng vì đã chia cả tử và mẫu cho 3(y+1) 3. Bài mới : Tl Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Kiến thức 5’ HĐ 1 : Sửa bài tập về nhà Bài 9 tr 40 SGK : GV gọi 2 HS lên bảng sửa bài tập 9 tr 40 GV chốt lại phương pháp : - Đổi dấu tử hoặc mẫu - Phân tích tử và mẫu thành nhân tử - Chia tử và mẫu của phân thức cho nhân tử chung. 2 HS lên bảng : HS1 : câu a HS2 : Câu b HS : Nhận xét và sửa sai Bài 9 tr 40 SGK : a) = b) = 5’ Bài tập 10 tr 40 SGK : GV treo bảng phụ đề bài tập 10 GV Gọi 1 HS khá lên bảng sửa bài tập 10 Gọi HS nhận xét GV Chốt lại phương pháp - Nhóm hạng tử - Đặt nhân tử chung - Chia tử và mẫu cho nhân tử chung HS : Đọc đề bài trên bảng phụ 1HS khá lên bảng Một vài HS nhận xét bài làm của bạn HS : Nghe GV chốt lại phương pháp Bài tập 10 tr 40 SGK : Giải = = = 6’ Bài 11 tr 40 SGK : GV gọi 2 HS trung bình lên bảng sửa bài tập 11 GV yêu cầu HS nêu lại phương pháp 2HS trung bình lên bảng HS1 : câu a HS2 : câu b HS : Nêu phương pháp - Tìm nhân tử chung, chia tử và mẫu cho nhân tử chung Bài 11 tr 40 SGK : a) b) 7’ HĐ 2 : Luyện tập tại lớp Bài 12 tr 40 SGK : GV treo bảng phụ ghi sẵn đề bài GV cho HS hoạt động nhóm Sau 3 phút GV gọi đại diện nhóm trình bày bài giải GV Gọi HS nhận xét và sửa sai HS : Đọc đề bài 12 HS : Hoạt động nhóm Nhóm 1, 2 câu a Nhóm 3, 4 câu b Đại diện mỗi nhóm trình bày bài giải Một vài HS nhận xét bài làm của từng nhóm Bài 12 tr 40 SGK : Giải a) = = = b) = 6’ Bài 13 tr 40 SGK : GV treo bảng phụ bài 13 tr 40 SGK GVCho HS tự làm bài trong 5phút GV Gọi 2HS lên bảng đồng thời làm câu a, b Hỏi : Câu b có thể đổi dấu trước khi phân tích tử và mẫu thành nhân tử không ? Hỏi : Hãy nêu cụ thể HS : Đọc đề bài HS : Cả lớp làm bài 2HS lên bảng cùng lúc HS trung bình : câu a HS khá hoặc giỏi câu b Trả lời : Ta có thể đổi dấu trước khi phân tích tử và mẫu thành nhân tử HS : Nêu cụ thể y2 - x2 = - (x2 - y2) Bài 13 tr 40 SGK : a) = b) == 5’ HĐ 3 : Củng cố : - GV gọi một HS làm miệng câu a của bài tập làm thêm : Rút gọn phân thức - GV yêu cầu HS chốt lại phương pháp - GV lưu ý cho HS tính chất : A = -( -A) Một HS làm miệng : y2 - 2xy + x2 = (y - x)2 x3 - 3x2y + 3xy2 - y3 = (x - y)3 Nên : HS : Chốt lại phương pháp 2’ 4. Hướng dẫn học ở nhà : ˜ Học thuộc tính chất, quy tắc đổi dấu, cách rút gọn phân thức ˜ Ôn lại quy tắc quy đồng mẫu số đã học ở lớp dưới ˜ Bài tập về nhà 11, 12, tr 17 ; 18 SBT ˜ Đọc trước bài : “Quy đồng mẫu thức nhiều phân thức” IV RÚT KINH NGHIỆM  Tuần : 12 Tiết : 24 Ngày : 11 / 11 / 2004 QUY ĐỒNG MẪU THỨC NHIỀU PHÂN THỨC I. MỤC TIÊU BÀI HỌC : - Học sinh biết cách tìm mẫu thức chung sau khi đã phân tích các mẫu thức thành nhân tử. Nhận biết được nhân tử chung trong trường hợp có những nhân tử đối nhau và biết cách đổi dấu để lập được mẫu thức chung - HS nắm được quy trình quy đồng mẫu thức. - HS biết cách tìm những nhân tử phụ, phải nhân cả tử và mẫu cho mỗi phân thức với nhân tử phụ tương ứng để được những phân thức mới có mẫu thức chung II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ : 1. Giáo viên : Bài soạn, SGK, SBT, bảng phụ 2. Học sinh : Thực hiện hướng dẫn tiết trứơc - Bảng nhóm III. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY 1. Ổn định lớp : 1 phút kiểm diện 2. Kiểm tra bài cũ : (4’) Kiểm tra một số vở bài tập của HS yếu kém 3. Bài mới : Tl Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Kiến thức 5’ HĐ 1 Thế nào là quy đồng mẫu thức của nhiều phân thức GV : Khi làm tính cộng và trừ phân số ta phải biết quy đồng mẫu số. Tương tự để làm tính cộng và trừ phân thức ta cũng quy cần biết quy đồng mẫu thức Chẳng hạn cho hai phân thức Áp dụng tính chất cơ bản của phân thức biến đổi chúng thành hai phân thức cùng mẫu ? GV : Cách làm trên gọi là quy đồng mẫu nhiều phân thức Hỏi : Vậy quy đồng mẫu thức là gì ? GV giới thiệu ký hiệu “mẫu thức chung” : MTC GV để quy đồng mẫu thức chung của nhiều phân thức ta phải tìm MTC như thế nào ? sang mục 1 HS : Nghe giáo viên trình bày Một HS lên bảng. HS cả lớp làm vào vở HS : Nghe GV giới thiệu HS Trả lời : tr 41 SGK HS : ghi nhớ ký hiệu tThế nào là quy đồng mẫu thức của nhiều phân thức Ví dụ : - Quy đồng mẫu thức nhiều phân thức là biến đổi các phân thức đã cho thành những phân thức mới có cùng mẫu thức và lần lượt bằng các phân thức đã cho - Ta thường ký hiệu “Mẫu thức chung” bởi MTC 13’ HĐ 2 : Mẫu thức chung Hỏi : MTC của Là bao nhiêu ? Hỏi : Em có nhận xét gì về MTC đó đối với các mẫu thức của mỗi phân thức ? GV cho HS làm bài ?1 tr 41 SGK (đề bài ghi sẵn trên bảng phụ) Hỏi : Quan sát các mẫu thức 6x2yz và 2xy3 và MTC 12x2y3z em có nhận xét gì ? Trả lời : MTC : (x-y)(x+y) Trả lời : MTC là một tích chia hết cho mẫu thức của mỗi phân thức đã cho HS : đọc đề bài và trả lời : Có thể chọn 12x2y3z hoặc 24x3y4z làm MTC. Nhưng MTC 12x2y3z đơn giản hơn. HS Nhận xét : - Hệ số của MTC là BCNN của các hệ số thuộc các mẫu thức - Các thừa số có trong các mẫu thức đều có trong MTC, mỗi thừa số lấy với số mũ lớn nhất 1. Mẫu thức chung ˜ Mẫu thức chung là một tích chia hết cho mẫu thức của mỗi phân thức đã cho ˜ Thường là chọn mẫu thức chung đơn giản nhất Hỏi : Để quy đồng mẫu thức của hai phân thức : Em sẽ tìm MTC như thế nào ? GV đưa bảng phụ vẽ bảng mô tả cách lập MTC và yêu cầu HS điền vào các ô Trả lời : - Phân tích các mẫu thành nhân tử - Chọn một tích có thể chia hết cho mỗi mẫu thức của các phân thức đã cho HS : lên bảng lần lượt điền vào các ô, các ô của MTC điền cuối cùng Ví dụ : Khi quy đồng mẫu thức của hai phân thức : ta có thể tìm MTC như sau - Phân tích các mẫu thành nhân tử 4x2 - 8x + 4 = 4(x2 - 2x + 1) Nhân tử bằng số Lũy thừa của x Luỹ thừa của (x - 1) = 4 (x - 1)2 6x2 - 6x = 6x (x - 1) Chọn MTC là :12x (x- 1)2 Qua ví dụ trên ta thấy muốn tìm MTC ta có thể làm như sau : 1) Phân tích mẫu thức của các phân thức thành nhân tử 2) Mẫu thức chung cần tìm là một tích mà các nhân tử được chọn như sau : - Nhân tử bằng số của mẫu chung là tích các nhân tử bằng số ở các mẫu thức của các phân thức đã cho - Với mỗi lũy thừa của cùng một biểu thức có mặt trong các mẫu thúc, ta chọn lũy thừa với số mũ cao nhất. Mẫu thức 4x2 - 8x + 4 = 4 (x - 1)2 4 (x - 1)2 Mẫu thức 6x2 - 6x = 6x (x - 1) 6 x (x - 1) MTC 12x (x - 1)2 12 BCNN (4, 6) x (x - 1)2 Hỏi : khi quy đồng mẫu thức, muốn tìm MTC ta làm thế nào ? GV yêu cầu 1HS đọc lại nhận xét GV lưu ý cho HS : Nếu các nhân tử bằng số ở mẫu là những số nguyên dương thì nhân tử bằng số của mẫu thức chung là BCNN của chúng HS : Nêu nhận xét tr 42 SGK 1HS đọc lại nhận xét HS : nghe giáo viên trình bày và ghi nhớ 15’ HĐ 3 Quy đồng mẫu thức GV nêu ví dụ tr 42 SGK Quy đồng mẫu thức hai phân thức Þ Hỏi : Ở trên ta đã tìm MTC của 2phân thức là biểu thức nào ? Hỏi : Hãy tìm nhân tử phụ bằng cách chia MTC cho mẫu của từng phân thức GV yêu cầu HS nhân tử và mẫu của mỗi phân thức với nhân tử phụ tương ứng Trả lời : MTC : 12x(x - 1)2 HS : Thực hiện chia và có nhân tử phụ của phân thức là 3x. Nhân tử phụ của phân thức là 2(x - 1) 1HS lên bảng thực hiện 2. Quy đồng mẫu thức Ví dụ : Quy đồng mẫu thức hai phân thức Giải : 4x2 - 8x + 4 = 4(x -1)2 6x2 - 6x = 6x (x - 1) MTC là : 12x(x -1)2 Ta có : Nhận xét : Muốn quy đồng mẫu thức nhiều phần thức ta có thể làm như sau Hỏi : Qua ví dụ trên hãy cho biết muốn quy đồng mâu thức nhiều phân thức ta làm thế nào ? HS : Nêu ba bước để quy đồng mẫu thức nhiều phân thức như trang 42 SGK - Phân tích các mẫu thành nhân tử rồi tìm MTC - Tìm nhân tử phụ của mỗi mẫu - Nhân cả tử và mẫu của phân thức với nhân tử phụ tương ứng. GV Cho HS làm ?2 và ?3 SGK bằng cách hoạt động nhóm GV cho : nửa lớp làm ?2 Nửa lớp làm ?3 GV lưu ý cách trình bày để thuận lợi cho việc cộng trừ phân thức sau này GV nhận xét và đánh giá bài làm của hai nhóm 1HS đọc đề bài ?2 1 HS đọc đề bài ?3 Sau đó HS hoạt động theo nhóm HS nửa lớp làm ?2 HS nửa lớp làm ?3 Sau khi làm xong đại diện hai nhóm trình bày bài giải HS : nhận xét bài làm của các nhóm ?2 Quy đồng mẫu thức : Þ MTC : 2x(x - 5) NTP : Þ ?3 Quy đồng mẫu thức : Þ Giải tiếp tương tự ?2 6’ HĐ 4 : Củng cố GV yêu cầu nhắc lại tóm tắt : - Cách tìm MTC - Các bước quy đồng mẫu nhiều phân thức Bài 17 (đố) tr 43 SGK GV treo bảng phụ đề bài 17. Yêu cầu HS trả lời câu đố Hỏi : Theo em, em sẽ chọn cách nào ? vì sao ? 2 HS nhắc lại HS Trả lời : Tuấn chọn MTC = x2(x - 6)(x + 6) theo nhận xét của SGK Lan chọn MTC = x - 6 sau khi đã rút gọn các phân thức nên Cả hai bạn đều đúng Trả lời : Em sẽ chọn cách của bạn Lan vì MTC đơn giản hơn 1’ 4. Hướng dẫn học ở nhà : - Học thuộc cách tìm MTC - Học thuộc cách quy đồng mẫu thức nhiều phân thức - Bài tập về nhà : 14, 15, 16, 18 tr 43 SGK - Bài 13 tr 18 SBT - Tiết tới luyện tập IV RÚT KINH NGHIỆM  Tuần : 13 Tiết : 25 Ngày : 17 / 11 / 2004 LUYỆN TẬP I. MỤC TIÊU BÀI HỌC : - Củng cố cho HS các bước quy đồng mẫu thức nhiều phân thức - HS biết cách tìm MTC, nhân tử phụ và quy đồng mẫu thức các phân thức thành thạo II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ : 1. Giáo viên : Bài soạn, SGK, SBT, bảng phụ 2. Học sinh : Thực hiện hướng dẫn tiết trứơc - Bảng nhóm III. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY 1. Ổn định lớp : 1 phút kiểm diện 2. Kiểm tra bài cũ : (7’) HS1 : - Muốn quy đồng mẫu thức nhiều phân thức ta làm thế nào ? - Chữa bài tập 14b tr 43 SGK Đáp án : MTC : 60x4y5 ; Þ HS2 : - Chữa bài tập 16 b tr 43 SGK Đáp án : ; MTC : 6(x + 2)(x - 2) Nhân tử phụ tương ứng lần lượt : 6(x - 2) ; 3(x + 2) ; x (x + 2) Þ 3. Bài mới : Tl Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Kiến thức 10’ HĐ 1 : Luyện tập Bài 18 tr 43 SGK GV treo bảng phụ bài 18 SGK Gọi 2 HS lên bảng đồng thời giải GV gọi HS nhận xét các bước làm và cách trình bày HS : Đọc đề bài 2HS lên bảng HS1 : câu a) HS2 : câu b) HS : Nhận xét bài làm của bạn t Bài 18 tr 43 SGK a) Þ MTC : 2(x + 2)(x - 2) NTP : (x - 2) (2) Þ b) Þ MTC : 3 (x + 2)2 NTP : Þ 12’ Bài 19 tr 43 SGK GV treo bảng phụ bài 19 GV Cho HS làm câu b : Quy đồng mẫu thức : x2 + 1 ; Hỏi : MTC của hai phân thức là biểu thức nào ? Vì sao ? GV yêu cầu HS quy đồng mẫu hai phân thức trên ˜ Câu a và câu c giáo viên yêu cầu HS hoạt động nhóm GV cho:nửa lớp làm câu a Nửa lớp làm câu b GV yêu cầu HS hoạt động trong khoảng 3 phút. Sau đó đại diện 2 nhóm lên bảng trình bày GV cho HS nhận xét HS : Đọc đề bài 19 Trả lời : MTC của hai phân thức là : x2 - 1 Vì : x2 + 1 = nên MTC chính là mẫu của phân thức thứ hai HS làm vào vở, 1HS lên bảng làm HS : Hoạt động nhóm HS : nửa lớp làm câu a Nửa lớp làm câu b Các nhóm hoạt động trong 3 phút. Đại diện mỗi nhóm lên bảng trình bày HS : Nhận xét góp ý Bài 19 tr 43 SGK Giải : b) x2 + 1 ; MTC : x2 - 1 NTP : ; Þ a) Þ MTC : x (2 + x)(2 - x) Þ c) Þ MTC : y(x - y)3 Þ 10’ Bài 20 tr 44 SGK GV treo bảng phụ đề bài 20 tr 44 SGK Hỏi : không dùng cách phân tích các mẫu thành nhân tử làm thế nào để chứng tỏ có thể quy đồng mẫu thức hai phân thức này với MTC : x3 + 5x2 - 4x - 20 GV yêu cầu hai HS lên bảng thực hiện chia đa thức - - - - GV Chốt lại : Trong phép chia hết, đa thức bị chia = đa thức chia X thương Vậy : x3 + 5x2 - 4x - 20 =(x2 + 3x - 10)(x + 2) = (x2 + 7x + 10)(x - 2) Þ MTC = x3 + 5x2 - 4x - 20 GV gọi 1 HS lên bảng quy đồng mẫu thức GV nhận xét bài làm và nhấn mạnh : MTC phải chia hết cho từng mẫu thức 1HS đọc to đề bài HS : để chứng tỏ có thể quy đồng mẫu thức hai phân thức này với MTC là x3 + 5x2 - 4x - 20 Ta phải chứng tỏ nó chia hết cho mẫu thức của mỗi phân thức đã cho 2HS lên bảng làm phép chia HS1 : x3 + 5x2 - 4x - 20 x2 + 3x - 10 x3 + 3x2 - 10 x + 2 0 + 2x2 + 6x - 20 2x2 + 6x - 20 0 HS2 : x3 + 5x2 - 4x - 20 x2 + 7x + 10 x3 + 7x2 + 10 x - 2 -2x2 -14x-20 -2x2 -14x-20 0 HS3 : Thực hiện quy đồng mẫu thức HS : Nhận xét sửa sai và ghi vào vở Bài 20 tr 44 SGK Giải Để chứng tỏ có thể quy đồng mẫu thức hai phân thức : với MTC là : x3 + 5x2 - 4x - 20 Ta phải chứng tỏ nó chia hết cho mẫu thức của mỗi phân