Bài giảng Tôi yêu em

Giáo viên: Trần Nam Phong Tiết 96: Đọc văn I. Tìm hiểu chung: + A.X.Pu-skin (1799-1837), sinh trưởng trong một gia đình quý tộc lâu đời ở Mat-xcơ-va. + 1837, Pu-skin bị sát hại do âm mưu của chính quyền Nga hoàng. 1. Tác giả: - Con người và cuộc đời: + Là “mặt trời của thi ca Nga”, có ý nghĩa to lớn trong lịch sử văn chương và lịch sử thức tỉnh dân tộc Nga. Cha vµ MÑ nhµ th¬ Puskin Pu-skin thời niên thiếu Pu-skin năm 30 tuổi Pu-skin bị thương trong cuộc đấu súng với Đăng-tex - Đặc điểm thơ: + Giản dị trong sáng về văn từ. + Hàm súc trong biểu đạt. + Hài hòa, chặt chẽ trong cấu tứ. - Sáng tác chính: SGK 2. Bài thơ “Tôi yêu em”: a. Hoàn cảnh sáng tác: Năm 1829, lấy cảm hứng từ mối tình đơn phương với Ô-lê-nhi-na. Kí họa chân dung nàng A.A. Ô-lê-nhi-na Dịch thơ: Tôi yêu em: đến nay chừng có thể Ngọn lửa tình chưa hẳn đã tàn phai; Nhưng không để em bận lòng thêm nữa, Hay hồn em phải gợn bóng u hoài. Tôi yêu em âm thầm, không hi vọng, Lúc rụt rè, khi hậm hực lòng ghen, Tôi yêu em chân thành, đằm thắm, Cầu em được người tình như tôi đã yêu em. Dịch nghĩa: Tôi đã yêu em: tình yêu vẫn, có lẽ, Chưa tắt hẳn trong tâm hồn tôi; Nhưng hãy để nó (tình yêu ấy) không làm phiền em thêm nữa; Tôi không muốn làm em buồn vì bất cứ điều gì. Tôi đã yêu em lặng thầm, vô vọng Bị giày vò khi bởi sự rụt rè, khi bởi nỗi ghen tuông; Tôi đã yêu em yêu chân thành như thế đó, dịu dàng như thế đó, Cầu Trời cho em được người khác yêu thương (cũng) như thế. b. Bố cục: я вас любил: любовь ещё, быть может, Tôi yêu em : đến nay chừng có thể в душе моей угала не совсем; Ngọn lửa tình chưa hẳn đã tàn phai ; но пусть она вас больше не тревожит; Nhưng không để em bận lòng thêm nữa, я не хочу печалить вас ничем. Hay hồn em phải gợn bóng u hoài . я вас любил безмолвно, безнадеждно, Tôi yêu em âm thầm, không hy vọng, то робостью, то ревностью томим; Lúc rụt rè, khi hậm hực lòng ghen , я вас любил так искренно, так нежно, Tôi yêu em chân thành, đằm thắm, как дай вам бог любимой быть другим. Cầu em được người tình như tôi đã yêu em . 1829 Пушкин А.С- b. Bố cục: 4 câu thơ đầu: những mâu thuẫn giằng xé. - 2 câu thơ tiếp theo: nỗi đau khổ tuyệt vọng. - 2 câu thơ cuối: sự cao thượng, chân thành. II. Đọc - hiểu văn bản: 1. Bốn câu thơ đầu: a. Câu 1-2: - Cách xưng hô “tôi (đã) yêu em”: + Mối quan hệ vừa gần vừa xa; vừa đằm thắm, vừa dang dở. + Tình yêu đơn phương của chàng trai. Hình ảnh “ngọn lửa tình”: - Dấu câu “ : ” : chậm rãi, đứt quãng; thể hiện sự trăn trở, day dứt. cách nói ẩn dụ về tình yêu nồng nàn, mãnh liệt. Dịch nghĩa: Tôi đã yêu em: tình yêu vẫn, có lẽ, Chưa tắt hẳn trong tâm hồn tôi; Dịch thơ: Tôi yêu em: đến nay chừng có thể Ngọn lửa tình chưa hẳn đã tàn phai; Từ ngữ “có thể”, “chưa hẳn”: Khẳng định tình cảm: vẫn còn yêu em. + Xác nhận sự tồn tại của tình yêu. + Thành thật bộc lộ cõi lòng mình. b. Câu 3 – 4: Mạch thơ đột ngột chuyển hướng: + “Nhưng”: sự dằn lòng, chế ngự. - Giọng điệu thơ: Tôn trọng tình cảm, biết hi sinh vì người mình yêu. + Phụ từ phủ định “không”: nhấn mạnh sự lựa chọn tự dừng bước trong tình yêu. mạnh mẽ, dứt khoát. Tiểu kết: Bốn câu thơ đầu cho thấy vẻ đẹp nhân cách của nhân vật trữ tình: chàng trai có tình yêu trung thực, biết vượt qua thói vị kỷ để dành sự thanh thản cho người mình yêu. 2. Hai câu thơ tiếp theo: THẢO LUẬN NHÓM * Nhóm A...: Những cung bậc tình cảm nào được bộc lộ ở hai câu thơ 5 - 6 ? Lý giải ? * Nhóm B...: Tác dụng của cấu trúc ngữ pháp ở câu thơ thứ 6 trong việc thể hiện tâm trạng của nhân vật trữ tình?. lý trí kìm nén nhưng xúc cảm vẫn trào dâng da diết. - Điệp khúc “Tôi yêu em” lần 2: lý trí kìm nén nhưng xúc cảm vẫn trào dâng da diết. 2. Hai câu thơ tiếp theo: - Điệp khúc “Tôi yêu em” lần 2: - Cung bậc cảm xúc: Cấu trúc “lúc… khi”: Chàng trai vượt qua sự ghen tuông, nỗi đau khổ tuyệt vọng để khẳng định tình yêu. + Âm thầm, không hy vọng + Rụt rè, hậm hực lòng ghen những biến động dồn dập, sóng gió trong cảm xúc. những cảm xúc rất người. 3. Hai câu thơ cuối: - Điệp khúc “Tôi yêu em” lần 3: - Lời cầu chúc: + Gửi gắm vào người thứ 3 tất cả tình cảm nâng niu, trân trọng em. + Lời tỏ tình thông minh, khẳng định đầy tự tin kiêu hãnh. - Nhịp thơ: Tình yêu cao thượng, tôn vinh phẩm giá con người, vươn tới sự cao cả trong tâm hồn. khẳng định tình yêu chân thành, đằm thắm. nhanh hơn, gấp hơn. III. Tổng kết: 1. Ý nghĩa văn bản: Dù trong hoàn cảnh và tình yêu thế nào, con người cần phải chân thành, mãnh liệt, cao thượng và vị tha. 2. Nghệ thuật: - Ngôn ngữ thơ giản dị, trong sáng, hàm súc. Giọng điệu thơ chân thực sinh động. Không dụng công xây dựng hình ảnh, ít sử dụng biện pháp tu từ. * BÀI TẬP CỦNG CỐ Sau khi học xong bài thơ em có suy nghĩ gì về thái độ ứng xử trong tình yêu?