Các kĩ thuật dạy học mang tính hợp tác

Các kĩ thuật dạy học mang tính hợp tác Phần II Các lí do áp dụng kĩ thuật dạy học mang tính hợp tác Kích thích, thúc đẩy sự tham gia tích cực Tăng cường hiệu quả học tập Tăng cường trách nhiệm cá nhân Yêu cầu áp dụng nhiều năng lực khác nhau Tăng cường sự hợp tác, giao tiếp, chia sẻ kinh nghiệm * Một số kĩ thuật DH mang tính hợp tác 1. Kĩ thuật “Khăn trải bàn” 2. Kĩ thuật “Các mảnh ghép” 3. Sơ đồ KWL và Sơ đồ tư duy 1. Kĩ thuật “Khăn trải bàn” Thế nào là Kĩ thuật “khăn trải bàn”? Là hình thức tổ chức hoạt động mang tính hợp tác kết hợp giữa hoạt động cá nhân và hoạt động nhóm nhằm: Kích thích, thúc đẩy sự tham gia tích cực Tăng cường tính độc lập, trách nhiệm của cá nhân HS Phát triển mô hình có sự tương tác giữa HS với HS 1. Kĩ thuật “Khăn trải bàn” Cá nhân 1 2 4 3 Nhóm Cá nhân Cá nhân Cá nhân Cách tiến hành kĩ thuật “Khăn trải bàn” Hoạt động theo nhóm (4 người /nhóm) Mỗi người ngồi vào vị trí như hình vẽ minh họa Tập trung vào câu hỏi (hoặc chủ đề,…) Viết vào ô mang số của bạn câu trả lời hoặc ý kiến của bạn (về chủ đề...). Mỗi cá nhân làm việc độc lập trong khoảng vài phút Kết thúc thời gian làm việc cá nhân, các thành viên chia sẻ, thảo luận và thống nhất các câu trả lời Viết những ý kiến chung của cả nhóm vào ô giữa tấm khăn trải bàn Ý kiến chung của cả nhóm về chủ đề Viết ý kiến cá nhân 1 3 4 2 Viết ý kiến cá nhân Viết ý kiến cá nhân Viết ý kiến cá nhân Kĩ thuật “Khăn trải bàn” Hoạt động 1: Thực hành trải nghiệm áp dụng Kĩ thuật “khăn trải bàn”: Dạy học tích cực là gì? 2. Kĩ thuật “Các mảnh ghép” Thế nào là kĩ thuật “Các mảnh ghép”? Là hình thức học tập hợp tác kết hợp giữa cá nhân, nhóm và liên kết giữa các nhóm nhằm: Giải quyết một nhiệm vụ phức hợp Kích thích sự tham gia tích cực của HS: Nâng cao vai trò của cá nhân trong quá trình hợp tác (Không chỉ hoàn thành nhiệm vụ ở Vòng 1 mà còn phải truyền đạt lại kết quả vòng 1 và hoàn thành nhiệm vụ ở Vòng 2). 2. Kĩ thuật “Các mảnh ghép” Vòng 1 Vòng 2 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 VÒNG 1 Hoạt động theo nhóm 3 hoặc 4 người Mỗi nhóm được giao một nhiệm vụ (Ví dụ : nhóm 1 : nhiệm vụ A; nhóm 2: nhiệm vụ B, nhóm 3: nhiệm vụ C) Đảm bảo mỗi thành viên trong nhóm đều trả lời được tất cả các câu hỏi trong nhiệm vụ được giao Mỗi thành viên đều trình bày được kết quả câu trả lời của nhóm VÒNG 2 Hình thành nhóm 3 hoặc 4 người mới (1người từ nhóm 1, 1 người từ nhóm 2 và 1 người từ nhóm 3…) Các câu trả lời và thông tin của vòng 1 được các thành viên trong nhóm mới chia sẻ đầy đủ với nhau Sau khi chia sẻ thông tin vòng 1, nhiệm vụ mới sẽ được giao cho nhóm ở vòng 2 để giải quyết Các nhóm mới trình bày, chia sẻ kết quả nhiệm vụ ở vòng 2 Cách tiến hành kĩ thuật “Các mảnh ghép” Thiết kế nhiệm vụ “Mảnh ghép” Lựa chọn nội dung/chủ đề phù hợp Xác định một nhiệm vụ phức hợp để giải quyết ở vòng 2 dựa trên kết quả các nhiệm vụ khác nhau đã được thực hiện ở vòng 1 Xác định những yếu tố cần thiết để giải quyết nhiệm vụ phức hợp (kiến thức, kĩ năng, thông tin, chiến lược) Xác định các nhiệm vụ mang tính chuẩn bị (thực hiện ở vòng 1). Xác định các yếu tố hỗ trợ cần thiết để hoàn thành nhiệm vụ ở vòng 2 Thành viênNhiệm vụ các thành viên trong nhóm Ví dụ Chủ đề: Câu tiếng Việt * Vòng 1: Nhiệm vụ 1: Thế nào là câu đơn? Nêu và phân tích VD minh họa Nhiệm vụ 2: Thế nào là câu ghép? Nêu và phân tích VD minh họa Nhiệm vụ 3: Thế nào là câu phức? Nêu và phân tích VD minh họa * Vòng 2: Câu đơn, câu phức và câu ghép khác nhau ở điểm nào? Phân tích VD minh hoạ Hoạt động 2: Thực hành trải nghiệm áp dụng Kĩ thuật “Các mảnh ghép”: “Tìm hiểu về sự phát triển của cây”: Vòng 1: - Điều gì xảy ra nếu cây không có rễ? Điều gì xảy ra nếu cây không có thân? Điều gì xảy ra nếu cây không có lá? Điều gì xảy ra nếu cây không có hoa/ quả? Vòng 2: Nêu các yếu tố cần thiết cho cây phát triển tốt và giải thích tại sao? 3. Sơ đồ KWL và Sơ đồ tư duy 3.1. Sơ đồ KWL Được Ogle xây dựng vào năm 1986… Tìm ra điều bạn đã biết về một chủ đề Tìm ra điều bạn muốn biết về một chủ đề Thực hiện nghiên cứu và học tập Ghi lại những điều bạn học được Sơ đồ KWL Chủ đề: Tên: Ngày : Ví dụ về sơ đồ KWL Chủ đề: Tìm hiểu sự thích nghi của sâu bọ với môi trường sống Tên: Lê Tường + Trần Hồng Hoa Ngày :14/06/2010 3.2. Sơ đồ tư duy Sơ đồ tư duy là gì? Là một công cụ tổ chức tư duy. Là phương pháp dễ nhất để chuyển tải thông tin vào bộ não rồi đưa thông tin ra ngoài bộ não. Là một phương tiện ghi chép sáng tạo và hiệu quả: + Mở rộng, đào sâu và kết nối các ý tưởng + Bao quát được các ý tưởng trên một phạm vi sâu rộng. 3.2. Sơ đồ tư duy Chủ đề Vấn đề liên quan Vấn đề liên quan Vấn đề liên quan Vấn đề liên quan Vấn đề liên quan 3.2. Sơ đồ tư duy Sơ đồ tư duy giúp gì cho bạn?- Sáng tạo hơn Tiết kiệm thời gian Ghi nhớ tốt hơn Nhìn thấy bức tranh tổng thể Tổ chức và phân loại - ... 3.2. Sơ đồ tư duy Cách tiến hành Từ một chủ đề lớn, tìm ra các chủ đề nhỏ liên quan. Từ mỗi chủ đề nhỏ lại tìm ra những yếu tố/nội dung liên quan. Sự phân nhánh cứ tiếp tục và các yếu tố/nội dung luôn được kết nối với nhau. Sự liên kết này sẽ tạo ra một “bức tranh tổng thể” mô tả về chủ đề lớn một cách đầy đủ và rõ ràng Ví dụ về Sơ đồ tư duy Quả Đặc điểm Cách sử dụng Ích lợi Nơi trồng Các loại quả Ví dụ S¬ ®å tư duy  Mét phÇn néi dung bµi 8 - Địa lý lớp 5 HËu qu¶ gia t¨ng d©n sè qu¸ nhanh ChÊt l­îng C/S Tµi nguyªn MT Kinh tÕ §êi sèng ND ViÖc lµm Y tÕ VH –GD H¹ tÇng CSVC Tµi nguyªn c¹n kiÖt MT « nhiÔm ChËm ph¸t triÓn Khã thùc hiÖn môc tiªu KT-XH BiÖn ph¸p gi¶i quyÕt KÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh N©ng cao d©n trÝ Ph¸t triÓn KT, n©ng cao ®êi sèng ND Hoạt động 3: Thực hành trải nghiệm áp dụng Sơ đồ tư duy Ý nghĩa của từng loại mũ Dùng 6 cái mũ đại diện cho 6 dạng cuả suy nghĩ. Nó đề cập đến chiều hướng suy nghĩ hơn là tên gọi. Mỗi mũ có một màu (mà màu này chỉ đại diện cho duy nhất 1 dạng cuả suy nghĩ). Mọi người đều sẽ tham gia góp ý. Tuỳ theo kiểu ý kiến mà người đó sẽ đề nghị đội mũ màu gì. . Lưu ý rằng, 6 chiếc mũ này chỉ là một cách thức tượng trưng, không cần phải có 6 cái mũ thật khi tiến hành kỹ thuật này. Ý nghĩa của 6 chiếc mũ với 6 màu khác nhau chúng ta chỉ cần suy nghĩ về các thông tin, dữ kiện liên quan đến vấn đề đang cần giải quyết, tập trung trên thông tin rút ra được, các dẫn liệu cứ liệu và những thứ cần thiết, làm sao để nhận được chúng. chúng ta chỉ cần suy nghĩ về các thông tin, dữ kiện liên quan đến vấn đề đang cần giải quyết, tập trung trên thông tin rút ra được, các dẫn liệu cứ liệu và những thứ cần thiết, làm sao để nhận được chúng. các ý kiến lạc quan, có logic, các mặt tích cực, các lợi ích của vấn đề, mức độ khả thi của dự án.  Chiếc nón đen để dùng cho “sự thận trọng”, nó chỉ ra các lỗi, các điểm cần lưu ý, các mặt yếu kém, bất lợi của vấn đề hay dự án đang tranh cãi. Chiếc nón đen đóng vai trò hết sức quan trọng, nó đảm bảo cho dự án của chúng ta tránh được các rủi ro, nó ngăn chúng ta làm điều sai, bất hợp pháp hay nguy hiểm. Trong giai đoạn đội nón này, chúng ta sẽ đưa ra các giải pháp, ý tưởng cho vấn đề đang thảo luận. * Hoạt động 4 Thực hành thiết kế trích đoạn kế hoạch DH một số kĩ thuật dạy học mang tính hợp tác và trình bày kết quả Thảo luận thiết kế kĩ thuật “khăn trải bàn” Câu hỏi: Nêu các yếu tố cần thiết cho cây phát triển tốt và giải thích tại sao?