Bài giảng Văn bản: ý nghĩa văn chương ( Hoài Thanh )

Chuyên đề Ngữ Văn Cụm Thị trấn Quỳnh Côi Người thực hiện: Nguyễn Bích Lộc THCS Quỳnh Mỹ Trăm năm trong cõi người ta Chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau Trải qua một cuộc bể dâu Những điều trông thấy mà đau đớn lòng (Trích : Truyện Kiều – Nguyễn Du) đọc -hiểu chú thích 1 ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN 2 GHI NHỚ 3 LUYỆN TẬP 4 Em hóy nờu vài nột về tỏc giả ? Văn bản: ý nghĩa văn chương ( hoài thanh ) I/ Đọc – hiểu chú thích - Tác giả: Là nhà phê bình văn học nổi tiếng. - Tác phẩm: Thi nhân Việt Nam. Nhà văn Hoài Thanh Văn bản: ý nghĩa văn chương ( hoài thanh ) I/ Đọc – hiểu chú thích - Tác giả: Là nhà phê bình văn học nổi tiếng. - Tác phẩm: Thi nhân Việt Nam. II/ Đọc – hiểu văn bản Văn là gì? Văn là vẻ đẹp. Chương là gì? Chương là vẻ sáng. Nhời của người ta , rực rỡ bóng bẩy, tựa như có vẻ đẹp vẻ sáng, cho nên gọi là văn chương. ( Phan Kế Bính ) Văn bản: ý nghĩa văn chương ( hoài thanh ) I/ Đọc – hiểu chú thích - Tác giả: Là nhà phê bình văn học nổi tiếng. - Tác phẩm: Thi nhân Việt Nam. II/ Đọc – hiểu văn bản 1/ Cho biết văn bản thuộc loại nào: nghị luận chính trị - xã hội hay nghị luận văn chương ? Vì sao? 2/ Bài văn gồm mấy phần? Nêu nội dung từng phần? Văn bản: ý nghĩa văn chương ( Hoài Thanh ) Hai đoạn đầu BỐ CỤC Nguồn gốc cốt yếu của văn chương Đoạn 3 Nhiệm vụ của văn chương Phần còn lại Công dụng của văn chương Văn bản: ý nghĩa văn chương ( Hoài Thanh ) I/ Đọc – hiểu chú thích - Tác giả: Là nhà phê bình văn học nổi tiếng. - Tác phẩm: Thi nhân Việt Nam . II/ Đọc – hiểu văn bản 1/ Nguồn gốc cốt yếu của văn chương - Là lòng thương người, thương muôn vật, muôn loài . - Nêu vấn đề tự nhiên, hấp dẫn, có cảm xúc. 2/ Nhiệm vụ của văn chương - Hình dung sự sống và sáng tạo sự sống. Văn bản: ý nghĩa văn chương ( Hoài Thanh ) Cuộc chia tay của những con búp bê Bánh trôi nước Mùa xuân của tôi Bài ca nhà tranh bị gió thu phá Vẻ đẹp, phẩm chất trong trắng, sắt son và thân phận chìm nổi của người phụ nữ xưa . Nỗi bất hạnh trẻ thơ trước bi kịch gia đình tan vỡ và tình cảm anh em thắm thiết… Tình yêu mùa xuân, yêu quê hương, đất nước da diết và tâm hồn tinh tế, nhạy cảm của tác giả. Văn bản thể hiện nỗi thống khổ của nhà thơ và khát vọng cao cả : muốn có một ngôi nhà vững chắc rộng ngàn vạn gian để che chở cho tất cả mọi ngưòi nghèo trong thiên hạ. Phản ánh cuộc sống Của con người Ai nhanh hơn ??? Vì sao Hoài Thanh lại nói “ Văn chương sáng tạo ra cuộc sống” A/ Vì cuộc sống trong văn chương hoàn toàn khác với cuộc sống ngoài đời. B/ Vì văn chương có thể dựng lên những hình ảnh, đưa ra những ý tưởng mà cuộc sống chưa có hoặc cần có để mọi người phấn đấu xây dựng, biến chúng thành hiện thực trong tương lai. C/ Vì văn chương làm cho con người muốn thoát li với cuộc sống. Văn bản: ý nghĩa văn chương ( Hoài Thanh ) Văn bản: ý nghĩa văn chương ( Hoài Thanh ) I/ Đọc – hiểu chú thích - Tác giả: Là nhà phê bình văn học nổi tiếng. - Tác phẩm: Thi nhân Việt Nam . 1/ Nguồn gốc cốt yếu của văn chương II/ Đọc – hiểu văn bản - Là lòng thương người, thương muôn vật, muôn loài . 2/ Nhiệm vụ của văn chương - Hình dung sự sống và sáng tạo sự sống. 3/ Công dụng của văn chương - Giúp cho tình cảm và gợi lòng vị tha - Nêu vấn đề tự nhiên, hấp dẫn, có cảm xúc. - Lập luận chặt chẽ CÂU HỎI thảo luận Theo em,vì sao Hoài Thanh lại nói văn chương có “ mãnh lực lạ lùng” ? Văn bản: ý nghĩa văn chương ( Hoài Thanh ) I/ Đọc – hiểu chú thích - Tác giả: Là nhà phê bình văn học nổi tiếng. - Tác phẩm: Thi nhân Việt Nam . 1/ Nguồn gốc cốt yếu của văn chương II/ Đọc – hiểu văn bản - Là lòng thương người, thương muôn vật, muôn loài . 2/ Nhiệm vụ của văn chương - Hình dung sự sống và sáng tạo sự sống. 3/ Công dụng của văn chương Gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có. - Giúp cho tình cảm và gợi lòng vị tha - Nêu vấn đề tự nhiên, hấp dẫn, có cảm xúc. - Lập luận chặt chẽ Đoạn văn cốm Cốm làng Vòng Cốm không phải thức quà của người vội; ăn cốm phải ăn từng chút ít, thong thả và ngẫm nghĩ. Lúc bấy giờ ta mới thấy thu lại cả trong hương vị ấy, cái mùi thơm phức của lúa mới, của hoa cỏ dại ven bờ: trong màu xanh của cốm, cái tươi mát của lá non, và trong chất ngọt của cốm, cái dịu dàng thanh đạm của loài thảo mộc. Thêm vào cái mùi hơi ngát của lá sen già, ướp lấy từng hạt cốm một còn giữ lại cái ấm áp của những ngày mùa hạ trên hồ. (Trích: Một thứ quà của lúa non: Cốm) Ngữ văn 7 – Tập 1 Tiếp xúc với thơ văn, con người có điều kiện giao lưu với những giá trị tinh thần, suy nghĩ chiêm nghiệm những vấn đề nhân bản, nhân văn ở tư thế một mình, chỉ riêng mình trò chuyện với tác giả, một mình đối diện với lương tri, với cái phần người nhất của chính mình. Những khoảnh khắc đó rất đáng quý cho con người trong thời buổi này để ( G.S Nguyễn Văn Hạnh ) Cùng đọc và suy ngẫm bảo tồn và phát huy phẩm giá và năng lực làm người . Văn bản: ý nghĩa văn chương ( Hoài Thanh ) Văn bản: ý nghĩa văn chương ( Hoài Thanh ) I/ Đọc – hiểu chú thích - Tác giả: Là nhà phê bình văn học nổi tiếng. - Tác phẩm: Thi nhân Việt Nam . 1/ Nguồn gốc cốt yếu của văn chương II/ Đọc – hiểu văn bản - Là lòng thương người, thương muôn vật, muôn loài . 2/ Nhiệm vụ của văn chương - Hình dung sự sống và sáng tạo sự sống. 3/ Công dụng của văn chương Gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có. - Giúp cho tình cảm và gợi lòng vị tha Tác dụng giáo dục của văn chương - Nêu vấn đề tự nhiên, hấp dẫn, có cảm xúc. - Lập luận chặt chẽ “Có kẻ nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non, hoa cỏ trông mới đẹp; từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay”. Em hiểu thêm được gì về ý nghĩa của văn chương qua ý kiến trên? Văn bản: ý nghĩa văn chương ( Hoài Thanh ) I/ Đọc – hiểu chú thích - Tác giả: Là nhà phê bình văn học nổi tiếng. - Tác phẩm: Thi nhân Việt Nam . 1/ Nguồn gốc cốt yếu của văn chương II/ Đọc – hiểu văn bản - Là lòng thương người, thương muôn vật, muôn loài . 2/ Nhiệm vụ của văn chương - Hình dung sự sống và sáng tạo sự sống. 3/ Công dụng của văn chương Gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có. - Giúp cho tình cảm và gợi lòng vị tha Tác dụng giáo dục của văn chương - Văn chương làm đẹp, làm giàu cuộc sống - Nêu vấn đề tự nhiên, hấp dẫn, có cảm xúc . - Lập luận chặt chẽ . -Giàu hình ảnh . Nét đặc sắc về nghệ thuật nghị luận 1/ Nghệ thuật - Lập luận vừa có lí lẽ, vừa có cảm xúc, hình ảnh. 2/ Nội dung - Nguồn gốc cốt yếu của văn chương là tình cảm, lòng vị tha. Văn chương là hình ảnh của sự sống và sáng tạo ra sự sống, bồi đắp cho chúng ta những tình cảm cao quý. -Tác giả: am hiểu, trân trọng, đề cao văn chương. Hướng dẫn học bài 1/ Nắm được nội dung và nghệ thuật nghị luận của văn bản. 2/ Sưu tầm các ý kiến, nhận định khác về nguồn gốc, nhiệm vụ và công dụng của văn chương. 3/ Chứng minh ý kiến sau: “Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có.” Giờ học đến đây là kết thúc ! Xin trân trọng cảm ơn Các thầy cô giáo Và các em !