Bài giảng Tiết 46 bài thơ về tiểu đội xe không kính (phạm tiến duật)

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo về dự giờ thao giảng chào mừng ngày 20/11 Giáo viên: Lê Thị Thu Hậu KIỂM TRA BÀI CŨ Đọc thuộc lòng bài thơ “Đồng chí” của Chính Hữu. - Nêu giá trị nội dung và đặc sắc nghệ thuật của bài thơ? Tình đồng chí dựa trên cơ sở cùng chung cảnh ngộ và lí tưởng chiến đấu được thể hiện thật tự nhiên, bình dị mà sâu sắc trong mọi hoàn cảnh, nó góp phần quan trọng tạo nên sức mạnh và vẻ đẹp tinh thần của người lính cách mạng. Bài thơ thể hiện hình tượng người lính cách mạng và sự gắn bó keo sơn của họ qua những chi tiết, hình ảnh, ngôn ngữ giản dị, chân thực, cô động, giàu sức biểu cảm. Xe vaän taûi ôû ñöôøng Tröôøng Sôn thôøi kì khaùng chieán choáng Mó (Phạm Tiến Duật) TIẾT 46 BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH Tiết 46 Phạm Tiến Duật §äc vµ t×m hiÓu chó thÝch: 1. §äc : 2. T×m hiÓu chó thÝch : a. T¸c gi¶: - Sinh ngµy 14/1/1941 mÊt ngµy 4/12/2007 -Quª huyÖn Thanh Ba, tØnh Phó Thä- Tiªu biÓu cho thÕ hÖ nhµ th¬ trÎ thêi chèng Mü. Các tập thơ chính: Vầng trăng quầng lửa Ở hai đầu núi Vầng trăng và những quầng lửa Thơ một chặng đường Nhóm lửa Tiếng bom và tiếng chuông chùa Tuyển tập Phạm Tiến Duật Tiết 46 Phạm Tiến Duật §äc vµ t×m hiÓu chó thÝch: 1. §äc : 2. T×m hiÓu chó thÝch : a. T¸c gi¶: b. Tác phẩm Sáng tác năm 1969, nằm trong số những bài thơ được giải Nhất cuộc thi thơ của Báo Văn Nghệ năm 1970 In trong tập “Vầng trăng quầng lửa” c,. Từ khó Tiết 46 Phạm Tiến Duật II.Tìm hiểu văn bản 1.Thể thơ, bố cục Tự do Câu dài, nhịp điệu linh hoạt như câu văn xuôi 4 câu/ 1 khổ, 7 khổ/bài - Giọng điệu : Trẻ trung, khoẻ khoắn, sôi nổi §äc vµ t×m hiÓu chó thÝch: Em có nhận xét gì về thể thơ? a. Thể thơ b. Bố cục: Không chia đoạn Tiết 46 Phạm Tiến Duật II.Tìm hiểu văn bản 1.Thể thơ, bố cục a. Nhan đề : + Dài + Lạ + Ấn tượng + “Tiểu đội xe không kính” -> Hiện thực sinh động của kháng chiến “Bài thơ” -> Nhấn mạnh khai thác chất thơ trong hiện thực Nhan đề bài thơ có gì đặc biệt? 2. Phân tích Tôi phải thêm “ Bài thơ về…”, để báo trước cho mọi người biết rằng là tôi viết thơ, chứ không phải một khúc văn xuôi. Bài thơ về tiểu đội xe không kính là cách đưa chất liệu văn xuôi vào thơ, những câu thơ “đặc” văn xuôi được kết hợp lại trong một cảm hứng chung. ( T¸c gi¶) (Phạm Tiến Duật) Tiết 46 Phạm Tiến Duật II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 1.Thể thơ, bố cục 2. Phân tích b. Hình ảnh những chiếc xe không kính Không có kính, rồi xe không có đèn,Không có mui xe, thùng xe có xước, Không có kính không phải vì xe không có kính Bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi +Không kính +Không đèn + Kh«ng mui + Thïng xe có x­íc Xe bÞ biÕn d¹ng Tìm chi tiết miêu tả những chiếc xe Tiết 46 Phạm Tiến Duật II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 1.Thể thơ, bố cục 2. Phân tích a. Hình ảnh những chiếc xe không kính -> Giäng ®iÖu tù nhiªn, h×nh ¶nh th¬ t¨ng tiÕn, c©u th¬ nh­ c©u v¨n xu«i, biÖn ph¸p ®iÖp ng÷ ->Sù tµn ph¸ khèc liÖt cña chiÕn tranh Nguyên nhân khiến những chiếc xe bị biến dạng? =>Lµ h×nh ¶nh s¸ng t¹o ®Çy chÊt th¬ - Nguyên nhân: Bom giật, bom rung Em cã nhËn xÐt g× vÒ h×nh ¶nh nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh? Nhận xét về nghệ thuật miêu tả của tác giả? Qua đó em thấy hiện thực gì? Cách thành lập tiểu đội xe không kính có gì đặc biệt? Những chiếc xe: Từ trong bom rơi Họp thành tiểu đội Nh÷ng chiÕc xe tõ trong bom r¬i Tiết 46 Phạm Tiến Duật 2. Phân tích c. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 1.Thể thơ, bố cục Nhận xét về giọng điệu trong 2 câu thơ đầu?Giọng điệu ấy có phù hợp với tính cách của người lính lái xe không? Không có kính không phải vì xe không có kính Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi - Giọng điệu ngang tàng, lí sự: Không có…không phải vì… không có -Cách nói như tranh cãi với ai -> Phù hợp với tính cách ngang tàng, dũng cảm, đầy nghị lực, thích tếu nhộn của người lính Tiết 46 Phạm Tiến Duật 2. Phân tích c. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe Ung dung buồng lái ta ngồi, Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng Đảo ngữ, điệp từ, liệt kê,chuyển đổi cảm giác, so sánh -> Tư thế ung dung, bình tĩnh, tự tin, thanh thản II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 1.Thể thơ, bố cục Tư thế của người lính lái xe được thể hiện qua câu thơ nào? * Tư thế: Ung dung… Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng Cảm giác của người lính khi ngồi trên những chiếc xe không kính? Nhìn thấy gió vào xoa mất đắng Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim Thấy sao trời và đột ngột cánh chim Như sa, như ùa vào buồng lái - Cảm giác: kì lạ đột ngột do xe chạy nhanh. Vì không có kính chắn gió nên thiên nhiên trực tiếp ra vào buồng lái Tiết 46 Phạm Tiến Duật 2. Phân tích c. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 1.Thể thơ, bố cục Tinh thần của người lính lái xe trong khổ thơ 3,4? * Tinh thần Nghệ thuật so sánh, hình ảnh thơ chân thực, ngôn ngữ văn xuôi - … ừ thì có bụi ... … cười ha ha. - … ừ thì ướt áo.. - Chưa cần….. >Tinh thần anh dũng, lạc quan, coi thường gian khổ Tiết 46 Phạm Tiến Duật 2. Phân tích c. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 1.Thể thơ, bố cục Khổ thơ5, 6 cho ta hiểu thêm điều gì về người lính? Những chiếc xe từ trong bom rơi Đã về đây họp thành tiểu đội Gặp bạn bè suốt dọc đường đi tới Bắt tay nhau qua cửa kính vỡ rồi. Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy Võng mắc chông chênh đường xe chạy Lại đi, lại đi trời xanh thêm. Tiết 46 Phạm Tiến Duật 2. Phân tích c. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 1.Thể thơ, bố cục Những chiếc xe từ trong bom rơi Đã về đây họp thành tiểu đội Gặp bạn bè suốt dọc đường đi tới Bắt tay nhau qua cửa kính vỡ rồi. Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy Võng mắc chông chênh đường xe chạy Lại đi, lại đi trời xanh thêm. Bắt tay qua cửa kính vỡ Chung bát đũa….là gia đình…. -> Tình đồng chí đồng đội tiếp thêm sức mạnh -> Niềm tin vào tương lai tươi sáng, thanh bình của Dân tộc Tiết 46 Phạm Tiến Duật 2. Phân tích c. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 1.Thể thơ, bố cục Em hiểu gì về 2 câu thơ cuối? Xe vẫn chạy vì Miền Nam phía trước Chỉ cần trong xe có một trái tim Hình ảnh hoán dụ -> Tình yêu nước, ý chí giải phóng miền Nam * Ý chí: Tiết 46 Phạm Tiến Duật Hãy lựa chọn những đáp án đúng nhận xét về nghệ thuật của bài thơ? A. Bài thơ sử dụng chất liệu hiện thực sinh động của cuộc sống chiến đấu. B. Bút pháp lãng mạn chắp cánh cho hiện thực bay bổng. C. Giọng thơ trữ tình nhẹ nhàng sâu lắng. D. Giọng thơ ngang tàng, phóng khoáng, pha chút tinh nghịch đậm tính khẩu ngữ, tự nhiên, khoẻ khoắn. A D Tiết 46 Phạm Tiến Duật Hoàn thành sơ đồ tư duy sau: BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH Hình ảnh những chiếc xe không kính Hình ảnh những người chiến sĩ lái xe Tư thế ung dung hiên ngang Tinh thần dũng cảm lạc quan Tình cảm đồng đội Yêu thương sôi nổi Ý chí Quyết tâm vì miền Nam Tiết 46 Phạm Tiến Duật 2. Phân tích II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 1.Thể thơ, bố cục 3. Tổng kết 1.NghÖ thuËt: -Ng«n ng÷ gi¶n dÞ, khÈu khÝ gÇn víi v¨n xu«i. Giäng ®iÖu: trÎ trung, tinh nghÞch pha chót ngang tµng. 2.Néi dung: Qua h×nh ¶nh nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh bµi th¬ ca ngîi vÎ ®Ñp ng­êi lÝnh l¸i xe ë Tr­êng S¬n: hiªn ngang, l¹c quan, dòng c¶m, cã ý chÝ quyÕt t©m chiÕn ®Êu v× miÒm Nam ruét thÞt – H×nh ¶nh tiªu biÓu cña líp trÎ anh hïng trong kh¸ng chiÕn chèng MÜ. 1/ Hai tác phẩm Đồng chí và Bài thơ tiểu đội xe không kính giống nhau ở điểm nào? A/ Cùng viết về đề tài người lính. B/ Cùng viết trong thời kì kháng chiến chống pháp . C/ Cùng viết về đề tài người lính, theo thể thơ tự do 2/ Những chiến sĩ lái xe Trường Sơn có phẩm chất gì? A/ Lạc quan, dũng cảm, tinh thần đồng đội sâu sắc, ý chí chiến đấu. B/ Lạc quan, coi thường hiểm nguy, liều lĩnh C/ Vui nhộn ,tinh nghịch, dũng cảm về nhà : - Học thuộc lòng bài thơ - Viết đoạn văn từ 10-12 câu nêu cảm nhận của em về hình ảnh người chiến sĩ lái xe Trường Sơn Chuẩn bị bài mới : - Soạn bài Đoàn thuyền đánh cá (Huy Cận).