Bài giảng Từ trái nghĩa

TRƯỜNG THCS LIÊN CHÂU NGỮ VĂN 7 GIÁO VIÊN : LÊ VĂN TRUNG kiÓm tra bµi cò 1. Từ đồng nghĩa là gì 2. Từ “xinh” trong câu “Bà em là một phụ nữ rất xinh.” đã sử dụng hợp lý chưa Vì sao Nếu được phép viết lại câu này, em sẽ thay từ “xinh” bằng từ đồng nghĩa nào CẢM NGHĨ TRONG ĐÊM THANH TĨNH Đầu giường ánh trăng rọi, Ngỡ mặt đất phủ sương. Ngẩng đầu nhìn trăng sáng, Cúi đầu nhớ cố hương. ( Lí Bạch ) Trái nghĩa nhau về hoạt động Cúi Ngẩng Câu 1 HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ Trẻ đi, già trở lại nhà, Giọng quê không đổi, sương pha mái đầu. Gặp nhau mà chẳng biết nhau Trẻ cười hỏi: Khách từ đâu đến làng ? ( Hạ Tri Chương ) Già Trẻ Đi Trở lại > >  Trái nghĩa nhau về tuổi tác  Trái nghĩa nhau về hoạt động * Rau già > T¹o ra phÐp ®èi, lµm næi bËt tình yªu quª h­¬ng tha thiÕt cña nhµ th¬. => T¹o ra phÐp ®èi , kh¸i qu¸t qu·ng ®êi xa quª, nªu c¶nh ngé biÖt li cña t¸c gi¶. Gióp cho c©u th¬ nhÞp nhµng, c©n xøng. TrÎ ®i, giµ trë l¹i nhµ, Giäng quª kh«ng ®æi, s­¬ng pha m¸i ®Çu. GÆp nhau mµ ch¼ng biÕt nhau, TrÎ c­êi hái : “Kh¸ch tõ ®©u ®Õn lµng ?” ĐÇu gi­êng ¸nh trăng räi, Ngì mÆt ®Êt phñ s­¬ng . NgÈng ®Çu nhìn trăng s¸ng, Cói ®Çu nhí cè h­¬ng. T¸c dông 2/ C¶m nghÜ trong ®ªm thanh tÜnh 1/ Håi h­¬ng ngÉu th­ => Lµm cho lêi nãi thªm sinh ®éng vµ g©y Ên t­îng 3- Chạy sấp chạy ngửa. Đổi trắng thay đen. - Có mới nới cũ. Điều nặng tiếng nhẹ. - Gần nhà xa ngõ… Mắt nhắm mắt mở Kẻ khóc người cười Lên thác xuống ghềnh Lên voi xuống chó 1/ Tìm những từ trái nghĩa trong các câu ca dao, tục ngữ sau : - Chị em như chuối nhiều tàu, Tấm lành che tấm rách, đừng nói nhau nhiều lời. - Số cô chẳng giàu thì nghèo Ngày ba mươi Tết thịt treo trong nhà. - Ba năm được một chuyến sai, Áo ngắn đi mượn, quần dài đi thuê . - Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng, Ngày tháng mười chưa cười đã tối . THẢO LUẬN NHÓM: Cặp từ “lành-dữ” trong trường hợp “bát lành - tính dữ” có phải là cặp từ trái nghĩa không? Vì sao? Cặp từ “lành-dữ” trong trường hợp “bát lành - bát dữ” không phải là cặp từ trái nghĩa. Vì trong trường hợp này, cặp từ “lành - dữ” không trái ngược về nghĩa trên một cơ sở chung. (từ “lành” trong “bát lành” nói về sự nguyên vẹn của sự vật, còn từ “dữ” trong “tính dữ” nói về tính cách dữ) Cá ươn Hoa héo Cá tươi Hoa tươi tươi yếu Ăn yếu Học lực yếu Ăn khoẻ xấu Chữ xấu Đất xấu Chữ đẹp Đất tốt 2/ Tìm các từ trái nghĩa với những từ in đậm trong các cụm từ sau : Học lực giỏi >< 3/ Điền các từ trái nghĩa thích hợp vào các thành ngữ sau : - Chân cứng đá … - Vô thưởng vô … - Có đi có…. - Bên trọng bên … - Gần nhà … ngõ. - Buổi đực buổi … - Mắt nhắm mắt… - Bước thấp bước .. - Chạy sấp chạy … - Chân ướt chân … mềm. lại. xa mở . ngửa phạt . khinh cái . cao . ráo . 4/ Hãy viết một đoạn văn ngắn về tình cảm quê hương, có sử dụng từ trái nghĩa. Liên Châu ! Ôi hai tiếng thân thương mà đậm đà biết mấy. Liên Châu quê hương tôi với những con người hiền lành, tuy nghèo về vật chất nhưng rất giàu tình cảm. Trong cuộc sống, dù còn nhiều vất vả nhưng họ luôn giúp đỡ nhau “lá lành đùm lá rách”, vui buồn có nhau. Mỗi lần đi đâu xa tôi đều nhớ về quê tôi như câu ca dao : “Liên Châu nghĩa nặng tình sâu Đi đâu cũng nhớ nhịp cầu quê hương” I Đ TRÒ CHƠI GIẢI Ô CHỮ N H À H Ơ T T I Ư Ơ G A N D Ạ 1 2 4 5 6 7 8 10 9 11 Ô chữ thứ 3 gồm 4 chữ cái đó là một từ trái nghĩa với từ “héo”. M Ừ N G £ N R T I Á T R 3 V H Ĩ A Ụ G N I Đ N T H Ư Ở G N È H N H A N H Ô chữ thứ 9 gồm 3 chữ cái, đó là một từ trái nghĩa với từ “sang ”. Ô chữ thứ 2 gồm 4 chữ cái là một từ trái nghĩa với từ “tủi”. Ô chữ thứ 7 gồm 6 chữ cái, đó là một từ trái nghĩa với từ “ phạt ”. Ô chữ thứ 5 gồm 4 chữ cái đó là một từ đồng nghĩa với từ “quả”. Ô chữ thứ 11 gồm 5 chữ cái, đó là một từ trái nghĩa với từ “chậm ”. Ô chữ thứ 6 gồm 2 chữ cái, đó là một từ trái nghĩa với từ “đứng ”. Ô chữ thứ 8 gồm 5 chữ cái, đólà một từ đồng nghĩa với từ “ dũng cảm”. Ô chữ thứ 10 gồm 7 chữ cái, đólà một từ đồng nghĩa với từ “nhiệm vụ”. Ô chữ thứ 4 gồm 4 chữ cái, đó là một từ trái nghĩa với từ “d­íi ”. Ô chữ thứ nhất gồm 6 chữ cái đó là một từ đồng nghĩa với từ “thi nhân” CỦNG CỐ Thế nào là từ trái nghĩa ? - Sử dụng từ trái nghĩa có tác dụng gì ? DẶN DÒ - Tìm các cặp từ trái nghĩa được sử dụng để tạo hiệu quả diễn đạt trong một số văn bản đã học. Sọan bài : Luyện nói : văn biểu cảm về sự vật, con người. Xem, trả lời các câu hỏi SGK/129130 XIN CHÀO TẠM BiỆT