Bài giảng Văn bản : đoàn thuyền đánh cá - Huy cận

Gv Nguyễn Hoàng Vân ? Đọc thuộc lòng bài thơ và nêu cảm nhận ngắn gọn của em về hình ảnh người lính lái xe qua : “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” của Phạm Tiến Duật?. Hình ảnh người lính lái xe qua: “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” của Phạm Tiến Duật. - Tư thế ung dung. - Bất chấp gian khổ, khó khăn nguy hiểm. - Cuộc sống của những người chiến sĩ lái xe vẫn sôi nổi, vui nhộn lạc quan và họ đã làm thành gia đình... - Vì họ có lòng yêu nước, ý chí chiến đấu, chiến thắng kẻ thù của những người chiến sĩ tất cả vì Miền Nam thân yêu. Quan sát và nhận xét những bức ảnh sau: Nông dân và công nhân đang hăng say làm việc vì họ được làm chủ cuộc sống của mình, làm chủ sản phẩm mình làm ra.  Văn bản ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ (Huy Cận) Tiết 52 - 53 I. Đọc – Tìm hiểu chung. 1.Tác giả. 2.Tác phẩm. ? Em nªu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm? Huy Cận (1919-2005) - Cï Huy CËn (1919–2005) quª lµng ¢n Phó, huyÖn Vụ Quang, tØnh Hµ TÜnh. ¤ng häc trung häc ë HuÕ vµ c«ng t¸c ë Hµ Néi (từng làm thø tr­ëng bé v¨n ho¸). -Huy CËn ®­îc trao tÆng gi¶i th­ëng Hå ChÝ Minh vÒ v¨n häc nghÖ thuËt ®ît I (1996). - S¸ng t¸c cña «ng chia lµm 2 m¶ng: * Sù nghiÖp v¨n häc : A, Tr­íc C¸ch m¹ng: -¤ng lµ nhµ th¬ næi tiÕng trong phong trµo Th¬ Míi víi hån th¬ “¶o n·o” vµ nçi “sÇu v¹n cæ”. -TËp th¬ ®Çu tay “Löa thiªng”: 50 bµi th¬ cã 49 ch÷ “buån” vµ 33 ch÷ “sÇu”. -C¶m høng vÒ vò trô: con ng­êi c« ®¬n, nhá bÐ, l¹c lâng. B, Sau C¸ch m¹ng th¸ng T¸m: -¤ng lµ g­¬ng mÆt tiªu biÓu cña th¬ ca ViÖt Nam hiÖn ®¹i víi sù khëi s¾c cña hån th¬ vui t­¬i, khoÎ kho¾n, tin yªu. -Huy CËn cã nh÷ng mïa th¬ rùc rì víi niÒm vui tr­íc cuéc sèng míi: “Trêi mçi ngµy l¹i s¸ng”, “®Êt në hoa”, “bµi th¬ cuéc ®êi”, “ng«i nhµ gi÷a n¾ng”, “h¹t l¹i gieo”, “lêi t©m nguyÖn cïng hai thÕ kØ”, “ta vÒ víi biÓn”... -C¶m høng vÒ vò trô: con ng­êi víi t­ thÕ lµm chñ. -“§oµn thuyÒn ®¸nh c¸” lµ bµi th¬ tiªu biÓu cho phong c¸ch th¬ Huy CËn sau C¸ch m¹ng th¸ng T¸m. -Bµi th¬ ®­îc viÕt trong dÞp Huy CËn ®i thùc tÕ dµi ngµy ë vïng má Qu¶ng Ninh n¨m 1958, in trong tËp “Trêi mçi ngµy l¹i s¸ng” . “ §oµn thuyÒn ®¸nh c¸ cña t«i ®­îc viÕt ra trong nh÷ng th¸ng n¨m ®Êt n­íc b¾t ®Çu x©y dùng CNXH… kh«ng khÝ lóc nµy thËt vui… T«i viÕt bµi th¬ t­¬ng ®èi nhanh, chØ vµi giê cña mét buæi chiÒu trªn vïng biÓn H¹ Long... Bµi th¬ cña t«i lµ cuéc ch¹y ®ua gi÷a con ng­êi vµ thiªn nhiªn vµ con ng­êi ®· chiÕn th¾ng. T«i coi ®©y lµ khóc tr¸ng ca, ca ngîi con ng­êi lao ®éng víi tinh thÇn lµm chñ, víi niÒm vui.” (Huy CËn, “Cuéc ®êi vµ s¸ng t¸c th¬ ca”) I. Đọc – Tìm hiểu chung. 1. Tác giả. Huy Cận (1919 - 2005) Nổi tiếng trong phong trào “Thơ mới”, nhà thơ tiêu biểu của nền thơ hiện đại Việt Nam. 2. Tác phẩm. Tác phẩm sáng tác năm 1958, in trong tập: “Trời mỗi ngày lại sáng”. ? Em hiểu biết gì về đất nước ta trong những năm 1958? Yêu cầu đọc: - Đọc với giọng vui tươi, phấn chấn, nhịp vừa phải. - Ở khổ 2-3-7 giọng đọc cao và nhịp nhanh hơn. MÆt trêi xuèng biÓn nh­ hßn löa. Sãng ®· cµi then, ®ªm sËp cöa. §oµn thuyÒn ®¸nh c¸ l¹i ra kh¬i, C©u h¸t c¨ng buåm cïng giã kh¬i. H¸t r»ng: c¸ b¹c biÓn §«ng lÆng, C¸ thu biÓn §«ng nh­ ®oµn thoi §ªm ngµy dÖt biÓn mu«n luång s¸ng. §Õn dÖt l­íi ta, ®oµn c¸ ¬i! ThuyÒn ta l¸i giã víi buåm tr¨ng L­ít gi÷a m©y cao víi biÓn b»ng, Ra ®Ëu dÆm xa dß bông biÓn, Dµn ®an thÕ trËn l­íi v©y gi¨ng. C¸ nhô c¸ chim cïng c¸ ®Ð, C¸ song lÊp l¸nh ®uèc ®en hång, C¸i ®u«i em quÉy tr¨ng vµng choÐ. §ªm thë: sao lïa n­íc H¹ Long. Ta h¸t bµi ca gäi c¸ vµo, Gâ thuyÒn ®· cã nhÞp tr¨ng cao. BiÓn cho ta c¸ nh­ lßng mÑ Nu«i lín ®êi ta tự buæi nµo. Sao mê, kÐo l­íi kÞp trêi s¸ng, Ta kÐo xo¨n tay chïm c¸ nÆng. VÈy b¹c ®u«i vµng loÐ r¹ng ®«ng, L­íi xÕp buåm lªn ®ãn n¾ng hång. C©u h¸t c¨ng buåm víi giã kh¬i, §oµn thuyÒn ch¹y ®ua cïng mÆt trêi. MÆt trêi ®éi biÓn nh« mµu míi, M¾t c¸ huy hoµng mu«n dÆm ph¬i. I. Đọc - Tìm hiểu chung. 1.Tác giả. 2.Tác phẩm. ? Em hiểu gì về hình ảnh: “Mặt trời xuống biển như hòn lửa”? I. Đọc – Tìm hiểu chung. 1.Tác giả. 2.Tác phẩm. - Thể loại: ? Cho biết thể loại của bài thơ ? Thơ mới ? Xác định bố cục của bài thơ? - Bố cục: Ba phần + Hai khổ đầu: + Bốn khổ thơ tiếp: + Khổ thơ cuối: Cảnh ra khơi Cảnh đánh cá Cảnh trở về I. Đọc - Tìm hiểu chung. 1.Tác giả. 2.Tác phẩm. - Thể loại: Thơ mới - Bố cục: Ba phần. ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ ? Cho biết nội dung chính của bài thơ? Đại ý: Bài thơ miêu t¶ mét chuyÕn ra khơi đánh cá cña ngưêi dân chài vùng biÓn Qu¶ng Ninh trong âm hưëng tiếng hát l¹c quan cña ngưêi lao đéng. I. Đọc - Tìm hiểu chung. 1.Tác giả. 2.Tác phẩm. - Thể loại: Thơ mới. - Bố cục: Ba phần. - Đại ý: Ba phần ? Văn bản này sử dụng các phương thức biểu đạt nào? Phương thức biểu đạt: Biểu cảm, miêu tả II. Đọc - Hiểu văn bản. 1. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ. - Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là gì? Cảm hứng thiên nhiên, vũ trụ và lao động xây dựng đất nước. I. Đọc - Tìm hiểu chung. 1.Tác giả. 2.Tác phẩm. - Thể loại: Thơ mới. - Bố cục: Ba phần. - Đại ý: - Phương thức biểu đạt: Biểu cảm, miêu tả. II. Đọc - Hiểu văn bản. 1. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ. Cảm hứng thiên nhiên, vũ trụ và lao động xây dựng đất nước. 2. Bức tranh thiên nhiên và lao động. ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ Më ®Çu bµi th¬ t¸c gi¶ t¶ c¶nh gì? a. C¶nh biển vào đêm. ? C¶nh ®­îc miªu t¶ nh­ thÕ nµo? MÆt trêi xuèng biÓn nh­ hßn löa Sãng ®· cµi then ®ªm sËp cöa ? T¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt gì ®Ó miªu t¶? T¸c dông? I. Đọc –Tìm hiểu chung. II. Đọc - Hiểu văn bản. 1. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ. - Cảm hứng thiên nhiên, vũ trụ và lao động xây dựng đất nước. 2. Bức tranh thiên nhiên và lao động. a. Cảnh biển vào đêm. Hình ảnh so s¸nh: MÆt trêi – nh­ hßn löa Nh©n hãa : Sãng cµi then - Đêm sËp cöa. =>Thêi gian tr«i nhanh, ®ét ngét. Kh«ng gian réng lín, yªn tÜnh. Gió, căng buồm -> ThuËn lîi ra kh¬i ? Theo em, cảnh biển vào đêm có gì đẹp? C¶nh Võa réng lín, rùc rì, võa ®Ñp l¹, võa gÇn gòi: mét sù liªn t­ëng b»ng phÐp nh©n hãa, so s¸nh thó vÞ. Vò trô nh­ mét ng«i nhµ lín, mµn ®ªm lµ mét tÊm cöa khæng lå, nh÷ng l­în sãng lµ then cöa. Bøc tranh rÊt hòng vÜ, tr¸ng lÖ ®Çy khÝ thÕ hµo hïng phÊn khëi mang theo khóc h¸t l¹c quan ph¬i phíi. -Đọc diễn cảm đoạn 1bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” của Huy Cận.. ? Qua tiết học em cảm nhận được vẻ đẹp nào về cảnh thiên nhiên trong bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” của Huy Cận? Mở đầu bài thơ là một cảnh thiên nhiên vừa rộng lớn lại vừa gần gũi với con người với cảnh quan vũ trụ mà nhà thơ mở ra trong trí tưởng tượng của người đọc là những liên tưởng so sánh thật bất ngờ: Mặt trời xuống biển như hòn lửa Sóng đã cài then, đêm sập của. Trong sự liên tưởng này, vũ trụ như một ngôi nhà lớn, với màn đêm buông xuống là tấm cửa khổng lồ và những lượn sóng là then cửa. Có thể nói mở đầu bài thơ là cảnh hoàng hôn trên biển vừa diễm lệ, huy hoàng, vừa hùng vĩ và đầy sức sống. H­íng dÉn vÒ nhµ - Häc thuéc lßng bµi th¬. - Viết một đoạn văn phân tích khổ thơ đầu bài thơ: “Đoàn thyền đánh cá” của nhà thơ Huy Cân? - S­u tÇm nh÷ng bµi th¬, c©u th¬ viết về biển. - Soạn tiếp bài, chuẩn bị cho tiết 2. I. Đọc – Tìm hiểu chung. ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ II. Đọc - Hiểu văn bản. 1. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ: 2. Bức tranh về thiên nhiên và lao động: a. Cảnh thiên nhiên -Hình ảnh so sánh: Mặt trời-như hòn Iửa . -Nhân hóa : Sóng cài then - Đêm sập cửa. =>Thời gian trôi nhanh, đột ngột.Không gian rộng lớn, yên tĩnh-> thuận lợi ra khơi.=> Bức tranh rất hùng vĩ b.Cảnh đoàn thuyền ra khơi §oµn thuyÒn ®¸nh c¸ l¹i ra kh¬i, C©u h¸t c¨ng buåm cïng giã kh¬i. ? Cảm nhận của em về từ “lại”? về “Câu hát căng buồm"? - Từ :“Lại”: Hoạt động thường xuyên, hàng ngày -Hình ảnh ẩn dụ: câu hát căng buồm > Thơ mộng, lãng mạn, khỏe khoắn. ? Tác dụng của các biện pháp nghệ thuật đó là gì? I. Đọc - Tìm hiểu chung: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ II. Đọc - Hiểu văn bản. 1. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ: 2. Bức tranh về thiên nhiên và lao động: a. Cảnh thiên nhiên -H/a’so sánh: Mặt trời - như hòn Iửa  -Nhân hóa: Sóng cài then - Đêm sập cửa. =>Thời gian trôi nhanh, đột ngột.Không gian rộng lớn, yên tĩnh-> thuận lợi ra khơi.=> Bức tranh rất hùng vĩ b.Cảnh đoàn thuyền ra khơi - Từ: “Lại”; Hoạt động thường xuyên, hàng ngày - Hình ảnh ẩn dụ: câu hát căng buồm > Thơ mộng, lãng mạn, khoẻ khoắn. H¸t r»ng: c¸ b¹c biÓn §«ng lÆng, C¸ thu biÓn §«ng nh­ ®oµn thoi Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng Đến dệt lưới ta, đàn cá ơi ! ? Nội dung câu hát thể hiện điều gì? Tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì? - Nội dung câu hát: ->Sử dụng hình ảnh so sánh, nhân hoá: Thể hiện sự giàu có của biển Đông và ước mơ đánh được nhiều cá Nhận xét nghệ thuật đối lập giữa thiên nhiên và con người? - > Câu hát chứa chan niềm vui của người dân lao động được làm chủ thiên nhiên, đất nước I. Đọc - Tìm hiểu chung. ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ II. Đọc - Hiểu văn bản. 1. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ: 2. Bức tranh về thiên nhiên và lao động: a. Cảnh thiên nhiên - H/a’so sánh: Mặt trời - như hòn Iửa  . - Nhân hóa: Sóng cài then - Đêm sập cửa. =>Thời gian trôi nhanh, đột ngột. Không gian rộng lớn, yên tĩnh-> thuận lợi ra khơi. => Bức tranh rất hùng vĩ b.Cảnh đoàn thuyền ra khơi. - Sử dụng từ: “Lại”; Hoạt động thường xuyên, hàng ngày. - Hình ảnh’ ẩn dụ: câu hát căng buồm. > Thơ mộng, lãng mạn, khẻo khoắn. Câu hát chứa chan niềm vui của người dân lao động được làm chủ thiên nhiên, đất nước - Nội dung câu hát: ->Sử dụng hình ảnh so sánh, nhân hoá: Thể hiện sự giàu có của biển Đông và ước mơ đánh được nhiều cá c.Cảnh đoàn thuyền đánh cá. ? Hình ảnh con người lao động trước thiên nhiên như thế nào? ThuyÒn ta l¸i giã víi buåm tr¨ng L­ít gi÷a m©y cao víi biÓn b»ng, Ra ®Ëu dÆm xa dß bông biÓn, Dµn ®an thÕ trËn l­íi v©y gi¨ng. ? Em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa thiên nhiên với con người? - Trăng, gió, mây -> Hoà nhập với con người. ? Tác giả sử dụng những biện pháp nghệ thuật nào? - Sử dụng hình ảnh hoán dụ, nhân hoá, phóng đại: ? Tác dụng của biện pháp nghệ thuật đó? Cuéc ®¸nh c¸ nh­ mét trËn chiÕn, trËn chiÕn trªn mÆt trËn lao ®éng nh»m chinh phôc biÓn kh¬i. ? Con người lao động hiện lên như thế nào trước biển cả rộng lớn?  Hình ảnh người lao động được đặt vào không gian rộng lớn của biển, trời, trăng, sao, vũ trụ tạo nên vẻ đẹp tráng lệ, phóng khoáng, để làm tăng thêm kích thước, tầm vóc và vị thế của con người trước thiên nhiên, con người làm chủ thiên nhiên. I. Đọc - Tìm hiểu chung. ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ II. Đọc - Hiểu văn bản. 1. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ: 2. Bức tranh về thiên nhiên và lao động: a. Cảnh thiên nhiên - Hình ảnh so sánh: Mặt trời-như hòn Iửa. - Nhân hóa: Sóng cài then - Đêm sập cửa. =>Thời gian trôi nhanh, đột ngột.Không gian rộng lớn, yên tĩnh.-> thuận lợi ra khơi. => Bức tranh rất hùng vĩ. b.Cảnh đoàn thuyền ra khơi. - Sử dụng từ: “Lại”; Hoạt động thường xuyên, hàng ngày. - Hình ảnh ẩn dụ: câu hát căng buồm > Thơ mộng, lãng mạn, khẻo khoắn. Câu hát chứa chan niềm vui của người dân lao động được làm chủ thiên nhiên, đất nước. c.Cảnh đoàn thuyền đánh cá. - Trăng, gió, mây -> Hoà nhập với con người. - Sử dụng hình ảnh hoán dụ, nhân hoá,phóng đại: => Cuéc ®¸nh c¸ nh­ mét trËn chiÕn, trËn chiÕn trªn mÆt trËn lao ®éng nh»m chinh phôc biÓn kh¬i. ? Khổ tiếp theo tác giả miêu tả những gì? C¸ nhô c¸ chim cïng c¸ ®Ð, C¸ song lÊp l¸nh ®uèc ®en hång, C¸i ®u«i em quÉy tr¨ng vµng choÐ. Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long. ? Em có nhận xét gì về nghệ thuật trong khổ thơ này? H×nh ¶nh liÖt kª, nhân hoá NghÖ thuËt phèi s¾c ®Æc biÖt, tµi t×nh. ? Em cảm nhận được gì về các loài cá trong khổ thơ? ->C¸ ®Ñp, rùc rì, léng lÉy, huyÒn ¶o. ? Nêu cảm nhận của em qua khổ thơ? - Ca ngîi biÓn c¶ thanh b×nh, giµu cã => biÓn lµ mét kho h¶i s¶n phong phó. I. Đọc – Tìm hiểu chung. ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ II. Đọc - Hiểu văn bản. 1. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ: 2. Bức tranh về thiên nhiên và lao động: a. Cảnh thiên nhiên -Hình ảnh so sánh: Mặt trời-như hòn Iửa. -Nhân hóa: Sóng cài then - Đêm sập cửa. =>Thời gian trôi nhanh, đột ngột. Không gian rộng lớn, yên tĩnh-> thuận lợi ra khơi. => Bức tranh rất hùng vĩ. b.Cảnh đoàn thuyền ra khơi. - Sử dụng từ :“Lại”: Hoạt động thường xuyên, hàng ngày - Hình ảnh ẩn dụ: câu hát căng buồm > Thơ mộng, lãng mạn, khẻo khoắn. Câu hát chứa chan niềm vui của người dân lđ được làm chủ thiên nhiên, đất nước. c.Cảnh đoàn thuyền đánh cá. - Trăng, gió, mây -> Hoà nhập với con người. - Sử dụng hình ảnh nhân hoá,phóng đại: => Cuéc ®¸nh c¸ nh­ mét trËn chiÕn, trËn chiÕn trªn mÆt trËn lao ®éng nh»m chinh phôc biÓn kh¬i. - H×nh ¶nh liÖt kª, nhân hoá. NghÖ thuËt phèi s¾c ®Æc biÖt, tµi t×nh. ->C¸ ®Ñp, rùc rì, léng lÉy, huyÒn ¶o. =>Ca ngîi biÓn c¶ thanh b×nh, giµu cã. - Cảnh kéo cá: ? Cảnh kéo cá được miêu tả ntn? - Bót ph¸p l·ng m¹n cïng nh÷ng liªn t­ëng ®éc ®¸o Bút pháp tả thực “Kéo xoăn tay”: kéo lưới bằng tất cả sức lực, niềm vui. Hình ảnh ẩn dụ: “Vẩy bạc, đuôi vàng” => BiÕn c«ng viÖc nÆng nÒ thµnh niÒm vui, lßng yªu ®êi chan chøa. => Hình ảnh đẹp và lãng mạn. => Công việc nặng nhọc của người đánh cá đã thành bài ca đầy niềm vui nhịp nhàng cùng thiên nhiên. ? Em cã c¶m nhËn gì vÒ c«ng viÖc lao ®éng cña những ng­ d©n? Ta h¸t bµi ca gäi c¸ vµo, Gâ thuyÒn ®· cã nhÞp tr¨ng cao. Biển cho ta cá như lòng mẹ Nuôi lớn đời ta tự buổi nào. Sao mê, kÐo l­íi kÞp trêi s¸ng, Ta kÐo xo¨n tay chïm c¸ nÆng. Vẩy bạc đuôi vàng loé rạng đông, Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng. NhËn xÐt vÒ bót ph¸p ®­îc t¸c gi¶ sö dông? T¸c dông? I. Đọc – Tìm hiểu chung. ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ II. Đọc - Hiểu văn bản. 1. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ: 2. Bức tranh về thiên nhiên và lao động: a. Cảnh thiên nhiên =>Thời gian trôi nhanh, đột ngột. Không gian rộng lớn, yên tĩnh -> thuận lợi ra khơi. => Bức tranh rất hùng vĩ b.Cảnh đoàn thuyền ra khơi. - Hình ảnh ẩn dô: “C©u h¸t căng buåm” > Thơ mộng, lãng mạn, khỏe khoắn. Câu hát chứa chan niềm vui của người dân lao động được làm chủ thiên nhiên, đất nước. c.Cảnh đoàn thuyền đánh cá. => Cuéc ®¸nh c¸ nh­ mét trËn chiÕn, trËn chiÕn trªn mÆt trËn lao ®éng nh»m chinh phôc biÓn kh¬i. H×nh ¶nh liÖt kª, nhân hóa NghÖ thuËt phèi s¾c ®Æc biÖt, tµi t×nh. ->C¸ ®Ñp, rùc rì, léng lÉy, huyÒn ¶o. =>Ca ngîi biÓn c¶ thanh b×nh, giµu cã - C¶nh kÐo c¸. Bót ph¸p t¶ thùc “ kÐo xo¨n tay”: kÐo l­íi b»ng tÊt c¶ søc lùc,niềm vui. Hình ¶nh Èn dô “VÈy b¹c, ®u«i vµng…” Hình ¶nh ®Ñp vµ l·ng m¹n. d. C¶nh ®oµn thuyÒn trë vÒ. ? C¶nh trë vÒ ®­îc miªu t¶ b»ng nh÷ng chi tiÕt nµo? C©u h¸t c¨ng buåm víi giã kh¬i §oµn thuyÒn ch¹y ®ua cïng mÆt trêi MÆt trêi ®éi biÓn nh« mµu míi M¾t c¸ huy hoµng mu«n dÆm kh¬i. ? VÉn nh­ c©u h¸t ë khæ th¬ ®Çu nh­ng ý th¬ cã g× kh¸c? -Khæ th¬ cuèi h« øng víi khæ th¬ ®Çu t¹o hai c¶nh ®èi xøng. BiÓu hiÖn nhÞp tuÇn hoµn cña vò trô. - Hình ¶nh Èn dô: “C©u h¸t c¨ng buåm” ®­îc lÆp l¹i. TiÕng h¸t xuÊt hiÖn suèt bµi th¬ : khóc ca lao ®éng ®Çy høng thó, niÒm vui th¾ng lîi. ? T¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g× ®Ó miªu t¶? Nªu t¸c dông? - Sö dông nh©n ho¸, ho¸n dô vµ c¸ch nãi khoa tr­¬ng. =>C¶nh t­îng thiªn nhiªn kú vÜ, con ng­êi phÊn khëi ch¹y ®ua cïng thêi gian. ? Em cã c¶m nhËn g× vÒ c¶nh trë vÒ? - §oµn thuyÒn trë vÒ trong khung c¶nh mét ngµy míi b¾t ®Çu, con ng­êi ch¹y ®ua víi thêi gian, tranh thñ thêi gian ®Ó lao ®éng vµ ®· thu ®­îc thµnh qu¶ to lín. I. Đọc - Tìm hiểu chung. ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ II. Đọc - Hiểu văn bản 1. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ: 2. Bức tranh về thiên nhiên và lao động: a. Cảnh thiên nhiên =>Thêi gian tr«i nhanh, ®ét ngét. Kh«ng gian réng lín, yªn tÜnh -> ThuËn lîi ra kh¬i. =>Bøc tranh rÊt hùng vÜ. b.Cảnh đoàn thuyền ra khơi. - Hình ảnh Èn dô: “C©u h¸t căng buåm” > Th¬ méng, l·ng m¹n, kháe kho¾n. C©u h¸t chøa chan niÒm vui cña ng­êi d©n lao ®éng ®­îc lµm chñ thiªn nhiªn, ®Êt c.Cảnh đoàn thuyền đánh cá. => Cuéc ®¸nh c¸ nh­ mét trËn chiÕn, trËn chiÕn trªn mÆt trËn lao ®éng nh»m chinh phôc biÓn kh¬i. H×nh ¶nh liÖt kª, nhân hóa NghÖ thuËt phèi s¾c ®Æc biÖt, tµi t×nh. -> C¸ ®Ñp, rùc rì, léng lÉy, huyÒn ¶o. =>Ca ngîi biÓn c¶ thanh b×nh, giµu cã - C¶nh kÐo c¸. Bót ph¸p t¶ thùc “ kÐo xo¨n tay”: kÐo l­íi b»ng tÊt c¶ søc lùc niÒm vui. Hình ảnh Èn dô: “VÈy b¹c, ®u«i vµng” hình ¶nh ®Ñp vµ l·ng m¹n. d.Cảnh đoàn thuyền trở về. Hình ¶nh Èn dô: “C©u h¸t căng buåm” ®­îc lÆp l¹i. TiÕng h¸t xuÊt hiÖn suèt bµi th¬ : khóc ca lao ®éng ®Çy høng thó, niÒm vui th¾ng lîi. Sö dông nh©n ho¸ vµ c¸ch nãi khoa tr­¬ng. C¶nh t­îng thiªn nhiªn kú vÜ, con ng­êi phÊn khëi ch¹y ®ua cïng thêi gian. I. Đọc - Tìm hiểu chung. II. Đọc - Hiểu văn bản. III. Tổng kết. ? Kh¸i qu¸t c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong bµi? Th«ng qua ®ã t¸c gi¶ muèn nãi lªn ®iÒu g×? Bµi th¬ “ §oµn thuyÒn ®¸nh c¸” - X©y dùng h×nh ¶nh l·ng m¹n b»ng trÝ t­ëng t­îng phong phó - ¢m h­ëng khoÎ kho¾n, hµo hïng, bay bæng C¶nh ®oµn thuyÒn ra kh¬i: - BiÓn vÒ ®ªm ®Ñp, réng, gÇn gòi, Êm ¸p. - Con ng­êi n¸o nøc l¹c quan, phÊn khëi. C¶nh ®oµn thuyÒn đánh cá: -§oµn thuyÒn tung hoµnh lµm chñ biÓn kh¬i. - Ng­êi d©n chµi lµm viÖc h¨ng h¸i, khoÎ kho¾n, say s­a. - BiÓn lµ mét kho h¶i s¶n phong phó, ®a d¹ng. C¶nh ®oµn thuyÒn trë vÒ: - Khung c¶nh thiªn nhiªn kú vÜ. - Con ng­êi ch¹y ®ua víi thêi gian. -Thµnh qu¶ cña lao ®éng, niÒm vui cña con ng­êi trong thời kì mới. -NhiÒu h×nh ¶nh tr¸ng lÖ, thÓ hiÖn sù hµi hoµ gi÷a thiªn nhiªn vµ ng­êi lao ®éng. - Béc lé niÒm vui, niÒm tù hµo cña t¸c gi¶ tr­íc ®Êt n­íc vµ cuéc sèng. Ghi nhí (SGK/142) I. Đọc - Tìm hiểu chung. II. Đọc - Hiểu văn bản. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ. 2. Bức tranh thiên nhiên và lao động. a. Cảnh thiên nhiên. b. Cảnh đoàn thuyền ra khơi. c. Cảnh đoàn thuyền đánh cá. d. Cảnh đoàn thuyền trở về. III. Tổng kết. 1. Nghệ thuật. 2. Nội dung. * Ghi nhớ (SGK/142) IV. Luyện tập. ? Nêu cảm nhận của em về khổ thơ cuối bài thơ: “Đoàn thuyền đánh cá” của nhà thơ Huy Cận? Khổ thơ cuối của bài thơ như một bài hát ca ngợi niềm say mê lao động trên biển quê hương. Là tiếng hát vang lên của người đánh cá khi họ thu được kết quả rực rỡ sau một đêm lao động vất vả, đó là niềm vui chiến thắng của con người khi thêm một lần nữa họ cảm nhận được sức mạnh vĩ đại, kì diệu của tập thể. Họ chạy đua với thời gian, chạy đua với một đối tượng hùng vĩ và họ vui với thành quả lao động trong thời kì mới và họ thực sự làm chủ biển trời Tổ quốc của mình. ? Nªu c¶m nhËn cña em sau khi häc xong bµi th¬? H­íng dÉn vÒ nhµ - Häc thuéc lßng bµi th¬. - Bình một khổ thơ mà em thích. - Viết bài văn ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em sau khi häc xong bµi th¬ “Đoàn thyền đánh cá” cña nhµ th¬ Huy Cận. - S­u tÇm nh÷ng bµi th¬, c©u th¬ hay về biển. - So¹n bµi: Tổng kết về từ vựng (Từ tượng thanh….)