Bài giảng Tiết 47 - Văn bản: bài thơ về tiểu đội xe không kính

Phßng gi¸o dôc Th¸i Thôy Tr­êng THCS Thôy H¶i Gi¸o viªn thùc hiÖn: NhiÖt liÖt chµo ®ãn c¸c thÇy c« gi¸o vÒ dù héi gi¶ng gi¸o viªn giái côm thÞ trÊn Diªm §iÒn THCS Thôy Hµ, th¸ng 10.2008 I. ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH 1. Tác giả - Phạm Tiến Duật (1941-2007) - Quê: Thanh Ba - Phú Thọ - Vừa là người lính, vừa là nhà thơ - Là gương mặt tiêu biểu cho thế hệ thơ trẻ Việt Nam thời chống Mỹ - Thơ ông sôi nổi, trẻ trung, giàu chất lính. - Tác phẩm chính: Thơ một chặng đường (1971) Ở hai đầu núi (1981)... Vầng trăng quầng lửa (1970) I. ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH 1. Tác giả 2. Tác phẩm - Sáng tác 1969, in trong tập “ Vầng trăng, quầng lửa” - Đạt giải Nhất cuộc thi thơ của báo Văn nghệ tổ chức 1970. I. ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH 1. Tác giả 2. Tác phẩm II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN 1. Cấu trúc văn bản Thể thơ tự do 2. Nội dung văn bản a. Hình ảnh những chiếc xe không kính Không có kính không phải vì xe không có kính Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi Ung dung buồng lái ta ngồi, Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng. Không có kính, rồi xe không có đèn, Không có mui xe, thùng xe có xước Liệt kê - Bị tàn phá hỏng hóc hết sức nặng nề - Một hình ảnh độc đáo, mới lạ. Hai hình ảnh: + Những chiếc xe không kính + Những chiến sĩ lái xe - Chân thực, mộc mạc, giản dị - Điệp từ “ không” - Một cuộc chiến tranh tàn khốc mà Đế quốc Mĩ gây ra cho dân tộc ta - Những chiếc xe bị tàn phá, hỏng hóc, không còn kính chắn gió. I. ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH 1. Tác giả 2. Tác phẩm II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN 1. Cấu trúc văn bản 2. Nội dung văn bản a. Hình ảnh những chiếc xe không kính Không có kính không phải vì xe không có kính Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi Ung dung buồng lái ta ngồi, Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng. b. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe - T­ thÕ ung dung, ®µng hoµng, tù tin cña ng­êi chiÕn sÜ. Nh×n thÊy giã vµo xoa m¾t ®¾ng ThÊy sao trêi vµ ®ét ngét c¸nh chim Nh­ sa nh­ ïa vµo buång l¸i. Nh×n thÊy con ®­êng ch¹y th¼ng vµo tim - Đảo ngữ, điệp từ I. ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH 1. Tác giả 2. Tác phẩm II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN 1. Cấu trúc văn bản 2. Nội dung văn bản a. Hình ảnh những chiếc xe không kính b. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe - T­ thÕ ung dung, ®µng hoµng, tù tin cña ng­êi chiÕn sÜ. Kh«ng cã kÝnh, õ th× cã bôi Bôi phun tãc tr¾ng nh­ ng­êi giµ Ch­a cÇn röa, ph× phÌo ch©m ®iÕu thuèc Nh×n nhau mÆt lÊm c­êi ha ha Kh«ng cã kÝnh, õ th× ­ít ¸o M­a tu«n m­a xèi nh­ ngoµi trêi Ch­a cÇn thay, l¸i tr¨m c©y sè n÷a M­a ngõng, giã lïa kh« mau th«i. - Th¸i ®é ngang tµng b­íng bØnh s½n sµng chÊp nhËn mäi khã kh¨n gian khæ. - ý chÝ kiªn c­êng, bÊt khuÊt, quyÕt t©m chiÕn ®Êu gi¶i phãng MiÒn Nam. - Tinh thÇn l¹c quan trÎ trung cña ng­êi lÝnh. - Cấu trúc trùng lặp - Giọng thơ ngang tàng, bướng bỉnh I. ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH 1. Tác giả 2. Tác phẩm II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN 1. Cấu trúc văn bản 2. Nội dung văn bản a. Hình ảnh những chiếc xe không kính b. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe - T­ thÕ ung dung, ®µng hoµng, tù tin cña ng­êi chiÕn sÜ. - Th¸i ®é ngang tµng b­íng bØnh s½n sµng chÊp nhËn mäi khã kh¨n gian khæ. - ý chÝ kiªn c­êng, bÊt khuÊt, quyÕt t©m chiÕn ®Êu gi¶i phãng MiÒn Nam. - Tinh thÇn l¹c quan trÎ trung cña ng­êi lÝnh. Nh÷ng chiÕc xe tõ trong bom r¬i §· vÒ ®©y häp thµnh tiÓu ®éi GÆp bÌ b¹n suèt däc ®­êng ®i tíi B¾t tay qua cöa kÝnh vì råi. BÕp Hoµng CÇm ta dùng gi÷a trêi Chung b¸t ®òa nghÜa lµ gia ®×nh ®Êy Vâng m¾c ch«ng chªnh ®­êng xe ch¹y L¹i ®i, l¹i ®i trêi xanh thªm. - Lời thơ cảm động - Tình đồng chí, đồng đội keo sơn, gắn bó. I. ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH 1. Tác giả 2. Tác phẩm II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN 1. Cấu trúc văn bản 2. Nội dung văn bản a. Hình ảnh những chiếc xe không kính b. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe - T­ thÕ ung dung, ®µng hoµng, tù tin cña ng­êi chiÕn sÜ. - Th¸i ®é ngang tµng b­íng bØnh s½n sµng chÊp nhËn mäi khã kh¨n gian khæ - ý chÝ kiªn c­êng, bÊt khuÊt, quyÕt t©m chiÕn ®Êu gi¶i phãng MiÒn Nam - Tinh thÇn l¹c quan trÎ trung cña ng­êi lÝnh - Tình đồng chí, đồng đội keo sơn, gắn bó Không có kính, rồi xe không có đèn, Không có mui xe, thùng xe có xước, Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước: Chỉ cần trong xe có một trái tim. trái tim. I. ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH 1. Tác giả 2. Tác phẩm II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN 1. Cấu trúc văn bản 2. Nội dung văn bản a. Hình ảnh những chiếc xe không kính b. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe - T­ thÕ ung dung, ®µng hoµng, tù tin cña ng­êi chiÕn sÜ. - Th¸i ®é ngang tµng b­íng bØnh s½n sµng chÊp nhËn mäi khã kh¨n gian khæ - ý chÝ kiªn c­êng, bÊt khuÊt, quyÕt t©m chiÕn ®Êu gi¶i phãng MiÒn Nam - Tinh thÇn l¹c quan trÎ trung cña ng­êi lÝnh - Tình đồng chí, đồng đội keo sơn, gắn bó 3. Ý nghĩa văn bản I. ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH 1. Tác giả 2. Tác phẩm II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN 1. Cấu trúc văn bản 2. Nội dung văn bản 3. Ý nghĩa văn bản - Nghệ thuật: giọng thơ hồn nhiên, khoẻ khoắn; hình ảnh thơ chân thực, gợi cảm - Nội dung: Hình ảnh những chiếc xe không kính và hình ảnh những chiến sĩ lái xe Trường Sơn với tư thế hiên ngang, tinh thần lạc quan, ý chí kiên cường, dũng cảm. I. ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH 1. Tác giả 2. Tác phẩm II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN 1. Cấu trúc văn bản 2. Nội dung văn bản 3. Ý nghĩa văn bản - Nghệ thuật: giọng thơ hồn nhiên, khoẻ khoắn; hình ảnh thơ chân thực, gợi cảm - Nội dung: Hình ảnh những chiếc xe không kính và hình ảnh những chiến sĩ lái xe Trường Sơn với tư thế hiên ngang, tinh thần lạc quan, ý chí kiên cường, dũng cảm. III. LUYỆN TẬP Qua hai bài thơ “Đồng chí” của Chính Hữu và “ Bài thơ về tiểu đội xe không kính” của Phạm Tiến Duật, em hãy chỉ ra sự giống và khác nhau giữa người lính chống Pháp và chống Mĩ? 1. Học thuộc lòng bài thơ. 2. Tại sao tác giả lại đặt nhan đề là “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” 3. Viết bài văn nghị luận phát biểu cảm nghĩ của em về hình ảnh người chiến sĩ lái xe Trường Sơn qua bài thơ vừa học 4. Xem lại các văn bản trung đại đã học đẻ chuẩn bị ôn tập