Bài giảng Văn bản - Tiết 26: Em bé thông minh (tiết 2)

Trường THCS Yên Mỹ. Giáo viên: Bùi Thị Lan Phương Môn: Ngữ văn lớp 6 EM BÉ THÔNG MINH I. Đọc, tìm hiểu chung: 1. Đọc, kể tóm tắt 2. Chú thích 3. Bố cục II. Đọc, tìm hiểu chi tiết 1. Em bé thông minh và những lần thử thách: a, Thử thách thứ 1: * Thử thách thứ 1: Trâu một ngày cày được mấy đường ? Ngựa đi một ngày được mấy buớc Thử thách thứ 1 Hoàn cảnh: Cha đang cày ruộng, con đập đất Câu đố: trâu cày một ngày đựơc mấy đuờng Người đố: viên quan Giải đố: Ngựa ông một ngày đi được mấy buớc * Thử thách thứ 2: Thử thách thứ 2 Hình thức: lệnh vua ban Người đố: vua Câu đố : nuôi 3 trâu đực bằng 3 thúng gạo nếp, hẹn sau 1 năm phải đẻ thành 9 con Giải đố: + Bình tĩnh thưa với dân làng thịt trâu ăn rồi lên kinh tâu vua. + Khóc truớc vua xin vua bắt cha đẻ em bé * Thử thách lần 3: Thử thách lần 3 Hình thức: lệnh vua ban Giải đố: xin vua rèn kim thành dao để xẻ thịt chim Người đố: vua Câu đố: một con chim sẻ làm thành ba mâm thức ăn * Thử thách lần 4: - Hoàn cảnh: nước láng giềng đang lăm le xâm chiếm nước ta, dò tìm nhân tài - Tính chất: có quy mô lớn, có ý nghĩa chính trị ngoại giao. - Câu đố: xâu sợi chỉ qua một con ốc vặn dài Giải đố: em bé vừa hát, vừa đọc, vừa chơi với nội dung: buộc chỉ ngang lưng kiến, một bên bôi mỡ, một bên bịt lại. - Người đố: sứ thần nước ngoài - Giải quyết vấn đề bằng sức mạnh siêu nhiên với những chi tiết kì ảo Giải quyết vấn đề bằng trí thông minh, không cần đến sự trợ giúp bên ngoài. Nhân vật tài giỏi, thông minh, đại diện cho nhân dân lao động, khát vọng về sức mạnh, về chiến thắng của những con người nhỏ bé trong xã hội. - Là sản phẩm của trí tưởng tượng bay bổng, sự thần thánh hóa những con người nhỏ bé -Là sản phẩm sáng tạo thiên về đề cao vẻ đẹp trí tuệ của nhân dân lao động. Thử thách sau khó hơn thử thách trước Nhân vật bộc lộ được tài năng Lôi cuốn người đọc, người nghe Yếu tố nghệ thuật quan trọng nhất của truyện Đề cao trí khôn dân gian, kinh nghiệm đời sống dân gian Thỏa mãn ước mơ chiến thắng bằng sức mạnh trí tuệ của những con người bé nhỏ Tạo tiếng cười sảng khoái Ý nghĩa truyện Em bé thông minh Nội dung Nghệ thuật Ca ngợi trí thông minh, hồn nhiên, hóm hỉnh của người bình dân Đề cao kiến thức dân gian, kinh nghiệm thực tế Dùng câu đố thử tài để nhân vật bộc lộ tài năng Cách dẫn dắt sự việc, độ tăng dần của những câu đố, cách giải đố tạo tiếng cười Thử thách Lần 1 Lần 2 Lần 3 Lần 4 Người đố Nội dung Cách giải Thú vị Sứ thần Xâu chỉ xuyên qua đường ruột ốc Câu hát dân gian Đẩy thế bí về người ra đố, buộc họ nhận ra sự vô lý, phi lý. Kinh nghiệm sống dân gian Viên quan Đường cày Đố vặn lại Nhà vua 3 trâu đực đẻ thành 9 con Tự nói ra điều vô lý Nhà vua 1 con chim sẻ thành 3 mâm cỗ Đố vặn lại Người cha Cả dân làng Vua, các quan vua DẶN DÒ : - Ôn lại khái niệm truyện cổ tích . Tập kể diễn cảm văn bản . - Về nhà : + Nắm rõ các cuộc thử tài và các lần giải đố của nhân vật em bé thông minh diễn ra như thế nào ? + Qua đó , rút ra ý nghĩa nghệ thuật và nội dung câu chuyện . Soạn bài: Chữa lỗi dùng từ (tiếp theo), tra tự điển để tìm nghĩa của các từ.