Bài giảng tiết 46: Bài thơ về tiểu đội xe không kính

MÔN NGỮ VĂN 9 GIÁO VIÊN: LƯƠNG BÍCH THUẬN KIEÅM TRA BAØI CUÕ Đọc thuộc lòng bài thơ “đồng chí” của Chính Hữu. - Nêu nội dung và nghệ thuật của bài thơ. Tình đồng chí dựa trên cơ sở cùng chung cảnh ngộ và lí tưởng chiến đấu được thể hiện thật tự nhiên, bình dị mà sâu sắc trong mọi hoàn cảnh, nó góp phần quan trọng tạo nên sức mạnh và vẻ đẹp tinh thần của người lính cách mạng. Bài thơ thể hiện hình tượng người lính cách mạng và sự gắn bó keo sơn của họ qua những chi tiết, hình ảnh, ngôn ngữ giản dị, chân thực, cô đọng, giàu sức biểu cảm. Tr­êng S¬n §«ng n¾ng – T©y m­a Ai ch­a ®Õn ®ã nh­ ch­a râ m×nh Xe vaän taûi ôû ñöôøng Tröôøng Sôn thôøi kì khaùng chieán choáng Mó XÎ däc Tr­êng S¬n ®i cøu n­íc Mµ lßng ph¬i phíi dËy t­¬ng lai (Phạm Tiến Duật) Tieát 47: (Phạm Tiến Duật) I. Đọc,tìm hiểu chung : 1. Tác giả : Phaïm Tieán Duaät (1941 - 2007) - Phạm Tiến Duật( 1941-2007) - Quê: Phú Thọ - Ông là gương mặt tiêu biểu cho thế hệ nhà thơ trẻ thời chống Mĩ. - Tr­êng S¬n Đ«ng-Tr­êng S¬n T©y - Löa ®Ìn - Göi em c« thanh niªn xung phong - Bài thơ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh -Thơ ông thường viết về thế hệ trẻ trong kháng chiến chống Mỹ với giọng điệu trẻ trung, sôi nổi, tinh nghịch, sâu sắc. Tieát 47: (Phạm Tiến Duật) I. Đọc, tìm hiểu chung: 1. Taùc giaû : 2. Tác phẩm: Bài thơ được sáng tác năm 1969, in trong tập " Vầng trăng quầng lửa" 3. Đọc, chú thích Tieát 47: (Phạm Tiến Duật) Không có kính không phải vì xe không có kính Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi Ung dung buồng lái ta ngồi, Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng. Không có kính, ừ thì ướt áo Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa Mưa ngừng, gió lùa mau khô thôi. Những chiếc xe từ trong bom rơi Đã về đây họp thành tiểu đội Gặp bạn bè suốt dọc đường đi tới Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi. Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy Võng mắc chông chênh đường xe chạy Lại đi, lại đi trời xanh thêm. Không có kính, rồi xe không có đèn, Không có mui xe, thùng xe có xước, Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước: Chỉ cần trong xe có một trái tim. Tieát 47: (Phạm Tiến Duật) I. Giới thiệu : 1. Taùc giaû : 2. Tác phẩm: II. Đọc, hiểu văn bản : Anh hùng nuôi quân Hoàng Cầm Bếp Hoàng Cầm Tieát 48: (Phạm Tiến Duật) I. Giới thiệu : 1. Taùc giaû : 2. Tác phẩm: II. Đọc, hiểu văn bản : -Thể thơ: Tự do, giọng điệu linh hoạt, ít vần, 4 câu một khổ. -Lạ, độc đáo, thể hiện cách nhìn, cách khai thác chất thơ từ hiện thực khốc liệt. 1. Nhan đề bài thơ: Tôi phải thêm “ Bài thơ về…”, để báo trước cho mọi người biết rằng là tôi viết thơ, chứ không phải một khúc văn xuôi. Bài thơ về tiểu đội xe không kính là cách đưa chất liệu văn xuôi vào thơ, những câu thơ “đặc” văn xuôi được kết hợp lại trong một cảm hứng chung. Tieát 48 (Phạm Tiến Duật) -xe không kính mui -Vì :Bom giật, bom rung …  Tả thực, điệp ngữ, liệt kê, giọng thản nhiên, lời thơ mang tính khẩu ngữ, hình ảnh độc đáo: đèn Đoàn xe trần trụi, biến dạng, gợi sự tàn phá khốc liệt của hiện thực chiến tranh. I. Giớ thiệu : II. Đọc, hiểu văn bản : 1. Nhan đề bài thơ: 2. Hình ảnh những chiếc xe không kính : Không có kính không phải vì xe không có kính Bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi. Không có kính, rồi xe không có đèn, Không có mui xe, thùng xe có xước, Tieát 48 (Phạm Tiến Duật) 3. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe: I. Giới thiệu : II. Tìm hiểu văn bản : 1. Nhan đề bài thơ: 2. Hình ảnh những chiếc xe không kính : Tieát 48 (Phạm Tiến Duật) - … ung dung … - Nhìn  đất, trời, thẳng gió … xoa mắt … con đường … sao trời, cánh chim *Tư thế : 3. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe: I. Giới thiệu : II. Đọc, hiểu văn bản : 1. Nhan đề bài thơ: 2. Hình ảnh những chiếc xe không kính : - Điệp ngữ, liệt kê, đảo ngữ. Phong thái ung dung, hiên ngang đường hoàng, chủ động . * Tinh thần, thái độ : Tieát 48 (Phạm Tiến Duật) a. Tư thế : 3. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe: I. Giới thiệu : II. Đọc hiểu văn bản : 1. Nhan đề bài thơ: 2. Hình ảnh những chiếc xe không kính : - … ừ thì có bụi ... - … cười ha ha. - … ừ thì ướt áo.. -… gió lùa khô mau thôi. b. Tinh thần, thái độ :  Tinh thần lạc quan, dũng cảm, bất chấp khó khăn, coi thường gian khổ, hiểm nguy. - Điệp cấu trúc, giọng thơ ngang tàng, nghịch ngợm, hình ảnh độc đáo : Tieát 48 (Phạm Tiến Duật) a. Tư thế : 3. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe: I. Giới thiệu : II. Đọc hiểu văn bản : b. Tinh thần, thái độ : c. Tình đồng đội : + Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi … + Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy + Võng mắc chông chênh đường xe chạy... Tình đồng chí gắn bó keo sơn, yêu thương, chia sẻ , cùng chung lí tưởng. Tieát 48 (Phạm Tiến Duật) a. Tư thế : 3. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe: I. Giới thiệu : II. Đọc hiểu văn bản : b. Tinh thần, thái độ : c. Tình đồng đội : d. Ý chí chiến đấu Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:Chỉ cần trong xe có một trái tim.  Khát vọng giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. - “ …một trái tim” là một biểu tượng đa nghĩa, sử dụng phép hoán dụ . III. Tổng Kết, ghi nhớ. BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH Hình ảnh những chiếc xe không kính Hình ảnh những người chiến sĩ lái xe Tư thế ung dung hiên ngang Tinh thần bất chấp hiểm nguy dũng cảm lạc quan Tình cảm đồng đội gắn bó, yêu thương sôi nổi Ý chí quyết tâm vì miền Nam Nghệ thuật Đậm chất hiện thực, nhiều câu văn xuôi, giọng điệu ngang tàng, tinh nghịch, hình ảnh thơ độc đáo Tieát 48: (Phạm Tiến Duật) a. Tư thế : 3. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe: I. Giới thiệu : II. Tìm hiểu văn bản : b. Tinh thần, thái độ : c. Tình đồng đội : d. Ý chí chiến đấu 1. Nhan đề bài thơ: 2. Hình ảnh những chiếc xe không kính : II. Tổng kết, ghi nhớ: Nghệ thuật: Nội dung 3. Ghi nhớ: (SGK/133) III. Luyện tập. 1/ Hai tác phẩm Đồng chí và Bài thơ tiểu đội xe không kính giống nhau ở điểm nào? A/ Cùng viết về đề tài người lính. B/ Cùng viết theo thể thơ tự do. C/ Cả A và B đều đúng. 2/ Những chiến sĩ lái xe Trường Sơn có phẩm chất gì? A/ Lạc quan, dũng cảm,tinh thần đồng đội sâu sắc B/ Lạc quan, coi thường hiểm nguy, liều lĩnh C/ Vui nhộn ,tinh nghịch, dũng cảm 1/ Nghệ thuật đặc sắc của bài thơ trên là gì? A/ Ngôn ngữ chân thực, tÝnh khẩu ngữ, nhiều hình ảnh thơ đẹp B/ Giọng điệu trẻ trung, sôi nổi C/ Bao gồm cả A và B 2/Hình ảnh Những chiếc xe không kính nói lên điều gì? A/ Tinh thần bất chấp khó khăn của người chiến sĩ lái xe B/ Sự khó khăn, thiếu thốn của bộ đội ta thời chống Mỹ C/ Sự khốc liệt của chiến trường thời chống Mỹ So s¸nh hai bµi th¬ §ång chÝ vµ Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh - Cùng phải chịu những khó khăn gian khổ ở chiến trường. - Cùng có ý chí, nghị lực, niềm tin, lí tưởng và tinh thần yêu nước; có tình đồng chí, đồng đội gắn bó, keo sơn. Điểm chung Nét riêng Đồng chí: Những người nông dân mặc áo lính, thời kì đầu cuộc kháng chiến chống pháp với vẻ đẹp, giản dị, tình cảm chân thành, chất phác, mà sâu sắc. Bài thơ về tiểu đội xe không kính: Những chiến sĩ lái xe trong thời kì chống Mĩ, trẻ trung hồn nhiên, hóm hỉnh, tươi tắn, ngang tàng, dũng cảm 1. Học thuộc lòng bài thơ. Nắm nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa bài thơ. 2. Chuẩn bị bài mới: Soạn bài Đoàn thuyền đánh cá. + Tìm hiểu về tác giả, đọc bài thơ, giải thích từ khó, trả lời các câu hỏi tìm hiểu bài, … + Sưu tầm các tài liệu liên quan đến bài thơ... CẢM ƠN CÁC EM Đà CÙNG CÔ HOÀN THÀNH TIẾT HỌC NÀY