Bài giảng Văn miêu tả và cách làm bài văn miêu tả

VĂN MIấU TẢ VÀ CÁCH LÀM BÀI VĂN MIấU TẢ I. Phương pháp, kỹ năng làm văn miêu tả : 1. Miêu tả là gì? - Miêu tả là dùng ngôn ngữ để tái hiện cảnh vật, sự vật, sự việc, thế giới nội tâm nhân vật mà mình quan sát được, cảm nhận được. - Văn miêu tả giúp người đọc hình dung ra đối tượng mà người viết miêu tả. 2. Phương pháp làm văn tả cảnh: - Muốn làm bài văn tả cảnh phải biết quan sát, lựa chọn cảnh tiêu biểu, đặc sắc, - Lựa chọn một trình tự miêu tả hợp lý. - Dùng từ, đặt câu, dựng đoạn có nghệ thuật : Biết sử dụng từ láy, tính từ chỉ màu sắc, đường nét, âm thanh, kết hợp sử dụng từ ngữ biểu cảm, các biện pháp tu từ so sánh, nhân hoá, ẩn dụ, hoán dụ... sử dụng kết hợp các kiểu câu một cách sáng tạo. - Trong miêu tả kết hợp bộc lộ cảm xúc, suy nghĩ, liên tưởng. - Tài quan sát gắn liền với liên tưởng, tưởng tượng, so sỏnh . VĂN MIấU TẢ VÀ CÁCH LÀM BÀI VĂN MIấU TẢ I. Phương pháp, kỹ năng làm văn miêu tả : 3. Các thao tác kỹ năng cơ bản: a. Tìm hiểu đề: - Xác định rõ yêu cầu về thể loại, đối tượng, phạm vi (tả cảnh gì? ở đâu? vào lúc nào?) b. Quan sát, tìm ý, tưởng tượng so sánh và nhận xét: - Quan sát trực tiếp (hoặc nhớ lại), ghi lại những điều quan sát được. - Biết lựa chọn cảnh sắc tiêu biểu. - Từ những điều quan sát được phải biết nhận xét, liên tưởng, tưởng tượng, so sánh,ví von...để làm nổi bật đặc điểm tiêu biểu của sự vật. VĂN MIấU TẢ VÀ CÁCH LÀM BÀI VĂN MIấU TẢ I. Phương pháp, kỹ năng làm văn miêu tả : 3. Các thao tác kỹ năng cơ bản: a. Tìm hiểu đề: b. Quan sát, tìm ý, tưởng tượng so sánh và nhận xét: c. Làm dàn ý: Từ các ý đã tìm được cần biết sắp xếp theo một trình tự hợp lý theo bố cục ba phần. + Mở bài: Giới thiệu đối tượng miêu tả và cảm xúc chung về đối tượng. + Thân bài: Trình bày lần lượt các cảnh sắc tiêu biểu đã lựa chọn theo một trình tự hợp lý đã định. + Kết bài: Nêu cảm nghĩ của bản thân. VĂN MIấU TẢ VÀ CÁCH LÀM BÀI VĂN MIấU TẢ I. Phương pháp, kỹ năng làm văn miêu tả : 3. Các thao tác kỹ năng cơ bản: d. Dựng đoạn và diễn đạt thành bài văn hoàn chỉnh: - Bài văn gồm nhiều đoạn, mỗi đoạn diễn đạt một ý trong dàn bài, các đoạn văn được liên kết chặt chẽ với nhau bằng các từ ngữ liên kết đoạn. - Mỗi đoạn văn gồm nhiều câu liên kết chặt chẽ với nhau nhằm miêu tả một chi tiết, một phiên cảnh nhất định. Trong đoạn văn cảnh vật phải được miêu tả cụ thể, chi tiết. (tránh hời hợt, kể đầu các cảnh vật) - Cách trình bày đoạn văn: Chữ đầu được viết hoa và lùi vào khoảnh hai con chữ, kết thúc đoạn bằng một dấu chấm xuống dòng. (cần luôn ghi nhớ lúc làm bài). * Chỳ ý : - Viết bài cần viết nháp, đọc và sửa chữa rồi mới viết vào bài làm. - Viết văn phải cẩn thận, tránh viết cẩu thả , tránh tẩy xoá bừa bãi. - Viết xong bài cần soát lại, chú ý đánh đủ dấu thanh, dấu câu, dấu thanh cần đánh đúng trọng âm. VĂN MIấU TẢ VÀ CÁCH LÀM BÀI VĂN MIấU TẢ I. Phương pháp, kỹ năng làm văn miêu tả : II. Luyện tập: Bài tập 1: Hãy nhận xét đoạn văn miêu tả sau : “Hoa mận vừa tàn thì mùa xuân đến. Bầu trời ngày càng thêm xanh. Nắng vàng ngày càng rực rỡ. Vườn cây lại đâm chồi nảy lộc. Rồi vườn cây ra hoa. Hoa bưởi nồng nàn. Hoa nhãn ngòn ngọt. Hoa cau thoảng qua. Vườn cây lại đầy tiếng chim bay nhảy. Những thím Chích choè nhanh nhảu. Những chú Khướu lắm điều. Những anh Chào Mào đỏm dáng. Những bác Cu Gáy trầm ngâm....”. Gợi ý: + Đoạn văn miêu tả cảnh gỡ ? Nú được miờu tả qua những chi tiết nào ? + Nờu nhận xột của em về cỏch sử dụng từ ngữ và hỡnh ảnh miờu tả ? + Nghệ thuật sử dụng trong đoạn văn ? Cõu văn dựng cú gỡ đỏng chỳ ý ? VĂN MIấU TẢ VÀ CÁCH LÀM BÀI VĂN MIấU TẢ II. Luyện tập: Bài tập 2: Miêu tả ngày tết cổ truyền trên quê hương em. Dàn ý : MB : Giới thiệu về ngày tết TB : - Khung cảnh thiờn nhiờn : + Bầu trời ….. + Khụng gian : cõy cối , vạn vật …. + õm thanh , màu sắc …. - Hoạt động con người : + Khung cảnh chung trong gia đỡnh : …… + Hành động và tõm trạng của từng lứa tuổi ….. KB : Cảm nhận của em về mựa xuõn VĂN MIấU TẢ VÀ CÁCH LÀM BÀI VĂN MIấU TẢ II. Luyện tập: Bài tập 3 : Viết một đoạn văn ngắn miêu tả buổi sáng mựa đụng trên quê hương em Mựa đụng lại trở về trờn quờ hương em. Buổi sỏng, sương muối phủ trắng cành cõy. Xa xa, đỏm sương mự làm cho bầu trời dường như thấp xuống. Gớo bấc hun hỳt thổi. Bước ra khỏi phũng, từng cơn giú ựa vào, làm người ta cú cảm giỏc lạnh buốt.