Bài giảng Tiết 54,55: Ôn tập văn học dân gian

Tiết 54,55: ôn tập văn học dân gian 1. Các thể loại văn học dân gian a. Truyền thuyết: Loại truyện dân gian kể về các nhân vật và sự kiện có liên quan đến lịch sử thời quá khứ, thường có yếu tố kì ảo. Truyền thuyết thể hiện thái độ và cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện và nhân vật lịch sử được kể. b. Truyện cổ tích Loại truyện dân gian kể về cuộc đời của một số kiểu nhân vật quen thuộc: ( nhân vật bất hạnh nhân vật dũng sĩ và nhân vật có tài năng kì lạ, nhân vật thông minh và nhân vật ngốc nghếch, nhân vật là động vật) Truyện cổ tích thường có yếu tố hoang đường, thể hiện ước mơ của nhân dân về chiến thắng cuối cùng của cái thiện đối với cái ác, sự công bằng đối với sự bất công. c. Truyện ngụ ngôn. Loại truyện kể bằng văn xuôi hoặc văn vần, mượn truyện về loài vật, đồ vật hoặc chính con người, nhằm khuyên nhủ, răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống. d. Truyện cười Loại truyện kể về các hiện tượng đáng cười trong cuộc sống nhằm tạo ra tiếng cười mua vui hoặc phê phán những thói hư tật xấu trong xã hội. 2. Đọc lại các truyện dân gian trong SGK 3. Viết tên các thể loại truyện dân gian theo thể loại. a. Truyền thuyết: Con Rồng cháu Tiên Bánh chưng bánh dày Thánh Gióng Sơn Tinh, Thuỷ Tinh Sự tích Hồ Gươm b. Truyện cổ tích Sọ Dừa Thạch Sanh Em bé thông minh Cây bút thần Ông lão đánh cá và con cá vàng c. Truyện ngụ ngôn ếch ngồi đáy giếng Thầy bói xem voi Đeo nhạc cho mèo Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng d. Truyện cười Treo biển Lợn cưới, áo mới 5. a. So sánh truyền thuyết và cổ tích - Giống nhau: Đều có yếu tố kì ảo Có nhiều chi tiết giống nhau: sự ra đời thần kì, nhân vật chính có tài năng phi thường. - Khác nhau + Truyền thuyết kể về thái độ và cách đánh giá của nhân dân đối với các nhân vật lịch sử. Cổ tích kể về cuộc đời của các nhân vật nhất định thể hiện ước mơ của nhân dân về đấu tranh giữa cái thiện và cái ác. + Truyền thuyết được cả người kể và người nghe coi là có thật. Cổ tích được cả người kể và người nghe coi là không có thật. 5.b. So sánh ngụ ngôn và truyện cười - Giống nhau: đều có yếu tố gây cười Khác nhau: Mục đích của truyện cười là gây cười hoặc phê phán những hiện tượng đáng cười Mục đích của truyện ngụ ngôn là khuyên nhủ, răn dạy bài học của cuộc sống.