Bài giảng Tiết 48: Bài toán dân số (Văn bản nhật dụng)

GIÁO VIÊN : PHAN TẤN QUAN Nêu các tác hại của việc hút thuốc lá. KIỂM TRA BÀI CŨ I/ Tìm hiểu chung : Đây là văn bản nhật dụng nói về vấn đề gia tăng dân số – sự phát triển dân số có liên quan chặt chẽ đến chất lượng con người và xã hội. ( Văn bản nhật dụng ) II/ Đọc-Hiểu văn bản : 1/ Bố cục bài văn : + Đầu … mắt ra : Nêu vấn đề : Bài toán dân số dường như đã được đặt ra từ thời cổ đại. + Tiếp … bàn cờ : Tốc độ gia tăng dân số hết sức nhanh chóng. + Phần còn lại : Kêu gọi mọi người hạn chế gia tăng dân số. 2/ Vấn đề chính mà tác giả muốn đặt ra trong văn bản. Vấn đề chính mà tác giả muốn đặt ra trong văn bản này là từ một bài toán cổ, tác giả khiến ta phải suy ngẫm về sự gia tăng dân số của thế giới. Nếu không hạn chế sự gia tăng dân số thì con người sẽ tự làm hại chính mình. Câu chuyện kén rể của nhà thông thái gây tò mò, hấp dẫn người đọc, đưa đến kết luận bất ngờ : tưởng số thóc ít hóa ra lại rất nhiều. Từ sự so sánh số thóc với con người, tác giả giúp người đọc hình dung ra tốc độ gia tăng dân số hết sức nhanh chóng. 3/Vai trò ý nghĩa từ câu chuyện kén rể của nhà thông thái : 4/ Việc đưa ra các con số về tỉ lệ sinh con của phụ nữ ở một số nước nhằm mục đích :  - Phụ nữ có thể sinh nhiều con. ( Việt Nam là 3,7 ) - Các nước chậm phát triển lại càng sinh nhiều con. ( Châu Phi, Châu Á ) Từ đó, có thể rút ra kết luận là giữa sự gia tăng dân số và sự phát triển xã hội có mối quan hệ mật thiết. Sự bùng nổ dân số sẽ dẫn tới đói nghèo, lạc hậu, kinh tế kém phát triển, văn hóa, giáo dục không được nâng cao … Ngược lại, khi kinh tế, văn hóa, giáo dục kém phát triển thì sẽ không thể khống chế được sự bùng nổ và gia tăng dân số. Gia đình có 8 người con Gia đình có 13 người con Gia đình có 18 người con Gia đình có 18 người con Và ở Việt Nam Một em bé Châu Phi sắp chết vì đói Một em bé Ấn Độ được 7 tháng tuổi Một em bé Ấn Độ đói quá phải bú sữa của chó Khu ổ chuột ở Ấn Độ Và ở Việt Nam Trẻ em đi lượm bọc Và đây … thất nghiệp Và … tìm việc làm Bệnh viện quá tải 3/ Nghệ thuật : - Sử dụng đầy đủ các phương pháp thuyết minh. - Lập luận chặt chẽ. - Ngôn ngữ khoa học, giàu sức thuyết phục. 4/ Ý nghĩa văn bản : Văn bản nêu lên vấn đề thời sự của đời sống hiện đại : Dân số và tương lai của dân tộc, nhân loại. III/ Tổng kết : Ghi nhớ SGK/ 132 III/ Luyện tập : 1/ Con đường tốt nhất để hạn chế gia tăng dân số là đẩy mạnh giáo dục cho phụ nữ. Bởi vì sinh đẻ là quyền của phụ nữ, không thể cấm đoán hay dùng các biện pháp thô bạo đối với họ. Chỉ có giáo dục mới giúp họ hiểu ra nguy cơ của vấn đề bùng nổ dân số, vấn đề dân số gắn liền với đói nghèo hay hạnh phúc. Một phụ nữ Trung Quốc bị ép phá thai ở tháng thứ 7 2/ Sự gia tăng dân số có tầm quan trọng hết sức to lớn đối với tương lai nhân loại, nhất là đối với các nước nghèo nàn, lạc hậu vì dân số tăng nhanh sẽ ảnh hưởng đến con người về nhiều mặt như : chỗ ở, lương thực, môi trường, việc làm, giáo dục … dẫn đến đói nghèo, lạc hậu.  3/ Tính xem từ năm 2000 đến 9/2003, dân số thế giới tăng bao nhiêu người và gấp bao nhiêu lần dân số Việt Nam hiện nay ? 9/2003 : 6 . 320 . 815 . 650 người 2000 : 6 . 080 . 141 . 683 người 240 . 673 . 967 người  Gấp gần 3 lần dân số Việt Nam. Dù gái hay trai chỉ hai là đủ DẶN DÒ Tự tìm hiểu, nghiên cứu về tình hình dân số của địa phương, từ đó đề xuất giải pháp cho vấn đề này. Về soạn bài : Dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm CHÚC QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM KHỎE