Dao1Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 12 - Sóng - Xuân Quỳnh

SÓNGXUÂN QUỲNH1.Về nhà thơ Xuân Quỳnh-(1942-1988) , Quê : Hà Tây , lớn lên ơ ûHà Nội Trưởng thành trong thời chống Mỹ, Ủy viên ban chấp hành Hội nhà văn Việt Nam Nhà thơ nữ tiêu biểu của thơ ca hiện đại-Ở nữ sĩ,khát vọng sống , khát vọng tình yêu mãnh liệt luơn đi liền với cảm thức lo âu, những dự cảm bất chắc, những biến suy trong cuộc đời.Thơ Xuân Quỳnh vẫn nổi bật ở vể đẹp nữ tính,dung dị ,hồn nhiên ,chân thật.-Thơ Xuân Quỳnh là tiếng lịng của một tâm hồn gắn bĩ thiết tha với cuộc đời,luơn khát khao tình yêu,và trân trọng những hạnh phúc bình dị của đời thường.Tác phẩm: Tập thơ:+ Hoa dọc chiến hào+ Gió lào cát trắng+ Tự hát+Hoa cỏ may+Sân ga chiều em đi vvSĩng là một tác phẩm tiêu biểu cho hồn thơ Xuân Quỳnh và được xem là một trong những bài thơ tình hay nhất của thơ VN hiện đại2.Về bài thơ SĩngSĩng là một bài thơ xuất sắc của Xuân Quỳnh về tình yêu được sáng tác năm1967 trong chuyến đi vùng biển Diêm Điền,in trong tập “ Hoa dọc chiến hào’’ (1968)PHÂN TÍCH TÁC PHẨM Ở ngoài kia đại dương Trăm ngàn con sóng đó Con nào chẳng tới bờ Dù muôn vời cách trở Cuộc đời tuy dài thế Năm tháng vẫn đi qua Như biển kia dẫu rộng Mây vẫn bay về xa Làm sao được tan ra Thành trăm con sóng nhỏ Giữa biển lớn tình yêu Để ngàn năm còn vỗ. Dữ dội và dịu êm Ồn ào và lặêng lẽ Sông không hiểu nổi mình Sóng tìm ra tận bể Ôi con sóng ngày xưa Và ngày sau vẫn thế Nỗi khát vọng tình yêu Bồi hồi trong ngực trẻ Trước muôn trùng sóng bể Em nghĩ về anh, em Em nghĩ về biển lớn Từ nơi nào sóng lên ? Sóng bắt đầu từ gió Gió bắt đầu từ đâu ? Em cũng không biết nữa Khi nào ta yêu nhau Con sóng dưới lòng sâu Con sóng trên mặt nước Ôi con sóng nhớ bờ Ngày đêm không ngủ được Lòng em nhớ đến anh Cả trong mơ còn thức Dẫu xuôi về phương bắc Dẫu ngược về phương nam Nơi nào em cũng nghĩ Hướng về anh – một phươngSÓNGXUÂN QUỲNHII. Đọc hiểu tác phẩm 5 chữ thường khơng ngắt nhịp, cùng với sự trở đi trở lại của hình tượng sĩng, đã tạo ra nhịp điệu và âm hưởng của bài thơ, phù hợp với việc giãi bày tâm trạng của người con gái đang yêu-Thể thơ:1. Đọc và cảm nhận chung Bài thơ cĩ một âm hưởng dạt dào, nhịp nhàng gợi ra nhịp các con sĩng nối tiếp nhau lúc tràn lên sơi nổi,lúc êm dịu lắng sâu.-Cả bài thơ là những con sĩng tâm tình của tác giả được khơi dậy khi đứng trước biển cả đối diện với những con sĩng vơ hạn vơ hồiII. Đọc hiểu tác phẩmSự mơ tả nhịp điệu bên ngồi của sĩng cũng chính là để diễn tả nhịp điệu bên trong tâm hồn: những đợt sĩng của tình yêu dạt dào, sơi nổi và da diết lắng sâu.- Sĩng là một hình tượng ẩn dụ, nĩ là sự hĩa thân của cái tơi trữ tình của nhà thơ, lúc thì hịa nhập lúc lại là sự phân thân của “em”2. PHÂN TÍCH :a) Đặc trưng và trạng thái Dữ dội và dịu êm Ồn ào và lặng lẽ + Dữdội > tạo nên vẻ đẹp nữ tính của hình tượng thơ Xuân Quỳnh1)SÓNG , BIỂU TƯỢNG CỦA TÌNH YÊU(KHỔ 1+2)2. PHÂN TÍCH :b, Nhu cầu tự nhận thức trong sự hồ hợp“ Sơng khơng hiểu nổi mình Sĩng tìm ra tận bể’’→ con sĩng khơng tự bằng lịng với những khuơn khổ chật hẹp, nĩ phải “tìm ra bể’’ đến một khơng gian rộng lớn hơn ,tìm đến những chân trời bao la rộng lớn của tâm hồn. - Khát khao của sĩng cũng chính là khát khao của tình yêu → thật minh bạch và quyết liệt2.1)SÓNG , BIỂU TƯỢNG CỦA TÌNH YÊU(KHỔ 1+2)2. PHÂN TÍCH :C) Quy luật của tình yêu:“Ôi con sóng ngày xưa Và ngày sau vẫn thế Nỗi khát vọng tình yêu Bồi hồi trong ngực trẻ ”2.1)SÓNG , BIỂU TƯỢNG CỦA TÌNH YÊU(KHỔ 1+2) → sự tồn tại của sĩng với những trạng thái biến động nhưng bất biến,cũng như nỗi khát vọng tình yêu trong trái tim con người, là khát vọng muơn đời của nhân loại mà mãnh liệt nhất là tuổi trẻ + “Vẫn thế”2. PHÂN TÍCH :C) Quy luật của tình yêu:“Ôi con sóng ngày xưa Và ngày sau vẫn thế Nỗi khát vọng tình yêu Bồi hồi trong ngực trẻ ”2.1)SÓNG , BIỂU TƯỢNG CỦA TÌNH YÊU(KHỔ 1+2) → đặt đầu câu→ nĩi lên được những xốn xang, rạo rực của yêu đương.Hai chữ “bồi hồi”Từ “ngày xưa” đến “ngày sau” vẫn thế, khơng hề thay đổi.Sóng được sử dụng như hình ảnh ẩn dụ của tình yêu vì sóng mang những nét đặc trưng và tính chất của tình yêu. Tình yêu là một thực thể: + Tự nhiên, kỳ diệu + Phức tạp với nhiều dáng vẻ + Là nỗi khát vọng của con ngườiª Tóm lại:Qua sóng, ta hiểu Trước muôn trùng sóng bể Sóng bắt đầu từ gió Em nghĩ về anh,em Gió bắt đầu từ đâu ?Em nghĩ về biển lớn Em cũng không biết nữa Từ nơi nào sóng lên ? Khi nào ta yêu nhau.→ Tình yêu là một hiện tượng tâm lý khác thường, bí ẩn, khơng thể giải thích bằng lý lẽ thơng thường (“tình yêu đến tình yêu đi ai biết”-Xuân Diệu) Trước muôn trùng sóng bể Sóng bắt đầu từ gió Em nghĩ về anh,em Gió bắt đầu từ đâu ?Em nghĩ về biển lớn Em cũng không biết nữa Từ nơi nào sóng lên ? Khi nào ta yêu nhau. “Em nghĩ về “→ Nghĩ về tình yêu →Khi tình yêu đến, như một tâm lý tự nhiên người ta luơn cĩ nhu cầu tự tìm hiểu phân tíchAnh emBiển lớn Trước muôn trùng sóng bể Sóng bắt đầu từ gió Em nghĩ về anh,em Gió bắt đầu từ đâu ?Em nghĩ về biển lớn Em cũng không biết nữa Từ nơi nào sóng lên ? Khi nào ta yêu nhau.Tình yêu đến từ đâu như con sĩng đến từ nơi nào?Làm sao cĩ thể giải đáp được câu hỏi khởi nguồn của tình yêu và điểm bắt đầu của một tình yêu (“Làm sao cắt nghĩa được chữ yêu”-Xuân Diệu) Trước muôn trùng sóng bể Sóng bắt đầu từ gió Em nghĩ về anh,em Gió bắt đầu từ đâu ?Em nghĩ về biển lớn Em cũng không biết nữa Từ nơi nào sóng lên ? Khi nào ta yêu nhau.-Ở đây người con gái đã nĩi lên quy luật sâu xa của tình yêu bằng trực cảm, mà trực cảm thì im lặng là hơn: “Em cũng khơng biết nữa”→Thật hồn nhiên, dễ thương, một cái lắc đầu hồn nhiên chân thật, đầy nữ tính Trước muôn trùng sóng bể Sóng bắt đầu từ gió Em nghĩ về anh,em Gió bắt đầu từ đâu ?Em nghĩ về biển lớn Em cũng không biết nữa Từ nơi nào sóng lên ? Khi nào ta yêu nhau.→Tình yêu cũng như sĩng biển như giĩ trời vậy thơi làm sao mà hiểu hết được. Nĩ cũng tự nhiên, hồn nhiên như thiên nhiên và cũng khĩ hiểu nhiều bất ngờ như thiên nhiên.