Bài giảng Tiết 53- 54: Tiếng gà trưa_ Xuân Quỳnh

Tr­êng THCS Phong dô Em chọn bông hoa hồng màu gì ? *Kiểm tra bài cũ : Đọc thuộc bài thơ Cảnh khuya cho biết thể thơ, cho biết tác dụng nghệ thuật trong hai câu thơ đầu ? - Thể thơ Tứ tuyệt (thuần việt ), phép so sánh cho ta thấy thiên nhiên gần gũi với con người *Kiểm tra bài cũ: Đọc thuộc hai câu thơ sau của bài thơ Ngắm trăng,cho biết Tác dụng của phép lặp từ “chưa ngủ” ? - Chưa ngủ của câu thơ thứ 3 gợi dáng vẻ nghệ sĩ trong tâm hồn nhà thơ. - Chưa ngủ trong câu thơ thứ 4 gợi lên chiều sâu tâm hồn của người chiến sĩ, yêu nước. *Kiểm tra bài cũ: Đọc thuộc lòng bài thờ Rằm tháng giêng,cho biết nội dung của 2 câu đầu bài thơ ? - Tả cảnh rằm tháng giêng trên sông nước - Không gian cao rộng,bát ngát giữa sông xuân, nước xuân và trời xuân. *Kiểm tra bài cũ: So sánh điểm giống nhau, khác nhau của hai bài thơ ? *Giống nhau : - Chủ đề Yêu nước, yêu thiên nhiên; thể thơ thất ngôn tứ tuyệt. *Khác nhau : - Bài Cảnh khuya thơ thuần Việt,bản dịch đúng thể thơ. - Bài Rằm tháng giêng thơ Hán Việt, bản dịch thơ lục bát. *Kiểm tra bài cũ: I. t×m hiÓu t¸c gi¶ - t¸c phÈm: 1.Tác giả : - Xuân Quỳnh sinh năm 1942 mất 1988 - Quê Hà Đông- Hà Tây ( Hà Nội ) - Nhà thơ nữ xất sắc trong nền thơ văn hiện đại. - Thơ gần gũi, biểu hiện những rung động, khát vọng chân thành, tha thiết, vµ giµu n÷ tÝnh TiÕt 53 – 54 V¨n b¶n : TiÕng gµ tr­a - Xu©n Quúnh - 2. Tác phẩm: - Viết trong thời kì đầu kháng chiến chống Mỹ. - In trong tập thơ “Hoa dọc chiến hào”. 3. Đọc và giải nghĩa từ khó : (Sgk.151) Nh­ng suy t­ tõ tiÕng gµ tr­a. Tiếng gà trưa và kỉ niệm tuổi thơ và tình bà cháu TiÕng gµ tr­a thøc dËy tinh c¶m lµng quª 3 phÇn / 10 c©u cßn l¹i / 5 khæ th¬ tiÕp theo. / 7 c©u th¬ ®Çu Bè côc Hãy cho biết bố cục của bài thơ? I. t×m hiÓu t¸c gi¶ - t¸c phÈm: TiÕt 53 – 54 V¨n b¶n : TiÕng gµ tr­a 1. Tác giả : 2. Tác phẩm : 3. Đọc và giải nghĩa từ khó : (Sgk) - Xu©n Quúnh - II. Ph©n tÝch v¨n b¶n 1. KÕt cÊu, bè côc - ThÓ th¬ : Ngò ng«n (Th¬ 5 tiÕng d©n gian ViÖt Nam) - Bè côc : I. t×m hiÓu t¸c gi¶ - t¸c phÈm: TiÕt 53 – 54 V¨n b¶n : TiÕng gµ tr­a 2. Tác phẩm : 3. Đọc và giải nghĩa từ khó : (Sgk) - Xu©n Quúnh - II. Ph©n tÝch v¨n b¶n 1. KÕt cÊu, bè côc 1. Tác giả : 2. Ph©n tÝch : a. TiÕng gµ tr­a thøc dËy t×nh c¶m lµng quª : Trªn ®­êng hµnh qu©n xa Dõng ch©n bªn xãm nhá TiÕng gµ ai nh¶y æ “Côc ... côc t¸c, côc ta” Nghe xao ®éng n¾ng tr­a Nghe bµn ch©n ®ì mái Nghe gäi vÒ tuæi th¬ - Sö dông phÐp ®iÖp tõ : ‘‘Nghe’’ -> §em l¹i c¶m gi¸c ®Çy hå hëi h©n hoan gîi l¹i qu¸ khø – kØ niÖm tuæi th¬ ngät ngµo - TiÕng gµ khua ®éng c¶ kh«ng gian yªn tÜnh cña bæi tr­a. - §em l¹i niÒm vui, v¬i ®i nçi vÊt v¶ cho con ng­êi. - Gîi nh÷ng kØ niÖm tèt lµnh thêi th¬ Êu : Qu¶ trøng hång, bén quÇn ¸o míi, t×nh bµ ch¸u ... - TG nghe tiÕng gµ nh¶y æ buæi tr­a. => TG cã t×nh lµng quª th¾m thiÕt, s©u nÆng ! I. t×m hiÓu t¸c gi¶ - t¸c phÈm: TiÕt 53 – 54 V¨n b¶n : TiÕng gµ tr­a 2. Tác phẩm : 3. Đọc và giải nghĩa từ khó : (Sgk) II. Ph©n tÝch v¨n b¶n 1. Tác giả : 2. Ph©n tÝch : a. TiÕng gµ tr­a thøc dËy t×nh c¶m lµng quª : 1. KÕt cÊu, bè côc b. TiÕng gµ tr­a kh¬i dËy nh÷ng kØ niÖm Êu th¬ : Tiếng gà trưa Ổ rơm hồng những trứng Này con gà mái mơ Khắp mình hoa đốm trắng Này con gà mái vàng Lông óng như màu nắng * Những hình ảnh và kỉ niệm tuổi thơ : -> Hình ảnh : Con gà mái mơ, mái vàng và ổ trứng hồng đẹp như tranh. -> Tuổi thơ : - Tò mò xem trộm gà đẻ bị bà mắng. Tiếng gà trưa Có tiếng bà vẫn mắng - Gà đè mà mày nhìn Rồi sau này lang mặt ! Cháu về lấy gương soi Lòng dại thơ lo lắng => Hình ảnh gợi vẻ đẹp tươi sáng, đầm ấm, hiền hòa. Qua những chi tiết về tuổi thơ gợi tả vẻ đẹp gì ? * Hình ảnh và kỉ niệm về bà : I. t×m hiÓu t¸c gi¶ - t¸c phÈm: TiÕt 53 – 54 V¨n b¶n : TiÕng gµ tr­a 2. Tác phẩm : 3. Đọc và giải nghĩa từ khó : (Sgk) II. Ph©n tÝch v¨n b¶n 1. Tác giả : a. TiÕng gµ tr­a thøc dËy t×nh c¶m lµng quª : 1. KÕt cÊu, bè côc b. TiÕng gµ tr­a kh¬i dËy nh÷ng kØ niÖm Êu th¬ : * Những hình ảnh và kỉ niệm tuổi thơ : 2. Ph©n tÝch : *Người bà : Có tiếng bà vẫn mắng: Gà đẻ mà mày nhìn Rồi sau này lang mặt ! Cháu về lấy gương soi Lòng dại thơ lo lắng Tay bà khum soi trứng Dành từng quả chắt chiu Cho con gà mái ấp Khi gió mùa đông tới Bà lo đàn gà toi Mong trời đừng suơng muối Để cuối năm bán gà  Cháu được quần áo mới * Hình ảnh và kỉ niệm về bà : -> Người bà tần tảo, chịu thương, chịu khó, chắt chiu trong cảnh nghèo khó. -> Lo lắng vì niềm vui của cháu. I. t×m hiÓu t¸c gi¶ - t¸c phÈm: TiÕt 53 – 54 V¨n b¶n : TiÕng gµ tr­a 2. Tác phẩm : 3. Đọc và giải nghĩa từ khó : (Sgk) II. Ph©n tÝch v¨n b¶n 1. Tác giả : a. TiÕng gµ tr­a thøc dËy t×nh c¶m lµng quª : 1. KÕt cÊu, bè côc b. TiÕng gµ tr­a kh¬i dËy nh÷ng kØ niÖm Êu th¬ : * Những hình ảnh và kỉ niệm tuổi thơ : 2. Ph©n tÝch : Qua những chi tiết ấy, em có cảm nhận gì về hình ảnh người bà ? Giµu ®øc hi sinh, hết lòng vì con cháu. => T×nh c¶m bµ ch¸u ch©n thËt, Êm ¸p t×nh ruét thÞt, lµ t×nh c¶m gia ®×nh, t×nh c¶m quª h­¬ng, c«i nguån kh«ng thÓ thiÕu trong mçi con ng­êi * Hình ảnh và kỉ niệm về bà : I. t×m hiÓu t¸c gi¶ - t¸c phÈm: TiÕt 53 – 54 V¨n b¶n : TiÕng gµ tr­a 2. Tác phẩm : 3. Đọc và giải nghĩa từ khó : (Sgk) II. Ph©n tÝch v¨n b¶n 1. Tác giả : a. TiÕng gµ tr­a thøc dËy t×nh c¶m lµng quª : 1. KÕt cÊu, bè côc b. TiÕng gµ tr­a kh¬i dËy nh÷ng kØ niÖm Êu th¬ : * Những hình ảnh và kỉ niệm tuổi thơ : 2. Ph©n tÝch : c. Nh÷ng suy t­ gîi lªn tõ tiÕng gµ tr­a : *Người Cháu : Tiếng gà trưa Mang bao nhiêu hạnh phúc Đêm cháu về nằm mơ  Giấc ngủ hồng sắc trứng Cháu chiến đấu hôm nay  Vì lòng yêu tổ quốc Vì xóm làng thân thuộc  Bà ơi cũng vì bà Vì tiếng gà cục tác Ổ trứng hồng tuổi thơ TiÕng gµ tr­a cßn gîi nªn nh÷ng suy t­ nµo trong t©m hån cña t¸c gi¶ ? - Suy t­ vÒ h¹nh phóc vµ vÒ cuéc chiÕn ®Êu h«m nay V× : TiÕng gµ tr­a vµ æ trøng hång lµ h×nh ¶nh cña cuéc sèng ch©n thËt, b×nh yªn vµ no Êm. TiÕng gµ tr­a lµm thøc dËy bao t×nh c¶m bµ ch¸u, gia ®×nh, quª h­¬ng. TiÕng gµ tr­a lµ ©m thanh b×nh dÞ cña lµng quª, ®em l¹i nh÷ng niÒm yªu th­¬ng cho con ng­êi. C¶ 3 ý trªn ®Òu ®óng. d. * Hình ảnh và kỉ niệm về bà : I. t×m hiÓu t¸c gi¶ - t¸c phÈm: TiÕt 53 – 54 V¨n b¶n : TiÕng gµ tr­a 2. Tác phẩm : 3. Đọc và giải nghĩa từ khó : (Sgk) II. Ph©n tÝch v¨n b¶n 1. Tác giả : a. TiÕng gµ tr­a thøc dËy t×nh c¶m lµng quª : 1. KÕt cÊu, bè côc b. TiÕng gµ tr­a kh¬i dËy nh÷ng kØ niÖm Êu th¬ : * Những hình ảnh và kỉ niệm tuổi thơ : 2. Ph©n tÝch : c. Nh÷ng suy t­ gîi lªn tõ tiÕng gµ tr­a : *Người Cháu : Tiếng gà trưa Mang bao nhiêu hạnh phúc Đêm cháu về nằm mơ  Giấc ngủ hồng sắc trứng Cháu chiến đấu hôm nay  Vì lòng yêu tổ quốc Vì xóm làng thân thuộc  Bà ơi cũng vì bà Vì tiếng gà cục tác Ổ trứng hồng tuổi thơ TiÕng gµ tr­a cßn gîi nªn nh÷ng suy t­ nµo trong t©m hån cña t¸c gi¶ ? - Suy t­ vÒ h¹nh phóc vµ vÒ cuéc chiÕn ®Êu h«m nay -> Lµ ng­êi cã t×nh yªu QH - §N s©u s¾c => Kh¼ng ®Þnh ý chÝ, niÒm tin chiÕn ®Êu cao c¶. - §iÖp tõ ‘‘v×’’ : Điệp khúc "tiếng gà trưa"được lặp đi lặp lại 4 lần Có tác dụng như thế nào ? TRẮC NGHIỆM Tạo nhịp điệu cho bài thơ dồn dập, lôi cuốn  Tạo sợi dây liên kết giữa các kỉ niệm Để làm nổi bật ý, gây cảm xúc mạnh cho bài thơ Tất cả đều đúng S S S Đ ? Nhân định nào đúng nét đặc sắc của nội dung, nghệ thuật của bài ? TRẮC NGHIỆM Gợi kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ đẹp đẽ. Tình bà cháu nồng ấm. Tình cảm gia đình đã làm sâu sắc thêm tình quê hương đất nước. Thể thơ 5 chữ, gieo vần linh hoạt Tất cả sai. A B C D Đ I. t×m hiÓu t¸c gi¶ - t¸c phÈm: TiÕt 53 – 54 V¨n b¶n : TiÕng gµ tr­a 2. Tác phẩm : 3. Đọc và giải nghĩa từ khó : (Sgk) II. Ph©n tÝch v¨n b¶n 1. Tác giả : a. TiÕng gµ tr­a thøc dËy t×nh c¶m lµng quª : 1. KÕt cÊu, bè côc b. TiÕng gµ tr­a kh¬i dËy nh÷ng kØ niÖm Êu th¬ : 2. Ph©n tÝch : c. Nh÷ng suy t­ gîi lªn tõ tiÕng gµ tr­a : III. Tæng kÕt 1. Nội dung : ------ Tiếng gà trưa đã gợi về những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ và tình bà cháu. Tình cảm gia đình đã làm sâu sắc thêm tình quê hương đất nước 2. Nghệ thuật :- H×nh ¶nh gÇn gòi, gi¶n dÞ, gîi c¶m - NghÖ thuËt ®iÖp tõ. IV. LUYỆN TẬP 1. Đọc thêm :Tám năm ròng cháu cùng bà nhóm lửaTu hú kêu trên những cánh đồng xaKhi tu hú kêu bà còn nhớ không bàBà hay kể chuyện những ngày ở HuếTiếng tu hú sao mà tha thiết thếMẹ cùng cha công tác bận không vềCháu ở cùng bà , bà bảo cháu ngheBà dạy cháu làm, bà chăm cháu họcNhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọcTu hú ơi! Chẳng đến ở cùng bàKêu chi hoài trên những cánh đồng xa. * DẶN DÒ : - Học thuộc bài thơ - Soạn bài tiếp theo : “§iÖp ng÷” CHÀO CÁC EM VÀ THẦY CÔ