Đề tài Hướng dẫn dạy học và kiểm tra, đánh giá môn tự nhiên và xã hội lớp 1-2-3 theo chuẩn kiến thức, kĩ năng

h­íng dÉn d¹y häc vµ kiÓm tra, ®¸nh gi¸ m«n TN&XH líp 1-2-3theo chuÈn kiÕn thøc, kÜ n¨ng I. Định hướng chung - Hướng dẫn thực hiện chuẩn KTKN môn TN&XH lớp 1,2,3 được biên soạn theo kế hoach dạy học ( mỗi tuần 1 tiết với lớp 1,2; hai tiết với lớp 3 ) và dựa theo SGK TN&XH hiện đang được sử dụng trong các nhà trường - Mỗi bài học trong SGK đều cung cấp lượng kiến thức, kỉ năng theo yêu cầu của chuẩn và có nội dung mở rộng, tạo điều kiện thuận lợi cho GV khuyến khích HS (khá, giỏi) đạt chuẩn ở mức độ cao hơn Về cấu trúc nội dung: Môn TN&XH lớp 1,2,3 được xây dựng theo quan điểm tích hợp. Nội dung kiến thức được phát triển đồng tâm, hợp lí, theo nguyên tắc từ gần đến xa, dẫn dắt HS mở rộng vốn hiểu biết từ bản thân đến gia đình, trường học; từ cuộc sống xã hội xung quanh đến thiên nhiên rộng lớn; từ cây cối, con vật gần gũi, đến các hiện tượng thời tiết, sự vật thường gặp như nắng, mưa, nóng, rét, mặt trời, mặt trăng và các vì sao trên bầu trời…. - Sự sắp xếp các mạch kiến thức, kỉ năng trong mỗi chủ đề phát triển hợp lí, đảm bảo tính hiện đại, cập nhật, sát thực tiễn. Vì vậy yêu cầu giáo viên trong quá trình dạy học, từ khâu lập kế hoạch dạy học, lên lớp, kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của HS, phải nắm vững cấu trúc nội dung chương trình, hiểu mức độ cần đạt của chuẩn kiến thức, kỉ năng đối với từng bài dạy tiết dạy để giúp HS tiếp thu bài một cách nhẹ nhàng, khiến các em thích đến lớp II. Hướng dẫn cụ thể: 1. Kh¸i niÖm vÒ chuÈn kiÕn thøc, kÜ n¨ng: ChuÈn kiÕn thøc, kÜ n¨ng lµ c¸c yªu cÇu c¬ b¶n, tèi thiÓu vÒ kiÕn thøc, kÜ n¨ng cña m«n häc ChuÈn kiÕn thøc, kÜ n¨ng ®­îc cô thÓ ho¸ ë c¸c chñ ®Ò cña m«n häc theo tõng líp, ë c¸c lÜnh vùc häc tËp cho tõng líp vµ c¶ cÊp häc ChuÈn kiÕn thøc, kÜ n¨ng lµ c¬ së ®Ó biªn so¹n SGK, qu¶n lÝ d¹y häc, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ gi¸o dôc 2. Mèi quan hÖ gi÷a ChuÈn vµ SGK, gi÷a ChuÈn vµ c«ng t¸c tæ chøc d¹y häc 3. CÊu tróc tµi liÖu H­íng dÉn thùc hiÖn chuÈn kiÕn thøc, kÜ n¨ng m«n TN&XH 1,2,3 gåm : tuÇn, tªn bµi d¹y, yªu cÇu cÇn ®¹t, ghi chó. - Cét Bµi bao gåm c¸c bµi häc trong SGK, bµi «n tËp, kiÓm tra ®Þnh kú cuèi häc kú . Néi dung «n tËp, kiÓm tra cuèi häc kú chñ yÕu lµ néi dung chuÈn kiÕn thøc, kÜ năng cña ch­¬ng trình mµ HS ®· ®­îc häc trong häc kú. Cét yªu cÇu cÇn ®¹t lµ những KTKN cô thÓ ë tõng bµi mµ yªu cÇu mäi ®èi t­îng HS ®Òu phải ®¹t ®­îc. Cét ghi chó ë mét sè bµi lµ KTKN dµnh ®Ó khuyÕn khÝch HS ®¹t ®­îc ë møc ®é cao h¬n VÝ dô bµi c¬ thÓ chóng ta TN&XH líp 1: - Khi lập kế hoach dạy học ở mỗi bài học GV cần đạt ra các câu hỏi như; Kiến thức, kÜ năng cơ bản của bài học là gì? Làm thế nào để giúp HS đạt được? Nội dung và yêu cầu dành cho Hs khá, giỏi là gì? Cách thực hiện như thế nào? Cần hộ trợ HS yếu cái gì? Làm thế nào để đạt chuẩn? 4. Mét sè ®iÓm l­u ý khi sö dông tµi liÖu h­íng dÉn thùc hiÖn chuÈn KT-KN m«n TN&XH líp 1,2,3 ®Ó x©y dùng kÕ ho¹ch bµi häc  Ví dụ: khi soạn bài cây rau lớp 1 Yêu cầu cần đạt là: kể được tên và nêu lợi ích của một số cây rau. Chỉ được các bộ phận của rễ, thân, lá, hoa của cây rau. Như vậy bài dạy có ba hoạt động: Kể tên - nêu lợi ích - chỉ và nói tên các bộ phận. GV có thể thiết kế theo một trong hai cách sau: + C1: Cho HS quan sát lần lượt từng cây rau với ba yêu cầu trên + C2: Kể tên các loại rau mang đến, sau đó nêu lợi ích theo các loại rau ăn lá, rau ăn thân, rau ăn củ, rau ăn quả rồi chỉ rõ các bộ phận của từng cây rau Nội dung khuyến khích học sinh khá, giỏi là: Kể tên rau theo từng loại. GV có thể tổ chức cho HS thi kể tên cây rau giữa các đội. Đối với HS yếu, các em có thể chưa nhận biết được tên các cây rau khác nhau nên GV chỉ yêu cầu quan sát một cây rau phổ biến nhất ở địa phương. Lưu ý HS về lợi ích của việc ăn rau đối với sức khoẻ III. KiÓm tra ®¸nh gi¸ theo h­íng dÉn thùc hiÖn chuÈn KTKN: Theo qui định đây là môn học được đánh giá bằng nhận xét, dựa vào các biểu hiện cụ thể ghi trong sổ theo dõi kết quả kiểm tra, đánh giá HS. Khi đánh giá kết quả học tập của HS, GV cần dựa trên các chứng cứ cho thấy HS đã học vui, nói được, chỉ được trên hình vẽ, mô hình để có thể xếp loại Hoàn thành trở lên. Đối với HS yếu GV cần chỉ dẫn, giảng giải cho các em hiểu rõ và từng bước thực hiện được các yêu cầu của chuẩn Khi đánh giá kết quả học tập của học sinh giáo viên phải lưu ý bám chuẩn kiến thức, kỷ năng ( Yêu cầu cần đạt của từng bài cụ thể trong tài liệu hướng dẫn thực hiện chuẩn KT-KN ) Hình thức đánh giá có thể là: Vấn đáp, trả lời câu hỏi trắc nghiệm hoặc gợi mở… Đánh giá thường xuyên hằng ngày bằng cách quan sát, nhận xét thái độ học tập của HS trong tiết học một cách kịp thời IV. C«ng t¸c qu¶n lÝ chØ ®¹o: ViÖc ®¸nh gi¸ giê d¹y cña GV vµ kÕt qu¶ häc tËp cña HS c¸c nhµ qu¶n lÝ ph¶i b¸m chuÈn KTKN, t¹o ®iÒu kiÖn cho GVm¹nh d¹n tìm cách tiếp cận mới, cách dạy mới, tạo nên một không khí học tập nhẹ nhàng, vui tươi, tránh cho học sinh cách học vẹt, CÇn ®¸nh gi¸ cao nh÷ng giê d¹y cã sù quan t©m cña GV ®Õn mäi ®èi t­îng HS, những giờ dạy GV biết tổ chức cho HS tự hoạt động để chiếm lĩnh KT-KN cần đạt từ đó làm cơ sở để phát triển mở rộng cho những em có điều kiện…. Chóc c¸c ®ång chÝ vµ c¸c b¹n thµnh c«ng trong viÖc tæ chøc thùc hiÖn