Bài giảng Tiết 64 : đối thoại , độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự

Naêm hoïc : 2008 - 2009 Moân : NGỮ VĂN 9 Giaùo vieân : Mạnh Thị Thúy Diễm HUYEÄN PHUÙ HOAØ Hoäi giaûng giaùo vieân udcntt TRƯỜNG THCS HÒA QUANG Caâu hoûi Kieåm tra baøi cuõ: Thế nào là nghị luận trong văn bản tự sự ? Bài tập : Đọc đoạn văn kể lại buổi sinh hoạt lớp . Trong buổi sinh hoạt đó , em đã phát biểu ý kiến để chứng minh Nam là một người bạn rất tốt . TiẾT 64 : ĐỐI THOẠI , ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ I I/ Đối thoại , độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự . Ví dụ : Đoạn trích “ Làng”. Đọc đoạn trích sau : Có người hỏi : - Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà ? . . . - Ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế ! Ông Hai trả tiền nước , đứng đậy , chèm chẹp miệng , cười nhạt một tiếng ,vươn vai nói to : - Hà , nắng gớm , về nào . . . Ông lão vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác , rồi đi thẳng . Tiếng cười nói xôn xao của đám người mới tản cư lên ấy vẫn dõi theo . Ông nghe rõ cái giọng chua lanh lảnh của người đàn bà cho con bú : - Cha mẹ tiên sư nhà chúng nó ! Đói khổ ăn cắp ăn trộm bắt được người ta còn thương . Cái giống Việt gian bán nước thì cứ cho mỗi đứa một nhát . Ông Hai cúi gằm mặt xuống mà đi . Ông thoáng nghĩ đến mụ chủ nhà . Về đến nhà ông Hai nằm vật ra giường , mấy đứa trẻ thấy bố hôm nay có vẻ khác , len lét đưa nhau ra đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau . Nhìn lũ con, tủi thân , nước mắt ông lão cứ giàn ra . Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư ? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi ư ? Khốn nạn , bằng ấy tuổi đầu . . . Ông lão nắm chặt hai tay lại mà rít lên : - Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này . ( Kim Lân , Làng ) Trong 3 câu đầu đoạn trích ai nói với ai ? Có ít nhất mấy người tham gia ? Những người phụ nữ tản cư nói chuyện với nhau . Có ít nhất hai người tham gia vào cuộc thoại vì nó có hai lượt lời . Mục đích nói của họ là gì ? Em nhận ra đây là lời của hai người dựa vào những dấu hiệu nào ? Nội dung nói của họ hướng vào chuyện làng Chợ Dầu theo Tây .Hình thức thể hiện bằng hai dấu gạch đầu dòng . TiẾT 64 : ĐỐI THOẠI , ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ I/ Đối thoại , độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự . 1/ Ví dụ : Đoạn trích “ Làng”. -Hai người tản cư nói với nhau  Chuyện làng Chợ Dầu theo Tây. (Hai lượt lời đều gạch đầu dòng ) Đối thoại . Thế nào là đối thoại ? Câu “ Hà, nắng gớm , về nào . . .” ông Hai nói với ai ? Đây có phải là một câu đối thoại không ? Vì sao ? Ông Hai nói với chính mình . Đây không phải là câu đối thoại mà đây chỉ là một câu nói bâng quơ , đánh trống lảng để tìm cách thoái lui . Trong đoạn trích còn có câu nào kiểu này không ? - Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này . TiẾT 64 : ĐỐI THOẠI , ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ I/ Đối thoại , độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự. 1.Ví dụ : Đoạn trích “ Làng”. - Ông Hai nói một mình mục đích lảng tránh thoái lui.( lượt lời có dấu gạch đầu dòng ) Độc thoại . Vậy thế nào là độc thoại ? Vậy giữa đối thoại và độc thoại giống và khác nhau như thế nào ? Giống : - Đều có dấu gạch đầu dòng . Khác : Đối thoại : Là hình thức đối đáp , trò chuyện giữa hai hoặc nhiều người . Độc thoại : là lời của một người nào đó nói với chính mình hoặc nói với một ai đó trong tưởng tượng . Suy nghĩ của ông Hai về lũ con có phải là độc thoại không ? Giống và khác độc thoại nói như thế nào ? Giống : đều là lời của một người nào đó nói với chính mình hoặc ai đó trong tưởng tượng . Khác : Độc thoại Độc thoại nội tâm - Nói thành lời . - Không thành lời ( suy nghĩ ). - Câu nói có gạch đầu dòng. - Không có gạch đầu dòng . TiẾT 64 : ĐỐI THOẠI , ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ I/ Đối thoại , độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự . Ví dụ : Đoạn trích “ Làng”. - Suy nghĩ của ông Hai . Độc thoại nội tâm . Thế nào là độc thoại nôi tâm ? Vậy trong văn bản trên có những hình thức diễn đạt nào ? Tác dụng ? Có ba hình thức diễn đạt : Đối thoại , độc thoại , độc thoại nội tâm . Tạo cho câu chuyện có không khí như cuộc sống thật , thể hiện thái độ căm giận của ông Hai .Qua đó khắc họa sâu sắc tâm trạng dằn vặt , đau đớn khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc . TiẾT 64 : ĐỐI THOẠI , ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ I/ Đối thoại , độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự . Ví dụ : Đoạn trích “ Làng”. 2. Ghi nhớ ( sgk / 178 ) . TiẾT 64 : ĐỐI THOẠI , ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ I/ Đối thoại , độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự. II/ Luyện tập . Bài 1 / 178 . Cuộc đối thoại có bình thường không ? Chứng tỏ người nói ở đây tâm trạng như thế nào ? Việc biểu hiện tâm trạng đó giúp ta hiểu gì về nhân vật ông Hai ? TiẾT 64 : ĐỐI THOẠI , ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ I/ Đối thoại , độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự. II/ Luyện tập . Bài 1 / 178 . Cuộc đối thoại này diễn ra không bình thường vì có ba lượt lời trao nhưng chỉ 2 lời đáp . Nhằm bày tỏ tâm trạng bực bội , đau khổ của ông Hai khi nói đến chuyện làng Chợ Dầu theo Tây  yêu làng tha thiết . Bài 2 /178 : Viết đoạn văn . Viết một đoạn văn kể chuyện theo đề tài tự chọn , trong đó sử dụng cả hình thức đối thoại , độc thoại và độc thoại nội tâm . 1/ BAØI VÖØA HOÏC: - Học thuộc ghi nhớ ( SGK / 178 ) - Hoàn thành bài tập 2 . - Sưu tầm đoạn văn .  2/ BÀI SẮP HỌC :Tiết 65 : Luyện nói : Tự sự kết hợp với nghị luận và miêu tả nội tâm . - Lập đề cương cho hai đề : đề 1 , đề 2 và đề 3 . Chúc quý thầy cô sức khỏe .