Chuyên đề 2: Xây dựng kế hoạch tổ chuyên môn

XÂY DỰNGKẾ HOẠCH TỔ CHUYÊN MÔNQuy Nhơn, ngày 4 tháng 8 năm 2011Chuyên đề 2TẬP HUẤN TỔ TRƯỞNG CHUYÊN MÔN TRƯỜNG TRUNG HỌCSỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BÌNH ĐỊNHA- MỤC TIÊUTổ trưởng chuyên môn (TTCM) có những hiểu biết cơ bản về kế hoạch, các loại kế hoạch của tổ chuyên môn (TCM) và qui trình, kỹ thuật xây dựng kế hoạch để vận dụng vào việc xây dựng kế hoạch hoạt động của tổ chuyên môn và tổ chức, hướng dẫn giáo viên trong tổ xây dựng kế hoạch chuyên môn của cá nhân, đảm bảo các qui định hiện hành và phù hợp với điều kiện thực tế.1Mục tiêu chung: 2A- MỤC TIÊUNắm vững các kiến thức cơ bản về xây dựng kế hoạch hoạt động trong năm học của tổ chuyên môn: các khái niệm (kế hoạch năm học của TCM, kế hoạch hoạt động trong năm học của giáo viên); ý nghĩa, yêu cầu chung nội dung và qui trình xây dựng 2 loại kế hoạch có tính pháp quy và tính phổ biến của TCM trong năm học (kế hoạch chuyên môn năm học, kế hoạch hoạt động cuả GV). Vận dụng được các kiến thức trên vào xây dựng kế hoạch của TCM và tổ chức, chỉ đạo xây dựng kế hoạch hoạt động năm học của giáo viên và các loại kế hoạch khác.Nâng cao ý thức về vai trò của TTCM (và của giáo viên) trong việc xác định mục tiêu và phương hướng cho các hoạt động phát triển chuyên môn trong năm học; trên cơ sở đó, dần khắc phục thói quen làm việc theo kinh nghiệm hoặc tùy tiện.2Mục tiêu cụ thể:3 B- NỘI DUNG 1Phần 1: Những vấn đề chung về xây dựng kế hoạch tổ chuyên môn2Phần 2: Xây dựng kế hoạch năm học của tổ chuyên môn3Phần 3: Tổ chức, hướng dẫn giáo viên trong tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch năm học của cá nhân4Phần 4: Thực hành xây dựng kế hoạch của tổ chuyên môn4XÂY DỰNG KẾ HOẠCH CỦA TỔ CHUYÊN MÔNPHẦN 1NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNGXÂY DỰNG KẾ HOẠCH TỔ CHUYÊN MÔN51. Những vấn đề chung về xây dựng kế hoạch tổ chuyên môn:1.1. Các loại kế hoạch ở TCM6Kế hoạch năm học của tổ chuyên môn;Kế hoạch hoạt động trong năm học của GV;Kế hoạch học kỳ;Kế hoạch hàng tháng;Kế hoạch cho từng loại hoạt động: (KH thực hiện các chuyên đề cải tiến phương pháp dạy học; KH hội giảng; kế hoạch dự giờ; KH bồi giỏi - phụ kém; KH tổ chức hoạt động ngoại khóa; KH nâng cao chất lượng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên trong tổ 1. Những vấn đề chung về xây dựng kế hoạch tổ chuyên môn:1Kế hoạch năm học của tổ chuyên môn (Kế hoạch TCM)2Kế hoạch hoạt động trong năm học của giáo viên (Kế hoạch cá nhân)2 loại kế hoạch có tính pháp quy Theo “Điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học” – Ban hành kèm theo TT 12/2011 của Bộ GD-ĐT, 201171. Những vấn đề chung về xây dựng kế hoạch tổ chuyên môn:Xây dựng kế hoạchKế hoạch năm học của tổ chuyên mônXây dựng kế hoạch năm học của tổ chuyên mônKế hoạch hoạt động của giáo viên Kế hoạch Kế hoạch là sự thể hiện ý đồ của chủ thể quản lý về sự phát triển trong tương lai của đối tượng quản lý thể hiện qua hệ thống mục tiêu và các biện pháp, nguồn lực để thực hiện mục tiêu đó. Kế hoạch (bản kế hoạch) là “toàn bộ những điều vạch ra một cách có hệ thống về những công việc dự định làm trong một thời hạn nhất định, với mục tiêu, cách thức, trình tự, thời hạn tiến hành” (Từ điển tiếng Việt, Viện ngôn ngữ học, Nhà xuất bản Khoa học xã hội - 1988).1.2. Các khái niệm cơ bản: Xây dựng kế hoạch (còn gọi là lập kế hoạch) là xác định các mục tiêu, các hoạt động và nguồn lực cần thiết để đạt tới mục tiêu một cách phù hợp với tình hình thực tiễn trong khoảng thời gian xác định.Xây dựng kế hoạch là làm rõ 4 câu hỏi quan trọng:Chúng ta là ai và đang ở đâu? Chúng ta muốn đi đến đâu? Chúng ta làm gì? Làm thế nào? Bằng phương tiện/công cụ gì? để đến được vị trí mong muốn?Làm thế nào để biết chúng ta tới đích? Kế hoạch năm học của tổ chuyên môn (thường gọi tắt là “kế hoạch tổ chuyên môn”) là bản dự kiến kế hoạch triển khai tất cả các hoạt động của TCM trong một năm học, nhằm thực hiện những mục tiêu phát triển của TCM và của nhà trường.Đặc điểm: Là công cụ có tính pháp quy để TTCM quản lý, chỉ đạo các hoạt động của TCM; Là cơ sở để xây dựng các kế hoạch khác của TCM; Là định hướng nhất quán cho các hoạt động của các thành viên trong TCM; Là phương tiện để thực thi kế hoạch năm học của nhà trường; Do TTCM trực tiếp chỉ đạo xây dựng. Xây dựng kế hoạch TCM trong trường trung học là sự xác định một cách có căn cứ khoa học những mục tiêu, nhiệm vụ của tổ chuyên môn và định ra những phương tiện cơ bản để thực hiện có kết quả những nhiệm vụ, chỉ tiêu đó. Bản chất của việc xây dựng kế hoạch TCM là xác định xem trong năm học tới, TCM hướng đến những mục tiêu phát triển nào; muốn thực hiện các mục tiêu phát triển đó cần phải làm gì, làm thế nào, khi nào làm và ai sẽ làm. Kế hoạch chuyên môn của giáo viên là bản dự kiến của giáo viên về những công việc sẽ làm trong năm học, với mục tiêu, cách thức, trình tự, thời hạn tiến hành cụ thể, nhằm thực hiện những ý đồ phát triển của cá nhân phù hợp với mục tiêu phát triển của TCM và của nhà trường.81. Những vấn đề chung về xây dựng kế hoạch tổ chuyên môn:1.3 Ý nghĩa của việc xây dựng kế hoạch tổ chuyên môn: Đối với các thành viên trong tổ Đối với hiệu trưởng Đối với tổ trưởng chuyên mônKế hoạch TCM thể hiện tầm nhìn của TTCM về phương hướng phát triển các mặt hoạt động của TCM trong năm học tới, thể hiện qua các mục tiêu, yêu cầu, các biện pháp và nguồn lực để thực hiện mục tiêu đó; Kế hoạch TCM có ý nghĩa như là phương tiện, công cụ quản lý quan trọng giúp TTCM tổ chức, chỉ đạo, điều hành, kiểm tra đánh giá một cách thống nhất các hoạt động của tập thể TCM, cũng như của từng thành viên trong tổ.Kế hoạch TCM giúp TTCM chủ động, tự tin trong công tác quản lý, chỉ đạo các hoạt động của TCM. Kế hoạch TCM thể hiện thống nhất ý chí, nguyện vọng và khả năng phấn đấu vươn lên để phát triển (tâm và lực) của tập thể giáo viên trong TCM;Kế hoạch TCM chỉ rõ phương hướng hành động và phối hợp cho mọi thành viên trong tổ;Là cơ sở có tính pháp lý cho mỗi thành viên trong TCM xác định kế hoạch hoạt động trong năm học.Kế hoạch TCM là một trong những loại kế hoạch cơ bản và có tầm quan trọng nhất trong quản lý nhà trường; nó là sự triển khai cụ thể việc thực hiện tầm nhìn, chiến lược phát triển và kế hoạch hoạt động trong năm học của nhà trường;Kế hoạch TCM có ý nghĩa như là một phương tiện quan trọng trong công tác quản lý, chỉ đạo phát triển nhà trường của Hiệu trưởng, nhất là về phương diện chuyên môn nghiệp vụ; đồng thời là một trong những cơ sở cho hoạt động kiểm tra, đánh giá của hiệu trưởng.91. Những vấn đề chung về xây dựng kế hoạch tổ chuyên môn:1.4 Những yêu cầu đối với việc xây dựng kế hoạch TCMa/ Đảm bảo tính mục đích+ Xác định rõ các mục tiêu phát triển cần hướng tới+ Các nhiệm vụ cần phải giải quyết+ Các trạng thái thay đổi cần đạt được Hệ thống mục tiêu đó của TCM không tách rời mà gắn bó mật thiết và hướng tới mục tiêu phát triển của nhà trường 101. Những vấn đề chung về xây dựng kế hoạch tổ chuyên môn:1.4 Những yêu cầu đối với việc xây dựng kế hoạch TCMb/ Đảm bảo tính khoa học+ Dựa trên cơ sở pháp lí và khoa học+ Phân tích tình hình một cách đầy đủ, chính xác kế họach trước+ Nhận rõ mặt mạnh, mặt yếu+ Chỉ rõ nguyên nhân thành công và không thành công Nhận thức được các yếu tố rác động đến việc thực hiện kế họach ở giai đọan mới 111. Những vấn đề chung về xây dựng kế hoạch tổ chuyên môn:1.4 Những yêu cầu đối với việc xây dựng kế hoạch TCMc/ Đảm bảo tính cụ thể, đo được+ Các mục tiêu, chỉ tiêu trong kế họach phải rõ ràng, cụ thể, có thể đo được+ Các nguồn lực thực hiện cần được tổ chức tường minh+ Các biện pháp cần được đề xuất một cách cụ thể để thực hiện thuận lợi 121. Những vấn đề chung về xây dựng kế hoạch tổ chuyên môn:1.4 Những yêu cầu đối với việc xây dựng kế hoạch TCMd/ Đảm bảo tính thực tiễn, khả thi+ KH TCM là hình ảnh phản chiếu tình hình thực tế của TCM, của nhà trường, của đội ngũ GV+ Sự phù hợp giữa kế họach TCM và thực tiễn sẽ đảm báo cho mọi mục tiêu và nhiệm vụ có thể thực hiện và đạt kết quả mong muốn 131. Những vấn đề chung về xây dựng kế hoạch tổ chuyên môn:1.4 Những yêu cầu đối với việc xây dựng kế hoạch TCMe/ Đảm bảo tính linh họat+ Thực tế TCM trong nhà trường có thể diễn ra không đúng với dự kiến ban đầu, do vậy cần phải linh họat phát hiện những điểm không phù hợp của kế họach và điều chỉnh kịp thời về mục tiêu, nhiệm vụ và việc khai thác sử dụng nguồn lực 141. Những vấn đề chung về xây dựng kế hoạch tổ chuyên môn:1.4 Những yêu cầu đối với việc xây dựng kế hoạch TCMf/ Đảm bảo tính dân chủ+ Phải là kết quả thống nhất của trí tuệ tập thể GV trong tổ+ Là cơ sở, liên kết tập hợp những nổ lực hành động nhằm đạt mục tiêu chung, đồng thời làm cho mọi người tham gia kiểm sóat và đánh giá quá trình thực hiện+ Đảm bảo tính dân chủ sẽ tạo điều kiện phát huy tính sáng tạo của GV, tạo cơ chế công khai minh bạch 151. Những vấn đề chung về xây dựng kế hoạch tổ chuyên môn:1.4 Những yêu cầu đối với việc xây dựng kế hoạch TCMg/ Đảm bảo tính hệ thống nhất quán trong t/chức n/trường+ Xây dựng kế họach TCM cần đảm bảo mối liên hệ tương hổ với kế họach các tổ chuyên mônvà các bộ phận khác trong nhà trường, cùng hướng tới kế họach của nhà trường 16XÂY DỰNG KẾ HOẠCH CỦA TỔ CHUYÊN MÔNPHẦN 2XÂY DỰNG KẾ HOẠCH NĂM HỌC CỦA TỔ CHUYÊN MÔN172. Xây dựng kế hoạch hoạt động trong năm học của tổ chuyên mônPhần mở đầu:2.1 Nội dung của bản kế hoạch TCMCác loại nghị quyết của Đảng các cấp (có liên quan đến phát triển giáo dục)Các chỉ thị của Nhà nước, của chính quyền các cấpCác văn bản chỉ đạo nhiệm vụ năm học của ngành (được ban hành từ các cơ quan quản lý nhà nước về giáo dụcNghị quyết Chi bộ nhà trường, kế hoạch thực hiện nhiệm vụ năm học của nhà trường (nếu đã có).Lưu ý: khi đưa vào phần mở đầu của kế hoạch, chỉ nên chọn những cơ sở pháp lý gần nhất với nhà trường để làm điểm tựa pháp lý trực tiếp cho việc đề xuất các nội dung của kế hoạch của TCM.182. Xây dựng kế hoạch hoạt động trong năm học của tổ chuyên mônPhần nội dung:2.1 Nội dung của bản kế hoạch TCMĐặc điểm tình hìnhCác mục tiêu, nhiệm vụ và chỉ tiêu cơ bản (của các nhiệm vụ)Các biện pháp thực hiện từng nhiệm vụXác định lịch trình thực hiện và cách thức kiểm tra, kiểm soát việc thực hiện các nhiệm vụ, các hoạt động chính của TCMNhững đề xuất của TCM Nêu bối cảnh năm học: (bối cảnh năm học (của quốc gia, của nhà trường, của TCM), thuận lợi và khó khăn, thời cơ và thách thức của TCM); Nêu tình hình thực tế của TCM (thống kê kết quả về tình hình thực hiện kế hoạch năm học trước; những điểm mạnh, điểm yếu và thuận lợi, khó khăn cơ bản của TCM trong năm học mới Mục này cần trả lời rõ 2 câu hỏi: TCM của chúng ta đang ở đâu? TCM của chúng ta là tổ chức như thế nào?Những mục tiêu nào TCM cần đạt được trong năm học này? (Đâu là mục tiêu ưu tiên?)Những nhiệm vụ trọng tâm TCM cần phải thực hiện năm học này là gì? (đâu là nhiệm vụ trọng tâm, ưu tiên?)Cần đưa ra những chỉ tiêu nào, xác định mức độ nào để đáp ứng yêu cầu của mục tiêu và phù hợp với từng nhiệm vụ? Chỉ tiêu phải được định lượng và biểu thị cụ thể bằng những con số, tỷ lệ % ...Lưu ý: việc đề ra hệ thống mục tiêu, nhiệm vụ, chỉ tiêu cần phải dựa trên căn cứ từ các cơ sở pháp lý nói trên để đảm bảo sự phù hợp với kế hoạch phát triển chung của nhà trường, của địa phương.Gồm các loại biện pháp pháp lý – hành chính, biện pháp nhận thức tư tưởng, biện pháp tâm lý, biện pháp huy động và hỗ trợ nguồn lực/điều kiện, biện pháp kiểm tra, đánh giá Phần này trả lời 2 câu hỏi: cần có hành động cụ thể nào (làm gì?) và làm như thế nào, theo những cách nào để thực hiện các nhiệm vụ đã đề xuất? Trả lời câu hỏi: Lộ trình/kế hoạch thực hiện các nhiệm vụ/hoạt động chính trong năm học như thế nào?Kiểm tra/ kiểm soát thực hiện kế hoạch thế nào?Căn cứ vào mục tiêu và nhiệm vụ đã xác định, đối chiếu với hoàn cảnh thực tế cụ thể của tổ, TCM đưa ra một số đề xuất đối với lãnh đạo nhà trường hoặc các đơn vị, cá nhân có liên quan đê tăng cường sự hỗ trợ hoặc kết hợp hành động19Nội dung chínhChủ thể lập KH ký tên và Hiệu trưởng phê duyệt2. Xây dựng kế hoạch hoạt động trong năm học của tổ chuyên môn2.2 Hình thức trình bày bản kế hoạch TCM2.2.1 Theo hình thức mang tính truyền thống và phổ biếnThể thức hành chínhBAO GỒM:Tên chủ thể của kế hoạch (Trường và TCM); Quốc hiệu; Thời gian; tên văn bản; các căn cứ pháp lý.Phần 1Phần 2Phần 3Đặc điểm tình hìnhCác mục tiêu, nhiệm vụ và chỉ tiêu cơ bản (của các nhiệm vụ)Các biện pháp thực hiện từng nhiệm vụXác định lịch trình thực hiện và cách thức kiểm tra, kiểm soát việc thực hiện các nhiệm vụ, các hoạt động chính của TCMNhững đề xuất của TCM PHÊ DUYỆT TỔ TRƯỞNG(Hiệu trưởng (ký tên)ký tên, đóng dấu)20TRƯỜNG THCS TỔ . CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc, ngày 9 tháng 9 năm 2011KẾ HOẠCH HOẠT ĐỘNG NĂM HỌC 2011 - 2012- Căn cứ vào Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ giáo dục trung học năm học 2011 -2012 của Bộ GD-ĐT, của Sở GD-ĐT tỉnh (hoặc của Phòng GD-ĐT); - Căn cứ vào phương hướng nhiệm vụ năm học của Trường THCS..Tổ .... xây dựng kế hoạch hoạt động năm học 2011-2012 như sau: I. ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH 1. Bối cảnh năm học2. Thuận lợi (mạnh/thời cơ)3. Khó khăn (yếu/thách thức) II. CÁC MỤC TIÊU NĂM HỌC: Mục tiêu 1:..III. CÁC NHIỆM VỤ, CHỈ TIÊU VÀ BIỆN  PHÁP  THỰC HIỆN :  1.  Nhiệm vụ 1:  - Các chỉ tiêu: - Các biện pháp:IV.  LỊCH TRÌNH THỰC HIỆN KẾ HOẠCHV. NHỮNG ĐỀ XUẤT: 1. 2. .Thời gianNội dung công việcNgười phụ tráchGhi chú Từđến   Từđến    PHÊ DUYỆT                   (Hiệu trưởng ký tên, đóng dấu)TỔ TRƯỞNG(ký tên)21Mục tiêu Mục tiêu là “đích cần đạt tới để thực hiện nhiệm vụ” (Từ điển Tiếng Việt . Viện Ngôn ngữ học. NXB KHXH – 1988). Trong xây dựng kế hoạch, mục tiêu là tuyên bố về những thay đổi mà một cá nhân hoặc một tổ chức mong muốn có được khi kết thúc thời hạn một nhiệm vụ, một hoạt động trong kế hoạch.22Mục tiêuMột mục tiêu chuẩn.Có thể đạt được (vừa sức)Đo lường đượcCụ thể, dễ hiểuThực tế, có định hướng kết quảCó thời hạn23Chỉ tiêuChỉ tiêu là “mức định ra để đạt tới, thường được biểu hiện bằng con số” - Chỉ tiêu có tính cụ thể, chính xác, định lượng được, đo lường được, đối chiếu được.Ví dụ: công việc này sẽ có mấy người đạt? tỷ lệ % là bao nhiêu? thực hiện công việc đó trong thời gian bao lâu? Đến đâu thì kết thúc? Chỉ tiêu về chất lượng học sinh năm học này cao hơn năm học trước bao nhiêu %? - Chỉ tiêu nằm trong mục tiêu, biểu đạt cụ thể cho mục tiêu. - Có chỉ tiêu số lượng và chỉ tiêu chất lượng.24Mục tiêu, chỉ tiêu về tiếp cận cơ hội học tập: - Tăng tỷ lệ trẻ nhập học đúng tuổi; nâng cao chất lượng học tập của trẻ em người dân tộc thiểu số và trẻ em gái, tăng tỷ lệ HS học hoà nhập. - Đến năm 2014: 95% trẻ em xuất thân từ các gia đình chính sách được đến trường, đặc biệt là các em gái. Giảm tỷ lệ bỏ học xuống còn 3 %. Đảm bảo 100 % HS có đủ SGK tất cả các môn học25Ví dụSự khác biệt và cách thức biểu đạt mục tiêu và chỉ tiêu Trong thực tiễn xây dựng kế hoạch của TCM, của nhà trường và của các cấp quản lý hệ thống (Phòng, Sở GD-ĐT) thường có sự bất cập về sự biểu đạt mục tiêu và chỉ tiêu. Do vậy, lưu ý TTCM một số vấn đề sau:Mục tiêu là một phát biểu chung về những gì mong muốn đạt được, mang tính khái quát.Chỉ tiêu là một thành phần cụ thể phải đạt được để thực hiện mục tiêu, là biểu hiện, cụ thể hóa của mục tiêu.Các mục tiêu đề ra có thể có nội dung phức tạp, vì thế chúng thường được phân thành các chỉ tiêu khác nhau. Như vậy, các chỉ tiêu (của một mục tiêu) là sự phân nhỏ mục tiêu đó thành các thành phần. Hoàn thành tất cả các chỉ tiêu đó nghĩa là đã đạt được mục tiêu đề ra.Để tạo điều kiện thuận lợi cho việc lập kế hoạch và thực hiện kế hoạch, mỗi mục tiêu nên gồm không nên đặt ra quá nhiều chỉ tiêu (tối đa nên có 5 chỉ tiêu).26Gợi ý các nhiệm vụ chủ yếu của TCM cần được TTCM quan tâm khi xây dựng kế hoạch năm học của TCM:Nhiệm vụ bồi dưỡng tư tưởng chính trị và phẩm chất đạo đức nhà giáo (gắn với việc thực hiện các cuộc vận động lớn của ngành);Nhiệm vụ thực hiện chương trình giáo dục: tổ chức dạy và học theo chương trình, kế hoạch, theo chuẩn KT-KN; tổ chức hoạt động đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh ;Nhiệm vụ bồi dưỡng phát triển năng lực sư phạm của GV: (qua hoạt động nghề nghiệp thực tiễn, qua hoạt động học tập) ;Các nhiệm vụ khác: chủ nhiệm lớp, hoạt động của Đoàn, Đội27Chú ý:Gợi ý một số chương trình hoạt động trong năm học của TCM để thực hiện một nhiệm vụ dạy học và phát triển chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên trong tổ:Chương trình hoạt động áp dụng các phương pháp, kỹ thuật dạy học nhằm phát huy tính tích cực của học sinh;Chương trình hoạt động dạy giá trị sống, kỹ năng sốngChương trình hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học;Chương trình hoạt động kiến thực tập sư phạm của TCM theo các chuyên đề phù hợp với tình hình và nhu cầu phát triển chuyên môn của tổ;Các chương trình hoạt động khác 28Chú ý:Bước 5: Công bố và thực hiện kế hoạchBước 4: Gửi dự thảo kế hoạch cho Hiệu trưởng phê duyệtBước 3: Điều chỉnh, hoàn thiện chỉnh lý dự thảo kế hoạchBước 2: Thông qua, lấy ý kiến đóng góp của tập thể2.3 Quy trình xây dựng kế hoạch TCMBước 1: Tổ trưởng chuyên môn lập dự thảo kế hoạch năm họcViệc 1: Thu thập, xử lý thông tinViệc 2: Xác định các mục tiêu và nhiệm vụ cho năm học mớiViệc 3: Xây dựng yêu cầu và các chỉ tiêuViệc 4: Xác định các biện pháp thực hiệnViệc 5: Dự kiến bố trí công việc và thời gian thực hiện292.3. Quy trình xây dựng kế hoạch TCMSơ đồ quy trình xây dựng kế hoạch TCMTTCM xây dựng dự thảo kế hoạch TCM TTCM điều chỉnh kế hoạch TCM TTCM hoàn thiện kế hoạch TCM Thông qua, lấy ý kiến của tập thể TCM Hiệu trưởng phê duyệt kế hoạch của TCMTTCM công bố và triển khai thực hiện KH TCM302.4. Chu trình quản lý xây dựng và thực hiện kế hoạch năm học của TTCM Sơ đồ chu trình quản lý kế hoạch của TTCM2. Xây dựng kế hoạch hoạt động trong năm học của tổ chuyên mônĐánh giá, điều chỉnh kế hoạchTổ chức triển khai kế hoạchXây dựng kế hoạchChỉ đạo thực hiện kế hoạch31XÂY DỰNG KẾ HOẠCH CỦA TỔ CHUYÊN MÔNPHẦN 3TỔ CHỨC, HƯỚNG DẪN GIÁO VIÊNXÂY DỰNG KẾ HOẠCH HOẠT ĐỘNG CÁ NHÂN TRONG NĂM HỌC323. Hướng dẫn giáo viên xây dựng KHCN3.1 Vai trò của tổ trưởng chuyên môn trong việc tổ chức, hướng dẫn giáo viên xây dựng KHCN:TTCM tự nhận thức đầy đủ ý nghĩa của nhiệm vụ tổ chức, hướng dẫn GV trong TCM xây dựng KHCN: đây là một trong những chức trách, nhiệm vụ và nội dung quản lý, chỉ đạo TCM, có ý nghĩa đối với đối với công tác quản lý TCM và quản lý nhà trườngLàm cho GV hiểu được ý nghĩa của KHCN đối với sự phát triển nghề nghiệp của mỗi nhà giáoCó trách nhiệm hướng dẫn GV về mục đích, yêu cầu, nội dung và phương pháp xây dựng KHCNCó vai trò tổ chức xây dựng và quản lý quá trình thực hiện KHCN của các giáo viên trong tổ333. Hướng dẫn giáo viên xây dựng KHCN3.2 Nội dung KHCNPhân tích tình hình (của cá nhân trong năm học: nhiệm vụ, thuận lợi, khó khăn) Xác định các mục tiêu, nhiệm vụ cá nhân thực hiện trong năm học: nhiệm vụ nâng cao phẩm chất, đạo đức, lối sống; nhiệm vụ phát triển chuyên môn nghiệp vụ; nhiệm vụ học tập, nhiệm vụ chủ nhiệm, các nhiệm vụ khác được giaovà xác định yêu cầu, chỉ tiêu thực hiện của mỗi nhiệm vụChỉ rõ các hoạt động trọng tâm cần ưu tiên thực hiện trong năm họcChỉ rõ các điều kiện cần có để cá nhân thực hiện nhiệm vụXác định lịch trình các hoạt động chính của cá nhân trong năm họcĐề xuất yêu cầu với TCM và với BGH nhà trường343. Hướng dẫn giáo viên xây dựng KHCN3.3 Quy trình tổ chức, quản lý xây dựng và thực hiện KHCN Tổ trưởng phổ biến kế hoạch, yêu cầu, hướng dẫn GV xây dựng KHCN và hạn định thời gian hoàn thành KHCN.Bước 1Tổ chức góp ý và phê duyệt:- Thông qua tập thể nhóm, tổ chuyên môn góp ý;- Các cá nhân bổ sung, điều chỉnh, hoàn thiện kế hoạch;- Tổ trưởng duyệt và tổng hợp báo cáo với hiệu trưởng.Bước 2Theo dõi, đôn đốc, động viên GV trong quá trình thực hiện KHBước 3Đánh giá kết quả thực hiện KHCN, thực hiệnkế hoạch TCM của mỗi GV.Bước 4354. Một số kỹ thuật có thể vận dụng hiệu quả vào việc xây dựng kế hoạch364.1 Kỹ thuật phân tích tình hình “SWOT”SWOTStrengths - Mặt mạnhWeaknesses - Mặt yếu Opportunities - Cơ hộiThreats - Thách thức37Phân tích SWOT tĩnhMôi trường bên trongĐiểm mạnh (S)Điểm yếu (W) Ảnh hưởngđến hoạt độngcủa TCM- Học sinh (số lượng, chất lượng)- Đội ngũ GV (số lượng, chất lượng...) - CSVC, thiết bị, tài chính - Các hoạt động của TCM   Môi trường bên ngoàiCơ hội/Thuận lợi (O)Thách thức/Khó khăn (T) - Nhà trường, (cơ chế, chính sách; tiềm lực vật chất, các giá trị, truyền thống)- Các tổ chuyên môn/đoàn thể liên quan - Cha mẹ học sinh - Môi trường kinh tế-xã hội-văn hóa địa phương   38Phân tích SWOT độngYẾUMẠNH Nội lực / Chủ quanyEBAFDCHGTHUẬN LỢIKHÓ KHĂNxONgoại lực / Khách quanPhân tích tình hình:Vùng OAEC: TCM đang ở trạng thái yếu về chủ quan, khó khăn về khách quan.Vùng ABFE: TCM đang mạnh về chủ quan, khó khăn về khách quan.Vùng CEHD: TCM đang còn yếu về chủ quan, song có thuận lợi về khách quan.Vùng EFGH: TCM đang mạnh về chủ quan, thuận lợi về khách quan.39Phân tích SWOT độngPhương hướng hoạt động:Khi TCM ở vùng OAEC (nội lực còn yếu, ngoại lực còn khó khăn) thì phương hướng, mục tiêu đặt ra là phải giữ hoạt động của tổ ở mức “ổn định” ;Khi TCM ở vùng ABFE (nội lực mạnh, ngoại lực vẫn còn khó khăn) thì phương hướng, mục tiêu là phải giữ hoạt động của tổ ở mức “ổn định – thích ứng”Khi TCM ở vùng CEHD (nội lực còn yếu, ngoại lực thuận lợi) thì phương hướng, mục tiêu cho hoạt động của tổ là “ổn định – tăng trưởng”.Khi TCM ở vùng EFGH (nội lực mạnh, ngoại lực thuận lợi) thì phương hướng, mục tiêu hoạt động của tổ là “phát triển – tăng tốc”.YẾUMẠNH Nội lực / Chủ quanyEBAFDCHGTHUẬN LỢIKHÓ KHĂNxONgoại lực / Khách quan405 yêu cầu đối với một mục tiêu chuẩn.Vừa sức(Achievable)Đo lường được(Measurable)Cụ thể, dễ hiểu(Specific)Thực tế (Realistics)Có thời hạn(Timebound)414.2 Kỹ thuật xác định mục tiêu : SMART (thông minh)4.2 Kỹ thuật xác định mục tiêu : SMART (thông minh)Specific - cụ thể, dễ hiểu:Mục tiêu phải cụ thể, dễ hiểu vì nó định hướng cho mọi người hoạt động. Measurable – đo lường được:Mục tiêu mà không đo lường được thì khó kiểm soát và không biết có đạt được hay không Achievable – vừa sức:Mục tiêu phải có tính thách thức để cố gắng, nhưng cũng đừng đặt ra loại mục tiêu không thể đạt nổi. Realistics – thực tế:Đây là tiêu chí đo lường sự cân bằng giữa kết quả mong muốn đạt được so với khả năng thực hiện, với hiện trạng nguồn lực của trường bạn (thời gian, đội ngũ, CSVC, tài chính...). Timebound – có thời hạn:Mọi công việc phải có thời hạn hoàn thành, nếu không nó sẽ bị trì hoãn và ảnh hưởng tới viêc thực hiện kế hoạch chung.424.3. Kỹ thuật biểu đạt Mục tiêu và Chỉ tiêu :Mục tiêu nhất thiết phải bao hàm các yếu tố S-M-A-R-T Mục tiêu nhằm định hướng cho sự phát triển và cho hoạt động quản lý, được biểu đạt bằng những ngôn từ khái quát. Chỉ tiêu là thành phần cụ thể của mục tiêu. Khi đạt được tất cả chỉ tiêu có nghĩa là đạt được mục tiêu. Chỉ tiêu được rút ra từ mục tiêu. Các chỉ tiêu là những điều kiện quan trọng phải đạt được để đạt được các mục tiêu đặt ra.Chỉ tiêu chi tiết hơn mục tiêu, chúng phải có tính định lượng, khả thi trong một khoảng thời gian nhất định và định hướng cho hoạt động thông qua việc sử dụng nguồn nhân lực, vật lực và tài chính.434.3 Kỹ thuật biểu đạt mục tiêu và chỉ tiêu trong văn bản kế hoạch :Ví dụ 1: Mục tiêu, chỉ tiêu về công tác phổ cập giáo dục:Mục tiêu: Tạo thêm cơ hội học tập cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn Chỉ tiêu 1: Giảm khoảng cách trong tỷ lệ nhập học đúng tuổi giữa thành thị và nông thôn còn 2% vào năm 201Chỉ tiêu 2: Tăng tỷ lệ đi học của trẻ em nam và nữ thuộc các xã đặc biệt khó khăn lên 85% vào năm 201.Chỉ tiêu 3: Tăng tỷ lệ trường tiểu học có đường nội bộ cho học sinh khuyết tật vào lớp lên 50% vào năm 201(Nguồn: Tài liệu “Hướng dẫn lập kế hoạch phát triển giáo dục và đào tạo” – Bộ GD-ĐT – Dự án tăng cường năng lực xây dựng kế hoạch phát triển giáo dục trung hạn cấp tỉnh, thành phố. Hà Nội-2009)444.3 Kỹ thuật biểu đạt mục tiêu và chỉ tiêu trong văn bản kế hoạch :Ví dụ 2: Mục tiêu, chỉ tiêu về tiếp cận cơ hội học tập:Mục tiêu: Tăng tỷ lệ trẻ nhập học đúng tuổi; nâng cao chất lượng học tập của trẻ em người dân tộc thiểu số và trẻ em gái, tăng tỷ lệ HS học hoà nhập. Các chỉ tiêu: Đến năm 2014:Chỉ tiêu 1: 95% trẻ em xuất thân từ các gia đình chính sách được đến trường, đặc biệt là các em gáiChỉ tiêu 2: Giảm tỷ lệ bỏ học xuống còn 3 %Chỉ tiêu 3: Đảm bảo 100 % HS có đủ SGK tất cả các môn học(Nguồn: Tài liệu tập huấn hiệu trưởng THCS tham gia dự án giáo dục THCS vùng khó nhăn nhất. Bộ giáo dục và đào tạo-Dự án giáo dục THCS vùng KKN, 2010)454.4 Kỹ thuật 5W+2H để tư duy toàn diện khi lập kế hoạchCÂU HỎIÝ NGHĨAỨNG DỤNGWhat?Chọn vấn đề gì? Làm gì? Tổ chức 1 tiết dạy thực hiện chuyên đề đổi mới PPDH “Cải tiến tổ chức hoạt động nhóm trong dạy học môn Toán lớp 10”When? Khi nào bắt đầu làm? khi nào kết thúc?Tiết 3 + 4, sáng thứ 5, tuần 8 (ngày tháng 10 năm 2011)Where?Công việc diễn ra ở đâu? Bố trì không gian đó ra sao?- Dạy tại Lớp 10 A5 – Họp tổ RKN tại Phòng họp Hội đồngWho? Ai làm ? Sắp xếp, phân công họ như thế nào?Dạy: Cô Lê Hằng Nga (nhóm T.10)Dự: cả tổ toánWhy? Tại sao lại chọn các yếu tố: công việc/nơi ấy/thời điểm ấy/người làm ấy/cách thức ấy/nguồn lực ấy?...Chọn các yếu tố: công việc/địa điểm, thời gian, người dạy, người dự, cách tiến hành, phương tiện như th