Bài giảng Văn bản : Qua Đèo Ngang (Bà Huyện Thanh Quan)

nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo về dự giờ thăm lớp Người thực hiện : Tô Hương Giang Trường : THCS Đông Hợp Kiểm tra bài cũ Câu hỏi trắc nghiệm 1-Qua hinh ảnh chiếc bánh trôi nước , Hồ xuân Hương muốn nói điều gì về người phụ nữ A. Vẻ đẹp hình thể C. Số phận bất hạnh B. Vẻ đẹp tâm hồn D. Vẻ đẹp và số phận long đong 2- Trong các dòng sau đây ,dòng nào có sử dụng quan hệ từ A. Vừa trắng lại vừa tròn C. Tay kẻ nặn B. Bảy nổi ba chìm D. Giữ tấm lòng son Văn bản : Qua Đèo Ngang (Bà Huyện Thanh Quan) a) Tác giả : Tên thật là Nguyễn Thị Hinh ( ? - ?) sống ở thế kỉ XIX Quê ở Nghi Tàm , Tây Hồ, Hà Nội Là nhà thơ nữ nổi tiếng cuối thế kỉ XVIII- đầu thế kỉ XIX Phong cách thơ trang nhã , điêu luyện , buồn , hoài cổ b) Tác phẩm : Sáng tác trên đường từ Thăng Long vào Phú Xuân ( Huế ) để nhận chức nữ quan I) Đọc-Tìm hiểu chú thích : 1) Tác giả - Tác phẩm : I) Đọc-Tìm hiểu chú thích : 1) Tác giả - Tác phẩm : 2) Từ khó : Đèo Ngang thuộc dãy núi Hoành Sơn – một nhánh cả dãy Trường Sơn chạy thẳng ra biển phân chia ranh giới 2 tỉnh Hà Tĩnh và Quảng Bình Tiều : người đốn củi Cuốc cuốc : chim đỗ quyên ( chim cuốc) Gia gia : chim đa đa ( gà gô ) Văn bản : Qua Đèo Ngang (Bà Huyện Thanh Quan) I) Đọc-Tìm hiểu chú thích : II) Đọc – Tìm hiểu thể loại , bố cục: 1) Đọc : Giọng chậm buồn , ngắt nhịp 4/3 hoặc 2/2/3 Bước tới đèo Ngang,bóng xế tà Cỏ cây chen đá , lá chen hoa Lom khom dưới núi, tiều vài chú Lác đác bên sông , chợ mấy nhà Nhớ nước đau lòng , con quốc quốc Thương nhà mỏi miệng , cái gia gia Dừng chân đứng lại , trời non nước Một mảnh tình riêng , ta với ta Văn bản : Qua Đèo Ngang (Bà Huyện Thanh Quan) I) Đọc-Tìm hiểu chú thích : II) Đọc – Tìm hiểu thể loại , bố cục: 1)Đọc 2) Thể loại : - Thất ngôn bát cú đường luật 3) Bố cục: -2 câu đề: Câu1,2 -2 câu thực: Câu 3,4 - 2câu luận: câu 5,6 - 2 câu kết : Câu 7,8 Bước tới đèo Ngang,bóng xế tà Cỏ cây chen đá , lá chen hoa Lom khom dưới núi, tiều vài chú Lác đác bên sông , chợ mấy nhà Nhớ nước đau lòng , con quốc quốc Thương nhà mỏi miệng , cái gia gia Dừng chân đứng lại , trời non nước Một mảnh tình riêng , ta với ta Văn bản : Qua Đèo Ngang (Bà Huyện Thanh Quan) I) Đọc-Tìm hiểu chú thích : II) Đọc – Tìm hiểu thể loại , bố cục: III) Đọc – Tìm hiểu nội dung văn bản : 1) Hai câu đề : Bước tới đèo Ngang,bóng xế tà Cỏ cây chen đá , lá chen hoa Lom khom dưới núi, tiều vài chú Lác đác bên sông , chợ mấy nhà Nhớ nước đau lòng , con quốc quốc Thương nhà mỏi miệng , cái gia gia Dừng chân đứng lại , trời non nước Một mảnh tình riêng , ta với ta Thời gian : Buổi chiều tà Không gian : Đèo Ngang Văn bản : Qua Đèo Ngang (Bà Huyện Thanh Quan) I) Đọc-Tìm hiểu chú thích : II) Đọc – Tìm hiểu thể loại , bố cục: III) Đọc – Tìm hiểu nội dung văn bản : 1) Hai câu đề : Thời gian : Buổi chiều tà ở đèo Ngang Cảnh vật um tùm , hoang dã , mênh mông , vắng lặng và gợi buồn Bước tới đèo Ngang,bóng xế tà Cỏ cây chen đá , lá chen hoa Lom khom dưới núi, tiều vài chú Lác đác bên sông , chợ mấy nhà Nhớ nước đau lòng , con quốc quốc Thương nhà mỏi miệng , cái gia gia Dừng chân đứng lại , trời non nước Một mảnh tình riêng , ta với ta 2) Bốn câu thực và luận Những điều trông thấy Những điều nghe thấy Dưới núi : vài chú tiều – lom khom - Bên sông : mấy ngôI nhà - lác đác Văn bản : Qua Đèo Ngang (Bà Huyện Thanh Quan) I) Đọc-Tìm hiểu chú thích : II) Đọc – Tìm hiểu thể loại , bố cục: III) Đọc – Tìm hiểu nội dung văn bản : 1) Hai câu đề : 2) Bốn câu thực và luận Hai cặp từ láy , phép đảo ngữ , phép đối ngữ Vẽ nên cuộc sống thưa thớt , thê lương , tội nghiệp Con người chìm lắng trong buổi chiều tà Thời gian : Buổi chiều tà ở đèo Ngang Cảnh vật um tùm , hoang dã , mênh mông , vắng lặng và gợi buồn Văn bản : Qua Đèo Ngang (Bà Huyện Thanh Quan) I) Đọc-Tìm hiểu chú thích : II) Đọc – Tìm hiểu thể loại , bố cục: III) Đọc – Tìm hiểu nội dung văn bản : 1) Hai câu đề : 2) Bốn câu thực và luận Tiếng chim cuốc : Gợi nỗi nhớ nước Chim gia gia : Gợi nỗi thương nhà - Nghệ thuật ẩn dụ , tượng trưng, từ đồng âm - Thể hiện nỗi nhớ nước thương nhà Bước tới đèo Ngang,bóng xế tà Cỏ cây chen đá , lá chen hoa Lom khom dưới núi, tiều vài chú Lác đác bên sông , chợ mấy nhà Nhớ nước đau lòng , con quốc quốc Thương nhà mỏi miệng , cái gia gia Dừng chân đứng lại , trời non nước Một mảnh tình riêng , ta với ta Văn bản : Qua Đèo Ngang (Bà Huyện Thanh Quan) I) Đọc-Tìm hiểu chú thích : II) Đọc – Tìm hiểu thể loại , bố cục: III) Đọc – Tìm hiểu nội dung văn bản : 1) Hai câu đề: 2) Bốn câu thực v luận: 3) Hai câu kết Thâu tóm cảnh: Trời , non , nước Thâu tóm tình: Ta với ta Ta với ta - đại từ số ít- Sự cô đơn đến mức cô độc Bước tới đèo Ngang,bóng xế tà Cỏ cây chen đá , lá chen hoa Lom khom dưới núi, tiều vài chú Lác đác bên sông , chợ mấy nhà Nhớ nước đau lòng , con quốc quốc Thương nhà mỏi miệng , cái gia gia Dừng chân đứng lại , trời non nước Một mảnh tình riêng , ta với ta Văn bản : Qua Đèo Ngang (Bà Huyện Thanh Quan) So sánh cụm từ “ Ta với ta” trong bài thơ với bài “ Bạn đến chơi nhà”? Bước tới đèo Ngang,bóng xế tà Cỏ cây chen đá , lá chen hoa Lom khom dưới núi, tiều vài chú Lác đác bên sông , chợ mấy nhà Nhớ nước đau lòng , con quốc quốc Thương nhà mỏi miệng , cái gia gia Dừng chân đứng lại , trời non nước Một mảnh tình riêng , ta với ta I) Đọc-Tìm hiểu chú thích : II) Đọc – Tìm hiểu thể loại , bố cục: III) Đọc – Tìm hiểu nội dung văn bản : 1) Hai câu đề: 2) Bốn câu thực v luận: 3) Hai câu kết - Cảnh : Trời, non, nước: Bao la, rộng lớn Tình: Ta với ta; Cô đơn, khép kín Đối lập , hướng nội Văn bản : Qua Đèo Ngang (Bà Huyện Thanh Quan) IV) Tổng kết: 1)Nội dung : Cảnh Đèo Ngang: hoang sơ, heo hút, vắng vẻ 2) Nghệ thuật : Trang nhã, điêu luyện, từ thuần việt, từ láy, đồng âm, ước lệ, phép đối Bài thơ tả cảnh ngụ tình đặc sắc I) Đọc-Tìm hiểu chú thích : II) Đọc – Tìm hiểu thể loại , bố cục: III) Đọc – Tìm hiểu nội dung văn bản : Tình : Nỗi nhớ nước thương nhà Văn bản : Qua Đèo Ngang (Bà Huyện Thanh Quan) V) Luyện tập: 1) Lược đồ nội dung chính bài học I) Đọc-Tìm hiểu chú thích : II) Đọc – Tìm hiểu thể loại , bố cục: III) Đọc – Tìm hiểu nội dung văn bản : IV) Tổng kết Văn bản : Qua Đèo Ngang (Bà Huyện Thanh Quan) Tả cảnh ngụ tình Bài 1 : Bài “ Qua đèo Ngang “ thuộc thể thơ nào ? A.Song thất lục bát B. Lục bát C. Thất ngôn bát cú D. Ngũ ngôn Bài 2 : Cảnh đèo Ngang trong hai câu đầu đựợc miêu tả như thế nào ? A.Tươi tắn , sinh động B. Phong phú , đầy sức sống C. Um tùm , rậm rạp Bài 3 : Từ “ đèo Ngang “ là loại từ ghép nào ? A. Từ ghép chính phụ B. Từ ghép đẳng lập Bài 4 : Từ nào dưới đây là từ láy : A. .Lom khom B. Lác đác C. Gia gia D . Tất cả đều đúng 3) Viết đoạn văn phát biểu cảm nghĩ của em về bài thơ Đọc bài thơ , chúng ta hiểu tâm trạng Bà Huyện Thanh Quan buồn, cô đơn , hoài cổ . Mỗi câu trong bài đều có ý nghĩa biểu cảm , trĩu năng hồn người . Tiếng chim cuốc nhớ nước , tiếng chim đa đa thương nhà cũng chính là tiếng lòng thiết tha, da diết của tác giả nhớ về gia đình , nhớ quá khứ của đất nước . Nước và nhà đã và đang cất lên tiếng kêu , tiếng gọi tha thiết khiến lòng người không thể thờ ơ . Bài thơ một thời mà mãi mãi bất tử với thời gian, sống maĩ trong lòng người đọc Hướng dẫn về nhà : Học thuộc lòng bài thơ Phát biểu cảm nghĩ bài “ Qua đèo Ngang “ Làm BTTN : Bài 8 Chuẩn bị tiét 33 : Chữa lỗi về quan hệ từ Kính Chúc các thầy cô giáo mạnh khoẻ Hạnh phúc thành đạt! Chúc Các em học sinh Chăm ngoan học giỏi Gìờ học kết thúc