Bài giảng Tiết 43- Tổng kết về từ vựng

I/. Tệỉ ẹễN VAỉ Tệỉ PHệÙC: 1/. OÂn laùi khaựi nieọm tửứ ủụn, tửứ phửực. Phaõn bieọt caực loaùi tửứ phửực: Tửứ ủụn vaứ tửứ phửực: Xeựt veà maởt caỏu taùo, tửứ tieỏng Vieọt goàm 2 loaùi : - Tửứ ủụn : laứ tửứ chổ goàm 1 tieỏng. - Tửứ phửực : laứ tửứ goàm 2 hoaởc nhieàu tieỏng. Trong tửứ phửực coự tửứ gheựp vaứ tửứ laựy. I/. Tệỉ ẹễN VAỉ Tệỉ PHệÙC: 1/. OÂn laùi khaựi nieọm tửứ ủụn, tửứ phửực. Phaõn bieọt caực loaùi tửứ phửực: Tửứ ủụn vaứ tửứ phửực: Xeựt veà maởt caỏu taùo tửứ tieỏng Vieọt goàm 2 loaùi : - Tửứ ủụn : laứ tửứ chổ goàm 1 tieỏng. - Tửứ phửực : laứ tửứ goàm 2 hoaởc nhieàu tieỏng. Trong tửứ phửực coự tửứ gheựp vaứ tửứ laựy. 2/. Nhaọn dieọn tửứ gheựp, tửứ laựy: - Tửứ laựy: nho nhoỷ, gaọt guứ, laùnh luứng, xa xoõi, laỏp laựnh. 3. Phaõn bieọt: - Tửứ gheựp: ngaởt ngheứo, giam giửừ, boự buoọc, tửụi toỏt, boùt beứo, coỷ caõy, ủửa ủoựn, nhửụứng nhũn, rụi ruùng, mong muoỏn. trăng traộng, xôm xốp, sạch sành sanh, đèm đẹp, sát sàn sạt, nho nhỏ, lành lạnh, nhấp nhô, 3. Trong caực tửứ laựy sau, tửứ laựy naứo coự sửù “giaỷm nghúa” vaứ tửứ laựy naứo coự sửù “taờng nghúa” so vụựi nghúa cuỷa yeỏu toỏ goỏc? I/. Tệỉ ẹễN VAỉ Tệỉ PHệÙC: 1/. OÂn laùi khaựi nieọm tửứ ủụn, tửứ phửực. Phaõn bieọt caực loaùi tửứ phửực: Tửứ ủụn vaứ tửứ phửực: Xeựt veà maởt caỏu taùo tửứ tieỏng Vieọt goàm 2 loaùi : - Tửứ ủụn : laứ tửứ chổ goàm 1 tieỏng. - Tửứ phửực : laứ tửứ goàm 2 hoaởc nhieàu tieỏng. Trong tửứ phửực coự tửứ gheựp vaứ tửứ laựy. 2/. Nhaọn dieọn tửứ gheựp, tửứ laựy: - Tửứ laựy: nho nhoỷ, gaọt guứ, laùnh luứng, xa xoõi, laỏp laựnh. 3. Phaõn bieọt: - Tửứ gheựp: ngaởt ngheứo, giam giửừ, boự buoọc, tửụi toỏt, boùt beứo, coỷ caõy, ủửa ủoựn, nhửụứng nhũn, rụi ruùng, mong muoỏn. - Tửứ laựy coự sửù giaỷm nghúa: traờng traộng, ủeứm ủeùp, nho nhoỷ, laứnh laùnh, xoõm xoỏp. -Tửứ laựy coự sửù taờng nghúa : saùch saứnh sanh, saựt saứn saùt, nhaỏp nhoõ. II/. Tệỉ NHIEÀU NGHểA VAỉ HIEÄN TệễẽNG CHUYEÅN NGHểA CUÛA Tệỉ: 1/. OÂn laùi khaựi nieọm tửứ ủụn, tửứ phửực. Phaõn bieọt caực loaùi tửứ phửực: 1/.Khaựi nieọm: a/. Tửứ nhieàu nghúa: Moọt tửứ coự theồ coự moọt nghúa hay nhieàu nghúa. -Tửứ moọt nghúa: xe ủaùp, maựy noồ… -Tửứ nhieàu nghúa: chaõn, muừi , xuaõn… b/. Hieọn tửụùng chuyeồn nghúa cuỷa tửứ: Chuyeồn nghúa laứ hieọn tửụùng thay ủoồi nghúa cuỷa tửứ taùo ra nhửừng tửứ nhieàu nghúa. Trong tửứ nhieàu nghúa coự nghúa goỏc vaứ nghúa chuyeồn. Trong hai câu thơ sau, từ hoa trong thềm hoa, lệ hoa được dùng theo nghĩa gốc hay nghĩa chuyển? Có thể coi đây là hiện tượng chuyển nghĩa làm xuất hiện từ nhiều nghĩa được không? Vì sao? Nỗi mình thêm tức nỗi nhà Thềm hoa một bước lệ hoa mấy hàng (Nguyễn Du, Truyện Kiều) -> Từ hoa được dùng theo nghĩa chuyển. Nhưng không thể coi đây là hiện tượng nghĩa chuyển làm xuất hiện từ nhiều nghĩa mới vì nghĩa này của từ hoa chỉ xuất hiện tạm thời trong văn cảnh này, chưa có tính ổn định. 1/. Cho ủoaùn trớch : “Maởt trụứi xeỏ trửa bũ maõy che loó ủoó. Nhửừng tia naộng daựt vaứng moọt vuứng bieồn troứn, laứm noồi baọt nhửừng caựnh buoàm duyeõn daựng, nhử aựnh saựng chieỏu ủeứn saõn khaỏu khoồng loà ủang chieỏu cho caực naứng tieõn treõn bieồn muựa vui.” Tỡm tửứ gheựp vaứ tửứ laựy trong ủoaùn trớch treõn. - Tửứ gheựp : maởt trụứi, tia naộng , vuứng bieồn, noồi baọt, caựnh buoàm, aựnh saựng, saõn khaỏu, khoồng loà, naứng tieõn, duyeõn daựng - Tửứ laựy : loó ủoó BAỉI TAÄP: 2/.Xeỏp tửứ laựy vaứo tửứng coọt cho phuứ hụùp : lom khom, oàm oàm, khanh khaựch, oang oang, hỡ hỡ, lửứ ủửứ, haứ haứ, ngaỏt ngửụừng, eo eựo, heà heà, khuực khớch, loaùng choaùng, taỏt tửụỷi, chaọm chaùp, the theự. - Tửứ laựy mieõu taỷ tieỏng cửụứi: - Tửứ laựy mieõu taỷ tieỏng noựi: - Tửứ laựy mieõu taỷ daựng ủi: BAỉI TAÄP: khanh khaựch, hỡ hỡ, haứ haứ, heà heà, khuực khớch oàm oàm, oang oang, the theự lom khom, lửứ ủửứ, ngaỏt ngửụừng, loaùng choaùng, taỏt tửụỷi, chaọm chaùp 3/. Hieọn tửụùng chuyeồn nghúa cuỷa tửứ : - Trong caực trửụứng hụùp sau, tửứ cửựng trong nhửừng trửụứng hụùp naứo laứ nghúa chuyeồn? A. Baùn aỏy hoùc cửựng B. Nửụực cửựng C. Giaỷi quyeỏt coõng vieọc hụi cửựng D. Goó lim cửựng nhử saột E. Daựng ủi cửựng G. Laùnh cửựng caỷ chaõn. - Trong caực caõu sau, tửứ toỏi naứo ủửụùc duứng theo nghúa goỏc ? A. Trụứi ủaừ toỏi roài. B. Toõi laứm toỏi maởt toỏi maứy. C. Caọu aỏy toỏi daù quaự. BAỉI TAÄP: 4/. Xeỏp caực tửứ sau ủaõy ủửụùc hieồu theo nghúa goỏc vaứ nghúa chuyeồn: ủaứn ngoùt haựt hay, deỷo moàm deỷo mieọng, ủaàu ủửụứng xoự chụù, maột laự raờm, tay buoõn, maởt hoa da phaỏn, goực beồ chaõn trụứi, khoõn nhaứ daùi chụù. BAỉI TAÄP: A. Nghúa goỏc: B. Nghúa chuyeồn: maột laự raờm, maởt hoa da phaỏn ủaứn ngoùt haựt hay, deỷo moàm deỷo mieọng, ủaàu ủửụứng xoự chụù, tay buoõn , goực beồ chaõn trụứi, khoõn nhaứ daùi chụù. I/. Tệỉ ẹễN VAỉ Tệỉ PHệÙC: 1/. OÂn laùi khaựi nieọm tửứ ủụn, tửứ phửực. Phaõn bieọt caực loaùi tửứ phửực: Tửứ ủụn vaứ tửứ phửực: Xeựt veà maởt caỏu taùo tửứ tieỏng Vieọt goàm 2 loaùi : - Tửứ ủụn : laứ tửứ chổ goàm 1 tieỏng. - Tửứ phửực : laứ tửứ goàm 2 hoaởc nhieàu tieỏng. Trong tửứ phửực coự tửứ gheựp vaứ tửứ laựy. 2/. Nhaọn dieọn tửứ gheựp, tửứ laựy: - Tửứ laựy: nho nhoỷ, gaọt guứ, laùnh luứng, xa xoõi, laỏp laựnh. 3. Phaõn bieọt: - Tửứ gheựp: ngaởt ngheứo, giam giửừ, boự buoọc, tửụi toỏt, boùt beứo, coỷ caõy, ủửa ủoựn, nhửụứng nhũn, rụi ruùng, mong muoỏn. - Tửứ laựy coự sửù giaỷm nghúa: traờng traộng, ủeứm ủeùp, nho nhoỷ, laứnh laùnh, xoõm xoỏp. -Tửứ laựy coự sửù taờng nghúa : saùch saứnh sanh, saựt saứn saùt, nhaỏp nhoõ. II/. Tệỉ NHIEÀU NGHểA VAỉ HIEÄN TệễẽNG CHUYEÅN NGHểA CUÛA Tệỉ: 1/. OÂn laùi khaựi nieọm tửứ ủụn, tửứ phửực. Phaõn bieọt caực loaùi tửứ phửực: 1/.Khaựi nieọm: a/. Tửứ nhieàu nghúa: Moọt tửứ coự theồ coự moọt nghúa hay nhieàu nghúa. -Tửứ moọt nghúa: xe ủaùp, maựy noồ… -Tửứ nhieàu nghúa: chaõn, muừi , xuaõn… b/. Hieọn tửụùng chuyeồn nghúa cuỷa tửứ: Chuyeồn nghúa laứ hieọn tửụùng thay ủoồi nghúa cuỷa tửứ taùo ra nhửừng tửứ nhieàu nghúa. Trong tửứ nhieàu nghúa coự nghúa goỏc vaứ nghúa chuyeồn. III/. HệễÙNG DAÃN VEÀ NHAỉ: - Hoùc baứi : - Soùan baứi :