Chuyên đề Ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy môn ngữ văn 7- THCS- Phần Tiếng Việt

chµo mõng c¸c thÇy c« gi¸o vÒ dù chuyªn ®ÒM«n Ng÷ v¨n A. PHẦN MỞ ĐẦU I. Lí do chọn chuyên đề 1. Cơ sở lí luận: - Thế giới bước vào kỉ nguyên mới, nhờ tiến bộ nhanh chóng của việc ứng dụng CNTT vào tất cả các lĩnh vực. Trong GD&ĐT, CNTT đã góp phần hiện đại hóa phương tiện, TBDH, góp phần đổi mới PPDH - Hiện nay, CNTT bước đầu đã được ứng dụng trong công tác quản lý, và một số nơi đã đưa tin học vào giảng dạy, học tập. Tuy nhiên, so với nhu cầu thực tiễn hiện nay, việc ứng dụng CNTT trong giáo dục ở các trường học nước ta còn rất hạn chế. Chuyªn ®Ò: - Dạy và học theo quan điểm CNTT: Để đổi mới PPDH, người ta tìm những “Phương pháp làm tăng giá trị lượng tin, trao đổi thông tin nhanh hơn, nhiều hơn và hiệu quả hơn.” - Nhờ sự phát triển của KHKT, quá trình dạy học đã sử dụng phương tiện dạy học như: Phim chiếu, phần mềm hỗ trợ giảng bài có minh họa, phần mềm dạy học giúp HS học trên lớp và ở nhà, công nghệ kiểm tra, đánh giá bằng trắc nghiệm trên máy tính, sử dụng mạng Internet để dạy học. Chuyªn ®Ò: - Công nghệ thông tin có tác dụng mạnh mẽ, làm thay đổi nội dung, phương pháp dạy và học. CNTT là phương tiện để tiến tới “xã hội học tập” - Hiện nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phát động phong trào đổi mới PPDH được thể hiện trong chỉ thị nhiệm vụ năm học hàng năm, nhất là việc ƯDCN TT vào giảng dạy. Chuyªn ®Ò: Chuyªn ®Ò: - Năm học 2008 - 2009 là năm học gắn liền với chủ đề “Ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy”. Thực hiện chủ đề trên, hầu hết các bộ môn trong nhà trường ở các cấp học, bậc học, ngành học đều chú trọng ứng dụng CNTT vào đổi mới PPDH. - Việc đổi mới PPDH và ứng dụng CNTT góp phần vào việc đổi mới PPDH là việc làm cần thiết và quan trọng của ngành giáo dục trong giai đoạn hiện nay. Chuyªn ®Ò: - Mặt khác, do phương tiện dạy học truyền thống như: bảng phụ (bằng phóc trắng hoặc giấy tô ki) thậm chí cả máy chiếu hắt (overhead) không thể tiện dụng như các phương tiện dạy học điện tử hiện đại (Như máy chiếu đa năng + các phần mềm soạn giảng...) là các phương tiện tạo hiệu ứng tích cực nhất trong dạy học phân môn Tiếng Việt. Chuyªn ®Ò: 2. Cơ sở thực tiễn * Về phía giáo viên: - Hiện nay việc ứng dụng CNTT trong dạy và học môn Ngữ văn nói riêng và các môn học nói chung đã áp dụng một vài năm nhưng hiệu quả chưa cao. + Một số gia đình GV chưa có điều kiện trang bị máy tính + Nhiều giáo viên chưa thành thạo về CNTT, đặc biệt các đ/c có tuổi, kĩ năng khai thác và sử dụng còn hạn chế. Chuyªn ®Ò: + Một số giáo viên đã ứng dụng CNTT vào dạy học, tuy nhiên trong quá trình giảng dạy vẫn còn tham cung cấp các loại thông tin, các bài tập làm thêm quá nhiều, tranh ảnh minh họa không thật sát với ngữ liệu phân tích, làm mất thời gian nên hiệu quả giờ dạy không cao. + Đối với nhà trường, có 12 đ/c đăng kí dùng GAĐT và soạn bài có ƯDCNTT để dạy học nhưng chỉ có duy nhất 1 máy chiếu đa năng. * Về phía học sinh: - Một số học sinh chưa thật thích nghi với phương pháp học hiện đại này, chỉ thụ động ngồi nghe, xem ảnh quên cả việc ghi bài. - Một số học sinh gặp khó khăn trong việc ghi chép bài: không biết lựa chọn thông tin, nội dung chính để ghi vào bài học, ghi chậm hoặc không đầy đủ... Chuyªn ®Ò: II. Mục đích của chuyên đề - Ứng dụng CNTT trong dạy học để nhằm cải tiến phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng dạy và học và gây hứng thú cho HS. + Đưa ra một số hình thức phù hợp trong việc soạn bài trên phần mềm máy tính để dạy TV. + Đưa ra quy trình soạn bài có ƯDCN TT với các tiết TV. Chuyªn ®Ò: Chuyªn ®Ò: B. NỘI DUNG CỦA CHUYÊN ĐỀ I. Ý nghĩa của việc sử dụng công nghệ thông tin trong dạy học Ngữ văn  Đối với môn Ngữ văn nói chung:  Công nghệ thông tin là một trong những công cụ được sử dụng, thực hiện đổi mới trong giáo dục đào tạo đang được các nước trên thế giới quan tâm ứng dụng.  Dạy học có ứng dụng CNTT là một hình thức dạy học tiên tiến cho phép đẩy mạnh sự tương tác giữa thầy và trò, dẫn đến sự thay đổi sâu xa về hình thức của dạy và học.  Cái được lớn nhất ở mỗi tiết giảng bằng giáo án điện tử chính là một lượng lớn kiến thức, hình ảnh trực quan sinh động được chuyển tải đến các em học sinh. Chuyªn ®Ò: Chuyªn ®Ò:  Đối với phân môn Tiếng Việt nói riêng:  Máy chiếu đa năng là PT trực quan, thu hút sự chú ý, tham gia của cả lớp trong quá trình phân tích ngữ liệu để rút ra các K/N của bài dạy. Đồng thời là phương tiện trình chiếu cho việc áp dụng vào làm BT phát hiện ở phần luyện tập. => Vì vậy nó sẽ thay thế cho hệ thống bảng phụ truyền thống (tốn nhiều giấy mực) và có thể dùng cho các năm sau.  Mặt khác, giúp cho giáo viên tiết kiệm một lượng lớn thời gian ghi bảng khi phân tích NL. Vì khi hướng dẫn HS phân tích ngữ liệu và làm bài tập, HS phát hiện đến đâu, GV chỉ cần thao tác “nháy chuột” để chuẩn kiến thức đến đó, và từ sự phân tích trên HS có thể rút ra nhận xét và khái quát nên khái niệm của đơn vị kiến thức trong bài học. => GV sẽ sử dụng thời gian đó vào việc mở rộng vấn đề, liên hệ những kiến thức bên ngoài góp phần làm cho bài học phong phú, khắc sâu hơn các K/N... II. Một số hình thức ứng dụng công nghệ thông tin vào soạn giảng phân môn Tiếng Việt. 1. Sử dụng máy chiếu là bảng phụ, kết hợp với ghi bảng. Chuyªn ®Ò: - Hình thức này dễ thực hiện hơn vì GV chỉ cần đưa các ngữ liệu lên các Slides để phục vụ cho quá trình phân tích trực quan. 2. Soạn và dạy hoàn toàn bằng giáo án điện tử. Chuyªn ®Ò: - Giảng dạy bằng giáo án điện tử có ưu điểm là tạo hứng thú cho cả thầy và trò với hình thức phong phú, đa dạng. - Giáo viên không phải soạn giáo án nhiều lần mà chỉ cần đầu tư cho lần soạn đầu tiên và chỉnh sửa cho bài giảng tốt hơn vào những lần sau.  Tuy nhiên, để soạn được một bài giảng hoàn toàn trên máy, không sử dụng tới bảng đen, phấn trắng thì đòi hỏi cần rất nhiều thời gian và các thao tác thiết kế các nội dụng bài và đặc biệt là khâu tạo các Text Box và sắp xếp cài đặt hiệu ứng trước sau cho phù hợp với tiến trình khi phân tích NL... và rút ra nhận xét, kết luận về đơn vị kiến thức của bài dạy. Hơn nữa, với phân môn TV, tính liền mạnh của bài dạy, nhất là khi phân tích NL để rút ra nhận xét là rất quan trọng. GV không thể để HS phát hiện, phân tích xong rồi mới yêu cầu HS ghi vào vở. Vì vậy sẽ mất đi sự giao tiếp giữa GV và HS. Mặt khác với những HS có học lực TB, Y thì không theo kịp tiến độ bài giảng. => Chính vì vậy mà hình thức này sẽ khó thực hiện với nhiều GV chưa có kĩ năng thành thạo về soạn giáo án ĐT. III. Quy trình soạn bài để dạy phần Tiếng Việt môn Ngữ văn 7.  Trước tiên: cần xác định được hệ thống các bài dạy Tiếng Việt trong SGK Ngữ văn 7 - THCS : - Có tất cả 27 tiết TV trong chương trình gồm cả bài dạy lí thuyết lẫn luyện tập và ôn tập. (Trừ tiết KT) - Tất cả các bài dạy trên đều rèn kĩ năng về sử dụng từ và câu, về cấu trúc cú pháp của câu.  Sau đó: GV cần lựa chọn những tiết có thể thiết kế thành một bài giảng điện tử hoặc những tiết chỉ đưa ngữ liệu lên máy để phân tích. Chuyªn ®Ò: 1. Đối với hình thức: sử dụng máy chiếu là bảng phụ, kết hợp với ghi bảng. Áp dụng cho tất cả các bài !  Quy trình thiết kế như sau:  Với hình thức này, nội dung đề mục và các đơn vị kiến thức không chiếu trên máy, tức là máy chỉ như bảng phụ trực quan phân tích các NL và kết hợp trình chiếu phục vụ cho phần luyện tập làm các bài tập phát hiện. Điểm khác cơ bản với bảng phụ là có cài đặt các hiệu ứng như: trước – sau khi biến đổi màu sắc, ghạc chân các kiến thức phát hiện, mặt khác có thể cài các tranh ảnh minh họa đi kèm NL để HS dễ dàng nhận biết và phân tích...  Chuẩn bị dạy học a) Chuẩn bị kiến thức dạy học - Tính chất đa nghĩa của từ tiếng Việt và sự phức tạp trong cấu trúc ngữ pháp của câu nên đòi hỏi giáo viên cần nghiên cứu kĩ dung lượng và đơn vị kiến thức cần truyền đạt cho HS trong phần ghi nhớ. - Muốn truyền đạt hết và để HS hiểu và nắm chắc kiến thức đòi hỏi GV cần đọc kĩ các tài liệu liên quan như SGK, SGV, thiết kế BG và các tài liệu nghiên cứu về từ và câu của tác giả Đỗ Hữu Châu, ... sau đó chọn lọc và đưa ra cách truyền đạt dễ hiểu nhất đến các em. Đồng thời, GV cần thu lượm các bài tập, các đoạn văn để đưa vào phân tích mở rộng và củng cố. b) Chuẩn bị phương tiện dạy học - Máy tính cá nhân + Máy chiếu đa năng và mành chiếu. - Lựa chọn phần mềm phục vụ cho bài soạn (chủ yếu là các phần mềm (powerpoint, violet, preteaching.. thông dụng nhất là powerpoint)  Thiết kế slide: Xây dựng các slide trình diễn. Dự kiến số slide thích hợp với số lượng đối tượng được lựa chọn (tức là các ngữ liệu để phân tích, các BT nhanh để củng cố ghi nhớ, các bài tập trong phần luyện tập, tranh ảnh minh họa...v.v.v..) tương ứng với kế hoạch cụ thể mà giáo án lên lớp đã xác định. a) Phần kiểm tra bài cũ và vào bài: - C1: theo PP truyền thống, HS trả lời miệng và lấy VD, viết lên bảng, GV chuẩn đáp án phần trả lời của HS trên 1 Slides. - C2: Giáo viên có thể áp dụng các bài tập trắc nghiệm (chọn đáp án đúng – Sai, điền khuyết…) ở phần mềm Power point để kiểm tra kiến thức cũ.  Nội dung thiÕt kế như sau: Chän ph­¬ng ¸n ®óng ! ? T¸c dông cña c©u ®Æc biÖt lµ: A. X¸c ®Þnh thêi gian, n¬i chèn diÔn ra sù viÖc nãi ®Õn trong ®o¹n B. LiÖt kª, th«ng b¸o vÒ sù tån t¹i cña sù vËt, hiÖn t­îng. C. Béc lé c¶m xóc. D. Gäi ®¸p E. C¶ A, B, C, D ®Òu ®óng *VD: khi dạy Tiết 86 - Thêm trạng ngữ cho câu - C3: Kết hợp KTBC và phần giới thiệu bài: Tuỳ theo nội dung của từng tiết dạy giáo viên có thể trình chiếu trên màn hình những hình ảnh, những ví dụ, NL… kèm theo những câu hỏi để dẫn dắt vào bài. T×m tõ ®ång nghÜa víi mçi tõ sau: Thµnh thËt Trung thùc Ngay th¼ng B. Gi¶ dèi A. ThËt thµ G i¶ t¹o Dèi tr¸ L­¬n lÑo *VD: Đối với một số bài như sau: (1) Bài Từ trái nghĩa, GV có thể kết hợp KT bài cũ với vào bài ! A/ ThËt B/ Gi¶ ThËt thµ Gi¶ dèi Thµnh thËt tr¸i Gi¶ t¹o Trung thùc nghÜa Dèi tr¸ Ngay th¼ng L­¬n lÑo (2) Bài Thành ngữ, GV có thể sử dụng tranh ảnh để KTBC và vào bài. §Çu - ®u«i Nh¾m - më Khãc - C­êi Ng¾n - dµi Nhanh - chậm KiÓm tra bµi cò §Çu - ®u«i §Çu voi ®u«i chuét Nh¾m - më M¾t nh¾m m¾t më Khãc - C­êi KÎ khãc ng­êi c­êi Ng¾n - dµi N­íc m¾t ng¾n n­íc m¾t dµi Nhanh - chậm Nhanh như sóc Chậm như rùa §Çu voi ®u«i chuét M¾t nh¾m m¾t më KÎ khãc ng­êi c­êi N­íc m¾t ng¾n n­íc m¾t dµi Nhanh như sóc Chậm như rùa …“Kh«ng gian yªn tÜnh bçng bõng lªn nh÷ng ©m thanh cña dµn hßa tÊu, bëi bèn nh¹c khóc l­u thñy, kim tiÒn, xu©n phong, long hæ du d­¬ng, trÇm bæng rÐo r¾t më ®Çu ®ªm ca HuÕ. Nh¹c c«ng dïng c¸c ngãn ®µn trau chuèt nh­ ngãn nhÊn, mæ, vç, v¶, ngãn bÊm, day, chíp, bóng, ngãn phi, ngãn r·i. TiÕng ®µn lóc khoan, lóc nhÆt lµm nªn tiÕt tÊu xao ®éng tËn ®¸y hån ng­êi”. (Ca HuÕ trªn s«ng H­¬ng) => NT : LiÖt kª. ? Theo em, TG sö dông phÐp liÖt kª nh­ trªn nh»m môc ®Ých g× ? l­u thñy, kim tiÒn, xu©n phong, long hæ du d­¬ng, trÇm bæng ngãn nhÊn, mæ, vç, v¶, ngãn bÊm, day, chíp, bóng, ngãn phi, ngãn r·i (3) Bài “Liệt kê”: GV đưa một đoạn ngữ liệu, cài hiệu ứng màu chữ khác đè lên phần kiến thức HS cần phát hiện và sau đó đặt câu hỏi dẫn dắt vào bài ! b) Phần lí thuyết *VD: Dạy bài “Liệt kê” – VD: Đối với đơn vị kiến thức là mục “I. Thế nào là liệt kê ?” - B1: GV đánh toàn bộ NL để phân tích trên một slides - có thể có nhiều Text Box (Lưu ý chỉ áp dụng với các NL không dài quá nửa trang giấy), đồng thời chèn thêm tranh ảnh minh họa cho phù hợp. - B2: Đặt câu hỏi dẫn dắt để HS phát hiện và trả lời. - B3: GV chuẩn kiến thức mà HS đã phát hiện bằng cách tạo thanh gạch chân “Line” dưới các dòng ngữ liệu mà HS trả lời (Lưu ý cho “Line” to và đậm lên); Hoặc có thể tạo các Text Box đè lên ngữ liệu gốc. => Tất cả đều cài hiệu ứng ra sau NL gốc. VD: Mục I. Thế nào là liệt kê ? => Sau khi rút ra ghi nhớ để khắc sâu KT cho HS, GV có thể đưa thêm các bài tập nhanh ! Bên cạnh ngài, mé tay trái, bát yến hấp đường phèn, để trong khay khảm, khói bay nghi ngút; tráp đồi mồi chữ nhật để mở, trong ngăn bạc đầy những trầu vàng, cau đậu, rễ tía, hai bên nào ống thuốc bạc, nào đồng hồ vàng, nào dao chuôi ngà, nào ống vôi chạm, ngoáy tai, ví thuốc, quản bút, tăm bông trông mà thích mắt. [... ] Ngoài kia, tuy mưa gió ầm ầm, dân phu rối rít, nhưng trong này xem chừng tĩnh mịch, nghiêm trang lắm [... ] . (Phạm Duy Tốn) bát yến hấp đường phèn tráp đồi mồi chữ nhật để mở, nào ống thuốc bạc nào đồng hồ vàng nào dao chuôi ngà, nào ống vôi chạm ngoáy tai, ví thuốc, quản bút, tăm bông những trầu vàng, cau đậu, rễ tía, (b) Sèng, chiÕn ®Êu, lao ®éng vµ häc tËp theo g­¬ng B¸c Hå vÜ ®¹i. (KhÈu hiÖu) DiÔn t¶ t­ t­ëng cña cuéc sèng. Sèng, chiÕn ®Êu, lao ®éng vµ häc tËp theo g­¬ng B¸c Hå vÜ ®¹i. (KhÈu hiÖu) ? LÊy VD phÐp LK diÔn t¶ t×nh c¶m cña con ng­êi ? *VD: “Ngay tõ lóc chóng ta chµo ®êi, mÑ lu«n ®ïm bäc, chë che, d×u d¾t, d¹y b¶o chóng ta nªn ng­êi” ? T×m phÐp liÖt kª ? ? PhÐp LK ®ã diÔn t¶ t×nh c¶m g× cña mÑ dµnh cho con ? Bµi tËp nhanh c) LuyÖn tËp - GV đưa các bài tập phát hiện lên các slides để HS phát hiện nhanh. (Lưu ý: nếu các BT phát hiện có các đoạn văn không quá dài thì có thể đưa lên cùng một slides để HS làm. Hoặc tốt nhất là mỗi BT tạo ít nhất 1 slides riêng, nếu BT quá dài - tức là các đoạn NL dài hàng trang thì GV cần chia ra 2 đến 3 slides để đảm bảo cỡ chữ đủ to cho HS đọc) - Sau khi đưa các BT lên, GV tiếp tục thực hiện các bước như phần phân tích để HS phát hiện kiến thức ! d) Phần củng cố: Tùy từng bai GV có thể sử dụng một số trò chơi sao cho phù hợp như: trò đuổi hình bắt chữ, thi tiếp sức, giải ô chữ (hướng vào trọng tâm ND bài học), thi đặt câu, cử đại diện viết đoạn văn ..vvv.. => các trò chơi như trên GV có thể phân nhóm HS để thi ! Chuyªn ®Ò:  Trình chiếu thử, sửa chữa và hoàn thiện bài giảng. Sau khi giáo viên đã hoàn thành các nội dung trên các slide thì cần tiến hành thiết kế và chạy thử từng phần rồi toàn bộ các slide (có đối chiếu với trình tự các hoạt động được trình bày trong giáo án), chỉnh sửa nội dung, hình thức các slide, kiểu và thứ tự trình bày các hiệu ứng… cho hợp lý hơn với mục tiêu, kế hoạch sư phạm mà giáo án đã đề ra. Chuyªn ®Ò: 2. Đối với hình thức soạn và dạy hoàn toàn bằng giáo án điện tử. GV có thể lựa chọn các bài sau: + Từ ghép + Từ láy + Thêm trạng ngữ cho câu. ....v.v.v..  Quy trình thiết kế như sau: a) Kiểm tra bài cũ + giới thiệu bài b) Lí thuyết c) LuyÖn tËp d) Phần củng cố  Đều tuân thủ các quy trình như : *Tuy nhiên, do những hạn chế lớn đã nêu ở trên, nên hình thức này tôi chỉ chiếu một vài slides về phần chính của bài - phần lí thuyết để làm VD ! I. Lý thuyÕt: 1. ®Æc ®iÓm cña tr¹ng ng÷: “ D­íi bãng tre xanh, ®· tõ l©u ®êi, ng­êi d©n cµy ViÖt Nam dùng nhµ, dùng cöa, vì ruéng khai hoang. Tre ¨n ë víi ng­êi, ®êi ®êi, kiÕp kiÕp… Tre víi ng­êi nh­ thÕ ®· mÊy ngh×n n¨m. Mét thÕ kØ “ v¨n minh”, “ khai ho¸” cña thùc d©n còng kh«ng lµm ra ®­îc mét tÊc s¾t. Tre vÉn cßn ph¶i vÊt v¶ m·i víi ng­êi. C«Ý xay tre nÆng nÒ quay, tõ ngh×n ®êi nay, xay n¾m thãc.” b) V× m¶i ch¬i, em quªn ch­a lµm bµi tËp . c) §Ó xøng ®¸ng lµ ch¸u ngoan b¸c Hå, chóng ta ph¶i häc tËp vµ rÌn luyÖn thËt tèt. d) B»ng giäng nãi dÞu dµng, chÞ Êy mêi chóng t«i vµo nhµ. TiÕt 86 – Thªm tr¹ng ng÷ cho c©u a. Ng÷ liÖu: b. Ph©n tÝch: a) “ D­íi bãng tre xanh, ®· tõ l©u ®êi, ng­êi d©n cµy ViÖt Nam dùng nhµ, dùng cöa, vì ruéng khai hoang. Tre ¨n ë víi ng­êi, ®êi ®êi, kiÕp kiÕp… Tre víi ng­êi nh­ thÕ ®· mÊy ngh×n n¨m. Mét thÕ kØ “ v¨n minh”, “ khai ho¸” cña thùc d©n còng kh«ng lµm ra ®­îc mét tÊc s¾t. Tre vÉn cßn ph¶i vÊt v¶ m·i víi ng­êi. C«Ý xay tre nÆng nÒ quay, tõ ngh×n ®êi nay, xay n¾m thãc.” b) V× m¶i ch¬i, em quªn ch­a lµm bµi tËp . c) §Ó xøng ®¸ng lµ ch¸u ngoan B¸c Hå, chóng ta ph¶i häc tËp vµ rÌn luyÖn thËt tèt d) B»ng giäng nãi dÞu dµng, chÞ Êy mêi chóng t«i vµo nhµ D­íi bãng tre xanh ®· tõ l©u ®êi ®êi ®êi, kiÕp kiÕp tõ ngh×n ®êi nay V× m¶i ch¬i §Ó xøng ®¸ng lµ ch¸u ngoan B¸c Hå B»ng giäng nãi dÞu dµng TiÕt 86 – Thªm tr¹ng ng÷ cho c©u I. Lý thuyÕt: 1. §Æc ®iÓm cña tr¹ng ng÷: ? C¸c tr¹ng ng÷ võa t×m ®­îc bæ sung néi dung g× cho c©u? b. Ph©n tÝch : a) D­íi bãng tre xanh ®· tõ l©u ®êi ®êi ®êi, kiÕp kiÕp tõ ngh×n ®êi nay b) V× m¶i ch¬i c) §Ó xøng ®¸ng lµ ch¸u ngoan b¸c Hå d) B»ng giäng nãi dÞu dµng Bæ sung th«ng tin vÒ n¬i chèn bæ sung th«ng tin vÒ thêi gian bæ sung th«ng tin vÒ môc ®Ých Bæ sung th«ng tin vÒ nguyªn nh©n bæ sung th«ng tin vÒ c¸ch thøc  Tr¹ng ng÷ bæ sung th«ng tin vÒ thêi gian, n¬i chèn, môc ®Ých nguyªn nh©n, ph­¬ng tiÖn, c¸ch thøc cho nßng cèt c©u TiÕt 86 – Thªm tr¹ng ng÷ cho c©u I. Lý thuyÕt: 1. §Æc ®iÓm cña tr¹ng ng÷: a. Ng÷ liÖu: c. NhËn xÐt: X¸c ®Þnh vÞ trÝ tr¹ng ng÷ trong c¸c c©u ë VD (a) ? a) “ D­íi bãng tre xanh, ®· tõ l©u ®êi, ng­êi d©n cµy ViÖt Nam dùng nhµ, dùng cöa, vì ruéng khai hoang.  Tre ¨n ë víi ng­êi, ®êi ®êi, kiÕp kiÕp…  C«Ý xay tre nÆng nÒ quay, tõ ngh×n ®êi nay, xay n¾m thãc.”  ®Çu c©u cuèi c©u gi÷a c©u  VÞ trÝ cña trang ng÷ kh¸ linh ho¹t cã thÓ ®øng ë ®Çu c©u, gi÷a c©u hoÆc cuèi c©u c. NhËn xÐt: Cã thÓ chuyÓn c¸c c©u trªn sang nh÷ng vÞ trÝ nµo trong c©u ? a) D­íi bãng tre xanh, ®· tõ l©u ®êi, ng­êi d©n cµy ViÖt Nam dùng nhµ, dùng cöa, vì ruéng khai hoang. Ng­êi d©n cµy ViÖt Nam, d­íi bãng tre xanh, ®· tõ l©u ®êi, dùng nhµ, dùng cöa, vì ruéng khai hoang. Ng­êi d©n cµy ViÖt Nam dùng nhµ, dùng cöa, vì ruéng khai hoang, d­íi bãng tre xanh, ®· tõ l©u ®êi b) Tre ¨n ë víi ng­êi, ®êi ®êi, kiÕp kiÕp… §êi ®êi, kiÕp kiÕp tre ¨n ë víi ng­êi Tre ®êi ®êi, kiÕp kiÕp ¨n ë víi ng­êi c) C«Ý xay tre nÆng nÒ quay, tõ ngh×n ®êi nay, xay n¾m thãc. Tõ ngh×n ®êi nay, cèi xay tre nÆng nÒ quay, xay n¾m thãc Cèi xay tre nÆng nÒ quay xay n¾m thãc tõ ngh×n ®êi nay - Gi÷a tr¹ng ng÷ víi chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ th­êng cã mét qu·ng nghØ khi nãi hoÆc mét dÊu phÈy khi viÕt ? Gi÷a tr¹ng ng÷ víi chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ ®­îc ph©n c¸ch víi nhau nh­ thÕ nµo khi nãi, khi viÕt ? c. NhËn xÐt: * L­u ý : Tr­êng hîp tr¹ng ng÷ ë cuèi c©u th× b¾t buéc tr­íc nã ph¶i cã dÊu phÈy. * XÐt VD sau : - Mét vµi lÇn, t«i ®Ò nghÞ nã ®äc to tõ nµy. - T«i ®Ò nghÞ nã ®äc to tõ nµy mét vµi lÇn. ? mét vµi lÇn trong c¸ch thø 2 cã lµ TN kh«ng ? ? CÇn l­u ý ®iÒu g× khi nhËn d¹ng vµ x¸c ®Þnh tr¹ng ng÷ ? *VÒ ý nghÜa: - Tr¹ng ng÷ ®­îc thªm vµo c©u ®Ó x¸c ®Þnh thêi gian, n¬i chèn, nguyªn nh©n môc ®Ých, ph­¬ng tiÖn, c¸ch thøc diÔn ra sù viÖc nªu trong c©u. *VÒ h×nh thøc: - Tr¹ng ng÷ cã thÓ ®øng ®Çu c©u, cuèi c©u hay gi÷a c©u Gi÷a tr¹ng ng÷ víi chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ th­êng cã mét qu·ng nghØ khi nãi hoÆc mét dÊu phÈy khi viÕt TiÕt 86 – Thªm tr¹ng ng÷ cho c©u I. Lý thuyÕt: 1. §Æc ®iÓm cña tr¹ng ng÷: a. Ng÷ liÖu: c. NhËn xÐt: b. Nh©n tÝch: 2. Ghi nhí: (SGK.39) IV. Những điều cần lưu ý khi ứng dụng CNTT để thiết kế các bài giảng điện tử - Tuyệt đối không nên đưa tranh ảnh động chèn vào các slides, hay các hình động vào các góc của slides -> vì sẽ phân tán sự tập trung của các em, khiến các em không chú ý đén bài. - Không quá tham kiến thức, đưa quá nhiều BT nhanh, làm mất TG cho luyện tập và củng cố. - Cần sử dụng các hiệu ứng cho phù hợp, tránh máy móc, phức tạp. Chuyªn ®Ò: C. KẾT QUẢ VÀ NHỮNG BÀI HỌC KINH NGHIỆM I. Kết quả thực hiện II. Những bài học kinh nghiệm 1. Soạn giáo án: - Về màu sắc của nền hình: chỉ nên sử dụng chữ màu sậm trên nền trắng hay nền màu sáng. Ngược lại, khi dùng màu nền sậm thì chỉ nên sử dụng chữ có màu sáng hay trắng. - Về font chữ: chỉ nên dùng các font chữ đậm, rõ và gọn để không mất nét khi trình chiếu. - Về size chữ: chữ thích hợp phải từ cỡ 18 trở lên Chuyªn ®Ò: 2. Trình chiếu giáo án điện tử - Không nên để các slides và các bức tranh có TG lưu lâu trên máy khi đã phân tích qua. 3. Hướng dẫn học sinh ghi chép Giáo án điện tử cần phải được thiết kế một cách khoa học, để qua từng slile chi tiết, học sinh phải nhận biết được những nội dung nào là nội dung chính cần ghi chép, nội dung nào là phần diễn giải của giáo viên...Giáo viên có thể thiết kế theo hai phương án mà Phòng GD đã quy định. D. KẾT LUẬN - Ứng dụng CNTT vào giảng dạy phân môn TV - CT Ngữ văn THCS, qua thực tế đã nâng cao hiệu quả giờ dạy (Dễ phát hiện KT, tạo hứng thú học tập cho HS, có thêm thời gian để khắc sâu và củng cố KT...) - ƯD CN TT giúp GV tiết kiệm TG chuẩn bị bảng phụ và TG tìm (vẽ) tranh ảnh cho những năm sau. Kết quả của việc UDCN TT: những năm trước khi không udcn tt, dạy = bảng phụ khả năng .... không đưa được nhiều NL để PT ...) => Tóm lại: HS hiểu bài và hứng thú HT hơn..) => Tuy nhiên, CĐ này chỉ là ý tưởng của ... hạn chế nên kính mong các đ/c có kinh nghiệm đi trước tham gia đóng góp ý kiến để CD đạt hiệu quả khi đi vào thực tế.....) Xin chân thành cảm ơn các đ/c đã.... ! Xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c ®ång chÝ!