Bài giảng Tiết 9: Sơn tinh thủy tinh

 Sơn Tinh Thủy Tinh Trường THCS Chu Văn An, Tây Hồ, Hà Nội Giáo viên: Lê Hồng Hải Tiết 9: I.Đọc- tìm hiều chung 1. Đọc - Tóm tắt. S¾p xÕp l¹i c¸c chi tiÕt sau cho ®óng thø tù vµ kÓ tãm t¾t l¹i c©u chuyÖn Thứ tự câu chuyện 1 - Vua Hïng kÐn rÓ. 2 – S¬n Tinh – Thuû Tinh ®Õn cÇu h«n. 3 – Vua Hïng ra ®iÒu kiÖn chän rÓ 4 – S¬n Tinh ®Õn tr­íc lÊy ®­îc MÞ N­¬ng. 5 – Thuû Tinh ®Õn sau tøc giËn d©ng n­íc ®¸nh S¬n Tinh. 6 – Hai bªn giao chiÕn hµng th¸ng trêi  Thuû Tinh thua. 7 – Hµng n¨m, Thuû Tinh l¹i d©ng n­íc ®¸nh S¬n Tinh. Vua Hùng Vương thứ 18 kén chồng cho con gái là Mỵ Nương. Sơn Tinh (Thần Núi) và Thủy Tinh (Thần Nước) cùng đến cầu hôn. Hùng vương hứa gả con gái cho người nào ngày mai mang lễ vật đến trước. Sơn Tinh đem lễ vật đến sớm hơn và được đưa Mỵ Nương về núi. Thủy Tinh đến sau nổi giận dâng nước sông lên đánh Sơn Tinh. Nước dâng lên đến đâu Sơn Tinh làm cho núi đồi cao lên đến đó. Cuối cùng Thủy Tinh thua trận phải rút nước. Hằng năm, cuộc chiến này lại diễn ra. . Tóm tắt: VĂN BẢN: SƠN TINH, THỦY TINH I.Đọc - tìm hiểu chung 1.Đọc – tóm tắt 2.Tìm hiểu chung: a. Thể loại: -Truyện bắt nguồn từ thần thoại cổ được lịch sử hóa thành truyền thuyết. - “Sơn Tinh, Thủy Tinh” thuộc nhóm các tác phẩm truyền thuyết thời đại Hùng Vương. b.Phương thức biểu đạt : Tự sự. c.Chú thích S¬n Tinh, Thñy Tinh d. Chủ đề. “S¬n Tinh, Thñy Tinh” lµ c©u chuyÖn t­ëng t­îng k× ¶o, gi¶i thÝch hiÖn t­îng lò lôt vµ thÓ hiÖn søc m¹nh, ­íc mong cña ng­êi ViÖt cæ muèn chÕ ngù thiªn tai, ®ång thêi suy t«n, ca ngîi c«ng lao dùng n­íc cña c¸c vua Hïng Thứ tự câu chuyện 1 - Vua Hïng kÐn rÓ. 2 – S¬n Tinh – Thuû Tinh ®Õn cÇu h«n. 3 – Vua Hïng ra ®iÒu kiÖn chän rÓ 4 – S¬n Tinh ®Õn tr­íc lÊy ®­îc MÞ N­¬ng. 5 – Thuû Tinh ®Õn sau tøc giËn d©ng n­íc ®¸nh S¬n Tinh. 6 – Hai bªn giao chiÕn hµng th¸ng trêi  Thuû Tinh thua. 7 – Hµng n¨m, Thuû Tinh l¹i d©ng n­íc ®¸nh S¬n Tinh. Sơn Tinh, Thủy Tinh 1. Vua Hùng kén rể 2. Cuộc giao chiến giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh VĂN BẢN: SƠN TINH, THỦY TINH I.Đọc - tìm hiểu chung 1.Đọc ,tóm tắt 2.Tìm hiểu chung: II. Đọc – hiểu văn bản 1.Vua Hùng kén rể: Vua Hùng kén rể cho công chúa: + Mị Nương xinh đẹp, nết na + Vua cha yêu thương muốn kén cho con người chồng xứng đáng. - Sơn Tinh, Thủy Tinh đến cầu hôn. VĂN BẢN: SƠN TINH, THỦY TINH Sơn Tinh Thủy Tinh Lai lịch Tài năng Quyền lực VĂN BẢN: SƠN TINH, THỦY TINH Sơn Tinh Thủy Tinh Lai lịch Tài năng Quyền lực Ở vùng núi Tản Viên Ở miền biển Vẫy tay về phía đông, phía đông nổi cồn bãi, vẫy tay về phía tây, phía tây mọc lên từng dãy núi đồi. Gọi gió, gió đến; hô mưa, mưa về. Chúa vùng non cao. Chúa vùng nước thẳm.  Tài năng phi thường, mang dáng dấp thần linh. VĂN BẢN: SƠN TINH, THỦY TINH I.Đọc - tìm hiểu chung 1.Đọc ,tóm tắt 2.Tìm hiểu chung: II. Đọc – hiểu văn bản 1.Vua Hùng kén rể: Vua Hùng kén rể cho công chúa: + Mị Nương xinh đẹp, nết na + Vua cha yêu thương muốn kén cho con người chồng xứng đáng. Sơn Tinh, Thủy Tinh đến cầu hôn. Cả hai đều ngang sức, ngang tài. ĐIỀU KIỆN KÉN RỂ  Dựa vào điều kiện kén rể, ta thấy vua Hùng Vương có phần thiên vị hơn cho Sơn Tinh. VĂN BẢN: SƠN TINH, THỦY TINH I.Đọc, tìm hiểu chung 1.Đọc , tóm tắt. 2.Tìm hiểu chung: II. Đọc, hiểu văn bản : 1.Vua Hùng kén rể: - Đó là cuộc giao tranh quyết liệt. - Thuû Tinh: H« m­a, gäi giã  gi«ng b·o n­íc ngËp ruéng ®ång, nhµ cöa, thµnh Phong Ch©u næi lÒnh bÒnh trªn biÓn n­íc. - S¬n Tinh: Bèc ®åi, dêi nói, dùng thµnh luü ng¨n n­íc lò, n­íc s«ng d©ng cao bao nhiªu, ®åi nói cao lªn bÊy nhiªu. .- KÕt qu¶: S¬n Tinh th¾ng Thuû Tinh  H»ng n¨m, Thuû Tinh lµm m­a giã, b·o lôt ®¸nh S¬n Tinh  vÉn thua, ®µnh rót qu©n vÒ. ­íc m¬ chiÕn th¾ng thiªn tai t­îng tr­ng cho søc ph¸ ho¹i cña lò lôt x¶y ra hµng n¨m ë ®ång b»ng s«ng Hång. t­îng tr­ng cho søc m¹nh chÕ ngù thiªn tai, b·o lôt cña nh©n d©n. X©y dùng nhiÒu chi tiÕt hoang ®­êng, k× ¶o  næi râ tÝnh chÊt gay cÊn, quyÕt liÖt cña trËn giao chiÕn.  ThÓ hiÖn trÝ t­ëng t­îng ®Æc s¾c cña t¸c gi¶ d©n gian. tµn ph¸ khèc liÖt cña thiªn tai. VĂN BẢN: SƠN TINH, THỦY TINH I.Đọc - tìm hiểu chung 1.Đọc, tóm tắt. 2.Tìm hiểu chung: II. Đọc - hiểu văn bản : 1.Vua Hùng kén rể: 2.Cuộc giao tranh giữa hai vị thần: - Đó là cuộc giao tranh quyết liệt. - Cuối cùng Sơn Tinh thắng, Thủy Tinh thua đành rút quân về. VĂN BẢN: SƠN TINH, THỦY TINH Thảo luận nhóm: Câu chuyện có thể dừng lại khi Sơn Tinh thắng Thủy Tinh trong cuộc giao tranh đầu tiên. Nhưng tác giả dân gian viết tiếp sự trả thù hàng năm về sau của Thủy Tinh đối với Sơn Tinh và kết quả cuối cùng bao giờ chiến thắng cũng thuộc về Sơn Tinh . Viết như vậy nhằm mục đích gì ? Qua đó thể hiện khát vọng gì của người Việt cổ? Giải thích hiện tượng lũ lụt xảy ra hàng năm là do Thủy Tinh trả thù Sơn Tinh. Khát vọng ước mơ chế ngự thiên tai, bảo vệ cuộc sống của người Việt cổ. VĂN BẢN: SƠN TINH, THỦY TINH I.Đọc, tìm hiểu chung II.Đọc, hiểu văn bản: III.Tổng kết : 1.Nghệ thuật : -Xây dựng hình tượng nhân vật mang dáng dấp thần linh với nhiều chi tiết tưởng tượng, kì ảo. -Tạo sự việc hấp dẫn: hai vị thần Sơn Tinh, Thủy Tinh cùng cầu hôn Mị Nương. -Dẫn dắt, kể chuyện lôi cuốn, sinh động. 2. Ý nghĩa : Sơn Tinh, Thủy Tinh giải thích hiện tượng mưa bão, lũ lụt xảy ra ở đồng bằng Bắc Bộ thuở các vua Hùng dựng nước; đồng thời thể hiện sức mạnh, ước mơ chế ngự thiên tai, bảo vệ cuộc sống của người Việt cổ. IV. Hà Nội với: