Bài giảng Tiết 39: sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

KIỂM TRA BÀI CŨ Câu 1: Những cặp chất nào dưới đây có thể tác dụng với nhau ? Viết các phương trình hóa học(nếu có). SiO2 và CO2 b) SiO2 và NaOH c) SiO2 và CaO d) SiO2 và H2SO4 e) SiO2 và H2O Câu 2: Dung dịch nào sau đây không thể chứa trong bình thủy tinh ? a) HNO3 b) H2SO4 c) HCl d) HF b) c) SiO2 + 2NaOH Na2SiO3 + H2O SiO2 + CaO CaSiO3 Dung dịch HF không thể chứa trong bình thủy tinh vì HF tác dụng với SiO2 trong bình thủy tinh SiO2 + 4HF SiO4 + 2H2O TIẾT 39: SƠ LƯỢC VỀ BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC I. Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn Men-đê-lê-ép 1834 - 1907 Năm 1869, Men-đê-lê-ép đã tìm ra được định luật tuần hoàn và công bố bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học. Ở thời kì của ông, chỉ có 63 nguyên tố được tìm thấy, nên ông phải để trống một số ô trong bảng và dự đoán các tính chất của các nguyên tố này trong các ô đó. Sau này các nguyên tố đó đã được tìm thấy với các tính chất đúng với các dự đoán của ông. Theo Men-đê-lê-ép các nguyên tố được sắp xếp như thế nào trong bảng tuần hoàn ? Được sắp xếp theo chiều tăng dần của nguyên tử khối. Kim lo¹i Phi kim KhÝ hiÕm I. Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn - Trong bảng tuần hoàn các nguyên tố được sắp xếp theo chiều tăng dần điện tích hạt nhân nguyên tử II. Cấu tạo bảng tuần hoàn 1. Ô nguyên tố Đến nay bảng tuần hoàn được sắp xếp theo cách nào ? Sắp xếp theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân nguyên tử TIẾT 39: SƠ LƯỢC VỀ BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC 20 Ca Canxi 40 Số hiệu nguyên tử Tên nguyên tố Nguyên tử khối Kí hiệu hóa học Vậy nhìn vào ô nguyên tố bất kì cho ta biết thông tin gì ? Nhìn vào ô nguyên tố Canxi cho ta biết thông tin gì ? Kim lo¹i Phi kim KhÝ hiÕm Ô nguyên tố Kí hiệu hóa học Nguyên tử khối Tên nguyên tố Số hiệu nguyên tử Ví dụ: Số hiệu nguyên tử của Ca là 20 cho biết: Canxi ở ô số 20. Điện tích hạt nhân nguyên tử là 20+(số đơn vị điện tích hạt nhân). - Có 20 electron Vậy số hiệu nguyên tử - số thứ tự ô của ô – số đơn vị điện tích hạt nhân – số electron có quan hệ gì với nhau ? Số hiệu nguyên tử = số đơn vị điện tích hạt nhân = số electron trong nguyên tử = số thứ tự của ô nguyên tố trong bảng tuần hoàn. I. Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn II. Cấu tạo bảng tuần hoàn 1. Ô nguyên tố TIẾT 39: SƠ LƯỢC VỀ BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC 2. Chu kì Quan sát bảng tuần hoàn! I. Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn II. Cấu tạo bảng tuần hoàn 1. Ô nguyên tố TIẾT 39: SƠ LƯỢC VỀ BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC Kim lo¹i Phi kim KhÝ hiÕm - Chu kì là một hàng ngang các NTHH. - Bảng tuần hoàn có bào nhiêu chu kì ? - Bảng tuần hoàn có 7 chu kì trong đó chu kì 1,2,3 là chu kì nhỏ. Chu kì 4,5,6 là chu kì lớn và chu kì 7 chưa hoàn thiện. 2. Chu kì - Bảng tuần hoàn có 7 chu kì trong đó chu kì 1,2,3 là chu kì nhỏ. Chu kì 4,5,6 là chu kì lớn và chu kì 7 chưa hoàn thiện. I. Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn II. Cấu tạo bảng tuần hoàn 1. Ô nguyên tố TIẾT 39: SƠ LƯỢC VỀ BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC I. Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn II. Cấu tạo bảng tuần hoàn 1. Ô nguyên tố 2. Chu kì Nhận xét về số lớp electron, điện tích hạt nhân của các nguyên tố trong chu kì 2 ? 2 8+ 2 2 2 2 2 2 2 7+ 6+ 5+ 4+ 3+ 2+ 1+ TIẾT 39: SƠ LƯỢC VỀ BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC So sánh thứ tự của chu kì và số lớp electron trong chu kì 2 ? I. Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn II. Cấu tạo bảng tuần hoàn 1. Ô nguyên tố 2. Chu kì Nhận xét về số lớp electron, điện tích hạt nhân của các nguyên tố trong chu kì 3 ? 3 18+ 3 3 3 3 3 3 3 17+ 16+ 15+ 14+ 13+ 12+ 11+ Điện tich hạt nhân Chu kì 3 Có nhận xét gì về thứ tự của chu kì và số lớp electron ? TIẾT 39: SƠ LƯỢC VỀ BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC Số thứ tự của chu kì = số lớp electron 2. Chu kì - Bảng tuần hoàn có 7 chu kì trong đó chu kì 1,2,3 là chu kì nhỏ. Chu kì 4,5,6 là chu kì lớn và chu kì 7 chưa hoàn thiện. I. Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn II. Cấu tạo bảng tuần hoàn 1. Ô nguyên tố Vậy chu kì là gì ? - Chu kì là dãy các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có cùng số lớp electron và được sắp xếp theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân. - Số thứ tự của chu kì bằng số lớp electron. TIẾT 39: SƠ LƯỢC VỀ BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC Dựa vào sơ đồ dưới tìm điểm giống nhau giữa các nguyên tố trong nhóm I ? TIẾT 39: SƠ LƯỢC VỀ BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC I. Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn II. Cấu tạo bảng tuần hoàn 1. Ô nguyên tố 2. Chu kì 3. Nhóm So sánh số thứ tự nhóm và số e lớp ngoài cùng ? I. Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn II. Cấu tạo bảng tuần hoàn 1. Ô nguyên tố 2. Chu kì 3. Nhóm Nhóm là gì ? Dựa vào sơ đồ dưới tìm điểm giống nhau giữa các nguyên tố trong nhóm VII ? TIẾT 39: SƠ LƯỢC VỀ BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC - Nhóm gồm các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có số electron lớp ngoài cùng bằng nhau và do đó có tính chất tương tự nhau được xếp thành cột theo chiều tăng của điện tích hạt nhân nguyên tử. - Số thứ tự của nhóm bằng số electron lớp ngoài cùng của nguyên tử. I. Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn II. Cấu tạo bảng tuần hoàn 1. Ô nguyên tố 2. Chu kì 3. Nhóm TIẾT 39: SƠ LƯỢC VỀ BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC 1.Bảng tuần hoàn các nguyên tố được sắp xếp theo chiều ........... ………......….. của điện tích hạt nhân nguyên tử. 2.Ô nguyên tố cho biết: số hiệu nguyên tử, .............................., tên nguyên tố, nguyên tử khối của nguyên tố đó. 3. Chu kì là dãy các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có cùng …………………..và được xếp theo chiều điện tích hạt nhân tăng dần. 4. Nhóm gồm các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có số electron lớp ngoài cùng …………..……..... và do đó có tính chất ……………………. được xếp thành cột theo chiều tăng của điện tích hạt nhân nguyên tử. Bài tập 1: Điền từ, cum từ thích hợp vào (........) trong câu dưới đây kí hiệu hoá học tăng dần Số lớp electron tương tự nhau bằng nhau Bài tập! Về nhà học bài ,làm bài tập 1,2,3 trang 101 SGK Xem phần III,IV còn lại của bài : + Sự biến đổi tính chất của các nguyên tố trong một chu kì ,trong một nhóm . + Ý nghĩa của bảng hệ thống tuần hoàn các nguyên tố hóa học .